Wikicytaty

Johann Wolfgang von Goethe

niemiecki poeta

Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) – niemiecki poeta, dramaturg, prozaik, filozof, uczony i mąż stanu.

Johann Wolfgang von Goethe

Cytaty z utworówEdytuj

  • Czerwona nić.
    • Der rote Faden. (niem.)
    • Opis: motyw, nurt działania.
    • Źródło: Pokrewieństwa z wyboru 2, 2 (1809)

Cierpienia młodego WerteraEdytuj

   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Cierpienia młodego Wertera.
  • Jakże trudno na tym świecie człowiekowi zrozumieć drugiego człowieka.
  • Odczuwamy bardzo często swe braki, a to, czego nam brak, posiada często, jak nam się wydaje, ktoś drugi…
  • Posiadam tyle, a wszystko pochłania uczucie dla niej. Posiadam tyle, a bez niej wszystko mi jest niczym
  • To co ja wiem, może każdy wiedzieć. Moje serce mam ja tylko.

FaustEdytuj

   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Faust (dramat).
  • Błądzi człowiek, póki dąży.
    • Es irrt der Mensch, solang er strebt. (niem.)
    • Zobacz też: człowiek
  • Czyn jest wszystkim, niczym sława.
    • Die Tat ist alles, nichts der Ruhm. (niem.)
  • Krew jest to likwor całkiem osobliwy.
    • Blut ist ein ganz besondrer Saft (niem.)
    • Źródło: 1, 4

InneEdytuj

O religiiEdytuj

  • Architektura weneckiego kościoła Świętego Marka dorównuje w swej głupocie wszystkiemu, czego uczono i dopuszczano się pewno w jego murach. Wszystkie te zabiegi o nadanie znaczenia kłamstwu wydają mi się żałosne, a popisy, które imponują dzieciom i ludziom żądnym wrażeń zmysłowych, zdają mi się – także wówczas, gdy zastanawiam się nad nimi jako twórca, poeta – niesmaczne i mało ważne.
    • Źródło: Karlheinz Deschner, I znowu zapiał kur – Krytyczna historia Kościoła, Gdynia 1996; t. 2, s. 306–308.
  • Biorąc pod uwagę wszystkie akty tworzenia, odkrywa się jedną elementarną prawdę: gdy się czemuś prawdziwie poświęcamy, wspiera nas opatrzność.
  • Chce on [Kościół] rządzić, a do tego potrzeba mu ograniczonych w swym myśleniu mas, które będą się korzyć i pozwolą nad sobą panować.
    • Źródło: Karlheinz Deschner, I znowu zapiał kur – Krytyczna historia Kościoła, Gdynia 1996; t. 2, s. 306–308.
  • Człowiek bez wiary jest tylko półczłowiekiem.
  • Jakkolwiek często zaglądaliśmy do niego (Koranu), zawsze na początku nas odrzuca, lecz później przyciąga i zdumiewa, by na koniec zmusić nas do złożenia mu hołdu… Jego styl, zgodny z treścią i intencją, jest surowy, wspaniały, przejmujący – i zawsze prawdziwie wzniosły. A więc Księga ta przez wszystkie wieki będzie wywierać swój niezmienny wpływ.
    • Źródło: T.P. Hughes, A Dictionary of Islam, Londyn 1885, s. 526.
  • Mahomet był Prorokiem, a nie poetą i dlatego jego Koran musi być traktowany jako Boskie Prawo, a nie jako książka stworzona przez człowieka dla rozrywki lub edukacji.
  • Nauka Chrystusa nigdzie nie była bardziej tłumiona niż w chrześcijańskim Kościele.
  • Nie jestem zbudowany ani teatrem, ani obrzędami kościelnymi: komedianci zadają sobie wiele trudu, żeby wywołać uciechę, klech zaś czyni to, by nakłonić do religijnego skupienia. (…) [papież jest] najlepszym komediantem w Rzymie.
    • Źródło: Karlheinz Deschner, I znowu zapiał kur – Krytyczna historia Kościoła, Gdynia 1996; t. 2, s. 306–308.
    • Zobacz też: religia

PozostałeEdytuj

  • Artysto, twórz, nie gadaj!
    • Bilde Künstler; rede nicht! (niem.)
    • Źródło: przedmowa do działu Sztuka, Dzieła (1815)
  • Autorytety są główną przyczyną tego, że ludzkość stoi w miejscu.
  • Barwa jest cierpieniem światła.
  • Błędy człowieka czynią go sympatycznym.
  • Błąd łatwiej dostrzec niż prawdę, bo błąd leży na wierzchu, a prawda w głębi.
  • Charakter człowieka najlepiej określa się przez to, co uznaje on za śmieszne.
  • Ciągle mamy nadzieję – i we wszystkich sprawach lepiej mieć nadzieję niż ją stracić.
  • Co skraca mi czas? – Działanie! Co wydłuża go niemiłosiernie? – Bezczynność!
  • Cud jest najukochańszym dzieckiem wiary.
  • Człowieczek.
    • Homunkulus. (łac.)
  • Człowiek dla miłości jest tylko potrzebny na świecie.
  • Człowiek, choć jest istotą tak ograniczoną, potrzebuje podwójnych uczuć: Miłości i Nienawiści.
  • Gdy otworzysz oczy wydaje ci się już, że widzisz.
  • Gdzie światło jest najjaśniejsze, cień jest najciemniejszy.
    • Źródło: Götz von Berlichingen
  • Gdzie znika zainteresowanie, tam znika i pamięć.
  • Głęboki upadek prowadzi często do wielkiego szczęścia.
  • I być zmuszonym do uwielbiania absurdu – to najsmutniejszy stan, do jakiego może być doprowadzony człowiek świadomy swego rozumu.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • I najmniejszy włos rzuca swój cień.
  • Istnieją dwie pokojowe formy przemocy: prawo i przyzwoitość.
  • Ja jestem Twój i Ty jesteś moja, i tak trwamy razem. Przecież nie może być inaczej.
  • Jeśli miłość jest wadą, szybko z niej wyrastasz.
  • Kiedy ludzie stają się naprawdę źli, jedynym uczuciem, jakie im pozostaje, jest radość z cudzej krzywdy.
  • Klasyczne jest to, co zdrowe; romantyczne to, co chore.
    • Źródło: Jan Miodek, Rozmyślajcie nad mową!, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, s. 30.
  • Kolekcjonerzy to ludzie szczęśliwi.
  • Komu trzy tysiące lat nie mówią nic, niech w ciemności niewiedzy żyje z dnia na dzień.
    • Źródło: tłum. Ewa Perucka, cyt. za: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 182.
  • Kto nie jest w stanie kochać i twierdzi, że nigdy się nie myli, ten pozwolił się już pogrzebać.
  • Kto nie uwierzy w własny rozwój, ten na zawsze pozostanie szarym przechodniem.
  • Kto wiele przebywa z dziećmi, odkryje, że żaden nasz czyn nie pozostaje u nich bez oddźwięku.
  • Kto źle zapnie pierwszy guzik, ten nie zapnie się jak należy.
  • Los spełnia nasze życzenia, ale na swój sposób, żeby móc nam dać coś ponad życzenie.
  • Ludzie są szczęśliwi, zanim dojdą do rozumu i kiedy go znów stracą.
  • Ludzkość? To abstrakcja. Zawsze istnieli i będą istnieli tylko ludzie.
  • Łatwo się nauczyć panowania, trudniej rządzenia.
  • Matematycy to gatunek Francuzów: mówisz coś do nich, a oni przekładają to na swój język i proszę: robi się z tego coś zupełnie innego.
  • Miej nawet mały rozum, ale swój.
  • Miłość często to wzmacnia, co zdawałoby się, że ją powinno ugasić: kaprysy i przeciwności, oddalenie i zazdrość.
  • Miłość jest cierpieniem. Człowiek musi kochać, ale nie chce tego.
  • Miłość to sprawa idealna, małżeństwo – realna. Połączenie rzeczy realnej z idealną nigdy nie uchodzi bezkarnie.
  • Miłość to uparte dziecię, nigdy się mocniej nie uczepi szaty nadziei jak wówczas, gdy ta bliska jest zniknięcia.
  • Miłość, co daje siłę wszystko znieść, za wszystko też może wystarczyć.
  • Musisz wygrać i panować –
    albo przegrać w nędzy żyć.
    Cierpieć albo triumfować,
    młotem lub kowadłem być!
  • Myślenie jest ważniejsze niż wiedza, ale nie ważniejsze niż obserwacja.
  • Na myśl o Niemcach często ogarnia mnie wielki smutek: jacyż potrafią być wspaniali jako jednostki, a zarazem jacy godni pogardy jako naród…
  • Najszczęśliwszy geniusz ledwo dokaże, ażeby samym instynktem i naturą wyniósł się nad pospolitość. Sztuka jest sztuką, kto jej nie zbadał, nie może zwać się poetą, ani artystą.
  • Należy każdego dnia posłuchać krótkiej pieśni, przeczytać dobry wiersz, zobaczyć wspaniały obraz i jeśli byłoby to możliwe – wypowiedzieć kilka rozsądnych słów.
  • Nie ma wartości równej wartości czasu.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Nie ma większego skarbu nad wartość dnia.
    • Opis: przypisywane.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 2880–2891, wyd. Czytelnik, 2000, s. 29.
    • Zobacz też: dzień
  • Nie ma nic straszniejszego niż czynna ignorancja.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: ignorancja
  • Nie podróżuje się po to, by przyjechać, tylko żeby podróżować.
  • Nie trzeba pisać wierszy ani sztuk teatralnych, żeby być twórcą: istnieje również twórczość czynów, która niejednokrotnie stoi znacznie wyżej.
  • Nie wszędzie, gdzie jest woda, muszą być żaby; ale gdzie słychać żaby, tam jest woda.
    • Źródło: Maksymy i refleksje
  • Nie zawsze się traci, kiedy się zostaje pozbawionym czegoś.
  • Nikt nie jest panem ludzi naprawdę twórczych, należy ich zostawić samych sobie.
  • Nikt nie jest tak bardzo zniewolony jak ktoś, kto czuje się wolnym, podczas gdy w rzeczywistości nim nie jest.
  • Nowi poeci zbyt wiele wody wlewają do atramentu.
  • Oskarżasz ją, że przechodzi od jednego do drugiego, a ona szuka tylko stałego mężczyzny.
  • Po sposobie, w jaki spełniasz swój obowiązek poznasz wartość swoją.
  • Podróżuje się nie po to, aby dotrzeć do celu, ale po to, żeby być w podróży.
  • Potykając się można zajść daleko; nie wolno tylko upaść i nie podnieść się.
  • Póki nie umierasz i nie stajesz się na nowo, jesteś tylko smutnym gościem na tej tajemniczej ziemi.
    • Źródło: Dietrich von Hildebrand, Przemienienie w Chrystusie, Znak, Kraków 1982, tłum. Juliusz Zychowicz, s. 15.
  • Prawda jest pochodnią olbrzymią: dlatego właśnie usiłujemy wszyscy zbliżyć się do niej tylko na chwilę w obawie, by nie spłonąć.
  • Prawdziwa miłość jednaką zostanie, czy jej na wszystko pozwolisz, czy wszystkiego zabronisz.
  • Przed rewolucją wszystko było dążnością, potem zmieniło się w żądanie.
  • Sama wiedza nie wystarczy, trzeba jeszcze umieć ją stosować.
    • Źródło: Jarosław Gronert, Astrologia od początku, Pabianice 2007, s. 144.
    • Zobacz też: wiedza
  • Starość nie czyni nas zdziecinniałymi, jak ludzie twierdzą, lecz odkrywa w nas ciągle jeszcze prawdziwe dzieci.
  • Śnieg to fałszywa czystość.
  • Świadomość, że gdzieś jest ktoś, kto mimo dzielącej odległości lub nie wyrażonych myśli, wyczuwa twą obecność, przemienia tę ziemię w raj.
  • Świat idzie naprzód tylko dzięki tym, którzy się temu sprzeciwiają.
  • Talent kształci się w ciszy, a charakter – w wirze świata.
  • Ten jest najszczęśliwszym człowiekiem, który koniec swego życia może powiązać z jego początkiem.
    • Źródło: Teresa Bętkowska, Ojciec kochał – matka wychowywała, „Alma Mater” nr 156–157, kwiecień-maj 2013, s. 29.
  • To nie to, że z wiekiem stajemy się dziećmi. Wiek po prostu pokazuje, jakimi dziećmi pozostaliśmy.
  • Trzeba kochać, trzeba nienawidzić, trzeba walczyć, trzeba umieć silnie przeżywać. To może uczynić życie gorzkim, ale bez tego życie nic nie jest warte.
  • Tylko człowiek, który przez całe życie pracował, ma prawo powiedzieć: żyłem!
  • Tylko ten, kto jest najwrażliwszy, może się stać najzimniejszym i najtwardszym; musi się bowiem zamknąć w hartowanym pancerzu, aby się zabezpieczyć przed szorstkimi potrąceniami. I jakże mu często ciąży ten pancerz.
  • Wiele tracimy wskutek tego, że przedwcześnie uznajemy coś za stracone.
  • Więcej światła!
    • Mehr Licht. (niem.)
    • Opis: rzekomo ostatnie słowa poety; prawdopodobnie umierającemu Goethemu ciemniało w oczach i powiedział: „Otwórzcie drugą okiennicę, niechaj wpadnie więcej światła”.
  • Większego szczęścia nie ma na ziemi jak szczerze kochać i być ukochanym.
  • Własna wola czyni człowieka wielkim lub małym.
    • Źródło: Jarosław Gronert, Astrologia od początku, Pabianice 2007, s. 17.
  • Właśnie to, z czym człowiek się nie zgadza i czego nikt nie chce słuchać, trzeba tym częściej powtarzać.
  • Wobec wielkich zalet drugiego człowieka nie ma innego ratunku jak tylko miłość.
  • Wszechpotężna jest miłość, która wszystko tworzy, wszystko ochrania.
  • Wszystko, co wyzwala naszego ducha, nie ucząc nas panowania nad sobą, prowadzi do zguby.
  • Wszystko ułożyłoby się znakomicie, gdyby można było rzecz powtórzyć.
  • Wysokie wymagania – nawet niespełnione – już same w sobie są bardziej godne szacunku niż niskie wymaganie spełnione bez reszty.
  • Z przyganą odniósł się też do tragedii przeznaczenia. „Cóż dzisiaj powiedział – począć z losem? Los to polityka.”
    • Źródło: Rozmowa z Napoleonem (1808)
    • Zobacz też: przeznaczenie
  • Zaczynaj wszystko, co możesz zrobić lub o czym marzysz. Zuchwałość mieści w sobie geniusz, siłę i czary. Nie zwlekaj!
  • Zmysły mają zbyt krótkie skrzydła w stosunku do nieśmiertelnego lotu ducha.

O GoethemEdytuj

  • Faust to wielkie dzieło. Jest ono najpełniejszym wyrazem epoki, która się w Europie nie powtórzy. Epoki, kiedy społeczeństwo doszło do odrzucenia samego siebie, kiedy każdy obywatel stał się człowiekiem, kiedy wreszcie zaczęła się walka między starymi a nowymi czasami i ludzie przestali uznawać za niewzruszone cokolwiek prócz rozumu ludzkiego i przyrody. Francuzi w swojej rzeczywistości wprowadzali rządy rozumu ludzkiego; Niemcy wprowadzili je w teorii, w filozofii, w poezji… Fausta możemy uważać za najpełniejszy literacki wyraz epoki dzielącej średniowiecze od nowych czasów… W życiu każdego z nas przychodzi okres, kiedy Faust wydaje się nam najznakomitszym dziełem umysłu ludzkiego, kiedy zaspokaja on całkowicie nasze pragnienia; ale nadchodzi z kolei okres, kiedy nie przestając uważać Fausta za wspaniałe i przepiękne dzieło, idziemy jednak naprzód poszukując innych, może mniejszych talentów, ale silniejszych charakterów, kiedy dążymy do innych celów… Powtarzam, jako poeta Goethe nie ma równego sobie; ale nam teraz potrzebni są nie tylko poeci… staliśmy się (i to niestety jeszcze niezupełnie) jak ludzie, co na widok pięknego obrazu przedstawiającego nędzarza nie potrafią rozkoszować się „artyzmem dzieła”, lecz ze smutkiem niepokoją się myślą, że w naszych czasach mogą jeszcze istnieć nędzarze.
    • Źródło: Iwan Turgieniew: „Połnoje sobranije soczinienij”, Petersburg 1898, t. XII.
  • Niewzruszony na swym Olimpie bóg Goethe, który opisuje ludzkie namiętności, nigdy ich nie odczuwając ani nie podzielając, zawsze wydawał mi się istotną niezbyt pociągającą, która swą nieczułością, egoizmem i pychą przypomina diabła, a człowieka jedynie swoimi drobnymi namiętnościami.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Johann_Wolfgang_von_Goethe&oldid=481092”