Wacław Potocki

poeta, epik, satyryk i moralista

Wacław Potocki (1621–1696) – podczaszy krakowski, polski poeta, epik, satyryk i moralista epoki baroku.

  • Bierz na się twardy kirys, stoi przed namiotem
    Bucefał, uleczy cię Mars krwią albo potem.
    • Źródło: Transakcja wojny chocimskiej, w: Dzieła, oprac. Leszek Kukulski, Warszawa 1987.
    • Zobacz też: wojna
Wacław Potocki
  • Bo jak pióro białe u czarnego kruka, tak w pysznym a bogatym rzadka rzecz – nauka.
  • Choć więcej nie zostało, tylko jedna krowa,
    Niech dzieci głodem pomrą – na kościół połowa.
  • Cnota wiarę, a wiara dobrą cnotę rodzi.
  • Daj, Boże, zdrowie!
  • Dobre drzewo dobrym się owocem okrywa, dobry człek z dobrych czynów poznawany bywa.
  • Dobra odwaga, ale żeby była mądra.
  • Dobrowolność, pochlebstwo, że nie nazwę gorzej,
    Przyjaciół pospolicie rodzi, prawda — morzy.
    • Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, STON I, Radom 1994, ISBN 8390113228, s. 139.
  • Grzeczna dama, powiadasz, ale w słówku zdrada,
    Nie każdy gładysz gładki, nie każda, co ma, da.
    • Opis: użycie anagramu jako środka stylistycznego (dama – ma, da).
    • Źródło: Dama
  • Gwałtem nas chce natura wszędy zrównać, a my
    gwałtem się między sobą różnić napieramy.
    • Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, op. cit., s. 102.
  • Jeślić w czymkolwiek sąsiad uboższy dokuczy,
    Przebacz mu, ale jeśli możniejszy niźli ty,
    Sobie przebacz; kto się mści, dwakroć bywa bity.
    • Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, op. cit., s. 30.
  • Każdy rzeczy potrzebne do zbawienia pojmie, nie trzeba mu tłumacza, nie trzeba rękojmie.
  • Kmieci za niewolników kłaść pod dobrym panem
    Trudno, sąsiadami są, chyba pod tyranem (…)
    Czemuż się katolicy dziś na to odważą:
    swoją handlować bracią, pogańską przedażą
    z bydłem wraz inwentując katolików kmieci.
    • Źródło: Wiele niewolników, tyle nieprzyjaciół [w:] Dzieła, t. 3: Moralia i inne utwory z lat 1688 – 1696, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1987, s. 144.
    • Zobacz też: chłopi w Polsce, niewolnik
  • Kto jest z natury do czapki stworzony, niechaj swą głową nie sięga korony.
  • Miłość rodzi miłość.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: miłość
  • Nierządem Polska stoi.
    • Opis: tytuł wiersza ze zbioru Ogród, ale nie plewiony… (1672–1694), o czasach wolnej elekcji i liberum veto.
    • Zobacz też: Polska
  • Rozum mistrzem wszechrzeczy, czas mistrzem rozumu.
  • Równo się król poczyna, równo z kmieciem rodzi,
    Tak sie boi, tak smuci, tak stęka, tak schodzi.
    • Źródło: Natura wszytkim jednaka
  • Szczęśliwy człek, co go cudze szkody uczą rozumu.
  • W afekcie większa moc niż we wstydzie.
  • W Węgrzech się wino rodzi, a w Polszcze umiera.
Wikisource