Wojna
zorganizowany konflikt zbrojny
Wojna – zorganizowany konflikt zbrojny między państwami, narodami lub grupami etnicznymi.
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
A
edytuj- Ale czy koniecznie muszą być wojny, czy ludzie nie mogą żyć w pokoju? – Ponieważ istnieją tylko dwa rodzaje ludzi na tym świecie: drapieżcy i barany. Pierwsi są zawsze górą, bo nie wahają się przed walką o zdobycie władzy i niszczeniem wszystkich i wszystkiego, co im stanie na drodze. Drudzy nie mają ani siły, ani odwagi, ani bezwzględności, ani żądzy władzy. Światem rządzą więc drapieżcy. A kto rządzi, ten nigdy nie ma dosyć. Chce mieć więcej władzy i więcej pieniędzy, a pieniądze służą z kolei do kupowania jeszcze większej władzy. Jeżeli to wymaga wojny – to jest wojna. A wszystkie idealistyczne hasła nie są warte funta kłaków.
- Autor: Frederick Forsyth, Psy wojny, Czytelnik, Warszawa 1977
- Aspekty psychologiczne wojny są bardzo złożone i wydaje się, że większą rolę odgrywają w niej hierarchia i uległość wobec rozkazów, a nie agresja i brak litości. Jesteśmy oczywiście zdolni do prowadzenia wojny i zdarza nam się zabijać za swój kraj, ale stoi to w sprzeczności z najgłębszym poziomem naszego człowieczeństwa.
- Autor: Frans de Waal, Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości
B
edytuj- Bierz na się twardy kirys, stoi przed namiotem
Bucefał, uleczy cię Mars krwią albo potem.- Autor: Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej
- Bośnia, od Sarajewa aż po Tokio. Serbia, od Belgradu aż po Tokio.
- Opis: napisy na murach, podczas wojny w Jugosławii.
- Źródło: film Piękna wieś, pięknie płonie
- Bóg tak chce.
- Deus vult. (łac.)
- Autor: papież Urban II
- Opis: o krucjatach.
- Bóg zawsze zadba, by wojna nieustannie powracała jako drastyczne lekarstwo dla gatunku ludzkiego.
- Autor: Heinrich von Treitschke
- Być może nie umiemy dobrze pracować czy handlować, ale bić się umiemy znakomicie. I niech inni o tym pamiętają.
- Autor: Slobodan Milošević
- Opis: w 600-lecie porażki Serbów na Kosowym Polu.
C
edytuj- Cel wojny może być sprawiedliwy, ale środki nigdy.
- Chcesz pokoju, gotuj się do wojny.
- Si vis pacem, para bellum. (łac.)
- Autor: Wegecjusz
- Opis: sentencja łacińska
- Choć przykro się do tego przyznać, to jednak nie możemy w interesie fałszywie pojętego podnoszenia morale albo nieuczciwej lojalności wypierać się ani przemilczać historycznego faktu, że biskupi niezmiennie popierali wszystkie wojny prowadzone przez rząd ich kraju. Nie znam ani jednego wypadku, żeby miejscowy episkopat potępił którąkolwiek wojnę jako niesprawiedliwą (…) Bez względu na oficjalnie głoszoną teorię w praktyce biskupi katoliccy kierowali się podczas wojny zasadą: „Mój kraj zawsze ma rację”.
- Autor: E.I. Watkin (historyk katolicki), Morals and Missiles, Londyn 1959, red. Charles S. Thompson, ss. 57, 58.
- Ci, którzy ponoszą największe konsekwencje wojny i prywatyzacji, są dla państwa niewidzialni.
- Autor: Borka Pavićević
- Źródło: Joanna Wichowska, Magiczna ściereczka, Dwutygodnik.com nr 89/2012.
- Cierpienia fizyczne, moralne czy duchowe, jak choroba, plaga głodu, wojna, niesprawiedliwość, samotność, brak sensu życia, kruchość ludzkiego istnienia, bolesne doświadczenie grzechu, pokorna nieobecność Boga są dla wierzącego doświadczeniem oczyszczającym, które można nazwać nocą wiary.
- Autor: Jan Paweł II
- Opis: o wojnie i nauczaniu Jana od Krzyża.
- Źródło: Św. Jan od Krzyża, Mistrz w wierze, teologiapolityczna.pl, 12 grudnia 2018.
- Cóż jest naganne w wojnie? Czy to, że z jej powodu giną ludzie, którzy i tak kiedyś umrą, by [ci, którzy ocaleją] żyli w pokoju? Wyrzucanie tego jest cechą ludzi tchórzliwych, a nie ludzi religijnych. Chęć wyrządzania krzywdy, mściwość i okrucieństwo, duch nieprzejednany i bezwzględność buntownika, nadto żądza panowania – oto, co zasługuje w wojnie potępienie.
- Quid enim culpatur in bello? An quia moriuntur quandoquidem morituri ut domentur in pace victuri? Hoc reprehendere timidorum est, non religiosorum. Nocendi cupiditas, ulciscendi crudelitas, implacatus atque implacabilis animus, feritas rebellionis, libido dominandi, et si qua simila, hæc sunt quæ in bello culpantur. (łac.)
- Autor: św. Augustyn, Contra Faustum, 74.
- Czasem w ogóle nie wymaga to użycia broni. Dziennikarzy powracających z frontu zapytuje się często na przyjęciach, jak tam jest. Zamiast wyjaśnień najlepszą odpowiedzią byłby gwałt na gospodyni, zamordowanie gospodarza, zarżnięcie dzieci i podpalenie domu.
- Autor: James Meek
- Opis: komentując przypływ zainteresowania tematami wojennymi.
- Źródło: Joanna Tokarska-Bakir, Polska kolej podziemna, „Książki. Magazyn do czytania” nr 3 (26), październik 2017, s. 73.
- Człowiek może rabować
jak długo to służy jego celom,
ale, kiedy rabuje się innych,
ten który rabował
zostanie obrabowany w odwecie.
Głupiec myśli:
„Teraz moja szansa”
jak długo jego zło
jeszcze nie dojrzało.
Ale, kiedy dojrzewa,
pogrąża się głupiec w niedoli.
Zabijając, stajesz się
mordercą.
Napadając, zyskujesz
swych przyszłych napastników;
znieważając, zniewagę;
niepokojąc, niepokój.
I tak, poprzez cykliczne działania,
ten, który rabował,
zostanie zrabowany w odwecie.- Opis: słowa wygłoszone po wojnie 2 królestw.
- Autor: Budda Siakjamuni, Sangama Sutta
D
edytuj- Dla pokoju trzeba ryzykować tak samo jak w trakcie wojny… Jeśli boisz się postawić sprawę na ostrzu noża, już przegrałeś.
- Autor: John Dulles Foster
- Dla uniknięcia wojny nie należy nigdy dopuszczać do spotęgowania nieporządku, ponieważ nie uniknie się jej, lecz tylko na twoją niekorzyść odwlecze.
- Autor: Niccolò Machiavelli
- Dla żołnierza wojna to nie jest to, co dla panów ubranych w tużurek; wojna dla żołnierza – to kochanka. I tak, jak pierwsza miłość tkwi zawsze w pamięci dojrzałego mężczyzny, tak samo dla mnie, dla żołnierza, wojna, którą przeżyłem razem z Legionami, z Brygadą, którą dowodziłem, jest tym pierwszym pocałunkiem i to jest wszystko wspomnienie i ciężkie, i piękne, i te wszystkie wspomnienia tak serce niewolą.
- Autor: Józef Piłsudski
- Opis: przemówienie w Lublinie, 11 stycznia 1920.
- Źródło: Józef Piłsudski, Pisma zbiorowe, tom V, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, s. 135.
- Dlaczego miałbym zakładać mundur i lecieć 10 000 mil od domu, po to tylko, aby zrzucać bomby i zabijać Żółtych ludzi w Wietnamie, podczas gdy tak zwane Czarnuchy w Louisville są traktowane jak psy i odmawia im się podstawowych praw ludzkich? Nie, nie będę leciał 10 000 mil od domu po to, aby pomóc zamordować i spalić kolejny biedny naród i przedłużyć dominację białej rasy panów nad ludźmi o ciemniejszym kolorze skóry.
- Autor: Muhammad Ali
- Opis: o wojnie w Wietnamie.
- Dopóki na świecie będzie istniał człowiek, będą też wojny.
- Autor: Albert Einstein
- Druga wojna światowa przerwała marzenia firmy Robo-Magic. Dawne zakłady samochodowe Keedslera zamiast sprzętu gospodarstwa domowego zaczęły produkować broń. Z pralki Robo-Magic pozostał jedynie jej mózg, który mówił całej reszcie maszyny, kiedy wpuszczać i wypuszczać wodę, kiedy moczyć, kiedy płukać, kiedy wirować i tak dalej. Ten mózg stał się podczas drugiej wojny światowej ośrodkiem nerwowym tak zwanego systemu BLINC. Instalowano go w ciężkich bombowcach i to on faktycznie zrzucał bomby po tym, jak bombardier naciskał jaskrawoczerwony guzik „bomby w dół”.
- Autor: Kurt Vonnegut, Śniadanie mistrzów
- Dziki lud sądził, że nie ma życia bez wojny.
- Ferox gens, nullam esse vitam sine armis rati. (łac.)
- Autor: Tytus Liwiusz, Ab Urbe condita
G
edytuj- Gdy wojna się kończy, pojawia się wielu bohaterów.
- Opis: przysłowie tatarskie
- Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967, oprac. części tatarskiej: Edward Tryjarski, s. 85.
- Zobacz też: bohater
- Generałowie starają się, aby bitwy przegrane na polach walki zostały wygrane przynajmniej w ich pamiętnikach.
- Autor: Winston Churchill
H
edytuj- Historia pełna jest wojen, o których każdy wiedział, że nie wybuchną.
- Autor: Enoch Powell
- Zobacz też: historia
I
edytuj- Interesy jak zwykle.
- Business as usual. (ang.)
- Autor: Winston Churchill
- Opis: interesy mają się odbywać, jakby nie było wojny.
- Źródło: przemówienie 9 listopada 1914 w londyńskim ratuszu; cyt. za: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 80.
J
edytuj- Jak to na wojence ładnie (bis),
Kiedy ułan z konia spadnie (bis).
Koledzy go nie żałują,
Jeszcze końmi potratują.- Autor: Władysław Tarnowski, piosenka Jak to na wojence ładnie
- Zobacz też: ułan
- Jastrzębie wojny.
- War-hawks. (ang.)
- Opis: określenie w USA wobec zwolenników wojny z Francją w 1798 i Wielką Brytanią w 1811.
- Jedyna wojna, jaką aprobuję, to wojna trojańska. Przynajmniej wtedy walczący wiedzieli, o co się biją.
- Autor: Maurice Chevalier
- Jest rzeczą szlachetną bronić z mieczem w ręku swojego mienia, honoru i religii. Jeszcze szlachetniej postępuje ten, który broni ich, starając się nie wyrządzać krzywdy złoczyńcy. Ale czymś amoralnym i uwłaczającym ludzkiej godności jest opuszczanie towarzysza oraz wydanie swego majątku, swojej religii i swego honoru na łup złoczyńcy dla ratowania własnej skóry.
- Autor: Mahatma Gandhi
- Źródło: Romano Amerio, Iota Unum. Analiza zmian w Kościele katolickim w XX wieku, Wydawnictwo Antyk, 2009, s. 523.
- Jestem już zmęczony wojną. Jej blask to tylko złudzenie. Jedynie ci, którzy nigdy nie wystrzelili kuli i nie słyszeli jęków rannych, wołają o krew, zemstę i zniszczenie. Wojna to piekło.
- Autor: William Sherman
- Źródło: Frans de Waal, Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości, tłum. Łukasz Lamża, Kraków 2019, s. 307.
- Jeszcze nigdy w historii ludzkości, tak wielu ludzi, w tak krótkim czasie nie okupiło tak mizernych sukcesów.
- Opis: na temat bitwy nad Sommą podczas I wojny światowej.
- Źródło: film dokumentalny Century
K
edytuj- Każda wojna jest inna i każda jest taka sama.
- Źródło: film Jarhead (2005)
- Kiedy kasta wojskowa prze do wojny, nie powstrzyma jej ani mądrość, ani żadne argumenty.
- Autor: Christian Jacq, Bitwa pod Kadesz
- Kiedyś się ta straszna wojna przecież skończy, kiedyś będziemy przecież znowu ludźmi, a nie jedynie Żydami!
- Autor: Anne Frank, Dziennik Anny Frank, 11 kwietnia 1944
- Kobiety biorące udział w wojnie są zawziętsze od mężczyzn i skłonne doprowadzić logikę wojny do jeszcze bardziej logicznej krańcowości.
- Autor: Cecil Scott Forester, Lord Hornblower
- Kochałem ja ty zapewne, ale mi serca dano skąpo na miłość moją niepotrzebną,
bowiem stawały nad epoką, której imiona dajesz teraz, olbrzymia śmierć i przerażenie.- Autor: Tadeusz Gajcy
- Koszty wojny mam ciągle przed oczami. Starannie wypisane w księdze rachunkowej, w której kolumny są nagrobkami.
- Autor: George Marshall
- Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 5
- Krakowiaczek jeden miał koników siedem. Pojechał na wojnę, ostał mu się jeden.
- Opis: rymowanka dziecięca
L
edytuj- Lepiej skrócić o głowę niewinnego niż zawahać się podczas wojny.
- Autor: Józef Stalin
- Ludzie ludziom zgotowali ten los.
- Autor: Zofia Nałkowska, Medaliony
- Opis: motto książki opisującej okropności II wojny światowej.
- Zobacz też: człowiek, człowiek człowiekowi wilkiem
- Ludzkość musi położyć kres wojnie, bo inaczej wojna położy kres ludzkości.
- Autor: John Fitzgerald Kennedy
M
edytuj- Mała wojna, mała sława; wielka wojna, wielka sława.
- Autor: Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem
- Zobacz też: sława
- Musimy być gotowi ponosić heroiczne poświęcenie dla pokoju, tak samo jak szczerze ponosimy je na wojnie. Nie ma niczego ważniejszego i bliższego memu sercu.
- Autor: Albert Einstein
- Zobacz też: pokój
N
edytuj- Najlepszym wojownikiem jest ten, kto zdoła wroga przemienić w przyjaciela.
- Autor: Paulo Coelho, Piąta góra
- Najstraszniejsze w wojnie jest to, że zaczyna się ją by osiągnąć swój cel, a ona rozwija się i żyje własnym życiem.
- Autor: Hideo Kojima
- Najszybszym sposobem na zakończenie wojny jest ją przegrać.
- The quickest way of ending a war is to lose it (ang.)
- Autor: George Orwell, Second Thoughts on James Burnham
- Największym z sekretów wojny, duchem jej tragedii, było prawo jednego człowieka do posyłania innego człowieka na śmierć.
- Autor: Wasilij Grossman, Życie i los
- Na wojnie jak to na wojnie.
- A la guerre comme à la guerre. (fr.)
- Opis: francuskie powiedzenie
- Znaczenie: na wojnie różnie bywa i trzeba być przygotowanym na wszelkie ewentualności.
- Na wojnie każdy umiera żołnierzem.
- Autor: Urszula Zybura
- Zobacz też: żołnierz
- Na wojnie nie ma nagrody za drugie miejsce.
- Autor: Omar Bradley
- Na wojnie się wygrywa albo przegrywa, żyje albo umiera – a decyduje się to w mgnieniu oka.
- Autor: Douglas MacArthur
- Na wojnie ten wygrywa, kto najmniej błędów popełnia.
- Autor: Napoleon Bonaparte
- Na Zachodzie bez zmian.
- Im Westen nichts Neues. (niem.)
- Opis: cytat spopularyzowany przez powieść Ericha M. Remarque’a pod tym samym tytułem.
- Nauka wciąż postrzega przemoc i wojnę jako integralne części dziedzictwa naszego gatunku, mimo że dowody na takie zachowania w trakcie naszej prehistorii są raczej słabe. Na przykład w zapisie archeologicznym nie ma ani jednego świadectwa zabijania na dużą skalę z czasów przed rewolucją rolniczą dwanaście tysięcy lat temu. Sprawia to, że scenariusze ewolucyjne oparte na założeniu, iż wojna jest w naszym DNA, wyglądają na wysoce spekulatywne.
- Autor: Frans de Waal, Jak się różnimy. Gender oczami prymatologa
- Nie jest to wojna między dobrymi i złymi. Jest to wojna pomiędzy siłami, które pragną tak samo władzy, a gdy wybuchają takie wojny, to zazwyczaj trwają dłużej niż inne, gdyż Allach sprzyja i jednym i drugim.
- Autor: Paulo Coelho, Alchemik
- Zobacz też: władza
- Nie ma nic dobrego w wojnie. Z wyjątkiem jej końca.
- Autor: Abraham Lincoln
- Nie można twierdzić, że cywilizacja się nie rozwija. Wszak w każdej nowej wojnie zabijają ludzi w ulepszony sposób.
- Autor: Will Rogers
- Niech na całym świecie wojna,
byle polska wieś zaciszna,
byle polska wieś spokojna.- Autor: Stanisław Wyspiański
- Nie wiem na co będzie trzecia wojna światowa, ale czwarta będzie na pewno na maczugi.
- Autor: Albert Einstein
- Nie zwiększa się ryzyka wojny totalnej, akceptując obowiązek prowadzenia wojen lokalnych.
- Autor: Raymond Aron
- Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013.
- Nigdy nie byłem orędownikiem wojny, chyba że służyła ona pokojowi.
- Autor: Ulysses Grant
- Zobacz też: pokój
- Nigdy nie było dobrej wojny i złego pokoju.
- Autor: Benjamin Franklin
- Nigdy więcej Hiroszimy.
- No more Hiroshima. (ang.)
- Opis: hasło pokoju po II wojnie światowej.
- Nigdy więcej wojny!
- Autorzy: 1) Jan Paweł II; 2) Ignacy Skowron, obrońca Westerplatte
- Opis: jedyne słowa wypowiedziane w przemówieniu podczas obchodów 70. rocznicy rozpoczęcia II wojny światowej 1 września 2009.
- Nigdy wojny.
- Opis: napis na pomniku antywojennym na terenie dawnego niemieckiego obozu karno-śledczego w Żabikowie (1956). Pojawił się również na rewersie medalu o tym samym tytule (1963).
- Zobacz też: Józef Gosławski
O
edytuj- Oczywiście, zwykli ludzie nie chcą wojny, (…) ale w końcu to przywódcy kraju określają politykę i zawsze łatwo jest pociągnąć za sobą ludzi, niezależnie, czy jest to demokracja, faszystowska dyktatura, parlament czy dyktatura komunistyczna. (…) Mając głos czy go nie mając, ludzie zawsze mogą być podporządkowani przywódcom. To łatwe. Jedyne, co trzeba zrobić, to powtarzać ludziom w kółko, że są atakowani, oraz potępić pacyfistów za brak patriotyzmu i narażanie kraju na niebezpieczeństwo. To działa w każdym kraju.
- Autor: Hermann Göring
- Źródło: Interview mit Gustave Gilbert in der Gefängniszelle, 18 kwietnia 1946, [w:] „Nuremberg Diary” 1947.
- Od początku istnienia człowieka i od chwili, gdy jego historia jest znana, wojna uchodzi za jedną z reguł rozwoju ludzkości.
- Autor: gen. Władysław Sikorski, Przyszła wojna, Wydawnictwo MON, Warszawa 1984, s. 29.
- Od tej ziemi wara wam,
polski żołnierz tu strzeże swych bram!- Autor: Sabaton (zespół), 40:1
- Okropna jest rola matki podczas wojny.
- Autor: Lucy Maud Montgomery, Rilla ze Złotego Brzegu
- Zobacz też: matka
- O wiosno! kto cię widział wtenczas w naszym kraju,
Pamiętna wiosno wojny, wiosno urodzaju!- Autor: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, Księga XI, w. 117–118
P
edytuj- Pewnego dnia nauka stworzy maszynę lub siłę tak przerażającą w swoich możliwościach, tak przejmująco przerażającą, że nawet człowiek, wojownik, który zniesie śmierć i tortury, by zadać tortury i śmierć, zatrwoży się i na zawsze porzuci wojnę.
- Autor: Thomas Alva Edison
- Pieniądz jest nerwem wojny.
- Autor: Cyceron
- Pierwszą ofiarą wojny jest prawda.
- The first casualty when war comes is truth. (ang.)
- Autor: Hiram Johnson
- Źródło: przemówienie w Senacie, 1918
- Zobacz też: prawda
- Postawa tych, którzy odrzucają wojnę z powodu jej okrucieństw, a nie ze względu na jej niesprawiedliwość, toruje drogę do zwycięstwa agresorom.
- Opis: przemówienie na Boże Narodzenie 1949 r.
- Autor: Pius XII
- Źródło: Romano Amerio, Iota Unum. Analiza zmian w Kościele katolickim w XX wieku, Wydawnictwo Antyk, 2009, s. 521.
- Powiem ci, czym naprawdę jest wojna. Psychozą spowodowaną nieumiejętnością zrozumienia wzajemnych zależności. Nieumiejętnością ustosunkowania się do naszych bliźnich. Do naszej ekonomicznej i historycznej sytuacji. A przede wszystkim do nicości. Do śmierci.
- Autor: John Fowles
- Powód do wojny.
- Casus belli. (łac.)
- Opis: w prawie – zdarzenie stanowiące powód wypowiedzenia wojny.
- Przedmiotem wojny jest pokój.
- Autor: Arystoteles
- Przy królach mamy wojnę na zewnątrz, przy republice będziemy mieć ją wewnątrz.
- Autor: Guy de Maupassant, Ryby
S
edytuj- Spędziłem trzy lata na północy i na południu Pacyfiku podczas II wojny światowej – tej uchodzącej za udaną – przez ten czas nie usłyszałem ani jednego patriotycznego hasła z ust żadnego żołnierza.
- Autor: Gore Vidal, Gore Vidal. United States of Amnesia. A film by Nicholas Whathall (2013)
- Zobacz też: patriotyzm
- Sprawiedliwą bowiem jest wojna dla tych, dla których jest konieczna, i błogosławiony jest oręż, jeśli tylko w nim cała spoczywa nadzieja.
- Iustum enim est bellum quibus necessarium, et pia arma, ubi nulla nisi in armis spes est. (łac.)
- Autor: Tytus Liwiusz, Ab Urbe condita, IX; 1.
- Straciłem dzisiaj trzech ludzi. Trzech młodych mężczyzn nigdy nie wróci do swoich rodzin. Wojna to nie liczby, to ludzie. W sensie militarnym odnieśliśmy sukces. Ale czy ich rodziny myślą o tym tak samo?
- Opis: sierżant O’Rourke, przyjaciel Blade’a na Kosmicznym Pierścieniu.
- Źródło: Teknoman
- Strasznie lubię rysować wojnę, a kiedy zapominam jak ona wygląda, to wystarczy, że spojrzę w telewizor albo do gazety. To bardzo wygodne.
- Autor: Nicolas Topor
Ś
edytuj- Śmierć jednego człowieka to śmierć, a śmierć dwóch milionów to tylko statystyka.
- Смерть одного человека – это смерть, а смерть двух миллионов – только статистика. (ros.)
- Autor: Józef Stalin
- Źródło: Erich Maria Remarque, Czarny obelisk (niem. Der schwarze Obelisk, 1956)
T
edytuj- Taka jest wojna!
- C’est la guerre! (fr.)
- Opis: francuskie powiedzenie
- Tathagata uczy, że każda wojna, w której człowiek zabija swego brata, jest godna ubolewania; ale nie mówi, że ci, którzy walczą w słusznej sprawie po wyczerpaniu wszystkich środków dla zachowania pokoju, są godni potępienia. Jest to wina tego, kto jest tej wojny właściwą przyczyną.
- Autor: Budda Siakjamuni
- Źródło: Carus Paul, Nauka Buddy. Pytania generała Simhy, Unus, Wrocław 1991.
- Te masy niedożywionych, półnagich, psychicznie, moralnie i fizycznie opuszczonych dzieci, są prawdziwymi ofiarami wojny.
- Autor: Herbert Hoover
- Opis: o głodujących dzieciach, sierotach polskich po I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej.
- Źródło: Grażyna Kuźnik, Zrobił dla mieszkańców Śląska i Zagłębia bardzo dużo, ale niewiele osób o tym pamięta, naszemiasto.pl, 26 listopada 2005.
- Zobacz też: dzieci, ofiara, głód
- Ten, kto zaczyna wojnę, powinien ją przegrać.
- Autor: Matylda Canetti
- Teraz już wiecie, po co tu jesteśmy. To jest wojna, a wy jesteście żołnierzami jednej ze stron. Musicie zabijać albo nie przeżyjecie.
- Opis: major Keller po wygranej bitwie.
- Źródło: film Demony wojny wg Goi
- To, co w sposób nieuchronny prowadzi do konfliktu, to pycha i egoizm potężnych państw, zachłanność i zaślepienie bogatych narodów, sztucznie rozpalana nienawiść między narodami i rasami, brak zaufania i brak stabilności w stosunkach międzynarodowych, samowola tych, którzy kierują państwami, hedonizm, który podważa fundamenty życia indywidualnego, co prowadzi do upadku narodów, arogancja, niesprawiedliwość, kłamstwo, zazdrość, oszczerstwo – krótko mówiąc cały smutny łańcuch ludzkich popędów i win.
To, a nie nic innego, leży u podstaw wojen, nawet jeśli na zewnątrz widać grę racji politycznych, ekonomicznych i zabiegi dyplomatyczne.- Autor: Carlo Gnocchi, Chrystus wśród Strzelców Alpejskich, wyd. Agencja Wydawniczo-Reklamowa „Arte”, Biała Podlaska 2015, s. 94.
- To częste powracanie wojny w mojej pracy jest bardzo polskie. Bardzo polskie jest również postrzeganie rzeczywistości jako wojny. To konsekwencja naszej historii, że wszędzie dopatruje się wrogów.
- Autor: Dorota Masłowska
- Opis: o swojej twórczości i o Polsce.
- Źródło: Klaus Dermutz, Krzyk metalowej dziewczynki, „Forum”, 20 kwietnia 2009
- To dobrze że wojna jest tak okropna, bo inaczej zbytnio byśmy ją lubili.
- Autor: Robert Edward Lee
- To wspaniałe, ale to nie jest wojna; to szaleństwo.
- C’est magnifique, mais ce n’est pas la guerre: c’est de la folie. (fr.)
- Autor: Pierre Bosquet.
- Opis: krytycznie o ofiarnej szarży bryt. Lekkiej Brygady na rosyjskie pozycje pod Bałakławą w okresie wojny krymskiej, 25 października 1854.
- Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 88.
- Trudno… to wojna.
- Autor: Bolesław Wieniawa-Długoszowski
- Opis: do Mariana Romeyki, kiedy ten powiedział, że gdyby doszło do wojny z Niemcami, to zetknięcie ułanów z czołgami Hitlera musiałoby się skończyć dla Polaków rzezią niewiniątek.
- Tylko umarli widzieli koniec wojny.
- Autor: Platon
U
edytuj- Uprawiaj miłość, nie wojnę.
- Make love, not war. (ang.)
- Opis: hasło z lat 60. XX wieku podczas wojny w Wietnamie.
W
edytuj- W czasie wojny milczą Muzy.
- W czasie wojny milczą prawa.
- W czasie wojny walczący, który wierzy w to, co mu się mówi, jest głupcem.
- Autor: Cecil Scott Forester, Hornblower w Indiach Zachodnich
- W naszej epoce, epoce potęgi atomowej, byłoby nonsensem uważać wojnę za odpowiedni środek przywrócenia naruszonych praw.
- Autor: papież Jan XXIII
- W opowieści tej prawie nie ma bohaterów ani dramatycznych konfliktów, gdyż występujący w niej ludzie są albo chorzy, albo stanowią bezwolne igraszki w ręku jakichś potężnych sił. Przecież jednym z największych efektów wojny jest właśnie to, że pozbawia osobowości.
- Autor: Kurt Vonnegut, Rzeźnia numer pięć.
- W pokoju synowie grzebią swoich ojców, a na wojnie – ojcowie swoich synów.
- Autor: Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem.
- Opis: słowa Krezusa.
- Zobacz też: pokój
- W przeszłości można było sięgać po realne zasoby gospodarcze: pola pszenicy, kopalnie złota czy niewolników. Zatem wojny miały sens, bo można się było wzbogacić, atakując sąsiadów. Dziś głównym zasobem gospodarczym jest wiedza, a trudno jest zdobyć wiedzę drogą przemocy. Większość wielkich konfliktów w dzisiejszym świecie występuje na takich obszarach jak Bliski Wschód, gdzie źródła bogactwa są materialne – to ropa naftowa i gaz.
- Autor: Yuval Noah Harari.
- Źródło: Pożegnanie z wojną, wywiad dla „The Guardian”, 19 marca 2017, przedruk i tłumaczenie Andrzej Ehrlich, „Gazeta Wyborcza”, 15–17 kwietnia 2017.
- Zobacz też: Bliski Wschód, bogactwo, wiedza
- W trakcie II wojny światowej (…) jeden z oficerów opisywał, że „dowódcy drużyn i plutonowi musieli wędrować wzdłuż linii ognia i kopać żołnierzy, żeby strzelali. Uważaliśmy, że spisaliśmy się dobrze, kiedy dwóch lub trzech mężczyzn z drużyny faktycznie strzelało”. Oszacowano, że w czasie wojny w Wietnamie na każdego zabitego wroga przypada pięćdziesiąt tysięcy kul wystrzelonych przez amerykańskich żołnierzy. Większość strzałów musiała być wycelowana w powietrze.
- Autor: Frans de Waal, Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości
- Zobacz też: wojna wietnamska
- Wiedz, że to bujda, granda zwykła,
Gdy ci wołają: „Broń na ramię!”,
Że im gdzieś nafta z ziemi sikła
I obrodziła dolarami;
Że coś im w bankach nie sztymuje,
Że gdzieś zwęszyli kasy pełne
Lub upatrzyły tłuste szuje
Cło jakieś grubsze na bawełnę.
Rżnij karabinem w bruk ulicy!
Twoja jest krew, a ich jest nafta!- Autor: Julian Tuwim, Do prostego człowieka.
- Wkrótce wyrośniemy także z wojen, które są w gruncie rzeczy pojedynkami narodów… gwałt rodzi tylko nowe gwałty ze strony człowieka, na którym został popełniony; Miłość natomiast rodzi miłość…
- Autor: Lew Tołstoj
- Wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani,
Że za tobą idą, że za tobą idą,
Chłopcy malowani.
Chłopcy malowani, sami wybierani,
Wojenko, wojenko, wojenko, wojenko,
Cóżeś ty za pani.- Autor: anonim, autorstwo czasami przypisuje się Feliksowi Gwiżdżowi, piosenka Wojenko, wojenko.
- Wojna domowa: Hurra! W imię narodu wybijemy samych siebie.
- Autor: Karel Chevalier
- Wojna jest koniecznością biologiczną.
- Autor: Friedrich von Bernhardi
- Wojna jest najważniejszym czynnikiem służącym krzewieniu kultury i wzrostowi potęgi.
- Autor: Friedrich von Bernhardi
- Wojna jest ojcem wszystkich rzeczy.
- Autor: Heraklit z Efezu
- Wojna jest rzeczą radosną… W czasie wojny rodzi się wzajemna miłość. Kiedy własną sprawę uważa się za dobrą i kiedy widzi się, jak własna krew (rodacy) wspaniale walczy, łzy cisną się do oczu. Szczere i pobożne serca napełniają się słodyczą, gdy widzi się swojego przyjaciela, który tak dzielnie naraża własne ciało, aby dotrzymać i wypełnić przykazania naszego Stwórcy. I chce się wtedy żyć z nim i umierać, i za sprawą miłości nie opuścić go nigdy. Stąd rodzi się takie uniesienie, że nikt, kto tego nie doświadczył, nie mógłby powiedzieć, jak wielkie to jest dobro. Czy myślicie, że ktoś, kto tak postępuje, bałby się śmierci? W żadnym wypadku, bo jest pobudzony, tak uniesiony, że sam nie wie, gdzie się znajduje. Zaiste, nie zna on lęku przed niczym.
- Autor: Jean de Bueil
- Wojna jest sądem królów; zwycięstwa są jej wyrokami.
- Autor: Antoine de Rivarol
- Wojna jest tylko kontynuacją polityki innymi środkami.
- Der Krieg ist nichts anderes als die Fortsetzung der Politik mit anderen Mitteln. (niem.)
- Autor: Carl von Clausewitz, O wojnie (niem. Vom Kriege, 1832–1834).
- Wojna jest wojną i nigdy tak nie było, że kiedy schwytano wroga, to trzeba było mu zapewnić proces w cywilnych sądach.
- Autor: Antonin Scalia
- Wojna jest zarazą, co się rozprzestrzenia. (…) Wojny nie przekupisz niczym. Gorsza jest od pożaru. Bo sama jest pożarem, niedostatkiem, zagładą tych, których widzimy i których nie widzimy.
- Autor: Pandelis Prevelakis, Słońce śmierci, Warszawa 1967, s. 216.
- Wojna jest zbyt poważną rzeczą, by powierzyć ją wojskowym.
- Autor: Georges Clemenceau
- Źródło: Gilbert Longhi, Pour une déontologie de l’enseignement, Esf Editeur, 1998, s. 72.
- Wojna jest zdradą i nienawiścią, partactwem kiepskich generałów, męczarnią, zabijaniem, cierpieniem i znużeniem, aż wreszcie kończy się i – nic się nie zmienia, tyle że powstają nowe troski i nienawiści.
- Autor: John Steinbeck, Księżyc zaszedł
- Wojna, każąc człowiekowi nastawiać życia, pozwala mu wyrzec się też wszelkiego uczucia. Żołnierzowi wolno jest wszystko, bo jutro nie jego, a zapał się podobnie podsyca swawolą.
- Autor: Józef Ignacy Kraszewski, Ostap Bondarczuk
- Wojna nie jest niczym innym, jak sporem między rządami o władzę nad poddanymi.
- Autor: Lew Tołstoj
- Wojna nie umiera nigdy, tylko zmienia mundury.
- Autor: Anna Janko
- Źródło: „Wojna nie umiera nigdy, tylko zmienia mundury”. W „Xięgarni” o Literackiej Nagrodzie Angelus, tvn24.pl, 15 października 2016.
- Wojna nie zjada trupów, połyka tylko żywych żołnierzy.
- Autor: Curzio Malaparte
- Wojna nigdy nie kończy się dla tych, co walczyli.
- Autor: Curzio Malaparte
- Wojna pałacom! Pokój chatom!
- Guerre aux châteaux! paix aux chaumières! (fr.)
- Autor: Nicolas Chamfort
- Wojna stanowiła pramgławice możliwości psychicznych, w której kłębiły się zarodki rozwoju; kto w jej wpływie dostrzegał tylko surowość i barbarzyństwo, ten z ogromnego całokształtu zjawisk wyłuskiwał jedną jedyna właściwość z podobną ideologiczną samowolą, co ten, który widział w niej wyłącznie objaw patriotyzmu i heroizmu.
- Autor: Ernst Jünger, Sturm
- Wojna to gra, w której starzy bawią się życiem młodych ludzi.
- Autor: Wilbur Smith, Bóg Nilu
- Wojna to jest fenomen straszliwy, piekielny – nawet jeżeli siedzib ludzkich nie dotykają same walki, to ona i tak rozchodzi się wszędzie, pod najlichszą strzechę, głodem, chorobą, strachem powszechnym. Serca twardnieją, obojętnieją. Zmienia się całe ludzkie myślenie – każdy dba tylko o siebie i baczy, jak tu samemu przetrwać. Niejeden robi się przy tym okrutny i nieczuły na cudze cierpienie.
- Autor: Olga Tokarczuk, Zielone Dzieci, [w:] tejże, Opowiadania bizarne, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018, s. 16.
- Wojna to najgorsze zło zrodzone w bezrozumie.
- Autor: Leopold Staff
- Wojna to perwersja seksu.
- Autor: Alan Moore
- Wojna to seria katastrof zakończona zwycięstwem.
- Autor: Georges Clemenceau
- Opis: 12 stycznia 1919 na konferencji pokojowej w Paryżu.
- Źródło: Lewis D. Eigen, Jonathan Paul Siegel, The Macmillan Dictionary of Political Quotations (1993)
- Wojna to w dziewięciu częściach zwykła nuda, lecz jesteśmy do tego przyzwyczajeni. Ostatnia jednak stanowi godne zadośćuczynienie, proszę mi wierzyć.
- Opis: kapitan Jack Aubrey do swego kapelana
- Autor: Patrick O’Brian, HMS Surprise, Poznań 2002, s. 339.
- Wojna to zabawa chłopczyków, kobietom zależy na zachowaniu ciągłości życia.
- Autor: Oksana Zabużko
- Źródło: Łukasz Saturczak, Co niezrealizowane, Dwutygodnik.com nr 91/2012.
- Wojna to zwykle sprawa pobieżnej improwizacji, działanie na chybił trafił. Gdyby nawet nie była tak mordercza i marnotrawna, to i tak nie jest to zajęcie dla kogoś znajdującego upodobanie w logice.
- Autor: Cecil Scott Forester, Lord Hornblower
- Wojna – to życie, które nie może istnieć bez śmierci.
- Autor: Émile Zola
- Wojna… wojna nigdy się nie zmienia.
- War… war never changes… (ang.)
- Źródło: seria gier Fallout
- Uwagi: w grze Fallout Tactics: Brotherhood of Steel w formie: „Wojna… zawsze taka sama”.
- Wojna wszystkich przeciwko wszystkim.
- Bellum omnium contra omnes. (łac.)
- Autor: Thomas Hobbes
- Opis: określenie stosunków panujących – według autora – w społeczeństwie pierwotnym.
- Wojna wychowuje do wolności.
- Autor: Fryderyk Nietzsche, Zmierzch bożyszcz
- Wojny nie wygrywa się ewakuacjami.
- Autor: Winston Churchill
- Wojny są pozbawione pamięci i nikt nie ma dość odwagi, aby spróbować je zrozumieć, póki nie umilkną wszystkie głosy zdolne opowiedzieć o tym, co zaszło, póki nie nadejdzie chwila, a w której słowa zaczynają się zacierać, a wtedy powracają z inną twarzą i innym imieniem, by pochłonąć to, co zostało.
- Autor: Carlos Ruiz Zafón, Cień wiatru
- Wszystkie wojny są wojnami domowymi, ponieważ wszyscy ludzie są braćmi.
- Autor: François Fénelon
- Wysokie Strony Umawiające się oświadczają uroczyście imieniem Swoich ludów, że potępiają uciekanie się do wojny celem załatwiania sporów międzynarodowych i wyrzekają się jej jako narzędzia polityki narodowej w ich wzajemnych stosunkach.
- Źródło: Pakt Brianda-Kellogga, artykuł 1
Z
edytuj- Zabicie wroga nie jest złem. Zabijanie wrogów to wojna. Zabicie przyjaciela to zbrodnia. Zabicie zdrajcy to sprawiedliwość. Ukrywanie prawdy to kłamstwo, oszustwo to zrobienie z kłamstwa prawdy. Robienie złych rzeczy dobrze jest wielkim grzechem.
- Źródło: film Athadu - Poszukiwany
- Zgiełk bitwy często jest potężnym i zabójczym uzależnieniem. Bo wojna to narkotyk.
- Autor: Chris Hedges
- Zło wojny wydaje się rzeczą niewątpliwą, rzeczą zbyt oczywistą, by należało podejmować trud przekonywania o tym innych. (…) A przecież obrońcy pokoju zmuszeni są wciąż do poszukiwania nowych środków perswazji, do przytaczania nowych dowodów, zobowiązani do największej czujności wobec klas panujących mijającego ustroju, którym do przetrwania wojna jest potrzebna.
- Autor: Zofia Nałkowska, O pokoju, „Życie Literackie” nr 1, 1951 (4 lutego), s. 2.
- Zobacz też: pokój
Ż
edytuj- Żadne korzyści z wojny nie są tak wielkie, aby mogły jej szkodom dorównać (…).
- Autor: Andrzej Frycz Modrzewski, Dzieła wszystkie, tom 1, PIW, Warszawa 1953, s. 43.
- Żądza podbojów jest rzeczą bardzo naturalną i powszechną i zawsze, gdy je ludzie czynią z powodzeniem, zyskują pochwały, a nie naganę, lecz gdy chcą je czynić na wszelki sposób, wbrew możliwości, zasługują na naganę i popełniają błąd.
- Autor: Niccolò Machiavelli
- Żyjemy w świecie atomowych gigantów i moralnych dzieci. O wojnie wiemy więcej niż o pokoju, o zabijaniu więcej niż o życiu.
- Autor: Omar Bradley
- Zobacz też: pokój, życie
Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!
- Celem wojny nie jest śmierć za ojczyznę, ale sprawienie, aby tamci skurwiele umierali za swoją.
- Autor: George Patton