Muza
boginie sztuki i nauki w mitologii greckiej
Muza – bogini w mitologii greckiej, opiekunka sztuk.
- Człowiek zupełnie nietknięty szałem nie wejdzie do świątyni muz.
- Autor: Platon
- Dziesiąta muza.
- The tenth muse (ang.)
- Autor: Anne Bradstreet, The Tenth Muse Lately Sprung Up in America (1650)
- Opis: wyrażeniem tym określano jego autorkę, a później także inne poetki XVII i XVIII wieku; w swojej powieści The Warden z 1855 Anthony Trollope odniósł to wyrażenie do prasy, współcześnie zaś nazywa się tak film, co w Polsce spopularyzowała książka Karola Irzykowskiego Dziesiąta muza. Zagadnienia estetyczne kina (1924).
- Dziewięć nocy się łączył z nią [Mnemozyną] Dzeus o myśli rozumnej,
z dala od nieśmiertelnych do łoża świętego wstępując;
kiedy zaś rok przeminął i pory krąg zatoczyły,
gdy minęły miesiące i wiele dni upłynęło,
ona cór dziewięć zrodziła jednakiej myśli – w ich piersiach
troska tylko o pieśni, gdy serce wolne od strapień –
niemal u najwyższego wierzchołka śnieżnego Olimpu.
Tam są ich korowody błyszczące i piękne domostwa,
obok nich zaś Charyty i Himeros mają siedziby.
Pośród uczt głos pieszczony wydają one z ust swoich,
prawa wszystkim śpiewają, a także zacny obyczaj,
nieśmiertelnych chwalą pieszczony głos wydające.
- Gdy wybijał dziewiątą, ukazywało się dziewięć muz, jedna była przydzielona do astronomii, druga do archiwum, a reszta do teatru.
- Autor: Hans Christian Andersen, Historia najmniej prawdopodobna (duń. Det utroligste)
- Opis: o zegarze, uznanym za rzecz najbardziej nieprawdopodobną w konkursie o rękę królewny i pół królestwa.
- Zobacz też: Baśnie Andersena
- Muza dalekich podróży.
- Muza dalnich stranstwij. (ros.)
- Autor: Nikołaj Gumilow
- Muza mdleć zaczyna.
- Autor: Juliusz Słowacki, Beniowski, IV, 1841
- Muzo! męża wyśpiewaj, co święty gród Troi
Zburzywszy, długo błądził.- Autor: Homer, Odyseja, I, 1, przeł. L. Siemieński
- Muzo pomsty i żałoby!
- Muza miesti i pieczali! (ros.)
- Autor: Nikołaj Niekrasow, Zamilknij, Muzo pomsty i żałoby!, 1855
- Muzy lubią śpiew urozmaicony.
- Amans altera Camenae (łac.)
- Opis: dosłownie: wykonywany na przemian.
- Autor: Wergiliusz, Eklogi, 3, 59
- Sobie śpiewam a muzom.
- Autor: Jan Kochanowski, Muza, 1585/6
- Opis: powiedzenie występujące już w literaturze greckiej i rzymskiej, m.in. u Platona, Cycerona czy św. Hieronima (zob. Henryk Markiewicz, Andrzej Romanowski, Skrzydlate słowa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990, ISBN 8306011414, s. 327).
Zobacz też: