Jacek Dukaj

Jacek Dukaj (ur. 1974) – polski pisarz fantastyki naukowej.

Jacek Dukaj (2009)

Wypowiedzi

• Z „Czarnych oceanów” mógłbym sprzedać kilkanaście serii produktów dla Apple’a przyszłości. A sam bym zapłacił każdą sumę np. za menedżera pamięci zapisującego ciągi myślowe.
  • Źródło: Wojciech Orliński, Dukaj: Czuję się jak kukułczy podrzutek, Magazyn „Książki”, gazeta.pl, 30 listopada 2011

• Zdarzyło mu się napisać Złotą galerę – zwij go autorem Złotej Galery. Popełnił to w wieku lat 15 – potem już mogło być tylko gorzej. Pisze zawsze nie to, co powinien, i gorzej, niż byłoby go stać. Sądząc po jego tekstach krytycznych, cierpi na daleko posuniętą schizofrenię. Teoretycznie można go czasami zobaczyć na spotkaniach fandomu – ale nie licz, że uda ci się to dwa razy w dekadzie. Nie marnuj czasu na czytanie jego tekstów: został porażony białym światłem filozofii i pisze w sposób kompletnie niezrozumiały i o rzeczach całkowicie wydumanych. W szczególności nie poświęcaj uwagi jego wypowiedziom o samym sobie: to patologiczny pesymista i malkontent.
  • Opis: o samym sobie.
  • Źródło: fandom.art.pl

Cytaty z utworów

Czarne oceany

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Czarne oceany.

• (…) Instant Economic Wars: „wstrząsnąć i zagotować”.
  • Źródło: rozdział 10, Wrota piekieł

• (…) oto załapał się na ostatni wagon pociągu do nowej ery, a doprawdy niewielu z jego pokolenia nań zdążyło.
  • Źródło: rozdział 4, Pająk nocą

• W razie reklamacji zwrot duszy gwarantowany.
  • Źródło: rozdział 4, Pająk nocą

Extensa

• Mam w sobie także takiego małego człowieczka, on zwierza mi się z waszych dramatów i radości; albo też naciągam sobie jego skórę i wtedy sam ich doświadczam. Nienawidzę, kiedy chcę. Boję się, kiedy chcę. Kocham, kiedy chcę. Pożądam, kiedy chcę - szeptał nieprzerwanie. - Teraz pożądam. Daj nam swoją extensę. Daj. Daj. Daj. Daj. Daj. Daj.
  • Źródło: rozdział 6.

• Możesz zawinąć się w dowolną formę. Chcesz być człowiekiem? Proszę bardzo! Ale może wolisz układ planetarny?
  • Źródło: rozdział 6.

• Na tym wszak polega tabu, iż prawo nie musi go nawet sankcjonować, tabu jest przed prawem. (Co wszakże jest przed tabu...?)
  • Źródło: rozdział 2.

• Wiedza na nic się jednak nie zda przeciwko uczuciom, zwłaszcza nocą.
  • Źródło: rozdział 6.

• W każdej dziedzinie ci najlepsi pozostają niedocenieni - z definicji: bo nie ma nikogo, kto mógłby ich naprawdę docenić.
  • Źródło: rozdział 3.

• Zło nie wciska się przemocą - wybieramy je, ponieważ jest atrakcyjniejsze.
  • Źródło: rozdział 3.

Inne pieśni

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Inne pieśni.

• – Mam żonę i dzieci!
  – To groźba, czy propozycja?

Linia oporu

• Ale czy można upłynniać w nieskończoność? Co będziecie zmieniać w świecie płynności absolutnej?

• Chciałum uciec, wymknąć się samojednu, ale gdziem się nie obróciłu, i tak w polu było mi polno, a w lesie – leśno. Nie uciekniesz od samego siebie. Nie wypłyniesz w nowe geografie, gdy nadal stara głowa je wyświetla.

• Jedyny biznes w nieskończoności: produkcja sensów życia.

• Kiedy ostatnio udało ci się przeczytać w skupieniu od początku do końca dłuższy tekst klasyka? Kiedy samodzielnie przeprowadziłeś bardziej skomplikowane wnioskowanie? Wypowiedziałeś sąd w zdaniach pełnych i płynnych? Kiedy? Czytacie z doskoku. Wnioskujecie przez sąsiedztwo obrazów, sąsiedztwo emocji.Decydujecie, wróżąc z gestaltu. Wasze myśli są jak serie z kałasznikowa, mowa jak wodospad tagów, życie jak slideshow. Budzisz się – i w tym momencie świat rozszarpuje cię na strzępy.

Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!

• Temida z zawiązanymi oczami ssie kutasa Proteusza.

• Uzyskawszy technologiczne narzędzia do autoewolucji, człowiek uczynił samego siebie zmienną kulturową. Człowiek nie jest przedmiotem gry. CZŁOWIEK JEST GRĄ.

Lód

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Lód (powieść).

• Cel życia jest poza życiem.

• Jestem trzeźwy jak pięć laplasjanów.

Oko potwora

• Pora eksplodować granat umysłu.

• Są ekosfery biologii, ale są jeszcze mocniej rozdzielone ekosfery umysłu: nie przecinają się, nie mają punktów wspólnych, nie dzielą zasobów ani przestrzeni życiowej. I czy przejścia między nimi w ogóle byłyby możliwe?

Perfekcyjna niedoskonałość

• Cała kultura opiera się na udawaniu. Że jesteśmy kulturalni.

• Demokracja jest sprzeczna z prawami fizyki.

• Ist­nieją tylko rzeczy logicznie sprzeczne i niesprzeczne. Pierw­sze są niemożliwe, drugie – konieczne.

• Nie istnieje i nie może istnieć żaden taki system etyczny, żaden uniwersalny, spójny wzorzec za­chowania, mniej lub bardziej rozwinięty zbiór przykazań… których stosowanie gwarantowałoby człowiekowi pewność słusznego wyboru.

Po piśmie

• Empatyzować można tylko z już żyjącymi. Empatia wobec bytów hipotetycznych, przyszłych – to nie empatia, to inne zupełnie ćwiczenie umysłu. Toteż w postpiśmienności łatwo i coraz łatwiej przychodzi nam podejmować decyzje z kosztem przesuniętym w przyszłość: na przyszłych nas, na nasze dzieci, wnuki, bezimiennych i pozbawionych twarzy potomków. Stąd rekordowe długi publiczne i życie na kredyt całych społeczeństw: ci, którzy będą musieli zapłacić za naszą nadmiarową konsumpcję, nie są do przeżycia. Podobnie – przyszłe ofiary dzisiejszej ruiny ekologicznej.

• Jak to było z pismem? Najpierw pojawia się technologia – ona zmienia pole i zasady gry. Dopiero potem orientujemy się, że pozostając nadal na szczycie starych hierarchii, przegrywamy w realnym świecie. Tak się musieli czuć mędrcy świata oralnego w konkurencji z bezczelnymi dziećmi pisma.
  I tak czują się dziś, w okresie przejściowym do pełnej kultury transferu przeżyć, rekordziści IQ myślunku pisma – przegrywający z ledwo piśmiennymi młodziakami urodzonymi w świecie rozbuchanych technologii audio i wideo; niepiszącymi, bo przeżywającymi.

• Kapitaliści inwigilacyjni odkryli w końcu, że dane pozwalające najlepiej przewidywać zachowanie zdobywa się na drodze interwencji, nakłaniając, popychając, nastrajając i naganiając nas ku zachowaniom przynoszącym zysk. Presja konkurencji spowodowała, że maszynowe procesy nie tylko z n a j ą nasze zachowanie, ale też k s z t a ł t u j ą je w wielkiej skali. Po takim przeorientowaniu z wiedzy na władzę już nie wystarcza automatyzacja przepływów informacji o n a s; celem jest teraz a u t o m a t y z a c j a n a s s a m y c h”

• Myślunek postpiśmienny inaczej stawia sprawę. Po co w ogóle rozwiązywać rzeczywistość? Rzeczywistość można wybrać.

• Nazwiska celebrytów to tymczasowe miana rzek przeżyć zbierających aktualnie najsilniejsze przepływy w lokalnym – lub globalnym – dorzeczu kultury.

• Polityka postpiśmienna jest formą osobistej ekspresji. Nie jest społecznym mechanizmem służącym do wspólnego zmieniania rzeczywistości ku ustalonym celom ani do regulowania hierarchii władzy. Jest bezpośrednią pochodną definiującej mnie kombinacji przeżyć i służy przede wszystkim do sygnalizowania przeżycia„bycia mną”. Sygnalizowania, narzucania, epatowania; do transferu tego przeżycia na poziomie politycznych prezentacji.

• Technologie bezpośredniego transferu przeżyć rozwijają się ku takiej „naturalności” przekazu, by mógł on w całości zastąpić pierwotne środowisko bodźców.

• W kulturze oralnej wszelkie nowatorstwo jawi się zagrożeniem. Oznacza ryzyko zniszczenia wiedzy zachowanej w formułach, rytuałach, wzorcach. Nie ma tam bowiem pewnego sposobu, by po zmianie wrócić do oryginału – oryginał nie istnieje poza tymi formułami, rytuałami, wzorcami. To tak jakby każdy czytelnik jednego z egzemplarzy książki przez wyrwanie z niej kartki zaburzał treść we wszystkich innych jej egzemplarzach.
  [...]
  Wbudowana w kulturę oralną była agonistyczność: walka, spór. Głos był narzędziem przemocy.
  Pismo w kontraście oznacza wiedzę „chłodną”, oderwaną od cielesności, od życia; dotyczącą zobiektywizowanych prawd. Zobiektywizowanych – to znaczy nie mających związku z konkretnym człowiekiem.

• Wystarczy trochę „pobywać” po salonach i posłuchać, wedle jakiego klucza układają się dziś znajomości i kariery i strategie personalne. Nie ten sam najnowszy model iPhone’a, nie najdroższe zegarki, nie limitowane sneakery i nie najmodniejsza rzeźba ciała ustanawiają tę łączność duchową – lecz odkrycie między dygresjami i pozami, że piliśmy wino w tej samej tawernie na Sycylii, spaliśmy na Islandii u tego samego gospodarza i medytowaliśmy w tej samej kalifornijskiej pustelni mindfullness. Takie przeżycia wymagają jeszcze osobistego, fizycznego zaangażowania. Stąd też ich wymuszona ekskluzywność. Lecz ze wszech sił dążymy do ich pełnego zapisu i transferu, do powielalności i powszechności. Do monetyzacji. Bo jak się obwąchuje i parzy duchowo plebs? Tak samo – tylko że po taniości. Oglądaliśmy te same seriale. Chodziliśmy na te same koncerty. Żyjemy tych samych celebów. Gramy w te same gry.

• Zapytaj sam siebie: jeśli mogę się przetworzyć i zrekonfigurować całkowicie swobodnie, bez żadnych ograniczeń, to k i m j e s t e m?

Ruch generała

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Ruch generała.

• Była to masakra. Tak się miażdży insekty między palcami. Aż do początku drugiej ćwierci knota, kiedy to włączył się Żelazny Generał. Wówczas masakra trwała dalej – odwróciły się natomiast gradienty śmierci.

Serce ciemności

• Dzieciństwo to czas białych plam na mapach świata.
  • Źródło: s. 14.

• Tak śnimy i tak żyjemy - samotnie.
  • Źródło: s. 60.

• Życie! nic dziwniejszego! - bezlitosna logika tajemniczej maszynerii nakręconej do niewykonalnego zadania.
  • Źródło: s. 146.

Szkoła

• Nie pytałeś o prawo szkół do mordowania milionów, ponieważ dla ciebie było ono oczywiste: siła.

• Nikt nie stworzył esperanta marzeń nocnych, onirystycznej mowy ciszy, języka zawierającego słowa definiujące stany i bodźce istniejące jedynie po ciemnej stronie jawy.

W kraju niewiernych

• Banał, w odpowiedniej chwili powtórzony, potrafi odzyskać zatarte piękno starożytnej mądrości.

IACTE

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle IACTE.

• Liczył stopnie, żeby nie myśleć – źle myśleć podczas bitwy, oddaj się teraźniejszości, strach to dziecko czasu przyszłego. Stopień. Stopień. Stopień.

Inne

• Adaś bardzo chciał mu uwierzyć. Ale wiedział, że księża opowiadają o różnych dziwnych rzeczach, których naprawdę nie ma, tylko, że nie można mówić, że ich nie ma.
  • Źródło: ‘‘Wroniec‘‘

• Czy „początek”, principio, jest po prostu tym, co przychodzi w czasie przed wszystkim innym, czy też tym, co jest przed czasem – tym, od czego czas zależy?
  • Źródło: Piołunnik

• Dialektyka nie może się zatrzymać i cofnąć do tez dawno przezwyciężonych.
  • Źródło: Piołunnik

• – I jak to sobie wyobrażasz? Pójdzie bruta w całym kraju, zarżniecie robotnych i nagle z socjału spłyną na was wszelkie luxusy? Idioci. Dopiero pożałujecie, jak nie będzie u kogo lepperować! Bez ONYCH, bez nas – co zostanie z socjerów?
  – Nic. Będą socjerami, jedynie dopóki istnieją jacyś panowie, od których da się wylepperować socjał. Wyprowadzę ich z tej niewoli. Zmuszę do wolności. Zmienią się tylko wtedy, gdy nie będą mieć innego wyjścia.
  – Zawsze będą posiadać inne wyjście, zawsze będą posiadać werki.
  – Teraz werki mają ich. Socjerzy są polskimi Murzynami nano. Widzisz to.
  • Źródło: Crux

• Najwspanialsze twory człowiecze poczynają się z nienawiści, najczyściej lśni ostrze w ciemnościach nocy.
  • Źródło: Gotyk

• Opowiedziane pochodzi z nieopowiedzianego. Nieprawda, że na początku było Słowo – to był jedynie początek tego, co można już nazwać i zapisać.
  • Źródło: Piołunnik

• Polityka jest jedynie sztuką konsumpcji przywilejów.
  • Źródło: Xavras Wyżryn

• – Zawsze gdy przechodzę obok tych pomników… „Polegli za wolność naszą i waszą”, „W obronie ojczyzny”, „Za niepodległą Polskę”… Rany boskie, czy jest w ogóle coś bardziej idiotycznego? Ludzie wyjeżdżają, osiedlają się w Anglii, Hiszpanii, Holandii, Ameryce, znajomy ożenił się z dziewczyną z Nowej Zelandii – ważne jest JAK, nie GDZIE, gdzie zaniosą cię namiętności, praca, los; tam. Co to ma za znaczenie, pod jaką flagą, jakim rządem, jakim językiem żyć ci przyszło, jaką pieczątkę biją ci w papiery i jakie słowo wpisują w rubryce „narodowość”? Toż trzeba by być socjopatą! Życie to jest co innego: twoi rodzice, dom, nachylające się nad tobą twarze, dzieciństwo i młodość, przyjaciele i znajomi, ludzie i uczucia między ludźmi, twoje życie, jaki zawód wybierzesz, jakie książki, filmy, potrawy lubisz, czy spoglądasz nocą w niebo, czy zasypiasz na łące pod kwiatami, czy odurzył cię zapach lasu, co zapamiętasz, twoje życie, kilka osób, kilka przedmiotów, kilka miejsc, żona, dzieci, kilka osób, które kochasz i które ciebie kochają, i żebyś mógł zapewnić im szczęście, widział, jak dorastają, starzeją się, dał, co najlepsze, wziął, co najlepsze, żeby wnuki twoją twarz nad sobą widziały, i żeby tak się domknęło, kilka osób, kilka przedmiotów, kilka miejsc, twoje życie. Coś kruchego, bezbronnego, niemowlę ukryje w swojej dłoni. W jakie szaleństwo, w jaką chorobę umysłu trzeba zapaść, żeby to odrzucić, zdeptać, zniszczyć – dla tych paru słów, kolorów i pieczątek, dla nazw! Jak ci kibole pierdolnięci, co się pałują i rżną w obronie „honoru” swojego klubu – tylko że kibole narodowi mają jeszcze większego świra i tu zawsze idzie zadyma na śmierć i życie. Wyrzuć to z siebie! „My”, „oni” – do niczego ci to nie potrzebne! Masz tylko swoje życie.
  • Źródło: Przyjaciel prawdy. Dialog idei