Sprawiedliwość

różnie rozumiana cecha działań i osób

Sprawiedliwość – uczciwe, bezstronne traktowanie i ocenianie.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Maarten van Heemskerk, Justitia (1556)
  • A cóż istnieje sprawiedliwszego, niż się bronić, cóż piękniejszego, niż nieść pomoc przyjaciołom?
    • Autor: Cyrus II Wielki
    • Źródło: Ksenofont, Wychowanie Cyrusa (Cyropaedia), Księga pierwsza 5:13, tłum. K. Głombiowski, B. Burliga, A. Marchewka, A. Ryś, ISKŚiO UWr, Wrocław 2014.
  • A przecież Sprawiedliwość wciąż umiera, każdego dnia. W tej chwili, gdy do was mówię, daleko i blisko, niemal na progach naszych domów, ktoś ją nieustannie zabija. Za każdym razem, gdy umiera, jest tak, jakby jej nigdy nie było dla tych, którzy w nią wierzyli. Dla tych, którzy oczekiwali tego, czego wszyscy mamy prawo oczekiwać – sprawiedliwości, po prostu sprawiedliwości. Nie tej, która przywdziewa teatralne togi i konfunduje nas kwiecistą, pustą, prawniczą retoryką. Nie tej, która przyzwala, by zawiązano jej oczy, by nie widzieć jak manipuluje się szalami jej wagi. I nie tej także, której miecz zawsze tnie bardziej w jedną stronę niż w drugą.
  • A szczyt niesprawiedliwości to: uchodzić za sprawiedliwego nie będąc nim.
    • Autor: Platon
    • Źródło: Państwo, księga II
  • Cały kłopot z dyskryminacją jest taki, że ona jednak jest opłacalna. (…) Można sobie odpuścić słowo „feminizm”. Ale słowa „sprawiedliwość” nijak się nie da zastąpić słowem „opłacalność”.
  • Co wy [burżuje] uważacie za słuszne lub sprawiedliwe, to nie ma znaczenia. Idzie o to, co jest konieczne i nieuniknione w danym systemie produkcji.
  • Dążenie do pełnej, absolutnej sprawiedliwości jest jednym z największych i najbardziej niebezpiecznych marzeń człowieka (…) Najbezpieczniej jest uświadomić sobie, że niemożliwa jest sprawiedliwość poza miłością, a więc przeciw człowiekowi. A człowiekiem jest każdy – i komunista, i burżuj, i nacjonalista, i Polak, i Żyd.
    • Autor: Jacek Kuroń, Wołanie, „Gazeta Wyborcza”, 27 lutego 1998.
  • Dzisiaj norma to tacy jak ty, a o sprawiedliwość muszą się dobijać wariaci!
    • Źródło: Ekstradycja
    • Opis: Halski do Novotnego, gdy ten nazwał go wariatem.
  • Do sądu nie idzie się po sprawiedliwość, ale po wyrok.
    • Autor: nieznany
  • Gdy będzie płonął Berlin, gdy kobiety i dzieci niemieckie ginąć będą, jak dziś giną nasze, byście wtedy zrozumieli, że jest na świecie sprawiedliwość boska.
    • Autor: Stefan Starzyński, prezydent Warszawy
    • Źródło: przemówienie radiowe, wrzesień 1939
  • Jak jednak wielokrotnie pisałem istnieją dwie – i tylko dwie możliwości: albo „sprawiedliwość społeczna” jest tym samym, co „sprawiedliwość” – albo jest czym innym. Jeśli jest tym samym – to po co pisać „sprawiedliwość społeczna”? Po co marnować czas czytelnika i sosny na papier gazetowy? Jeśli natomiast „sprawiedliwość społeczna” jest czymś innym, niż zwykła „sprawiedliwość” – co „co innego, niż sprawiedliwość” nazywa się po polsku „niesprawiedliwość”.
  • Jeśli niegodziwcy nie boją się tego, który wymierza sprawiedliwość w imieniu Króla, to znaczy, że wybraliście złego człowieka.
  • Ludzka niesprawiedliwość jak pogańskie bożyszcza ma tyle głów, ile stron świata, niezliczoną ilość rąk. Sprawiedliwość jest zawsze jedna i jednoznaczna i są takie sytuacje, w których jest bezradna.
  • Mnie nie interesuje prawo, mnie interesuje sprawiedliwość.
  • Nie ma sprawiedliwości tam, gdzie jeden nie ma nic, a drugi posiada więcej, niż mu potrzeba.
  • Niech prawo zawsze prawo znaczy,
    A sprawiedliwość – sprawiedliwość.
    • Autor: Julian Tuwim, Kwiaty polskie, część pierwsza, rozdział drugi, VIII
  • Nigdy jeszcze dwa występki nie doprowadziły do jednej sprawiedliwości.
  • Prawo zazwyczaj mija się ze sprawiedliwością…
  • Spodobało się Opatrzności pozostawić nas w stanie ciągłych zmian. Jest jedna i tylko jedna rzecz, która opiera się wszelkim zmianom, ta, która istniała przed stworzeniem świata i przetrwa ten świat – sprawiedliwość.
  • „Sprawiedliwe społeczeństwo” to społeczeństwo trwale wyczulone na wszelkie przypadki niesprawiedliwości i zawsze skwapliwe do podjęcia działań je korygujących, bez czekania na porozumienie co do uniwersalnego modelu sprawiedliwości. W nieco innych i być może prostszych słowach, idzie tu o społeczeństwo dbające o dobro klas najniższych; poprzez „dobro” rozumiemy tu możność praktyczną realizacji formalnego ludzkiego prawa do godnego bytu  –  a więc przekształcenia „wolności de iure” w „wolność de facto”.
  • Sprawiedliwość działa na podobieństwo październikowego słońca: kiedy jest, grzeje nawet przy wczesnych mrozach, a kiedy jej nie ma, ziębi człeka nawet pośród najgorętszego popołudnia.
    • Źródło: Krakowski baśnie i legendy: Kiedy zmartwychwstanie sprawiedliwość w Osieku?
  • Sprawiedliwość jest drugim wielkim zadaniem prawa, jednak pierwszym jest pewność prawa, pokój.
  • Sprawiedliwość jest to istota teoretyczna, wcielona w zbiór indywiduów zmieniających się bez ustanku, których dobre intencje i pamięć są, jak one, niezmiennie wędrowne.
  • Sprawiedliwość musi nastąpić, choćby z tego powodu miał runąć świat.
  • Sprawiedliwość musi stać się obyczajem, musi wejść w zwyczaj, rzeczywista działalność ludzka musi się stać działaniem rozumnym, państwo musi mieć rozumną organizację, a ta dopiero czyni wolę jednostek wolą rzeczywiście sprawiedliwą.
  • Sprawiedliwość nie posiada przymiotów. Sama jest przymiotem.
  • Sprawiedliwość to kolanem w brzuch z ziemi w zęby w nocy skrycie nożem z góry w dół na magazyn okrętu przez worki z piaskiem wobec przeważającej siły w ciemnościach bez słowa ostrzeżenia.
  • Sprawiedliwość ustroju społeczno-ekonomicznego, a w każdym razie jego sprawiedliwe funkcjonowanie, zasługuje ostatecznie na osąd wedle tego, czy praca ludzka jest w tym ustroju prawidłowo wynagradzana. W tym punkcie docieramy znów do pierwszej zasady całego porządku społeczno-etycznego, a jest to zasada powszechnego używania dóbr.
  • Sprawiedliwy podział dóbr – podług wykonanej pracy występuje tylko w systemie kapitalistycznym.
  • Sprawiedliwy sędzia nie ma rodziny; ten, który ma krewniaków, nie jest sprawiedliwy.
    • Opis: przysłowie kirgiskie
    • Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967 (oprac. części kirgiskiej: Stanisław Kałużyński), s. 96.
    • Zobacz też: krewny, sędzia
  • Tam, gdzie brakuje społecznej solidarności opartej na zasadzie sprawiedliwości, trudno oczekiwać od obywateli, że będą bronić liberalnych instytucji, zasady hamulców i równowagi czy podziału władz.
  • Wszędzie tam, gdzie panuje sprawiedliwość, jest i wolność, lecz tam, gdzie panuje wolność, nie zawsze jest też sprawiedliwość. Może istnieć wolność bez sprawiedliwości i jest to podstawowa przyczyna wojen w dzisiejszym świecie: ludzie pragną być wolni od dyscypliny, a w szczególności chcą być wolni od wszelkiej zależności od Sprawiedliwości Bożej. Jest rzeczą faktycznie interesującą, że nasz Pan nigdy nie pochwalił tych, którzy poszukiwali wolności bez sprawiedliwości. Nigdy nie powiedział On: „Błogosławieni, którzy łakną i pragną wolności”, lecz: „Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości” oraz „Błogosławieni, którzy cierpią prześladowania dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy Królestwo Niebieskie”. Przestańmy zatem, w imię Boga, mówić o wolności, dopóki nie zdecydujemy, dlaczego chcemy być wolni; gdy cały świat szaleje na punkcie wolności – my rozwińmy flagę sprawiedliwości, a wtedy będziemy wolni.
  • Znaleźć w sądzie sprawiedliwość to jak znaleźć igłę w stogu siana.

Zobacz też

edytuj