Wikicytaty

Wiara

pojęcie w religioznawstwie

Wiara – przekonanie o czymś, przyjęcie istnienia lub nie istnienia czegoś bez żadnego dowodu wiarygodnie potwierdzającego ten fakt; czasem – synonim wyznawania jakiejś religii.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Symbole religijne

A

edytuj
  • A ludzie rzekną, że nieba szaleją,
    A nieba rzekną, że przyszedł dzień wiary!
  • Ale on się nie wstydzi, on się niczego nie wstydzi – w tym problem z ludźmi wiary, z poddanymi absolutu, boskiego bądź ludzkiego, że póki wykonują jego nakazy, nie robią nic złego, jakiekolwiek te nakazy są. Zaduszą ci dzieci, a potem na podwieczorek serdecznie zaproszą, i dziwić się będą, jeśli nie przyjdziesz. Oto jest człowiek żyjący w prawdzie.

B

edytuj
  • Brak wiary to wada, którą należy ukrywać, jeśli nie można się z nią uporać.
  • Być może wyobraźnia i wiara nie mogą bez siebie istnieć, bo mają wspólną istotę – nie wymagają dowodu.

C

edytuj
  • Cierpienia fizyczne, moralne czy duchowe, jak choroba, plaga głodu, wojna, niesprawiedliwość, samotność, brak sensu życia, kruchość ludzkiego istnienia, bolesne doświadczenie grzechu, pokorna nieobecność Boga są dla wierzącego doświadczeniem oczyszczającym, które można nazwać nocą wiary.
  • Człowiek tworzący kulturę musi tkwić w kontekście, w jakim działa i nad jakim prowadzi namysł. Stale czyha na nas niebezpieczeństwo życia w laboratorium. Nasza wiara nie jest wiarą-laboratorium, lecz wiarą-drogą i wiarą historyczną. Bóg objawił się jako dzieje, nie jako kompendium oderwanych prawd. Boję się laboratoriów, bowiem tam wyabstrahowuje się problemy i zabiera je do domu, żeby je udomowić, polakierować, poza ich kontekstem.
    • Autor: Franciszek
    • Źródło: rozmowa Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

D

edytuj
  • Dwie przesady: wykluczyć rozum, przyjmować tylko rozum.
  • Dwie rzeczy dają duszy największą siłę: wierność prawdzie i wiara w siebie.

F

edytuj
  • Faktem jest, że wierzymy uczonym, podróżnikom itd. Ale jest to „wiara” absolutnie różna od wiary religijnej. Dane nauki są i muszą być zawsze sprawdzalne, setki i tysiące uczonych o najróżniejszych przekonaniach filozoficznych, społecznych i politycznych kontroluje się wzajemnie bez przerwy, wielokrotnie powtarzając doświadczenia.
    • Autor: Janusz Kuczyński, Chrześcijaństwo i sens życia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1959, s. 59.

I

edytuj
  • Inna sprawa, czy należy podważać wiarę w osobowego Boga. Freud w ostatniej publikacji opowiedział się za tym. Ja nigdy nie przyłożyłbym do tego ręki. Otóż tego rodzaju wiara wydaje mi się lepsza niż brak jakiegokolwiek transcendentalnego poglądu na życie, a wątpię, czy można by znaleźć bardziej wzniosły środek zaspokajania potrzeb natury metafizycznej, który byłby użyteczny dla równie wielu ludzi.

J

edytuj
  • Jak dwuznaczny jest w dzisiejszym świecie stosunek do ludzi głęboko wierzących. Z jednej strony muszą się kryć, płacić światu frycowe. Z drugiej strony są przedmiotem fascynacji. Ci, co ich prześladują, w gruncie rzeczy oczekują od nich świętości. I rozczarowują się, gdy jej nie widzą.
  • Jeszcze jedno przykazanie, o którym nie mówiliśmy – „Nie zabijaj”. Morderstwo – piąte przykazanie. Ale, jeśli o tym pomyśleć… religia w zasadzie nie miała nigdy wielkiego problemu z mordowaniem. Więcej ludzi zostało zabitych w imię boga niż z jakiegokolwiek innego powodu.
  • Jak strumienie i rośliny, dusze także potrzebują deszczu, ale deszczu innego rodzaju: nadziei, wiary, sensu istnienia. Gdy tego brak, wszystko w duszy umiera, choć ciało nadal funkcjonuje. Można wtedy powiedzieć: „W tym ciele żył kiedyś człowiek”.
  • Jesteśmy wystarczająco religijni, by się nienawidzić, ale zbyt mało, by darzyć się wzajemna miłością.
  • Jeżeli wiesz, że jestem niewierzący, to znasz mnie lepiej niż ja sam. Być może i jestem człowiekiem niewierzącym, ale takim, który tęskni za wiarą.

K

edytuj
  • Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne; kto zaś nie wierzy Synowi, nie ujrzy życia, lecz grozi mu gniew Boży.
  • Każdy, kto w coś absolutnie wierzy, jest śmiertelnym wrogiem „prawdy” i „rzeczywistości”.

L

edytuj
  • Liberalnych cyników i religijnych fundamentalistów łączy jedna wspólna cecha: jedni i drudzy utracili wiarę we właściwym sensie tego słowa. Symptomatyczne, że dla jednych i drugich twierdzenia dotyczące religii mają charakter quasi-empiryczny, pretendujący do bezpośredniej wiedzy.
    • Autor: Slavoj Žižek, Lacan. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2007.
  • Ludzie przyjmują najczęściej wierzenia religijne ulegając sugestii otoczenia, w którym wyrastają: ich wiara miewa najczęściej charakter tradycyjny, jest „wiarą ich ojców i dziadów”, którą od dzieciństwa nasiąkają, nie zadając sobie trudu samodzielnego ustosunkowania się do zawartych w niej wierzeń i poglądów.

Ł

edytuj
  • Łatwo przychodzi wiara w to, czego się pragnie.

M

edytuj
  • Miejcie wiarę, a zobaczycie czym są cuda.
  • Mówiąc wprost, większość ludzi na świecie odziedziczyła wierzenia i poglądy na temat natury narodzin, śmierci i życia od nieznających pisma ludów pasterskich Środkowego Wschodu.
    • Autor: Robert Sapolsky, Zachowuj się. Jak biologia wydobywa z nas to, co najgorsze, i to, co najlepsze, tłum. Piotr Szymczak, Media Rodzina, Poznań 2022, ISBN 9788382651171, s. 403.
    • Zobacz też: pogląd
  • Musicie być mocni, drodzy bracia i siostry! Musicie być mocni tą mocą, którą daje wiara! Musicie być mocni mocą wiary! Musicie być wierni! Dziś tej mocy bardziej wam potrzeba niż w jakiejkolwiek epoce dziejów. Musicie być mocni mocą nadziei, która przynosi pełną radość życia i nie dozwala zasmucać Ducha Świętego! Musicie być mocni mocą miłości, która jest potężniejsza niż śmierć, jak to objawił św. Stanisław i błogosławiony Maksymilian Maria Kolbe. Musicie być mocni miłością, która „cierpliwa jest, łaskawa jest… nie zazdrości, nie szuka poklasku, nie unosi się pychą… nie pamięta złego; nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz wpółweseli się z prawdą”. Która „wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma”, tej miłości, która „nigdy nie ustaje” (1 Kor 13, 4–8).
  • Musisz uwierzyć w siebie bo wiara czyni cuda,
    musisz być waleczny jak Lion on Juda.
    Pamiętaj, że Babilon to jedna wielka obłuda,
    hej bracie, hej siostro, nie bądź dłużej smutna.

N

edytuj
  • Na świecie istniał język zrozumiały dla wszystkich (…). Był to język zapału, język rzeczy, które wykonuje się z miłością i ochotą, nie tracąc nigdy z oczu celu, do którego się zmierza, i w który się mocno wierzy.
  • Nie ma sensu wiara w rzeczy, które istnieją.
  • Nie można nikogo zmuszać siłą do przyjęcia wiary.
    • Ad fidem nullus est cogendus invitus (łac.)
    • Autor: św. Augustyn, M., P.L., t. 43, col. 415.
  • Nie pogrążać się w rozpaczy. Jej miejsce ma zająć wiara. Wtedy człowiek da radę. Tylko silna wiara może trzymać człowieka przy życiu. Bo jak Bóg daje życie, to daje też śmierć. Ja mam spokój w duszy, bo wszystko przyjmuję z ręki Boga: czy cierpienie, czy ból, czy biedę. Jak nie akceptujesz życia, jakie masz, to nie znajdziesz spokoju.
  • Nie ulega żadnej wątpliwości, że w przypadku olbrzymiej większości wierzących ich wiara w boga (bogów czy inne nadnaturalne byty) nie jest produktem racjonalnej refleksji, ale efektem socjalizacji, ukształtowanym w znacznej mierze pod wpływem powszechności takich przekonań i, jeśli już, to emocji, nie rozumu.
  • Nie wolno zmuszać niewiernych do wierzenia, ponieważ wiara musi pochodzić z wolnej woli.
    • Infidelium quidam sunt qui nunquam susceperunt fidem sicut Gentiles et Judaei; et tales nullo modo sunt ad fidem compellendi ut ipsi credant, quia credere voluntatis est (łac.)
    • Autor: Tomasz z Akwinu, Suma teologii, II, II, q. 10, a.8.
  • Nie tylko w domach chłopów, ale również w miejskich wieżowcach wiek XX przeplata się z XIII. Setki milionów ludzi używających elektryczności nadal wierzą w magiczną moc symboli i egzorcyzmów (…) Gwiazdy kina korzystają z usług mediów. Lotnicy pilotujący cudowne maszyny stworzone przez ludzki geniusz, noszą na swych piersiach amulety. W ludziach istnieją niewyczerpalne zasoby ciemnoty, niewiedzy i okrucieństwa!
  • Niech co chcą mówią nowsi filozofowie, wiara nie tylko jest potrzebą społeczeństwa, ale warunkiem żywota ludzkiego. Ona odpowiada koniecznej ludzi tęsknocie za Bogiem i przyszłością. Społeczeństwo bez wiary w krótkim czasie materializuje się przy największym wykształceniu; najpodnioślejsza cywilizacja nie wstrzyma go od zbestwienia i upadku. Filozofia nie zastępuje wiary, tak jak chemik nie zrobi złota, choć go rozbiera. Człowiek bez wiary biedny jest i zgubiony, w nim duchowna część sparaliżowana, żyje ciałem tylko.
  • Niezdolność do pogodzenia się z własną przemijalnością i brakiem znaczenia jest jednym z najpotężniejszych motywów przyjęcia wiary religijnej.
  • Nigdy nie dostrzegamy skarbów, które mamy tuż przed oczyma. A wiesz dlaczego tak się dzieje? Bo ludzie nie wierzą w skarby.
  • Nigdy nie znalazłem lepszego określenia niż „religijna” dla wiary w racjonalną naturę rzeczywistości i jej szczególnej dostępności dla ludzkiego umysłu. Tam, gdzie brakuje tej wiary, nauka wynaturza się w sztampową procedurę. I nie obchodzi mnie, czy księża korzystają z tego w jakiś sposób. Tego zmienić nie można.

O

edytuj

P

edytuj
  • Pan ogłupiał od czytania tej gazety, „Trybuny Ludu” na przykład. Co to znaczy „wierzący niepraktykujący”? Proszę pana, jakby pan wierzył, to by się pan Pana Boga przestraszył i praktykował, a jak pan nie praktykuje, to znaczy że pan nie wierzy.
    • Autor: Wojciech Cejrowski
    • Opis: w programie WC Kwadrans po przeczytaniu listu podpisanego „wierzący niepraktykujący”.
  • Przede wszystkim zaś należy silnie odróżnić czasy naszej społeczności, gdzie wszystko się dzieje w świecie refleksji, od czasów owych naiwnie łatwowiernych społeczności, wyłaniających z siebie wiary, które panowały jednak całe wieki. Jeszcze nie powstało nic wielkiego, co nie opierałoby się na legendzie. Jedyną winowajczynią jest tu chyba tylko ludzkość, która chce być oszukiwana.
  • Przeto wiara rodzi się z tego, co się słyszy, tym zaś, co się słyszy, jest słowo Chrystusa.
    • Źródło: Biblia Tysiąclecia, Rz 10:17
  • Przeważnie im mniejszy poziom intelektualny, tym głębsza, bardziej fanatyczna wiara. Ludzie wierzą dosłownie w absurdy i odbywa się to zbiorowo. Dla przykładu, jeżeli jedna osoba ma urojenia, to oficjalnie mówi się o chorobie psychicznej. Jeżeli urojenia ma wielu ludzi, to mowa jest o religii.
  • Przeznaczenie człowieka często nie ma nic wspólnego z tym, w co się wierzy lub czego się obawia.
  • Przy całej bowiem nierozstrzygalności empirycznej istnienia desygnatów wiary, jej wartość przystosowawcza, jako źródła informacji uniwersalnej, nie ulega wątpliwości. Jak się już o tym bowiem przekonaliśmy, wartość adaptacyjna informacji nie zawsze zależy od tego, czy ta informacja jest prawdziwa, czy fałszywa.

R

edytuj
  • Racjonalizacja, która usypiając rozum, zastępuje go wiarą, to w istocie narzędzie używane przez mózg, mające wspomóc naszą pewność siebie i przekonanie o słuszności naszych absurdalnych codziennych poczynań.

S

edytuj
  • Są dwie drogi życia – wierzyć we wszystko lub wątpić we wszystko. Obie sytuacje zwalniają z myślenia.

Ś

edytuj
  • Świadome poddanie wszystkich naturalnych władz duszy miłości nadprzyrodzonej – to wiara.

T

edytuj
  • To jest najważniejsze – rzeczywistość chrześcijańska. My jesteśmy ludźmi wierzącymi. Na co dzień działamy w codziennej rzeczywistości, tej materialnej, tej praktycznej, tej światowej, ale działamy po to, by przekształcać ją zgodnie z naszą wiarą, zgodnie z wiarą chrześcijańską. Dotyczy to nie tylko każdego naszego działania, ale dotyczy to także polityki. Polityka ma sens tylko wtedy, jeżeli jest zakorzeniona w całej wielkiej wierze chrześcijańskiej, w jej przesłaniu karzącemu przekształcać naszą rzeczywistość.
  • Tradycja i pamięć o przeszłości powinny pomóc zdobyć się na odwagę otwarcia nowych przestrzeni dla Boga. Kto dziś szuka tylko rozwiązań dyscyplinarnych, kto skłania się przesadnie ku „bezpieczeństwu” doktryny, kto uparcie usiłuje wskrzesić utraconą przeszłość, ma statyczną, inwolucyjną wizję. W ten sposób wiara staje się jedną z wielu ideologii.
    • Autor: Franciszek (papież)
    • Źródło: rozmowa Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: ideologia, tradycja
  • Treść wiary nie jest i nie ma być dla wierzących jasna ani oczywista sama przez się. Wiara nie jest i nie ma być wiedzą ani nauką. Wierzący powinien wierzyć dlatego, że tak chce i że potrafi się do tego zmusić pod wpływem pobudek uczuciowych i potrafi zawiesić swój krytycyzm w tej dziedzinie. Wiara jest to silne trzymanie się pewnych twierdzeń, które nie mają się wydawać oczywiste i jasne, jak twierdzenia naukowe.
  • Trzy rzeczy nigdy nie zyskują wiary – to co prawdziwe, to co prawdopodobne i to co logiczne.
  • Tym co napędza ruch polityczny nie jest wiedza a wiara. Jezus nie przedstawiał dowodów w kazaniu na górze, oczywiste prawdy nie wymagają dowodów.

W

edytuj
  • W Bogu mamy nadzieję!
    • In God We Trust! (ang.)
    • Źródło: hasło umieszczane na odwrocie banknotów w Stanach Zjednoczonych, również dewiza stanu Floryda
    • Zobacz też: Stany Zjednoczone, naród
  • W dniu mojej śmierci
    gdy moje serce nie będzie mogło już dłużej bić
    mam nadzieję, że umrę za Wiarę, dla której chciałem żyć.
    • In the event of my Demise,
      when my heart can beat no more
      I hope I die for a belief that I had lived for.       (ang.)
    • Autor: Tupac Shakur
    • Zobacz też: śmierć
  • W historii nauki – po krótkim okresie działalności presokratejskich filozofów jońskich (takich jak Tales z Miletu), którzy byli myślicielami racjonalnymi i uważali, że wszechświat opisać można na podstawie obserwacji i rozumu – dociekania naukowe i religijne były przez długie stulecia nierozerwalnie ze sobą splecione. Od czasów Arystotelesa, poprzez czasy Kopernika, Keplera, Kartezjusza i Newtona, uczeni odwoływali się do Boga nie tylko jako stwórcy świata, lecz jako aktywnego uczestnika, sprawcy i kontrolera procesów fizycznych. Uczeni przywoływali istotę wyższą wtedy, gdy współczesne teorie nie były w stanie wyjaśnić pewnych zjawisk. Z czasem, w miarę postępu wiedzy naukowej, Bóg „zwalniany” był stopniowo ze swych rozlicznych wcześniejszych obowiązków i filozofowie nauki zaczęli go nazywać „Bogiem luk”. Tam, gdzie zawodziła wiedza, odwoływano się do wiary, a zatem rezygnowano niejako z nadziei czy ambicji naukowego poznania.
  • – Według mnie korzenie stanowi wiara – odpowiedziała po cichu.
    – Wiara w moją religię, nawet jeśli nie ja ją wybrałam… Ale liczy
    się także wiara w siebie, wiara w ludzi, których spotkasz. To będzie
    twoja prawdziwa rodzina.
  • Wiara – bardzo ważna rzecz w życiu codziennym człowieka. Wiara pozwala nam optymistyczniej patrzeć w przyszłość. Bez wiary, bez Boga człowiek jest znacznie biedniejszy, uboższy duchowo. Wystarczy sobie przypomnieć jak my, Polacy, zareagowaliśmy na śmierć papieża Jana Pawła II.
  • Wiara jest bliżej spokrewniona psychologicznie ze sztuką niż z nauką. O tym nie powinni zapominać ani wierzący, ani niewierzący.
  • Wiara jest odpowiednikiem intelektualnej i moralnej nieodpowiedzialności, tyle że pod inną nazwą.
  • Wiara jest poza zasięgiem prawa. Jest to najbardziej intymna własność człowieka i nikt nie może żądać aby zdawał z niej rachunek.
  • Wiara jest prawomocna. Niewiara jest prawomocna także. Prawomocność niewiary wspierana jest codziennie przez nienawiść i pychę tych wiernych, których do nienawiści i pychy wzywają źli kapłani.
    • Autor: Leszek Kołakowski, Wiara dobra, niewiara dobra, w: Co nas łączy? Dialog z niewierzącymi, Kraków 2002.
  • Wiara jest uniwersalna. Tylko nasze konkretne metody jej rozumienia są arbitralne. Niektórzy z nas modlą się do Jezusa, inni podróżują do Mekki, a jeszcze inni badają cząstki subatomowe. W sumie jednak wszyscy szukamy prawdy, czegoś potężniejszego od nas samych.
    • Faith is universal. Our specific methods for understanding it are arbitrary. Some of us pray to Jesus, some us go to Mecca, some of us study subatomic particles. In the end we are all just searching for truth, that which is greater than ourselves. (ang.)
    • Autor: Dan Brown, Anioły i demony
  • Wiara, która nie jest stale wystawiana na możliwość niewiary, nie jest wiarą, ale zwykłą wygodą.
  • Wiara nie jest wiedzą i na tej nad wyraz subtelnej różnicy ufundowany został ład liberalny. Kiedy dla wierzących w Europie wiara była wiedzą, twardą wiedzą polityczną, twardą ideologią władzy (czy to może szatan podpowiedział chrześcijanom tę okrutną pomyłkę?), w imię krzyża dokonywano tu nieustających rzezi, których ofiary szły w dziesiątki milionów (a co działo się wówczas w imię krzyża poza granicami Europy?). (…) Polskę też czeka oddzielenie prywatnej hipotezy wiary od publicznej pewności świeckiej wiedzy i władzy. Bo wiara nie jest wiedzą (i władzą), bo wiara nie jest świecką pewnością. Pomylenie wiary z publiczną, państwową pewnością degeneruje zarówno wiedzę i władzę, jak też religijną wiarę.
  • Wiara religijna jest odpowiedzią na problemy życia, nie na niezliczone wyzwania intelektualne czy dylematy artystyczne.
    • Autor: Anthony Storr, Kolosy na glinianych nogach. Studium guru, tłum. Jerzy Prokopiuk, Przemysław Jan Sieradzan, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009, ISBN 9788374146517, s. 267.
  • Wiara to dotykanie sercem.
  • Wiara wymaga odwagi, umiejętności podejmowania ryzyka, a nawet gotowości zaznania bólu i rozczarowania.
  • Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy.
  • Wiary autentycznej, ryzykującej, w liberalnym, egalitarnym i indywidualistycznym społeczeństwie już nie ma, a jeśli jest, to tylko w kulturowym skansenie. Niewiele dziś doprawdy dzieli wiarę od niewiary. Obie bywają płytkie i machinalne. Rzadki to ptak – człowiek prawdziwie wierzący. I rzadszy jeszcze jego negatyw – zaangażowany ateista walczący z wiarą i religią tak, jak kiedyś wyznania walczyły między sobą.
    • Autor: Jan Hartman, Duch się nam zapodział, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011.
  • Wierzyć to nic innego, jak w nocy świata dotknąć ręki Boga, i tak – w ciszy – słuchać słowa i dostrzec miłość.
    • Opis: rekolekcje wielkopostne dla Kurii Rzymskiej przed zakończeniem pontyfikatu; 23 lutego 2013.
    • Autor: Benedykt XVI, Ostatnie rozmowy, tłum. J. Jurczyński, Rafael, Kraków 2016, s. 5.
  • Wszystkie pytania były kiedyś natury duchowej. Od początku naszych dziejów duchowość i religię wykorzystywano do wypełnienia luk, z którymi nauka nie potrafiła sobie poradzić. Wschód i zachód Słońca przypisywano niegdyś Heliosowi i jego ognistemu rydwanowi. Trzęsienia ziemi i fale pływowe tłumaczono gniewem Posejdona. Nauka udowodniła, że ci bogowie byli tylko fałszywymi bożkami. Wkrótce wszyscy bogowie okażą się tym samym. Nauka dostarczyła odpowiedzi na niemal wszystkie pytania, jakie człowiek potrafił zadać. Zostało już tylko kilka i te mają charakter ezoteryczny. Skąd pochodzimy? Co tu robimy? Jaki jest sens życia i wszechświata?
    • (…) all questions were once spiritual. Since the beginning of time, spirituality and religion have been called on to fill in the gaps that science did not understand. The rising and setting of the sun was once attributed to Helios and a flaming chariot. Earthquakes and tidal waves were the wrath of Poseidon. Science has now proven those gods to be false idols. Soon all gods will be proven to be false idols. Science has now provided answers to almost every question man can ask. There are only a few questions left and they are the esoteric ones. Where do we come from? What are we doing here? What is the meaning of life and the universe? (ang.)
    • Autor: Dan Brown, Anioły i demony
  • Wyznawcy muszą się czuć winni. Zanim uwierzą w Boga, muszą wierzyć w grzech. Wstyd, tak jak kontemplowanie zła, jest skutecznym mechanizmem kontroli. Oto zagrażający świat, oto jego strażnicy. Im większe poczucie winy, tym większa potrzeba zbawienia, tym gorliwsza wiara.
  • W pierwszych łzach skruchy wylanych za własne grzechy odnajdziesz utraconą wiarę.

Z

edytuj
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Wiara&oldid=590533”