Budda Siakjamuni

działacz filozoficzno-religijny, twórca buddyzmu

Budda Siakjamuni (właśc. Siddhartha Gautama, ok. 560–480 p.n.e.) – indyjski mędrzec, twórca buddyzmu, w Mahajanie i Wadźrajanie tożsamy z Absolutem; w hinduizmie bywa uważany za wcielenie Wisznu.

Budda Siakjamuni

Kanon Mahajany

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle kanon Mahajany.

Amitabha Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Amitabha Sutra.

(wyd. Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974)

  • Jeśli dobry mężczyzna lub kobieta słyszą wypowiadane imię Amitabhy i zachowują je w swoim sercu bez zwątpienia choćby przez jeden dzień (…), odrodzą się w Krainie Najwyższej Błogości Buddy Amitabhy.
  • Ponieważ widzę w tym pożytek, wypowiadam te słowa: Jeśli żywa istota je usłyszy, powinna czynić życzenie: „Odrodzę się w tej krainie”.

Avatamsaka Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Avatamsaka Sutra.

(Buddyjska nauka o wszech-całości, Garma C.C. Chang, wyd. A, Kraków 2010 oraz Słowa Buddy, Norbu, Warszawa 2010)

  • Jak głuchy muzyk, który sprawia radość innym, ale nie może cieszyć się własną muzyką: taka jest Dharma bez medytacji.
  • Umysł jest jak malarz. Umysł wytworzył złożenia. Wszystkie istniejące światy są obrazami namalowanymi przez umysł.

Diamentowa Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Diamentowa Sutra.

(Na podstawie angielskiego tłumaczenia A.F. Price’a chińskiego przekładu Kumaradżiwy (IV w.n.e.) tłum. polskie Karma Jesze Dordże, Mu Dziu)

  • Ci, którzy widzą moje ciało jako zwykłą formę i słyszą mój głos jako zwykły głos, wkroczyli na błędną ścieżkę – tacy ludzie w rzeczywistości mnie nie widzą.
  • Prawda jest niewyrażalna i nie do ogarnięcia. Ona ani istnieje, ani nie istnieje. Ta niewyrażalna zasada stanowi podstawę różnych doktryn wszystkich mędrców.

Lankavatara Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Lankavatara.

(wyd. Ekotech 2009; tłum. Zbigniew Becker)

  • Budda Dharmata jest Ostateczną Zasadą Rzeczywistości, z której biorą swe istnienie wszelkie rzeczy, lecz która sama w sobie wykracza poza wszelkie określenia.
  • Buddowie nie nauczają Dharmy, która jest zależna od liter. Każdy, kto naucza doktryny zależnej od liter i słów, jest tylko gadułą, ponieważ Prawda jest poza literami, słowami i księgami.

Surangama Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Surangama Sutra.

(Wg przekładu chińskiego Paramitiego, 705; na podst. tłum. angielskiego Lu K’uan Yu)

  • Jeśli umysł poszukuje umysłu, to, co z natury nie jest iluzją, tworzy iluzję. Jeśli powstrzymasz całe chwytanie, nie znajdziesz nic realnego. Jeśli to, co nie jest iluzją, uspokoi się, gdzie jeszcze można dopatrzeć się iluzji?
  • Wszystkie żywe istoty podlegają reinkarnacji przez różne światy, z powodu dwóch wypaczonych, rozróżniających i fałszywych poglądów, które, gdziekolwiek się pojawią, wciągają w kołowrót samsary. Co jest przyczyną tych fałszywych poglądów? Powstają z powodu indywidualnej i zbiorowej karmy.

Sutra Buddy Medycyny Tathagaty Lazurytowego Blasku, Jego Przeszłych Ślubowań, Zasług i Zalet

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Sutra Buddy Medycyny Tathagaty Lazurytowego Blasku, Jego Przeszłych Ślubowań, Zasług i Zalet.

(Wg angielskiego tłumaczenia Hsuan Jung, International Buddhist Monastic Institute, 2001)

  • Mańdziuśri, kiedy Czczony Przez Świat Budda Medycyny kroczył ścieżką bodhisattwy, uroczyście złożył Dwanaście Wielkich Ślubów, by spełnić wszelkie pragnienia czujących istot.(…) Z tej przyczyny, Mandziuśri, wszyscy gorliwi mężczyźni i kobiety powinni składać życzenia odrodzenia się w tej krainie.
  • Na wschód od tego świata, przemierzając tak wiele krain Buddy jak wiele jest ziaren w Gangesie, istnieje świat zwany Czysty Lazuryt. Budda tej krainy zwany jest Buddą Medycyny, Tathagatą Lazurytowego Blasku (…).

Sutra Królewskiego Samadhi

edytuj

(wyd. Motilal Banarsidass Publishers Private Limited, Delhi, 2003)

   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Sutra Królewskiego Samadhi.
  • Ciało Tathagaty powinno być określane jako, w swej esencji, podobne przestrzeni, niewidzialne, przekraczające zakres widzenia – tak należy postrzegać Absolutne Ciało. Niepojęte, przekraczające sferę myśli, nieoscylujące między błogością i cierpieniem, przekraczające iluzoryczne rozróżnienia, nieumiejscowione nigdzie (…) przekraczające namiętności, niepodzielne, przekraczające nienawiść, stabilne, przekraczające zaślepienie, wyjaśniane poprzez znamiona pustki, niezrodzone, przekraczające narodziny, wieczne z punktu widzenia zwykłego doświadczenia, nierozróżnialne w aspekcie Nirwany, opisywane słowem „niewysłowione”, uspokajające w głosie, jednorodne w odniesieniu do konwencjonalnej Prawdy, konwencjonalne w odniesieniu do Absolutnej Prawdy – zgodny z prawdziwą nauką Absolut.
  • Moc koncepcji spowodowała wiarę w istnienie świata. Skupiając się na swych percepcjach, głupcy wykonali tę pracę.

Sutra Kwiatu Lotosu Cudownego Prawa

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Sutra Kwiatu Lotosu Cudownego Prawa.

(wyd. Wetherhill/Kosei, Nowy Jork, Tokio 1974; tłum. Karma Jesze Dordże, Mu Dziu)

  • Jedynie osiągnięcie najwyższej mądrości Buddy jest prawdziwą nirwaną.
  • Jestem królem Prawa, Absolutem co do Prawa, i dlatego pojawiam się na tym świecie, aby uspokoić wszystkie stworzenia.

Tathagatagarbha Sutra

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Tathagatagarbha Sutra.
  • Czy Buddowie pojawiają się na świecie, czy nie, natura buddy wszystkich istot jest wieczna i niezmienna. To jest tak, że jest ona zasłonięta splamieniami. Kiedy Tathagata pojawia się na świecie, szeroko propaguje Dharmę, aby usunąć ich ignorancję i cierpienie i oczyścić ich uniwersalną mądrość.
  • Kiedy obserwuję wszystkie istoty swoim okiem buddy widzę ukrytą pod splamieniami chciwości, pożądania, gniewu i głupoty stabilnie usadowioną czcigodną mądrość buddy, wgląd buddy i ciało buddy. Dobrzy synowie, wszystkie istoty, chociaż odnajdują w sobie rozmaite splamienia, posiadają naturę buddy, która jest wiecznie bez skazy i która jest pełna cnót nie różniących się od moich. Co więcej, dobrzy synowie, to jest tak jakby osoba jasnowidząca dostrzegała ciała Tathagatów zasiadających w pozycji lotosu wewnątrz kwiatów, których płatki nie są jeszcze rozwinięte, a które po opadnięciu płatków objawiają wszystkim tathagatów.

Kanon palijski

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle kanon palijski.

Anguttara Nikaya

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Anguttara Nikaya.
  • Nie wierzcie w jakiekolwiek przekazy tylko dlatego, że przez długi czas obowiązywały w wielu krajach. Nie wierzcie w coś tylko dlatego, że wielu ludzi od dawna to powtarza. Nie akceptujcie niczego tylko z tego powodu, że ktoś inny to powiedział, że popiera to swym autorytetem jakiś mędrzec albo kapłan lub że jest to napisane w jakimś świętym piśmie. Nie wierzcie w coś tylko dlatego, że brzmi prawdopodobnie. Nie wierzcie w wizje lub wyobrażenia, które uważacie za zesłane przez Boga. Miejcie zaufanie do tego, co uznaliście za prawdziwe po długim sprawdzaniu, do tego, co przynosi powodzenie wam i innym.
    • Źródło: III, 65 Kalama Sutta
  • Są żony jak mordercy: z umysłem zepsutym, nieczułe, innych mężczyzn kochają, ale swymi mężami pogardzają, gotowe nawet zabić tego, który zdobył ich swym bogactwem. Są żony jak złodziejki: Cokolwiek mąż kupi, zarobi dla niej lub zapracuje, ona stara się jeszcze coś z tego podbierać. Są żony tyrany: zgnuśniałe, żarłoczne, skłonne do wylegiwania się, gwałtowne, złośliwe i nieokrzesane, takie dominują nad mężczyzną, który ich utrzymuje. Są takie żony jak matka: ze współczuciem troszczą się o swego męża, jak matka o syna, z dbałością zarządzają majątkiem. Są żony przypominające siostrę: trzymają się swego małżonka niczym młodsza siostra starszego brata i skromnie wypełniają jego życzenia. Są żony i przyjaciółki zarazem: których widok męża zawsze cieszy jak widok przyjaciela po długim rozstaniu, szlachetne i cnotliwe, oddane swemu mężowi. Są żony posłuszne: łagodne i lękliwe, znoszące męża cierpliwym sercem, chętnie spełniające jego pragnienia.
    • Źródło: IV, 91 Sujata Sutta

Digha Nikaya

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Digha Nikaya.
  • Pamiętam czas, kiedy byłem braminem, Wielkim Stewardem, i nauczałem swych uczniów drogi do zjednoczenia ze światem Brahmy. Jednakże, Pańczasigho, takie święte życie nie prowadzi do rozwiania złudzeń, do beznamiętności, wygaśnięcia, spokoju, doskonałej wiedzy, oświecenia, do Nirwany, a jedynie do odrodzenia w świecie Brahmy. Natomiast moje święte życie prowadzi niezawodnie do rozwiania złudzeń, beznamiętności, wygaśnięcia, spokoju, doskonałej wiedzy, oświecenia, do Nirwany. To jest Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, czyli: Właściwe Poglądy, Właściwa Postawa, Właściwa Mowa, Właściwe Działanie, Właściwy Tryb Życia, Właściwy Wysiłek, Właściwa Uważność, Właściwa Koncentracja.
    • Źródło: XIX, 61 Mahāgovinda Sutta
  • Tathagata rodzi się od czasu do czasu w świecie jako Arhat, zupełnie oświecony, bogaty w mądrość i dobroć, Błogosławiony, Budda. Doskonale zna wszystkie światy i jest niedoścignionym przewodnikiem zbłąkanych śmiertelników, nauczając bogów i ludzi. Jego zrozumienie wszechświata jest takie, jakby go oglądał twarzą w twarz. (…) wie wszystko o wszystkich stworzeniach (…), a wiedzę tę czyni zrozumiałą i naucza jej innych. Prawda, którą głosi, jest cudowna w swym początku, cudowna w swym rozwoju i cudowna w swym spełnieniu: propaguje wzniosłe życie w całej swej czystości i doskonałości.
    • Źródło: XIII, 40

Khuddaka Nikaya

edytuj

Dhammapada

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Dhammapada.

(skt. Dharmapada; wg przekładu z pali Acharyi Buddharakkhity)

  • Ani matka, ani ojciec, ani żaden krewny nie może nam przynieść większego pożytku niż nasz własny, opanowany umysł.
    • Źródło: III, 43
  • Głupiec, który wie, że jest głupi, przynajmniej w tym jest rozumny. Głupiec, który siebie uważa za mędrca – ten to dopiero jest głupi.
    • Źródło: V, 63

Sutta Nipata

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Sutta Nipata.

(wyd. Curzon Press Ltd. 1985)

  • Ci, którzy rozkoszują się naukami głoszonymi przez Szlachetnych, są niezrównani w mowie, myśli i działaniu; są zrównoważeni w pokoju, uprzejmości i medytacji i uzyskują wiedzę i mądrość.
    • Źródło: 330
  • Dla Tathagaty wszystkie aspekty i poziomy umysłu są jasne. Więc kiedy ktoś, kierując się w stronę wyzwolenia, osiąga swój cel, Tathagata wie, jaki poziom on osiąga.

Majjhima Nikaya

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Majjhima Nikaya.
  • Jeśli można znaleźć wartościowego przyjaciela
    Cnotliwego, wiernego towarzysza,
    Wtedy pokonaj wszelkie przeciwności
    I wędruj z nim szczęśliwie i świadomie.
    Ale jeśli nie znajdziesz wartościowego przyjaciela,
    Cnotliwego, wiernego towarzysza,
    Wtedy jak król, który opuszcza swe utracone królestwo,
    Wędruj samotnie jak słoń przez dżunglę.
    Lepiej jest iść samemu niż w towarzystwie głupców.
    • Opis: słowa, które Budda wypowiedział, opuszczając skłóconych mnichów.
    • Źródło: 128 Upakkilesa Sutta
  • Nawet gdyby bandyci mieli brutalnie ucinać piłą wasze kończyny, ten, kto pozwoli sobie na nienawiść w stosunku do nich, sprzeciwi się mojej nauce.
    • Źródło: 21 Kakacūpama Sutta

Samyutta Nikaya

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Samyutta Nikaya.
  • Pragnienie wiąże z tym światem,
    Opanowanie pożądania wyzwala,
    Dzięki porzuceniu
    pożądania wszystkie więzy
    są odcinane.
    • Źródło: I, 69 Iccha Sutta
  • Wciąż w kółko męczy się i trudzi;
    Wciąż w kółko głupiec idzie do łona.
    Wciąż w kółko rodzi się i umiera;
    Wciąż w kółko noszą go do grobu.
    Ale ten, kogo mądrość jest szeroka jak świat,
    nie rodzi się w kółko,
    Bo osiągnął ścieżkę
    nieodradzania się.
    • Źródło: VII,12 Udaya Sutta

Tantry

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Tantry.

Hevajra Tantra

edytuj

(cyt. za: Przekroczyć Próg Mądrości, EJB, Kraków 1997)

  • Świat przenika błogość, która przenika i sama jest przenikana. Tak jak zapach kwiatu zależy od kwiatu, i bez kwiatu jest niemożliwy, podobnie bez formy itd. nie można by było dostrzec błogości.(…) A zatem cały świat jest spontanicznie doskonały, ponieważ spontaniczna doskonałość jest jego naturą. Kiedy umysł znajduje się w oczyszczonym stanie, jego esencją jest również nirwana.
  • Wszystkie istoty są buddami; jest to jednak przesłonięte powierzchownymi splamieniami. Kiedy zostaną one usunięte, natychmiast stają się buddami; co do tego nie ma wątpliwości.

Kalaczakra Tantra

edytuj

(cyt. za: Lecso Philip, As Long As Space Endures, Snow Lion Publications, 2009)

  • Jak jest możliwe przeżyć rozkosz z córką bezpłodnej kobiety we śnie, tak można doświadczyć błogości płynącej z czystej praktyki wizualizacji zrodzonej z pustki.
  • Wszystkie istoty wyłaniają się z czasu. Czas nieustannie je pochłania. Czas jest Władcą, który dzierży diament o naturze dnia i nocy.

Tantra Zwana Źródłem Wszystkich Rytuałów Tary, Matki Wszystkich Tathagatów

edytuj

(Willson Martin, In Praise of Tara – Songs of the Saviouress, Wisdom Publications, 1986)

  • Panie, wszyscy Buddowie Trzech Czasów są nieograniczeni. Jakże więc Ona mogła ich zrodzić? Jak może być ich Matką?

    – To prawda, Mańdziuśri, rzekł Pan. – Ale wszyscy Buddowie Trzech Czasów też nie narodzili się i nie umrą, nie są splamieni ani nie są nieskalani, nie zwiększają się ani nie zmniejszają; ze swej natury przebywają w Nirwanie. Taka jest natura wszystkich dharm.
  • To, co Ostateczne, jest Nirwaną; Prawo Uniwersalne jest Nirwaną; jest to synonim Prawdziwego Celu. To Wielkie Współczucie. Natura konwencjonalna jest synonimem samsary. Matka, z której powstali Buddowie Trzech Czasów, znajduje się poza tym; dlatego jest poza samsarą i cierpieniem. Tarę uważa się więc, Mańdziuśri, za Matkę.
  • Budda przebudził się ze snu niewiedzy i zobaczył, jakimi rzeczy naprawdę są.
    • Źródło: Sutra Trzech Klejnotów
  • Ci, których męczą letnie upały, tęsknią za światłem jesiennego księżyca, nie zastanowiwszy się nawet, że te sto dni ich życia przeminie na zawsze.
    • Źródło: Matthieu Ricard, W obronie szczęścia, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza 2005.
  • Ci, którzy mnie miłują i szanują, powinni czynić tak jak Attadattha. Nie oddajecie mi czci jedynie poprzez ofiarowanie kwiatów, perfum i kadzideł ani poprzez to, że przychodzicie, by mnie odwiedzić; oddajecie mi cześć jedynie poprzez praktykowanie Dhammy, której was nauczałem, która jest Lokuttara Dhamma
    • Źródło: Opowieść o Starszym Attadattha
  • Krzywdzenie, zabijanie, kaleczenie i wiązanie, kradzież, kłamstwo, oszukiwanie i podstęp, przekręcanie pism i popełnianie cudzołóstwa – to czyni człowieka nieczystym, nie zaś jedzenie mięsa
    • Źródło: (Sn.242).
  • Demon ziemskich pożądań zawsze próbuje zwieść umysł człowieka. Jeśli w twoim pokoju mieszka żmija, to musisz ją wygnać, abyś mógł spać spokojnie. Musicie zerwać okowy doczesnych namiętności i odrzucić je precz, jak uczynilibyście ze żmiją. Musicie zdecydowanie bronić waszych umysłów.
    • Źródło: Bukkyo Dendo Kyokai, Nauka Buddy, wyd.1.
  • Dla bodhisattwów każda czująca istota jest jak własne dziecko. Ich serca wypełnione są szczerym pragnieniem pomagania innym.
    • Źródło: Sutra Ozdoby Mahajany
  • Jesteś swoim jedynym mistrzem, któż jeszcze mógłby nim być…
    • Źródło: „Diamentowa Droga” nr 22, s. 28.
  • Jeśli wiesz, że ciało jest nieczyste, to go nie pokochasz. Bez miłości nie będzie przywiązania. Brak przywiązania jest wolnością.
    • Źródło: The Amitabha Sutra, Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974.
  • Kontempluj myśli jako nietrwałe.
    • Źródło: The Amitabha Sutra, Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974.
  • Kontempluj zjawiska jako pozbawione jaźni.
    • Źródło: The Amitabha Sutra, Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974.
  • Miłość w przeszłości jest tylko wspomnieniem, miłość w przyszłości jest tylko oczekiwaniem. Prawdziwa miłość żyje w teraźniejszości.
    • Źródło: „Diamentowa Droga” nr 32
  • Nawet jeśli przez tysiące kalp wyrządzaliśmy niewyobrażalne zło, oczyścimy je w jednej chwili dzięki odczuwaniu szczerego żalu.
    • Źródło: Sutra Złotego Światła
  • Nawet składanie nieskończonych ofiar wypełniających całe wszechświaty przed świętymi istotami nie dorównuje praktyce dobroci.
    • Źródło: Sutra Księżycowej Lampy
  • Niewielu ludzi przekracza na drugi brzeg. Większość jedynie ugania się tam i z powrotem po tym, na którym są.
    • Źródło: Mahaparinibbana Sutta
  • Oddani przyjaciele to najlepsza rodzina.
    • Źródło: „Diamentowa Droga” nr 22, s. 28.
  • Pokonuj złych ludzi swym opanowaniem. Nie daj się im wyprowadzić z równowagi. Jeśli są złośliwi, nie bądź złośliwy w zamian. Jeśli wściekły pies ugryzie cię, a ty ugryziesz go w odwecie, sam staniesz się psem.
    • Źródło: The Amitabha Sutra, Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974.
  • Ponieważ naturalne pragnienia są niezliczone, nauczanie jest nieograniczone, a ponieważ nauczanie jest nieograniczone, znaczenia są niezliczone. Niezliczone znaczenia powstają z jednego prawa (…). Ponieważ Tathagata, bohater świata, jest wolny w Prawie, wszystkie głoszone przez niego prawa są również takie jak to. Chociaż nauczanie na początku, w środku i u końca zupełnie tak samo skutecznie zmywa iluzje czujących istot, początek nie jest środkiem, a środek nie jest końcem. Nauczanie na początku, w środku i u końca jest takie samo w wyrażaniu, ale różni się od siebie w znaczeniu.(…) Gdy znaczenie zmienia się, rozumienie żyjących istot zmienia się. Gdy rozumienie zmienia się, osiąganie prawa, zasługa i droga także zmieniają się.
    • Źródło: Sutra Niezliczonych Znaczeń
  • Tathagata mówi: ten, kto zasługuje na karę, musi być ukarany, a ten, kto zasługuje na nagrodę, ma być nagrodzony. Ale jednocześnie uczy nie czynić szkody ni krzywdy żadnej żywej istocie i być zawsze pełnym miłości i dobroci. Ale te dwie nauki nie sprzeciwiają się sobie bynajmniej; ten bowiem, kto zasługuje na karę za popełnione występki, nie cierpi przez nieżyczliwość czy złą wolę sędziego, lecz w skutek swego własnego czynu; jego postępowanie ściągnęło nań cierpienie, które wykonawca prawa musi mu zadać. Gdy sędzia wydaje wyrok, niech nie żywi w swym sercu żadnej niechęci dla przestępcy, ale też niech morderca skazany na śmierć rozumie, iż jest to nieunikniony skutek jego własnego czynu.
    • Źródło: Carus Paul, Nauka Buddy. Pytania generała Simhy, Unus, Wrocław 1991.
  • Tathagata uczy, że każda wojna, w której człowiek zabija swego brata, jest godna ubolewania; ale nie mówi, że ci, którzy walczą w słusznej sprawie po wyczerpaniu wszystkich środków dla zachowania pokoju, są godni potępienia. Jest to wina tego, kto jest tej wojny właściwą przyczyną.
    • Źródło: Carus Paul, Nauka Buddy. Pytania generała Simhy, Unus, Wrocław 1991.
  • Ten, kto utrzymuje dyscyplinę moralną, jest źródłem wszelkiej radości. (…) jest chwalony przez cały świat.
    • Źródło: Sutra utrzymywania moralnej dyscypliny
  • Umysł jest pozbawiony umysłu, ponieważ ma naturę przejrzystego światła.
    • Źródło: Sutra Doskonałości Mądrości
  • Umysł nie ma kształtu. Nie ma koloru. Nie ma egzystencji. Jest jak przestrzeń.
    • Źródło: Sutra, o którą prosił Maitreja
  • W górach lub na stromych zboczach, w dolinach lub przepaściach, w domu lub na ulicy, a może na brzegu rzeki… Gdzie na Ziemi wydam swoje ostatnie tchnienie? Jednak miejsce to nie jest znane. To całkowicie usuwa powab świata.
    • Źródło: Sutra Dobrej Armii
  • W naturze ludzi głupich leży smutek i wpadanie w depresje, jeżeli coś im się nie uda, oraz zadowolenie i egzaltacja, gdy rzeczy rozgrywają się zgodnie z ich oczekiwaniami. Mądrzy potrafią przejść w równowadze przez trudne i przyjemne chwile.
    • Źródło: „Diamentowa Droga” nr 18, s. 32
  • Wewnątrz pojedynczego atomu istnieje wiele wszechświatów i wiele rzeczywistości wewnątrz jednego włosa.
    • Źródło: „Diamentowa Droga” nr 22, s. 29
  • Wielki królu, kiedy zostaniesz przebity włócznią Pana Śmierci, pęknie cała twa duma. Nie będzie dla ciebie żadnego schronienia. Nikt cię nie obroni i ci nie pomoże. Będziesz wił się w męczarniach choroby. Usta twe wyschną, zmieni się kolor tej skóry. Ledwo co będziesz mógł się poruszać. Nie będziesz mógł pracować. Będziesz się tarzał we własnej flegmie, śluzie, moczu i wymiotach. Twój oddech będzie krótki. Lekarze będą cię unikać. Zakończy się twój samsaryczny żywot. Będziesz bał się wysłanników Pana Śmierci. Twój oddech ustanie i z lęku otworzysz usta. Opuścisz ten świat i odrodzisz się w zupełnie innym miejscu. Ogarnie cię ciemność. Spadniesz w przepaść i będziesz targany wodami oceanu i wiatrem karmicznym. Nie będziesz wiedział, gdzie jesteś. Nie będzie nikogo, komu mógłbyś rozdać swój majątek. Będziesz wzywał matkę, ojca, dzieci, ale nikt cię nie usłyszy – Nie będzie dla ciebie żadnego schronienia. Nikt nie przyjdzie ci z pomocą. Jedynym ratunkiem jest potężny król, czyli Dharma.
    • Źródło: Sutra wyjaśnień dla króla
  • Wszelkie uczucia są cierpieniem czy to przyjemne czy nieprzyjemne, wszak przyjemne uczucia prowadzą do nieprzyjemnych.
    • Źródło: The Amitabha Sutra, Dharma Realm Buddhas Association, San Francisco 1974.
  • Żadna religia nie jest ważniejsza niż ludzkie szczęście.
    • Źródło: Dzigme Rinpocze, Dojrzewanie Wolności, Hung, Opole 2006.

O Buddzie Siakjamunim

edytuj
  • Bardzo możliwe, że wiadomości nasze o życiu i roli wielkich ludzi, takich jak Herakles, Budda, Jezus, Mahomet, którzy tak znacząco wpłyneli na dalszy rozwój dziejów, nie zawierają ani odrobiny prawdy. Zresztą musimy przyznać, że ich rzeczywiste życie obchodzi nas bardzo mało. Wielcy ludzie należą do nas w tej postaci, jaką nadały im legendy stworzone przez wyobraźnię tłumu.
  • (…) Budda (…) nie ma cech moralnego nadzorcy, nie jest sędzią sprawiedliwym i ostatecznym, którzy karze za zło i nagradza za dobro. Co więcej – filozofia buddyjska poszła chyba najdalej w Japonii w nauczaniu, że każdy człowiek jest potencjalnym Buddą i każdy ma szansę odkryć kiedyś w sobie własne światło, bez względu na to, jak dotąd postępował.
    • Źródło: Jacek Izydorczyk, Hanzai znaczy przestępstwo, Wolters Kluwer Polska, 2008, s. 21, 22.
  • Jak wiadomo, Budda (…) niczego sam nie napisał i nie pozostawił żadnego świadectwa pisanego swej nauczycielskiej działalności. Zapamiętane przez uczniów nauki i zasady życia religijnego przekazywane były ustnie przez długie stulecia zanim zostały ostatecznie zapisane. Opracowanie tekstów zawierających naukę Buddy jest dziełem mnichów.
    • Autor: Marek Mejor, Sanskrycka literatura buddyjska, „Studia indologiczne” nr 1/1994, s. 75.
    • Opis: innego zdania jest buddolog Erich Frauwallner. Również Mahāparinibbāna Sutta z Digha Nikaya wskazuje, że przed śmiercią Budda udzielał wyraźnych wskazówek jak należy weryfikować zasłyszane nauki przed włączeniem ich do kanonu sutr.
  • Kobiety, głosił Budda, są bardziej lubieżne i mają słabszą wolę niż mężczyźni. Nieustannie snują intrygi, by uwieść niezdecydowanych mężczyzn.
  • Mówią, że „ja” i świat powstają ze stwórcy takiego jak Przeznaczenie, Bóg, Brahma, Wisznu lub zewnętrznych atomów albo ukrytej substancji, która jest prawdziwa. Jedynie Wszechwiedzący powiedział, że trzy sfery („zewnętrzny” świat, „wewnętrzne” doznania i ciało „między” nimi) są wyłącznie umysłem.
    • Źródło: III Karmapa, Siastra o rozróżnianiu świadomości i pierwotnej mądrości
  • Najstarsze części owego kanonu powstały już w pierwszych dziesięcioleciach po śmierci Buddy, w okolicy gdzie nauczał, i spisano je w potocznym języku tej okolicy, w tzw. ardhamagadhi
  • Nauki o Czterech Szlachetnych Prawdach wygłosił Budda po raz pierwszy w Sarnath, 7 tygodni po osiągnięciu Oświecenia. Był to początek pierwszego cyklu Nauk. Budda nauczał prawdy o cierpieniu, prawdy o przyczynie cierpienia, prawdy o ustaniu cierpienia, prawdy o drodze wiodącej do ustania cierpienia.(…) Budda Siakjamuni zaczął przekazywać Nauki tzw. drugiego cyklu 16 lat po osiągnięciu Oświecenia. Cykl ten zawiera pouczenia o „braku cech” – o Pustce wszelkich zjawisk. Nie chodzi tu o negację ich bytu, lecz o wyjaśnienie rzeczywistej Natury zjawisk.( …) wszystkie rzeczy istnieją współzależnie. (…) 27 lat po osiągnięciu Oświecenia, w miejscu zwanym Szrawasti rozpoczął Budda przekaz tzw. trzeciego cyklu Nauk. Treścią tych Nauk jest Natura Buddy przenikająca wszystkie istoty – Przejrzyste Światło Natury Umysłu. Pouczenia te dotyczą owych właściwości, obecnych już teraz w Naturze Buddy, a rozkwitających w chwili osiągnięcia Stanu Buddy.
  • Na ziemi żyło dwóch wielkich geniuszy – Budda i Lenin.
    • Autor: Peldżidijn Genden
    • Źródło: Baabar, Historia Mongolii, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2005, s. 393.
  • Otworzyłem antologię tekstów religijnych, wpadłem od razu na to zdanie Buddy: „Żaden przedmiot nie jest wart, aby go pragnąć”. Natychmiast zamknąłem książkę, bo co można czytać jeszcze po takim stwierdzeniu?
  • Ponieważ Budda nie interesował się studiowaniem Wed, czy praktykowaniem rytuałów okrzyknięto go ateistą. To jest absolutnie fałszywe. Budda był osobą o czystym sercu. (…)
    Wśród nauk Buddy na pierwszym miejscu były Prawda (Satya) i Prawość (Dharma). Obydwie te nauki zawarte są w Wedach.
  • Równolegle do lekcji z teorii atomu musimy zwrócić się ku problemom epistemologicznym, z którymi zetknęli się już tacy myśliciele jak Budda i Laozi, próbujących zharmonizować naszą sytuację widzów i aktorów w wielkim dramacie egzystencji.
    • Autor: Niels Bohr
    • Źródło: Forma i Pustka. Od buddyzmu do nauki i z powrotem, Hung, Opole 2005
    • Zobacz też: Laozi