Napoleon Bonaparte
francuski monarcha, początkowo dowódca wojskowy
Napoléon Bonaparte (1769–1821) – Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej 1799–1804 i cesarz Francuzów w latach 1804–1815.
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
A
edytuj- Aby naród był wolny, trzeba, aby podwładni byli mędrcami, a rządzący bogami.
- Zobacz też: wolność
- Aby pisać historię, trzeba być więcej niż człowiekiem, ponieważ autor trzymający pióro wielkiego sędziego powinien być wolny od wszelkich uprzedzeń, interesów lub próżności.
- Zobacz też: historia
- Ambicja władania duszami jest najsilniejszą z namiętności.
- Zobacz też: namiętność
- Armaty zabiły feudalizm. Atrament zabije społeczeństwa nowoczesne.
- Zobacz też: prasa
B
edytuj- Bluszcz tuli się do pierwszego drzewa, jakie napotka; oto pokrótce historia miłości.
C
edytuj- Ci ludzie umieją się tylko bić!
- Opis: o polskim pułku gwardii, który się skompromitował na przeglądzie wojsk.
- Źródło: Józef B.I. Załuski, Wspomnienia
- Ciekawa byłaby książka, w której by nie było kłamstw.
- Zobacz też: książka
- Cnota jest dla kobiet tym, czym odwaga dla mężczyzn, pogardzam tchórzem i kobietą bez wstydu.
- Co prawda, żeby umieć rozkazywać, trzeba się najpierw nauczyć słuchać, ale jeśli ktoś przez kilkadziesiąt lat umiał tylko słuchać, to już nie nadaje się do rozkazywania
- Cóż to jest tron? Kawałek drewna pokryty aksamitem.
- Qu’est-ce qu’un trône? Un morceau de bois recouvert de velours. (fr.)
- Opis: skierowane do Ciała Ustawodawczego 1 stycznia 1814.
- Źródło: Harangues et proclamations, Gautier, Paryż 1887, s. 27.
- Cudzołóstwo, które w kodeksie cywilnym jest tak wielką sprawą, w rzeczywistości jest bagatelą, przygodą na balu maskowym.
- Czas jest wszystkim.
- Człowiek nie ma przyjaciół, przyjaciół ma tylko powodzenie.
- Źródło: Nic, co ludzkie… Aforyzmy, sentencje i przysłowia, oprac. Henryk Jurand, LSW, 1982, s. 41.
- Czymże jest gazeta? To rozproszony klub. Gazeta oddziałuje na swoich abonentów tak jak mówca klubowy na słuchaczy.
- Źródło: Napoleon. Maksymy, wybór, wstęp i przekład Monika Senkowska-Gluck i Leopold Gluck, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1983.
- Czymże jest więc miłość? Poczuciem własnej słabości, które natychmiast ogarnia człowieka samotnego lub osamotnionego (…).
- Źródło: Max Gallo, Napoleon t. 1. Pieśń wymarszu
D
edytuj- Dałem mu Księstwo traktatem tylżyckim, by nie wzbudzić zaniepokojenia, ale to panujący starzec i Niemiec. Ale gdybym był stworzył Królestwo Polskie, to dla takiego narodu jak wasz, dałbym innego króla.
- Opis: o Fryderyku Auguście.
- Źródło: Jerzy Jankowski, Monarsze sekrety
- Dla moich Polaków nie ma rzeczy niemożliwych.
- Opis: po bitwie w wąwozie Samosierra.
E
edytuj- Entuzjazm to delirium rozumu.
G
edytuj- Gdańsk jest kluczem do wszystkiego, co mile widziane!
- Zobacz też: Gdańsk
- Geniusz to czasem tylko instynkt, który nie podlega doskonaleniu; częściej jest to sztuka trafnego kojarzenia codziennie doskonalona dzięki obserwacji i doświadczeniu.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
- Zobacz też: geniusz
- Głowa bez pamięci jest jak twierdza bez załogi.
- Zobacz też: pamięć
- Głupiec jest jednak z czegoś zadowolony: zawsze jest zadowolony z siebie.
H
edytuj- Handel istnieje tylko dzięki zaufaniu.
- Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić.
- L’histoire est un mensonge que nul ne conteste. (fr.)
- Inne tłumaczenie: Historia to uzgodniony zestaw kłamstw.
- Zobacz też: historia
J
edytuj- Jeden rodzaj złodzieja jest, którego prawo nie ściga, a który rabuje to, co dla ludzi najcenniejsze – czas.
- Jesteś łajnem w jedwabnych pończochach.
- Opis: do Talleyranda.
- Jeżeli już macie pić, to pijcie jak Polacy.
- Jutro wieczorem wracam do Paryża. Nie myj się.
- Opis: fragment listu napisanego do Józefiny podczas wyprawy wojennej.
K
edytuj- Kapitulacja to próba ocalenia wszystkiego, z wyjątkiem honoru.
- Zobacz też: kapitulacja, honor
- Każdy żołnierz nosi buławę w tornistrze.
- Zobacz też: żołnierz
- Kiedy ludzie przestają narzekać, przestają myśleć.
- Kobieta, która sypia ze swym mężem, zawsze ma na niego wpływ.
- Konstytucje są dziełem czasu, toteż droga pozostawiona dla ulepszeń nigdy nie będzie za szeroka.
- Kradzież nie istnieje, za wszystko się płaci.
- Zobacz też: kradzież
- Kto stracił pieniądze, ten nic nie stracił. Kto przegrał bitwę i stracił wojsko, ten mało stracił. Kto stracił wiarę, ten wszystko stracił.
- Kto umie schlebiać, umie również rzucać potwarz.
L
edytuj- Lepiej, żeby kobiety obracały igłą niż językiem.
- Zobacz też: kobieta
- Lud, który dopuszcza się ekscesów, jest niegodny wolności, lud prawdziwie wolny szanuje człowieka i własność.
- Lud, który może wszystko powiedzieć, może wszystko zrobić.
- Zobacz też: wolność słowa
- Ludzie genialni są jak meteory. Ich przeznaczeniem jest by, spalając się, przydali blasku epoce, w której żyją.
- Les hommes de génie sont des météores destinés à brûler pour éclairer leur siècle. (fr.)
- Źródło: Discours de Lyon
- Zobacz też: człowiek
- Ludzie nie są ani całkowicie dobrzy, ani całkowicie źli, lecz doświadczają wszystkiego, co dobre i złe.
- Źródło: Zbigniew Czajkowski, Zdolności przywódcze trenera i style kierowania, „Rocznik Naukowy – IDŌ Ruch dla Kultury”, t. 3, nr 3/2002, s. 193.
- Ludzie są naprawdę wielcy dzięki instytucjom, jakie po nich pozostają.
- Źródło: Jarosław Gronert, Astrologia od początku, Pabianice 2007, s. 33.
M
edytuj- Małżeństwo jest prawdziwą loterią: w urnie (loteryjnej) znajdziesz mnóstwo czarnych biletów, a białych, które są wygrywającymi, bardzo mało.
- Miłość ludzi nie poddaje się władzy bagnetów.
- Miłość to głupota robiona we dwoje.
- Moja sława nie polega na tym, że wygrałem 40 bitew. Waterloo wymazało wspomnienie tych zwycięstw, ale nie wymaże tego co żyć wiecznie będzie – mojego kodeksu cywilnego.
- Moją kochanką jest władza.
- Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2014, s. 115
- Można wybaczyć zasługi, nie wolno przebaczać intryg.
- Mój pan nie ma serca, panem moim jest porządek rzeczy.
- Myśl – oto główny wróg cesarza.
- Zobacz też: myśl
N
edytuj- Na świecie są tylko dwie potęgi: miecz i duch. W końcu miecz zawsze ulega duchowi.
- Na tym świecie istnieje tylko jedna alternatywa: rozkazywać albo słuchać.
- Na wojnie ten wygrywa, kto najmniej błędów popełnia.
- Zobacz też: wojna
- Na wojnie, jak w miłości: żeby zakończyć, trzeba się widzieć z bliska.
- Najdalej zajdzie ten człowiek, który nie wie, gdzie idzie.
- Największe zwycięstwo nad kobietą to uciec od niej.
- Zobacz też: zwycięstwo
- Największym mówcą świata jest sukces.
- Nakładać zbyt twarde warunki, znaczy zwalniać od ich wykonania.
- Naród, który nie chce karmić swojej armii, będzie karmić cudzą.
- Народ, который не желает кормить свою армию, будет кормить чужую. (ros.)
- Źródło: Wadim Sierow, Энциклопедический словарь крылатых слов и выражений, Буква Н
- Nazwa i forma rządu są bez znaczenia. Ważne, aby obywatele byli równi wobec praw i aby sprawiedliwość była sprawiedliwie egzekwowana. Nie może być półsprawiedliwości – niesprawiedliwość jest niepodzielna!
- Źródło: Waldemar Łysiak, Salon 2. Alfabet szulerów. Cz. 2, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2006, s. 359.
- Nie ma ludzi, którzy by się lepiej rozumieli, niż żołnierze i księża.
- Nie należy szukać odznaczeń i epoletów na polu bitwy, skoro można je zdobyć w przedpokoju.
- Nie polityka powinna rządzić ludźmi, lecz ludzie polityką.
- Nie powinno się szukać dla siebie żony wśród kokietek.
- Nie przeszkadzaj swojemu wrogowi gdy popełnia błędy.
- Zobacz też: wróg
- Nie wiem, co to znaczy, gdy mówią o kobiecie, że zachowała w największym stopniu swą cześć – albo oddała się swojemu zalotnikowi, albo nie.
- Niedobra to zabawa – rozdzielać korony za swego życia.
- „Niemożliwe” – to nie jest słowo francuskie.
- „Niemożliwe” to słowo dla głupców!
- Zobacz też: głupiec
- Nigdy nie wierz szpiegom, są oni źródłem większych kłopotów niż korzyści.
O
edytuj- Obawiać trzeba się nie tych, co mają inne zdanie, lecz tych, co mają inne zdanie, lecz są zbyt tchórzliwi, by je wypowiedzieć.
- Od dwóch dobrych generałów wolę jednego, który ma szczęście.
- Od wzniosłości do śmieszności jest tylko jeden krok.
- Du sublime au ridicule il n’y a qu’un pas. (fr.)
- Opis: powiedzenie w czasie ucieczki z Rosji (w grudniu 1812).
- Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych
- Od zamiaru do wykonania należy odczekać trzy lata.
- Okoliczności? Ja tworzę okoliczności!
- Opinia publiczna to dziwka.
- Oto człowiek!
- Opis: po rozmowie z Goethem w Weimarze.
P
edytuj- Pamiętajcie, panowie, co powiedział pewien rzymski cesarz: trup wroga zawsze pachnie słodko.
- Państwa upadają, gdy kobiety rządzą sprawami publicznymi.
- Źródło: Przemysław Słowiński, Dyktatorzy i ich kobiety. Seks, władza i pieniądze, Videograf, Chorzów 2013, ISBN 9788378351320, s. 57.
- Papież jest jedynie urzędowym przywódcą Kościoła. Nieomylność przysługuje prawowicie zgromadzonemu Kościołowi, a nie papieżowi.
- Źródło: Max Gallo, Napoleon t. 1. Pieśń wymarszu
- Piękna kobieta podoba się oczom, dobra kobieta – sercu. Pierwsza jest klejnotem, druga – skarbem.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
- Pijcie jak Polacy ale bądźcie równie dzielni jak oni.
- Soyez soul comme les Polonais, mais soyes aussi brave qu’eux (fr.)
- Po bitwie nie ma wrogów, są tylko ludzie.
- Zobacz też: bitwa
- Podejrzliwość rządu jest tym, co demaskuje jego słabość.
- Polityka to gra pozorów.
- Politykę wszystkich mocarstw określa ich położenie geograficzne.
- Popełnił największy z błędów – zajmował się tym, na czym się nie znał.
- Zobacz też: błąd
- Prawo? Szabla jest prawem!
- Zobacz też: prawo
- Przypadek sam nic nie zdziała.
R
edytuj- Religia chrześcijańska jest religią społeczeństwa cywilizowanego. Ona podnosi człowieka, głosząc wyższość ducha nad materią. Nie szanować tej religii, to znaczy być pozbawionym zdrowych pojęć moralnych i oddawać się libertynizmowi myślowemu, który niesie dezorganizację społeczeństwa.
- Źródło: Waldemar Łysiak, Salon 2. Alfabet szulerów. Cz. 1, A – L, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2006, s. 128, 129.
- Religia jest szczepionką wyobraźni; chroni ją ona przed niebezpiecznymi i absurdalnymi wierzeniami.
- Zobacz też: religia
- Rządy dotrzymują słowa tylko wtedy, gdy są do tego zmuszone lub gdy jest to dla nich korzystne.
- Zobacz też: rząd
- Rządzenie nie opiera się na metafizyce, lecz na wynikach ciekawych doświadczeń.
S
edytuj- Samo zwycięstwo nic nie znaczy, trzeba umieć je wykorzystać.
- Zobacz też: zwycięstwo
- Są tylko dwa kraje: Wschód i Zachód, i dwa ludy: Wschodu i Zachodu.
- Siła moralna bardziej niż liczba decyduje o zwycięstwie.
- Zobacz też: moralność
- Słowa „cnota polityczna” to nonsens.
- Sprawiedliwość jest pierwszym obowiązkiem monarchów.
- Zobacz też: sprawiedliwość
- Studiowanie historii nauczyło mnie, że elekcja głowy państwa lub rady rządzącej niesie w sobie zaród upadku lub zgoła niewoli dla ludów…
- Zobacz też: historia
- Sukces jest najgłośniejszym mówcą świata.
- Zobacz też: sukces
- Suweren powinien rządzić zgodnie z ustalonymi regułami, a nie kierując się kaprysem.
Ś
edytuj- Światem rządzi wyobraźnia.
- L’imagination gouverne le monde! (fr.)
- Źródło: Emmanuel de Las Cases, Memoriał ze Św. Heleny
T
edytuj- Tam, gdzie nie ma wolności, nie ma ani praw, ani obowiązków.
- Tam, gdzie rząd jest słaby, rządzi armia.
- Teologia powoduje w religii mniej więcej to samo, co trucizna w środkach spożywczych.
- Ten, kto patrzy na pole bitwy zbyt suchym okiem, traci zbyt wielu ludzi niepotrzebnie
- Trzeba być powolnym w rozważaniach i szybkim w działaniu.
- Trzy dni mglistej pogody, a stałbym się panem Londynu.
- Tylko prawda obraża. Słabość nigdy na nic się nie zda. Rządzić można tylko siłą i przez siłę.
- Tylko ten nie popełnia błędów, kto nic nie robi.
U
edytuj- Uczeni i osły do środka!
- Upadek władcy zwykle go pomniejsza, ale mnie to doświadczenie niebywale wyniosło do góry. Każdy dzień uwalnia mnie od wizerunku tyrana, mordercy, dzikusa.
- Opis: fragment pamiętnika napisanego na Wyspie Świętej Heleny.
- Źródło: Jan Fleischhauer, Cesarz wszystkich parweniuszy, „Der Spiegel”, 14 sierpnia 2013.
- Urzędnicy są jak książki na półkach biblioteki: im wyżej postawieni, tym rzadziej do czegoś służą.
- Zobacz też: urzędnik
- Uznanie związku małżeńskiego za nierozerwalny to prowokacja do zbrodni.
- Źródło: Waldemar Kuligowski, Miłość na Zachodzie. Historia antropologiczna, Wydawn. Naukowe UAM, 2004, s. 300.
- Zobacz też: małżeństwo, prowokacja
W
edytuj- W polityce głupota nie stanowi przeszkody.
- W Polsce zetknąłem się z V żywiołem: błotem.
- W systemie wszechświata nic nie jest zdane na los przypadku, w systemie społecznym – nic nie powinno zależeć od kaprysów jednostek.
- W Valence widziałem zdeterminowany lud, żołnierzy patriotów oraz oficerów arystokratów (…). Kobiety wszędzie są rojalistkami. Nic w tym dziwnego. Wolność jest kobietą piękniejszą od nich, więc je przyćmiewa.
- Źródło: Max Gallo, Napoleon t. 1. Pieśń wymarszu
- Wasi władcy, urodzeni na tronie, mogą ponieść dwadzieścia klęsk militarnych, a mimo to zawsze wracają do swych rezydencji. Moje panowanie natomiast nie przetrwa nawet dnia, jeśli stracę siłę i przestaną się mnie bać.
- Opis: w rozmowie z austriackim następcą tronu.
- Źródło: Jan Fleischhauer, Cesarz wszystkich parweniuszy, „Der Spiegel”, 14 sierpnia 2013.
- Wiara jest poza zasięgiem prawa. Jest to najbardziej intymna własność człowieka i nikt nie może żądać aby zdawał z niej rachunek.
- Władca, który nie króluje w sercu swych ludów, jest niczym.
- Zobacz też: władca
- Władcy lubią tylko tych, którzy są im przydatni, i tylko tak długo, dopóki ich potrzebują.
- Wojna jest lepsza niż nietrwały pokój.
- Wojna jest najgorszym rozwiązaniem najtrudniejszych spraw.
- Wolność obywatelska istnieje tylko tam, gdzie sądy są silne.
- Wolnomularze? To kupa durniów, którzy zbierają się, żeby ucztować i odprawiać śmieszne głupstwa. Niemniej jednak, od czasu do czasu robią coś dobrego. W czasie rewolucji i niedawno znowu przyczynili się do osłabienia potęgi papieża i wpływów kleru.
- Wszelki rasizm jest obłędem i łajdactwem
- Zobacz też: rasizm
Z
edytuj- Z miłości jest tylko jedno wyjście – ucieczka.
- Złodziejstwo jest wybaczalne – głupota nie.
- Zobacz też: złodziej
- Zostawcie to Polakom!
- Laissez faire aux Polonais! (fr.)
- Opis: po wydaniu przez Napoleona rozkazu zdobycia Somosierry gen. Montbrun zameldował Cesarzowi, że szarża wprost na armaty nie jest możliwa. Wtedy Napoleon wypowiedział słowa: Zostawcie to Polakom! Polscy szwoleżerowie zdobyli Somosierrę.
- Zobacz też: Polacy
Ż
edytuj- Żeby prowadzić wojnę potrzeba trzech rzeczy: pieniędzy, pieniędzy i pieniędzy.
- Żołnierze armii Włoch! Prowadzę was na najurodzajniejsze równiny świata. Znajdziecie tam honor, chwałę i bogactwo. Czyżby miało wam zabraknąć odwagi?
- Opis: jeden z pierwszych rozkazów.
- Żołnierze, czterdzieści wieków patrzy na was!
- Opis: zdanie wypowiedziane przed bitwą pod piramidami.
- Żołnierze maszerują na żołądkach.
O Napoleonie I
edytuj- A więc i on jest tylko zwyczajnym człowiekiem.
- Autor: Ludwig van Beethoven
- Opis: gdy Napoleon został cesarzem.
- Źródło: Janusz Ekiert, Czy wiesz? Zagadki muzyczne, Warszawa 1995, wyd. Alfa, s. 13.
- Być może żaden despota tak bardzo nie prześladował Kościoła jak Bonaparte, ani też w sposób bardziej obsesyjny nie starał się go zniszczyć, a kiedy tego nie osiągnął, próbował z niego uczynić poczwarkę, instrumentum regni.
- Źródło: Vittorio Messori, Czarne karty Kościoła, przeł. ks. Antoni Kajzerek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 108
- Dla mnie istota charakteru tego człowieka nie tkwi w biografiach tworzących białą czy czarną legendę, ale w jego korespondencji z Józefiną. Listy te są zdumiewająco szczere, a czasem wręcz dziecinne. Ukazują człowieka szaleńczo zakochanego. Wyobraźcie sobie: ten facet porzucił nawet swoją armię w Egipcie, aby dołączyć do Józefiny we Francji, ponieważ dowiedział się o jej niewierności!
- Autor: Ridley Scott
- Źródło: Jean-Louis Tremblais, Ridley Scott: Odkryłem słaby punkt Napoleona (LE FIGARO), wyborcza.pl, 22 listopada 2023.
- Zobacz też: Józefina
- Geniusz Napoleona to gwiazda, w którą wpatrują się wszystkie duchy (…) Ów geniusz skupia wszelką świętość – jest świętym ery całej (…) Nikt nie był bardziej człowiekiem cudu i człowiekiem globu – człowiekiem najzupełniejszym (…) Od czasów Jezusa nikt nie zrealizował na Ziemi więcej niż on.
- Autor: Adam Mickiewicz
- Uwaga: wykład wygłoszony na Collège de France; skróty pochodzą od Waldemara Łysiaka.
- Źródło: Waldemar Łysiak, Salon 2. Alfabet szulerów. Cz. 2, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2006, s. 366.
- Jaka szkoda, że tak wielki człowiek jest tak źle wychowany!
- Autor: Charles-Maurice de Talleyrand
- Opis: po tym, jak Napoleon nazwał go „łajnem w jedwabnych pończochach”.
- Komediant! Tragediant!
- Commediante! Tragediante! (wł.)
- Autor: Pius VII w czerwcu 1812, podczas internowania w Fontainebleau
- Korsykanin zmywa z tronów
Zabobonów ciemną ciecz –
Grzebie w trzewiach wyzwolonych
Lepki od wolności miecz.- Autor: Jacek Kaczmarski, „Sąd na Goyą”, album Dwie skały (2000)
- Napoleon... pomimo całej swej wielkości błądził, uważając, że bitwy, że zwycięstwa militarne decydują o biegu historii, że są źródłem dalszego biegu dziejów. Tak samo myślał właściwy spadkobierca doktryny napoleońskiej, tj. niemiecki sztab generalny, tak samo myślał potworny obłąkaniec Hitler.
- Źródło: Stanisław Cat-Mackiewicz, Życie daremne. „Wiadomości” 1950–1956, Universitas, Kraków 2022, s. 39
- Nie odmówimy zdolności Napoleonowi I., który z chudopacholskiego syna prowincyonalnego adwokata własną pracą wyrósł na wielkiego wodza, a potem dobił się nawet cesarskiej korony i trząsł całą Europą – ale co Europie z tego? Uznajemy wielki talent niejednego króla, ale cóż z tego, gdy zdolności swych użył na uciskanie poddanych, a panowanie swoje rozszerzał grabieżą cudzej własności, pozbawiając wolności sąsiadów?
- Autor: Feliks Koneczny, Życie i zasługi Adama Mickiewicza
- Niech spoczywa w spokoju pod tą kopułą, to hełm na głowę giganta.
- Opis: epitafium wypisane na sarkofagu Napoleona.
- Nigdy jeszcze żaden człowiek nie przyczynił się w większym stopniu do wywyższenia potęgi rosyjskiej niż Napoleon w latach 1807–1812.
- Autor: Karol Marks, cyt. za: Documents of the First International. 1864–1866, Londyn 1963, s. 388.
- Objawy kultu Napoleona tak w dobie romantyzmu, jak i potem nie były nigdy w Polsce wolne od przymieszki krytycyzmu i goryczy. Ani Polski nie wyzwolił ostatecznie, ani nawet sprawy polskiej nie potraktował tak, jak wedle naszego własnego poczucia na to zasługiwała.
- Autor: Stefan Treugutt, Napoleon Bonaparte jako bohater polskiego romantyzmu (1974)
- O Napoleonie, z ukochanych najukochańszym, rozprawiał jak natchniony poeta. Zdawało się, że każdej chwili zakrzyknie gromko: „Niech żyje Cesarz!” – i rzuci się w bój, krwawy szatan. Napoleon, siedząc okrakiem na komecie jak na ognistym koniu, z wielką przyjemnością przysłuchiwał się panu profesorowi Gąsowskiemu. Gdyby mógł sięgnąć z nieba, przypiąłby na jego piersi Krzyż Legii Honorowej.
- Autor: Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa 1989, s. 5.
- Porwał mnie zresztą nie tylko jako geniusz (wódz, mąż stanu, prawodawca, reformator Europy), lecz i jako smarkacz, bo nim stał się paneuropejskim tytanem, był już twardzielem. Gdy miał 7 lat, oskarżono go o wyjedzenie cichaczem połowy fig i winogron z kosza, który stryj przysłał dla matki. Chłopiec zaprzeczył, ale mu nie uwierzono. Niby drobiazg, lecz wtedy na Korsyce wychowywano dzieci w surowym reżimie, kłamliwość tępiono bez pardonu. Dostał rózgi, a że dalej twierdził, iż nie jest winowajcą – dostawał je przez kilka kolejnych dni. Przez cały ten czas był karmiony tylko chlebem i wodą. Póki jego siostra nie przyznała się, że wraz z koleżanką wyjadły owoce. I poinformowała zdumionych rodziców, że Napolione widział to. Widział, znosił cięgi i głód, a nie pisnął słowem!
- Autor: Waldemar Łysiak, Salon 2. Alfabet szulerów. Cz. 2, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2006, s. 357, 358.
- Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
będziem Polakami,
dał nam przykład Bonaparte,
jak zwyciężać mamy.- Autor: Józef Wybicki, Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, 1797
- Źródło: Wacław Panek, Gaude, Mater Polonia, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa 1990, s. 68.
- Ratunku Francji po klęsce, do której doprowadziły ją zwycięstwa Napoleona, nie można przypisać wyłącznie Talleyrandowi, ale dziesiątkom jeszcze innych czynników. Ale te zastrzeżenia nie zmieniają w niczym słuszności twierdzenia, że Stanisław August miał dobry program w polityce zagranicznej, a nie zdał egzaminu w polityce wewnętrznej, natomiast Napoleon uzyskał stanowisko dyktatora w polityce wewnętrznej, ale swoją polityką zagraniczną, drogą ustawicznych triumfów, doprowadził Francję do klęski.
- Autor: Stanisław Cat-Mackiewicz, Zielone oczy, Universitas, Kraków 2012, s. 66
- Rozum na koniu.
- Autor: Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- Opis: w 1806.
- Źródło: Tadeusz Kroński, Rozważania wokół Hegla, PWN, Warszawa 1960, s. 489.
- Taki pożerany pychą i ambicją człowiek jak Napoleon I siebie zgubił, ale Bóg użył potężnego dynamizmu jego duszy do zatrzymania Rewolucji i zapoczątkowania nowego ładu w Europie.
- Autor: Jacek Woroniecki, Katolicka etyka wychowawcza, tom II/1, Wydawnictwo Mariackie, Kraków 1948, s. 407
- To więcej niż zbrodnia, to błąd.
- C’est plus qu’un crime, c’est une faute. (fr.)
- Autor: przypisywane Fouchému albo Talleyrandowi, albo Boulayowi de la Meurthe
- Opis: po straceniu księcia d’Enghien przez Napoleona I w 1804.
- Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 88.
- Zobacz też: zbrodnia
- Wraz z Napoleonem zaczyna się nowoczesne zarządzanie państwem, a także wojna o charakterze totalnym. Korsykanin to ojciec chrzestny współczesnego prawa rozwodowego, dzięki któremu małżonkowie mogą rozstać się za obopólnym porozumieniem; ojciec kodeksu cywilnego, ale także nacjonalizmu, który przysporzył potem Europie tylu zgryzot. Można powiedzieć, że Napoleon zapoczątkował epokę współczesnej polityki.
- Autor: Jan Fleischhauer, Cesarz wszystkich parweniuszy, „Der Spiegel”, 14 sierpnia 2013.
- Wszyscy XX-wieczni autokraci, poczynając od Mussoliniego i Atatürka, który wyłonił się z gruzów otomańskiego imperium, po Stalina Hitlera i Mao Tse-Tunga, naśladowali Bonapartego – prekursora i wzorca współczesnych tyranów. W ich ślady poszli pomniejsi despoci – Sukarno w Indonezji, Ho Chi Minh i Pol Pot w Indochinach, Naser i Saddam na Bliskim Wschodzie, Peron i Castro w Ameryce Łacińskiej, Kadafi, Bokassa i Idi Amin w Afryce. Wszystkie te ponure postacie dopuszczające się najstraszliwszych bestialstw, począwszy od ludobójstwa, a skończywszy na ludożerstwie, były w gruncie rzeczy groteskową parodią korsykańskiego mistrza.
- Autor: Paul Johnson, Bohaterowie, tłum. Anna i Jacek Maziarscy, wyd. Świat Książki, Warszawa 2009, s. 312.
- Zobacz też: Benito Mussolini, Mustafa Kemal Atatürk, Józef Stalin, Mao Zedong, Hồ Chí Minh