Wikicytaty

Charles-Maurice de Talleyrand

francuski polityk

Charles-Maurice de Talleyrand (1754–1838) – książę Benewentu i biskup Autun, francuski polityk i dyplomata.

  • Bagnetami można załatwić wszystko, sire. Mają jednak wadę - nie można na nich usiąść.
    • Opis: w rozmowie z Napoleonem
Charles-Maurice de Talleyrand
  • Człowiek obdarowany został mową po to, aby ukryć swoje myśli.
    • Le langage a été donné à l’homme pour dissimuler sa pensée. (fr.)
    • Zobacz też: człowiek
  • Deficyt: to, co się ma, mając mniej, niż gdyby się nie miało nic.
  • Ja nie pochwalam ani nie potępiam, ja tylko opowiadam.
  • Jaka szkoda, że tak wielki człowiek jest tak źle wychowany.
    • Opis: słowa wypowiedziane przez Talleyranda po tym, jak Napoleon nazwał go „łajnem w jedwabnych pończochach”.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Cesarski poker, Warszawa 1978, s. 15.
  • Jego niewielebna przewielebność biskup Autun.
    • Opis: przedstawiając się
  • Kawa musi być gorąca jak piekło, czarna jak diabeł, czysta jak anioł, słodka jak miłość.
  • Kobieta powinna wystrzegać się mężczyzny, który mówi, że nie kocha nikogo prócz niej.
  • Małżeństwo to tak piękna rzecz, że trzeba o niej myśleć całe życie.
  • (…) miejsce honorowe jest zawsze tam, gdzie ja siedzę.
    • Źródło: Jerzy Michałowski, Noty i anegdoty dyplomatyczne, red. Maria Błaszczykowa, wyd. Iskry, Warszawa 1977, s. 21.
  • Miłość: rzeczywistość w krainie fantazji.
  • Najlepszymi dyplomatami są ludzie leniwi i inteligentni.
    • Źródło: Harold Nicolson, Diplomacy: a Basic Guide to the Conduct of Contemporary Foreign Affairs, Londyn 1939.
    • Zobacz też: dyplomacja
  • Nie czynię sobie bynajmniej wyrzutów, że służyłem wszystkim reżymom począwszy od Dyrektoriatu aż do chwili, kiedy piszę te słowa, gdyż postanowiłem służyć Francji, a nie jej reżymom.
    • Opis: fragment testamentu politycznego Talleyranda.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Cesarski poker, Warszawa 1978, s. 211.
  • Nie mówcie nigdy źle o sobie; wasi przyjaciele powiedzą zawsze wystarczająco dużo.
    • Ne dites jamais du mal de vous; vos amis en diront toujours assez. (fr.)
    • Zobacz też: przyjaźń
  • Nie pozwalaj podniecać się swoją pracą.
    • Opis: jedna z uwag udzielanych przyszłym ambasadorom Francji.
    • Źródło: Harold Nicolson, Diplomacy: a Basic Guide to the Conduct of Contemporary Foreign Affairs, Londyn 1939.
  • Nigdy nie jesteś równie daleko od celu, jak wtedy, kiedy nie wiesz dokąd zmierzasz.
  • O mnie mówią zawsze albo zbyt źle, albo zbyt dobrze
    • Opis: fragment listu Talleyranda do księżnej Lambek.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Cesarski poker, Warszawa 1978, s. 210.
  • Podejmujemy kogoś stosownie do nazwiska lub ubrania, jakie nosi, lecz odprowadzamy ku drzwiom stosownie do dowcipu, jakim się wykazał.
  • Połączenie elegancji z prostotą stanowi o szlachectwie każdej rzeczy i persony.
  • Strzeż się swych pierwszych odruchów – zwykle są szlachetne.
    • Opis: standardowa rada dawana przez Talleyranda początkującym dyplomatom.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Empirowy pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1977, s. 16.
  • To gorzej niż zbrodnia – to błąd.
    • Opis: o egzekucji Ludwika, księcia Enghien.
  • To [już] początek końca.
    • C’est le commencement de la fin (fr.)
    • Opis: komentarz do stu dni Napoleona I. Cytat przypisywany.
    • Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 88.
    • Zobacz też: koniec
  • Uprzejmość tak mało kosztuje, a tak wiele można nią kupić.
  • Uroda przyśpiesza wszystko o 15 dni.
  • Ważną sztuką polityków jest wynajdowanie nowych nazw dla instytucji, które pod starymi nazwami stały się dla opinii publicznej odrażające.
  • Z Polakami organizuje się tylko bałagan.
    • Źródło: Jean Orieux, Talleyrand, czyli niezrozumiały sfinks, PIW, Warszawa 1989, s. 419.
    • Zobacz też: Polacy
  • Zobaczycie, iż będę bardzo złym kapłanem!
    • Opis: podczas święceń subdiakońskich.
  • Żenić należy się w każdym wypadku. Jeśli ktoś dostanie dobrą żonę, będzie szczęśliwy; gdy dostanie złą, może stać się filozofem.

Rozmowy z udziałem Talleyranda

edytuj
  • – Kim jesteście, miły człowieku?
    – Powoźnikiem, wasza miłość.
    – I czegóż ode mnie chcecie?
    – Zapłaty, wasza miłość.
    – Jestem wam coś winien?
    – Tak, wasza miłość. Chcę wypłacenia mi należności za karocę, którą zrobiłem dla wielmożnego pana.
    – Ależ oczywiście, że będziecie spłaceni dobry człowieku.
    – Kiedy, wasza miłość?
    – Ojojojoj, ależ jesteście ciekawscy, dobry człowieku!
    • Opis: kareta nie została spłacona.
  • Książę de Ligne: Mówią, że od siedmiu lat zdradzam cesarza!
    Talleyrand: Dopiero od siedmiu?
    • Opis: minister Talleyrand do księcia de Ligne.

O Talleyrandzie

edytuj
  • Ciekaw jestem, dlaczego on to zrobił?
    • Autor: Klemens Lothar von Metternich
    • Opis: słowa wypowiedziane przez Metternicha na wieść o śmierci Talleyranda (aluzja do legendarnej przezorności i sprytu francuskiego dyplomaty).
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Empirowy pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1977, s. 16.
  • Człowiek podły i chciwy, kochający intrygi i pieniądze, za które sprzedałby duszę i miałby rację, gdyż wymieniłby kupę gnoju na złoto.
  • Jedyny król, którego nie zdradził.
    • Autor: Eugeniusz Sue
    • Opis: Talleyrand uwielbiał jeść ser… swego faworyta, le brie, mianował „królem serów”.
  • Jesteś łajnem w jedwabnych pończochach.
    • Autor: Napoleon Bonaparte
    • Opis: słowa wypowiedziane przez Napoleona po tym, jak dowiedział się o podejrzanych machinacjach politycznych Talleyranda.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Empirowy Pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1977, s. 27.
  • Nie mogę się nadziwić ile głębokiego sensu zawiera każde słowo tego niezwykłego starca, ile w jego manierach tkwi swobody tudzież comme il faut.
  • Nie używam go nigdy, ilekroć czegoś pragnę. Udaję się do niego, kiedy czegoś nie chcę, dając mu do zrozumienia, że właśnie tego pragnę najbardziej.
  • Pewnego razu powiedziano Talleyrandowi, iż jego odwieczny rywal – napoleoński minister policji Joseph Fouché – gardzi ludźmi.
    – Nic dziwnego – odparł – ten człowiek zna samego siebie.
  • Podczas pewnej dyskusji starano się przekonać Talleyranda o pożytkach płynących z instytucji Izby Parów, używając argumentu, iż „są tam sumienia”.
    – Tak – odparł – sumienia! Dużo, dużo sumień. Na przykład Sémonville ma dwa!
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Empirowy pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1977, s. 269.
  • Spotkanie ze mną dało mu dużą satysfakcję. Nie ma już na świecie prawdziwych Francuzów, prócz niego oraz pana i mnie, którzy nimi nie jesteśmy.
    • Źródło: fragment listu księcia de Ligne (Belga) do księcia d’Arenberga (Austriaka) o Talleyrandzie.
  • Talleyrand jest tej klasy dyplomatą, że gdyby podczas rozmowy z tobą ktoś kopnął go w tyłek, to byś po jego twarzy niczego nie zauważył.
  • Talleyrand, Talleyrand! Obsypałem tego człowieka zaszczytami i bogactwami, a on użył tego wszystkiego przeciwko mnie! Zdradzał mnie, ile razy mógł, przy każdej sposobności, jaka mu się nadarzyła!
    • Autor: Napoleon Bonaparte
    • Opis: słowa wypowiedziane przez Napoleona podczas rozmowy z radcą stanu Roedererem.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Cesarski poker, Warszawa 1978, s. 214.
  • To wzór arystokracji. Anglicy, którzy mają górne wyobrażenia o swojej elegancji i jakości swojego „bon tonu” nie dorastają mu do pięt.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Charles-Maurice_de_Talleyrand&oldid=572857”