Anguttara Nikaya

Anguttara Nikaya – zbiór sutr z kanonu palijskiego, czwarty ze zbioru Nikaya, zawierający szczegółowe wyjaśnienia Dharmy.

• (...) co jest wynikiem rozwoju wglądu? Wzmocniona zostaje mądrość. Jaki jest pożytek ze wzmocnionej mądrości? Jaka by nie była ignorancja, zanika. Nawet drobne splamienia są przeszkodą w wyzwoleniu umysłu. Drobne splamienia ignorancji nie wzmagają mądrości. Zatem, mnisi, wraz z zanikiem chciwości wyzwalany jest umysł, a zanik ignorancji następuje poprzez mądrość.
  • Źródło: II, 3, 32

• Nie wierzcie w jakiekolwiek przekazy tylko dlatego, że przez długi czas obowiązywały w wielu krajach. Nie wierzcie w coś tylko dlatego, że wielu ludzi od dawna to powtarza. Nie akceptujcie niczego tylko z tego powodu, że ktoś inny to powiedział, że popiera to swym autorytetem jakiś mędrzec albo kapłan lub że jest to napisane w jakimś świętym piśmie. Nie wierzcie w coś tylko dlatego, że brzmi prawdopodobnie. Nie wierzcie w wizje lub wyobrażenia, które uważacie za zesłane przez Boga. Miejcie zaufanie do tego, co uznaliście za prawdziwe po długim sprawdzaniu, do tego, co przynosi powodzenie wam i innym.
  • Źródło: III, 65 Kalama Sutta

• (...) nie znam nic bardziej szkodliwego niż nieoswojony, niekontrolowany, niechroniony i nieopanowany umysł. Nieoswojony, niekontrolowany, niechroniony i nieopanowany umysł jest szkodliwy.
  Mnisi, nie znam nic bardziej nieszkodliwego niż oswojony, kontrolowany, chroniony i opanowany umysł. Oswojony, kontrolowany, chroniony i opanowany umysł jest nieszkodliwy.
  • Źródło: I, 4, 39–40

• Powinniście wiedzieć, że trzy rzeczy przynależą do głupca. Jakie trzy? Nie widzi błędu jako błędu, gdy już widzi błąd jako błąd, nie prosi o wybaczenie, zgodnie z Naukami, gdy ktoś jego prosi o wybaczenie, zgodnie z Naukami, nie przyznaje mu go. Mnisi, głupca należy rozpoznawać po tych trzech cechach.
  • Źródło: III, 1, 4

• (...) są dwie moralnie dobre rzeczy, które chronią ten świat. Jakie dwie? Wstyd i żal. Gdyby te dwie moralnie dobre rzeczy nie chroniły świata, ludzie nie wiedzieliby, co to matka, macocha lub ciotka i że żona nauczyciela to żona nauczyciela. To czyni różnicę, nie jak wśród kóz, drobiu, świń, psów i lisów. Ponieważ te dwie moralnie dobre rzeczy chronią świat, ludzie wiedzą, kim jest matka, macocha, ciotka lub że żona nauczyciela to żona nauczyciela.
  • Źródło: II, 1, 9 Kammakaraõavaggo

• Są żony jak mordercy: z umysłem zepsutym, nieczułe, innych mężczyzn kochają, ale swymi mężami pogardzają, gotowe nawet zabić tego, który zdobył ich swym bogactwem. Są żony jak złodziejki: Cokolwiek mąż kupi, zarobi dla niej lub zapracuje, ona stara się jeszcze coś z tego podbierać. Są żony tyrany: zgnuśniałe, żarłoczne, skłonne do wylegiwania się, gwałtowne, złośliwe i nieokrzesane, takie dominują nad mężczyzną, który ich utrzymuje. Są takie żony jak matka: ze współczuciem troszczą się o swego męża, jak matka o syna, z dbałością zarządzają majątkiem. Są żony przypominające siostrę: trzymają się swego małżonka niczym młodsza siostra starszego brata i skromnie wypełniają jego życzenia. Są żony i przyjaciółki zarazem: których widok męża zawsze cieszy jak widok przyjaciela po długim rozstaniu, szlachetne i cnotliwe, oddane swemu mężowi. Są żony posłuszne: łagodne i lękliwe, znoszące męża cierpliwym sercem, chętnie spełniające jego pragnienia.
  • Źródło: IV, 91 Sujata Sutta