Religia

system wierzeń i praktyk, różnie definiowany, zwykle związany z kultem

Religia – system wierzeń i praktyk, określający relację jednostki do różnie pojmowanej sfery sacrum, czyli świętości i sfery boskiej.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Religijne symbole

A

  • Ameryka musi zrozumieć islam, ponieważ jest to jedyna religia, która usuwa ze społeczeństwa problem rasowy.
  • Anglicy mają sto religii, lecz tylko jeden sos.

B

  • Bliższa eksplikacja religii zawsze jest określona przez historię różnych dogmatów i instytucji, jest zanurzona w dziejach kultury, a więc nie można tej doktrynalnej strony religii przedstawiać jako czegoś co wszyscy powinni uznać, bo to jest prawda. To jest prawda może w jakimś znaczeniu, ale ta prawda musi być – jest – tłumaczona językiem różnych historycznie ukształtowanych kultur.
  • Był taki czas, gdy życie ludzi było nieuporządkowane, zwierzęco dzikie, poddane panowaniu siły; nie było wtedy żadnej nagrody dla dobrych ani żadnej kary dla złych.
    Dopiero później, jak przypuszczam, ludzie ustanowili prawa karzące; chodziło im o to, żeby Prawo stało się tyranem ujarzmiającym zuchwałość, by karany był, ktokolwiek popełnił przestępstwo. A kiedy już prawa zabraniały ludziom popełniania jawnych gwałtów, ludzie czynili zło po kryjomu. Wtedy dopiero jakiś przebiegły i mądry mąż wpadł na myśl, że trzeba wynaleźć lęk przed bogami, aby istniało coś, co odstrasza złych wtedy, gdy czynią, mówią lub zamyślają coś po kryjomu. Rozumując tak wymyślił bóstwo, mówiąc: „Istnieje dziwny duch (daimon), wiecznym cieszący się życiem, słyszy on, widzi i czuje rozumną myślą, na wszystko baczną, boską naturę mając, co wszelkie ludzkie słowo posłyszy zaraz i będzie mogło dojrzeć wszelakie czyny; a choćbyś zło ukradkiem zamyślał jakie, zostanie to zauważone przez bogów, bo rozum czujny posiadają”.
  • Buddyzm nie obiecuje, lecz dotrzymuje, chrześcijaństwo obiecuje wszystko, lecz nie dotrzymuje niczego.

C

  • Cała historia poznania ludzkiego potwierdza, że religia idzie zawsze w ślad za niewiedzą.
    • Autor: Wacław Mejbaum, Kłopoty z początkiem świata, Wiedza Powszechna, Warszawa 1961, s. 258.
    • Zobacz też: niewiedza
  • Chrześcijaństwo to skierowanie całego świata ku człowiekowi, uczynienie człowieka centrum świata.
  • Ci, którzy dzierżą władzę powołują się na prawa boskie. Jest to najlepszy środek zachowania tyranii
    • Autor: John Toland
    • Źródło: Jerzy Budziło, Stefan Dybowski, Z dziejów postępu. Zarys popularny, Warszawa 1960, s. 262.
  • Czyj kraj, tego wyznanie.
    • cuius regio, eius religio (łac.)
    • Opis: przyjęta zasada podczas Augsburskiego Pokoju Religii w 1555.

D

  • Demokracja jest formą religii: polega ona na oddawaniu czci szakalom przez osły.
  • Dla ludu religia jest prawdą, dla mędrców fałszem, a dla władców jest po prostu użyteczna.

J

  • Jeszcze jedno przykazanie, o którym nie mówiliśmy – „Nie zabijaj”. Morderstwo – piąte przykazanie. Ale, jeśli o tym pomyśleć… religia w zasadzie nie miała nigdy wielkiego problemu z mordowaniem. Więcej ludzi zostało zabitych w imię boga niż z jakiegokolwiek innego powodu.
  • Jeśli chodzi o sprawy religii, ludzie są winni wszelkich możliwych nieuczciwości i występków intelektualnych.
  • Jeśli rozum jest darem Niebios, i jeśli to samo można powiedzieć o wierze, Niebiosa dały nam dwa prezenty nie dające się ze sobą pogodzić i sprzeczne
    • Autor: Denis Diderot
    • Źródło: Jerzy Budziło, Stefan Dybowski, Z dziejów postępu. Zarys popularny, Warszawa 1960, s. 249.
  • Jeżeli jedna osoba ma jakieś urojenia nazywamy to szaleństwem. Jeżeli wiele osób cierpi na to samo urojenie nazywamy to religią.
    • When one person suffers from a delusion it is called insanity. When many people suffer from a delusion it is called religion. (ang.)
    • Autor: Robert M. Pirsig
    • Zobacz też: szaleństwo, urojenia

K

  • Katar jest w pewnym sensie równie powszechny wśród ludzi jak wyznania religijne, a nikt jakoś nie twierdzi, że czerpiemy z niego korzyści.
  • Każda religia uważa tylko siebie za prawdziwą. Religie niechrześcijańskie mają również swoje cuda, swoich męczenników i dłuższą tradycję. Chrześcijanie sądzą, że inne religie są oszustwem, lecz Żydzi, Turcy i poganie to samo utrzymują o chrześcijaństwie.
    • Autor: Tommaso Campanella
    • Źródło: Jerzy Budziło, Stefan Dybowski, Z dziejów postępu. Zarys popularny, Warszawa 1960, s. 192.
  • Kiedy chce się zniszczyć religię, zaczyna się od ataków na kapłanów, bo tam, gdzie nie ma kapłana, nie ma już ofiary i religii.
  • Krytyka religii rozczarowuje człowieka po to, by myślał, działał, i kształtował swoją rzeczywistość jako rozczarowany człowiek, który odzyskał rozum, i się porusza wokół siebie samego, a więc wokół swojego prawdziwego słońca. Religia jest jedynie iluzorycznym słońcem, które się kręci wokół człowieka tak długo, jak on sam nie rusza się wokół samego siebie.
  • Kultura nie może istnieć bez religii. W jakimś sensie kultura sublimuje się w religię, a religia wyraża się w kulturze. Kultura bez religii umiera. Społeczeństwo pozbawione religii staje się bezideowe, nie ma ideałów, ale plany, które maja to do siebie, że mogą być zrealizowane albo i nie. Kultura i sztuka są nierozerwalnie związane ze strefą duchową, ta zaś rodzi się ze sztuki. Jeżeli jest inaczej – nie ma sztuki, rośnie liczba ludzi nienasyconych, którzy wolą umrzeć, aniżeli żyć.

L

Ł

  • Łatwiej jest miasto w powietrzu wybudować niż założyć państwo bez religii.

M

  • Mity religijne ze względów zasadniczych nie mają dla mnie znaczenia choćby dlatego, że mity różnych religii przeczą sobie wzajemnie. Jest przecież czystym przypadkiem, że urodziłem się tutaj, w Europie, a nie w Azji, a od tego przecież nie powinno zależeć, co jest prawdą, a więc i to, w co mam wierzyć.
  • Mój pogląd odnośnie religii jest taki jak Lukrecjusza. Uważam ją za chorobę zrodzoną ze strachu i za źródło niewypowiedzianego nieszczęścia rodzaju ludzkiego. Nie mogę jednak zaprzeczyć, że ona wniosła pewien wkład do cywilizacji. Ona pomogła we wczesnych czasach ustalić kalendarz i spowodowała, że kapłani egipscy tak starannie rejestrowali zaćmienia, że byli w stanie je przewidywać. Te dwie zasługi jestem gotów uznać, ale nie wiem nic o żadnych innych.
  • Mówi się nie bez racji, że szatan może „cytować Pismo Święte dla własnych celów”. Biblia pełna jest tak wielu moralnie sprzecznych przesłań, że każde pokolenie może znaleźć święte usprawiedliwienie dla niemal każdego podejmowanego działania – od kazirodztwa, niewolnictwa i masowych mordów do czynów najbardziej szlachetnych, pełnych miłości, odwagi i poświęcenia własnej osoby. A takie zniekształcenie moralności charakterystyczne dla osobowości mnogiej występuje nie tylko w chrześcijaństwie i judaizmie. Można znaleźć je u podstaw islamu, tradycji hinduistycznych, a w rzeczywistości niemal we wszystkich religiach świata.
  • Musieli być kowale, cieśle, murarze, rolnicy zanim znalazł się człowiek, mający dosyć czasu by rozmyślać. Wszystkie sztuki ręczne poprzedziły religię, a zatem naprzód początki cywilizacji materialnej, religia przyszła dopiero później

N

  • Nauka bez religii jest kaleka, religia bez nauki jest ślepa.
    • Die Naturwissenschaft ohne Religion ist lahm, die Religion ohne Naturwissenschaft ist blind. (niem.)
    • Autor: Albert Einstein
  • Nauka i religia nie są wrogami, tylko sojusznikami, dwoma różnymi językami opowiadającymi tę samą historię… historię o symetrii i równowadze, niebie i piekle, nocy i dniu, gorącu i zimnie, Bogu i szatanie. Zarówno nauka jak i religia radują się stworzoną przed Boga symetrią… niekończącym się zmaganiem jasności i ciemności.
  • Nic tak nie dzieli ludzi, jak religie i pieniądze.
  • Nie ma nic szczytniejszego i wspanialszego nad religię, a nic marniejszego i nikczemniejszego nad pojęcie, jakie mają o niej niektórzy bigoci.

O

  • Obecnie nauka dostarcza lepszych i bardziej spójnych logicznie odpowiedzi, ale ludzie zawsze będą się trzymać religii, ponieważ daje ona pocieszenie, a oni nie ufają nauce ani jej nie rozumieją.
    • Autor: Stephen Hawking, Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, tłum. Marek Krośniak, Wydawnictwo Zysk i s-ka, Poznań 2018, s. 51.
    • Zobacz też: nauka
  • Ogólnie rzecz biorąc, tajemniczość, cuda i proroctwa to dodatki, przynależne raczej do świata religijnych baśni, niż do prawdziwej religii. To dzięki nim różne efektowne szalbierstwa stały się znane na całym świecie, a religia przekształciła się w działalność zawodową. Powodzenie jednego oszusta zachęcało kolejnych, a ich wszystkich od wyrzutów sumienia chroniło kojące przekonanie, że dopuszczając się pobożnych oszustw czynią wiele dobrego.
  • Osobliwe systemy wierzeń podzielane na przykład tylko przez kilka osób, często są uznawane za iluzoryczne. Równie irracjonalne systemy wierzeń podzielane przez miliony nazywane są religiami uniwersalistycznymi. Gdy porównamy rojenia psychotyków z przekonaniami religijnymi normalnych ludzi, nie będziemy już mogli powiedzieć, że jeden z tych systemów przekonań jest iluzoryczny, a drugi zdrowy.
    • Autor: Anthony Storr, Kolosy na glinianych nogach. Studium guru, tłum. Jerzy Prokopiuk, Przemysław Jan Sieradzan, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009, ISBN 9788374146517, s. 274.

P

  • Przeważnie im mniejszy poziom intelektualny, tym głębsza, bardziej fanatyczna wiara. Ludzie wierzą dosłownie w absurdy i odbywa się to zbiorowo. Dla przykładu, jeżeli jedna osoba ma urojenia, to oficjalnie mówi się o chorobie psychicznej. Jeżeli urojenia ma wielu ludzi, to mowa jest o religii.
  • Przeżycia religijne uważam za rzecz bardzo ryzykowną, ponieważ mogą w gwałtowny sposób zniszczyć mózg.
  • Przyjęcie poglądu, że należy zlikwidować wszelkie religie, byłoby dla socjologa tak samo nie do pomyślenia jak eliminacja sztuki, muzyki czy poezji, ponieważ jest świadomy, że usunięcie religii spowodowałoby zubożenie kultury i pozbawienie setek milionów ludzi umiłowanych przez nich wartości.

R

  • Religia, a szczególnie religia chrześcijańska, skazała kobietę na los osoby podwładnej, niewolnicy. Ogranicza jej naturę i więzi duszę; a przecież chrześcijaństwo w kobiecie ma największego sprzymierzeńca, najbardziej oddaną czcicielkę. Istotnie można rzec, że religia dawno już przestałaby grać rolę w życiu ludzi, gdyby nie poparcie, jakiego jej udzielają kobiety.
  • Religia jest jak świeca umieszczona w kolorowej latarni. Widzimy różnobarwne światło, ale świeca w środku jest ta sama.
    • Autor: Muhammad Nadżib
    • Źródło: Słownik języka polskiego z frazeologizmami i przysłowiami, red. Edward Polański
  • Religia pochodzi z dzieciństwa naszego gatunku i jest niemowlęcą próbą odpowiedzi na naszą nieuniknioną potrzebę wiedzy.
  • Religia – każda religia i każda święta księga – jest w demokracji przedmiotem krytyki, a czasem też i kpiny. Może to być bolesne i trudne, każdy bowiem, kto czuje, że coś mu najdroższego nie jest podzielane przez innych, musi pogodzić się z poczuciem przegranej. Ale taka jest istota wolnego społeczeństwa – prawo wierzących jest także prawem niewierzących i prawem odszczepieńców. Nikt nie może żądać wolności dla siebie i nie chcieć bronić tej wolności dla innych.
  • Religia jest dla ludzi bez rozumu.
    • Autor: Józef Piłsudski
    • Opis: na podstawie zapiski w dzienniku jego brata Bronisława.
    • Źródło: Wacław Jędrzewicz, Kronika Józefa Piłsudskiego
  • Religia jest oparta przede wszystkim i głównie na strachu.
  • Religia jest opium ludu.
    • Autor: Karol Marks, Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa
  • Religia jest owocem dogmatyzmu i źródłem upokorzenia i niewolniczego podporządkowania się jednostki.
  • Religia jest potwornym płodem wątpliwości co do jedności osoby, pewną altération osobowości. O ile wszystko wielkie i silne było wyobrażane przez człowieka jako nadludzkie, jako obce, pomniejszał się człowiek – dwie strony, jedną bardzo nędzną i słabą, a drugą bardzo silną i zadziwiającą, rozkładał on na dwie strefy i pierwszą zwał „człowiekiem”, drugą „Bogiem”. (…) Religia poniżyła pojęcie „człowieka”; jej krańcową konsekwencją jest, że wszystko dobre, wielkie, prawdziwe jest nadludzkim i jeno darem łaski
  • Religia jest sposobem, w jaki człowiek akceptuje swoje życie jako nieuchronną porażkę.
  • Religia jest symptomem irracjonalnej wiary i bezgranicznej nadziei.
  • Religia ma sens, jeśli prowadzi do czynów miłosierdzia, zgodnych z Bożymi przykazaniami, inaczej jest martwa. Jak mówi św. Jan diabeł też wierzy w Pana Boga, co więcej – on wie że Bóg jest, a mimo to jest diabłem. Wiara bez uczynków jest martwa. Wiara i nasze nabożeństwa mają prowadzić nas do świętości!
  • Religia ma zawsze rację. Religia chroni nas przed wielkim problemem, wobec którego wszyscy stajemy. Nauka zawsze się myli: to najwymyślniejsza ze sztuczek człowieka. Nauka nie potrafi rozwiązać żadnego problemu bez tworzenia kolejnych dziesięciu.
    • Autor: George Bernard Shaw, Toast na cześć Einsteina, przeł. Paweł Bravo, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.
  • Religia nie jest ani prawdziwa, ani fałszywa, proponuje tylko pewien sposób życia.
  • Religia nie jest sumą wierzeń, które by nam się podobały, ale sumą wierzeń danych nam przez Boga.
    • Autor: Fulton John Sheen, Simple Truths. Thinking Life Through With Fulton J. Sheen, 1998, s.6.
  • Religia nie przyczynia się w Polsce do podniesienia poziomu moralnego społeczeństwa.
  • Religia przesłania rzeczywistość społeczną, jest to „opium dla ludu”. Chcę powiedzieć głośno i będę to podtrzymywał wobec wszystkich i na przekór wszystkim, że człowiek opanowany zabobonem jest niezdolny do zachowania swej wolności, jeśli ją jeszcze posiada, niezdolny do odzyskania jej, jeśli ją już utracił… Zabobon polega na przypisywaniu tajemniczej przyczynie zwanej losem, Bogiem, lub jakakolwiek inna nazwą, naszych powodzeń i nieszczęść
    • Autor: Jan Jakub Pillot
    • Źródło: Jerzy Budziło, Stefan Dybowski, Z dziejów postępu. Zarys popularny, Warszawa 1960, s. 302.
  • Religia przypomina język lub ubiór. Pociągają nas zazwyczaj te praktyki, w których byliśmy wychowywani. W końcu jednak wszyscy dochodzimy do tego samego. Mianowicie, że życie ma sens i że jesteśmy wdzięczni za istnienie siły, która nas stworzyła.
    • Religion is like language or dress. We gravitate toward the practices with which we were raised. In the end, though we are all proclaiming the same thing. That life has meaning. That we are grateful for the power that created us. (ang.)
    • Autor: Dan Brown, Anioły i demony
  • Religia przypomina mi burdel. Człowiek dostaje wszystko poza tym, na czym najbardziej mu zależy: miłością.
  • Religia stanowi oficjalną i zaaprobowaną magię, magia stanowi nieoficjalną i pozbawioną oficjalnej aprobaty religię. Ujmując rzecz prościej: „my” wyznajemy religię, „oni” uprawiają magię. Problem polega nie na tym, czy magia jest przeciw oficjalnej religii, czy za nią. Niezależnie od intencji, mocą samego swego istnienia, magia i religia stanowią wyzwanie dla swojej ważności i wyłączności.
  • Religia to mechanizm odpowiedzialny za umieszczanie i utrzymywanie rzeczy w sferze sacrum.
  • Religia to nie tylko kościół, do którego człowiek idzie okazyjnie, aby się pomodlić; religia to świat, w którym trzeba stale żyć.
    • Autor: Gilbert Keith Chesterton
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 208.
  • Religia to sztuka odurzania ludzi w celu odwrócenia ich myśli od tego zła, które im sprawiają na tym świecie ludzie posiadający władzę
  • Religia zapobiega temu żeby nasze dzieci miały racjonalne kształcenie; religia nie dopuszcza do usunięcia podstawowych przyczyn wojny, religia nie pozwala nam na nauczanie etyki naukowego współdziałania zastępując to starymi dzikimi doktrynami grzechu i kary. Możliwe że ludzkość stoi na progu złotego wieku, ale jeśli tak jest, niezbędne będzie naprzód uśmiercić smoka, który strzeże drzwi, a tym smokiem jest religia.
  • Religie, które rozwinęły system swych twierdzeń, starają się ich dowodzić za pomocą założeń i definicji. Jednakże religijność, czyli skłonność do nastrojów religijnych i zachowywania praktyk religijnych, u bardzo niewielu jednostek opiera się na takim fundamencie intelektualnym i spośród ludzi, przyznających się do jakiegoś wyznania, niewielu tylko zna dokładnie stronę dogmatyczną swej wiary.
  • Religie są podobne do robaczków świętojańskich – świecą tylko w ciemności.
  • Religijność też pojawiła się w toku ewolucji i jest korzystna dla gatunku ludzkiego. I mimo że jesteśmy przekonani, że to religia uczy nas, jak odróżniać dobro od zła, to raczej religia powstała jako próba racjonalizacji naszych przekonań moralnych. Mózg lubi uzasadniać nasze zachowania.
    • Autor: Jerzy Vetulani
    • Źródło: Olga Woźniak: Stań się dobrym. To się opłaca, „Gazeta Wyborcza” nr 299, 24–26 grudnia 2011.
  • Różne wyznania i formy kultu istniejące w Rzymie były przez zwykłych ludzi uważane za równie prawdziwe, przez filozofów za równie fałszywe, a przez urzędników – za równie użyteczne.
    • Autor: Edward Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire (1789), t. 1, przeł. Irena Szymańska

S

  • Sakralizacja seksu była u zarania myśli religijnej bardzo ściśle związana z podstawami nowej formacji gospodarczej w dziejach człowieka – uprawą ziemi i hodowlą zwierząt. Oznaczało to afirmację tej przemożnej, życiodajnej siły przyrody, jaką jest rozrodczość. (…) Nowo odkryte dzięki opanowaniu hodowli zwierząt związki pomiędzy żeńską i męską siłą płodzenia ówczesnym ludziom musiały się wydawać zjawiskiem nadprzyrodzonym, cudownym, prawdziwym darem niebios, darem bogów.

T

  • Trzeba na to było całych stuleci aby rasa ludzka popadła w tyrańską niewolę kleru; potrzeba będzie kolejnych stuleci, wiele wysiłku i szczęścia, aby ją spod tego jarzma wyzwolić.
  • Tym są bogowie! Odpowiedzią, która musi wystarczyć! Bo jest jedzenie, które trzeba schwytać, dzieci, które trzeba urodzić, życie, które trzeba przeżyć, nie ma więcej czasu na wielkie, skomplikowane, niepokojące odpowiedzi! Prosimy o proste odpowiedzi, byśmy nie musieli myśleć, bo jeśli zaczniemy myśleć, możemy znaleźć odpowiedzi, które nie pasują do takiego świata, jakim chcielibyśmy, żeby był.

U

  • Umrzeć dla religii jest łatwiej niż w pełni z nią żyć.
    • Morir por una religión es más simple que vivirla con plenitud. (hiszp.)
    • Autor: Jorge Luis Borges, opowiadanie Deutsches requiem ze zbioru Alef

W

  • W epoce mroku i ciemnoty religia jest najlepszym przewodnikiem ludzi, tak jak w noc ciemną choć oko wykol najlepszym przewodnikiem będzie ślepiec. On zna wszystkie drogi i ścieżki lepiej aniżeli człek, który widzi. Kiedy jednak nastaje dzień, głupotą jest posługiwać się starymi ślepcami w roli tego, który idzie na przedzie
    • Autor: Heinrich Heine
    • Źródło: Christopher Hitchens, Bóg nie jest wielki. Jak religia wszystko zatruwa, Katowice 2007, s. 48.
  • W Grecji i w Rzymie inteligencja parała się górnolotną filozofią, a ci bardziej przesądni modlili się do miejscowych bożków. Traktowali religię dość poważnie, ale nie byli takimi świrami jak dzisiaj.
    • Autor: Gore Vidal, Gore Vidal. United States of Amnesia. A film by Nicholas Whathall (2013)
  • W naszej Księdze, Koranie, nie ma niczego, co nauczałoby spokojnie cierpieć. Nasza religia każe nam być inteligentnymi. Bądź spokojny, uprzejmy, przestrzegaj praw, szanuj wszystkich. Ale jeśli ktoś położy na tobie rękę, wyślij go na cmentarz. To jest dobra religia.
  • W pewnym momencie niektórzy socjologowie i badacze kultury wysunęli tezę, że psychologia nie potrafi wytłumaczyć zjawisk religijnych, że kompetentna w tym zakresie jest tylko socjologia. Tezę opierali oni na dowodzie, że genetyczne życie religijne jest produktem społecznego kontraktu. A przecież tyle istnieje książek poświęconych religii, napisanych właśnie przez psychologów. Czy należy wobec tego uznać za nieważne wszelkie wyniki ich badań i polecić psychologom, aby wstrzymali się od rozważań nad tymi sprawami, o ile nie chcą uznać, że w tym wypadku przekraczają swoje kompetencje i stają się socjologami? Psycholog zauważy jednak nie bez słuszności, iż, nie przesądzając sprawy pochodzenia religii, psychologiczna analiza np. osobowości twórców różnych systemów religijnych przyczynić się może do zrozumienia istoty religii w ogóle.
  • Warto więc wrócić jeszcze na chwilę do prób – coraz częściej skutecznych – prawnego zakazania wszelkich manifestacji religii. Oczywiście tylko chrześcijańskiej, albo ewentualnie żydowskiej: chciałabym zobaczyć, jak ateiści próbują zakazać publicznych manifestacji islamskich. Albo jak publicznie drą Koran. Zbędne chyba dodawać, że – przynajmniej w obecnym klimacie – raczej nie będzie nam dane być świadkami podobnego widoku. To z dwóch powodów. Po pierwsze, dla niektórych – może dla większości – spośród protestujących ateizm nie jest podstawową zasadą ani sprawą główną, lecz raczej obowiązującą częścią politycznej poprawności, jaką wyznają i jaką chcieliby narzucić innym. Innymi jej obowiązującymi składnikami są kultura ofiary i kultura tożsamości grupowej. Zgodnie z tą wizją świata muzułmanie, jako prześladowana mniejszość i ofiary „islamofobii”, mają uprawnienia i przywileje, jakie innym nie są dane. O zakazaniu im czegokolwiek mowy być nie może. Drugim powodem, dotyczących wszystkich, jest strach. Zakazać muzułmanom publicznych manifestacji ich religii nikt by się nie odważył, przynajmniej w Anglii. Skutek tej mieszanki strachu i politycznej poprawności będzie w końcu taki, że islam stanie się jedyną widoczną religią. A z czasem może jedyną dozwoloną.
  • Wstrząsy w naturze, zaburzenia, cudowne przypadki i czyniący cuda ludzie, choć sprzeczne są z zamiarami mądrego nadzorcy, na rodzaju ludzkim robią wrażenie, które jest źródłem wszelkiej religijności.
  • W większości religii nawet Bóg ukazywany jest jako istota o cechach męskich, a teologia odznacza się skrajną maskulinizacją.
  • Współczesna laickość jest „nową wartością” zrodzoną z burżuazyjnej entropii, w której religia zanika jako autorytet i forma władzy, trwa zaś jeszcze jako naturalny produkt ogromnej konsumpcji oraz daje się wciąż wykorzystać w postaci folklorystycznej.
    • Autor: Pier Paolo Pasolini, Szalony slogan jeansów Jesus, „Corriere della Sera”, 17 maja 1973.
  • Wszystko co rodzi się biegnie ku śmierci, wszystko co rośnie starzeje się, także z codziennego doświadczenia każdy, przeglądając historię może zobaczyć, że każde panowanie i każda religia ma swój początek i swój koniec.
    • Autor: Lucilio Vanini
    • Źródło: Jerzy Budziło, Stefan Dybowski, Z dziejów postępu. Zarys popularny, Warszawa 1960, s. 170.

Z

  • Założenia teorii szamanizmu opierającego się na psychopatologii równie dobrze pozwalają zrozumieć korzenie głównych religii świata zachodniego.
    • Autor: Robert Sapolsky, Kłopot z testosteronem i inne eseje z biologii ludzkich tarapatów, tłum. Małgorzata Guzowska-Dąbrowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, ISBN 9788301172602, s. 236.
  • Zorganizowana religia jest głównym źródłem zła na świecie: jest pełna przemocy, nielogiczna, nietolerancyjna, nierozerwalnie związana z takimi pojęciami, jak rasizm, ustrój plemienny czy bigoteria; zakorzeniona w ignorancji i wrogo nastawiona do wszelkich prób poznawczych, pogardliwa wobec kobiet i narzucana dzieciom.