Prawo

dyscyplina naukowa poświęcona systemowi norm prawnych

Prawo – system norm regulujących ludzkie zachowanie.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

  • Bądźmy niewolnikami prawa, abyśmy mogli być wolni.
  • Bycie poza prawem jest częścią twórczego życia.
    • Autor: Wojciech Kurtyka
    • Źródło: Bernadette McDonald, Kurtyka. Sztuka wolności, wydawnictwo Agora, Warszawa 2018, s. 323.
    • Zobacz też: życie
  • Gdzie zaś nie ma Prawa, tam nie ma i przestępstwa.
  • Grabież legalna może przejawiać się na tysiąc sposobów, stąd nieskończona liczba jej przejawów: cła, ochrona rynku, dotacje, subwencje, preferencje, progresywny podatek dochodowy, bezpłatna oświata, prawo do pracy, prawo do zysków, prawo do płacy, prawo do opieki społecznej, prawo do środków produkcji, bezpłatny kredyt itd., itd. Wszystkie te przejawy – połączone tym, co dla nich wspólne, czyli usankcjonowaną grabieżą – noszą nazwę socjalizmu.
  • Jeśli o tym, co dotyczy tych praw i wolności, decydują podmioty prywatne: firmy, koncerny, organizacje – to my się nie mamy jak przed nimi bronić. Klasyczne środki: odwołanie do nadrzędnego organu, proces przed sądem administracyjnym, skarga do Trybunału Konstytucyjnego, do rzecznika praw obywatelskich – tu nie zadziała. Prawo umów pochodzi z innej rzeczywistości i nie chroni nas przed zglobalizowaną władzą gospodarczą i korporacyjną.
  • Jeżeli rządowa machina wymaga od ciebie, abyś był pośrednikiem niesprawiedliwości wobec innych, wtedy, powiadam ci, złam prawo.
  • Już nie mogę się doczekać, żeby pojawiło się w moim zasięgu owo niewyczerpane źródło bogactwa i oświecenia, ów lekarz od wszelkich chorób, skarb bez dna, ów doradca nieomylny nazywany przez was „państwem”
  • Kategorie dobra i zła należą do moralności, a nie do wymiaru sprawiedliwości. Tylko w państwach o ustroju totalitarnym narzuca się społeczeństwu jeden pogląd moralny, prowadząc do zniewolenia. W ustroju demokratycznym, czyli wieloświatopoglądowym, sędziom nie wolno orzekać w kategoriach moralnych.
  • Lampą jest nakaz, a światłem Prawo.
    • Źródło: Biblia Tysiąclecia, Prz 6:23
  • Nic nie jest niezmienne, prócz przyrodzonych i niezbywalnych praw człowieka.
  • Nie chodzi o to, że Latynoamerykanie mają zakodowaną w genach anarchię. Raczej zawsze wyczuwali, iż prawa nie są po to, aby zagwarantować im sprawiedliwość, ale by chronić interesy mniejszości. W ich rozumieniu prawo to zasłona dymna, za którą przeprowadzane są różne ciemne interesy, aby klasy rządzące lub uprzywilejowane mogły się wzbogacić. To powoduje pogardliwy stosunek do prawa.
  • Nie przywłaszczaj sobie żadnego prawa względem ludzi, którego oni sami ci nie dali, i nie przyznawaj żadnego względem siebie, którego im nie dałeś.
  • Nie trzeba wielkiej bystrości, żeby zobaczyć, do czego prowadzi deptanie prawa. Chociaż człowiekowi, nawet wykształconemu, prawo może wydać się nudne. Trzeba doświadczenia, żeby dostrzec, że za suchymi paragrafami kryje się ochrona naszej wolności, ładu, porządku społecznego, że w prawie tkwi ukryte piękno.
  • O tym, czy „bezwzględne karanie” zwiększa szacunek dla prawa i faktycznie reguluje zachowania społeczne, poucza nas nieśmiertelny przykład amerykańskiej prohibicji. Jeśli prawo jest nieakceptowane społecznie, jeśli traktowane jest jako niezrozumiały wymysł (w tym wypadku konserwatywnych) elit – będzie sabotowane.
  • Owocem zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie. Przeciw takim [cnotom] nie ma Prawa.
  • Państwo prawa jest jak chleb powszedni, jak woda do picia i powietrze do oddychania, a najlepsze w demokracji jest to, że tylko ona nadaje się do zabezpieczenia państwa prawa.
  • Pewność prawa wymaga, by w każdym sporze prawnym zostało powiedziane ostatnie słowo, nawet jeżeli jest nieprawdziwe.
  • Prawo jest to rozporządzenie rozumu dla dobra wspólnego nadane i publicznie obwieszczone przez tego, kto ma pieczę nad wspólnotą.
    • Lex est quaedam rationis ordinatio ad bonum commune, ab eo qui curam communitatis habet promulgata. (łac.)
    • Źródło: I–II, q. 90, a. 4; za: Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005, s. 139.
  • Prawa nie mają żadnych namiętności i uwieść się krzywo nie dadzą.
  • Prawo nie jest spójną opowieścią, choć czasem tak je portretujemy; jest pełne sprzeczności, konkurencyjnych punktów widzenia i alternatywnych rozwiązań. To raczej obraz Jacksona Pollocka, a nie martwa natura Rembrandta.
  • Prawo nie wnosi do społeczności żadnej nowej, pozytywnej zasady życia, wyznacza tylko wolnemu działaniu sił nieprzekraczalne granice i tym samym zapobiega jawnym konfliktom między nimi.
  • Prawo służy głównie po to, aby prawnicy mieli z czego żyć.
  • Prawo stanowione nie powinno być wyrazem poglądów nawet najliczniejszej grupy światopoglądowej.
  • Prawo, w przeciwieństwie do sztuki, nie zawdzięcza swej skuteczności rozumowi, a jeśli ją zawdzięcza to w niewielkim stopniu. Niezależnie od tego, jak racjonalne byłoby prawo, to racjonalność ta zostaje przysłonięta przez namiętności które kontroluje.
  • Prawo zazwyczaj mija się ze sprawiedliwością.
  • Prawo żyje w świadomości obywateli. – Konstytucja nie jest własnością grupki prawników czy sędziów, ale należy do całego narodu.
  • Przedstawiciele niektórych wyznań pragną wzmocnić nakazy religijne stosowną surowością prawa. Tymczasem prawo nie powinno być wyrazem poglądów moralnych żadnej z grup społecznych.
  • Przestrzegaj, mój synu, przykazania twego ojca i nie porzucaj prawa twej matki.
    • Źródło: Prz 6:20
  • Sprawiedliwość jest drugim wielkim zadaniem prawa, jednak pierwszym jest pewność prawa, pokój.
  • Ten, który zgadza się na jakieś prawo, nie boi się sądu przywracającego go do porządku, w który wierzy. Ale największą katuszą dla człowieka jest być sądzonym bez prawa.
    • Autor: Albert Camus
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 124.
  • Wszyscy uznajemy prawo za dobroczyńcę ogółu, wybawcę, stróża naszego żywota i tak dalej, ponieważ gładzi występki i krzewi cnotę, a także dlatego, że wzbudza w ludziach przekonanie, iż należy nagradzać prawość i karać złoczyńców.
    • Autor: Tomasz Magister, O obowiązkach cesarza (pocz. XIV w.); cyt. za: Judith Herrin, Bizancjum. Niezwykłe dziedzictwo średniowiecznego imperium, przeł. Norbert Radomski, wyd. Rebis, Poznań 2020, str. 97.
  • Żaden kraj nie może być dobrze rządzony, dopóki wszyscy jego obywatele nie będą pamiętać, że oni są strażnikami prawa.