Janusz Kuczyński

polski filozof

Janusz Kuczyński (1930–2017) – polski filozof, profesor nauk humanistycznych.

Chrześcijaństwo i sens życia

edytuj

(Wiedza Powszechna, Warszawa 1959)

  • Faktem jest, że wierzymy uczonym, podróżnikom itd. Ale jest to „wiara” absolutnie różna od wiary religijnej. Dane nauki są i muszą być zawsze sprawdzalne, setki i tysiące uczonych o najróżniejszych przekonaniach filozoficznych, społecznych i politycznych kontroluje się wzajemnie bez przerwy, wielokrotnie powtarzając doświadczenia.
    • Źródło: s. 56
    • Zobacz też: wiara
  • Kto wie, ile starego polskiego romantyzmu tkwi u źródeł przyznawania się do katolicyzmu – „wiary ojców naszych”, a nie ortodoksji, nie doktryny i nie ideologii.
  • Los skazuje istotę ludzką na ciągły wybór i nieustanne ryzyko. W niebezpieczeństwach, urojeniach i grozie kryje się jeden z motorów postępu. I patrząc wstecz, nie widzimy powodów do pesymizmu. Czyżby uzasadniać go miało spojrzenie w przyszłość?
    • Źródło: s. 285
    • Zobacz też: postęp
  • Najbardziej wartościowe dzieła wyrastają z wielkich i autentycznych konfliktów, a w każdym sporze musi być i strona nie mająca racji lub mająca mniej racji. Pokonany jest także współtwórcą owoców zwycięstwa, błądzący dopinguje swego przeciwnika do wyrażenia prawdy.
    • Źródło: s. 45–46
    • Zobacz też: konflikt
  • Nauka przypomina ogromne miasto. Dokonuje się w nim ciągłych prac renowacyjnych. Walą się stare gmachy, wyrastają inne, wytycza się czasem zupełnie nowe ulice. Ale nawet wtedy, gdy wypada całkowicie zburzyć jakiś budynek, najczęściej skrupulatnie wykorzystuje się materiał pochodzący z rozbiórki, a architekt zawsze zaznajamia się z dawnymi planami, uczy się od poprzedników.
    • Źródło: s. 59
    • Zobacz też: nauka
  • Niestety, często nie dostrzegamy problemów, które chrześcijaństwo w sobie zawiera. A można powiedzieć, że negacja powinna być twórcza, tzn. winna rozwiązywać zagadnienia, które katolicyzm stawia i rozwiązuje fałszywie. Spraw takich jest bardzo dużo i dotyczą one na ogół dziedzin bardzo istotnych dla człowieka. Nieszczęście i śmierć, potrzeba niezwykłości i nawet irracjonalnych przeżyć i emocji, poszukiwanie wartości nieprzemijających – oto kilka problemów psychologicznych „rozwiązywanych” drobiazgowo i z doskonałą znajomością mechanizmów psychicznych przez religię. A ileż jest spraw o nieporównanie większym i bezpośrednim znaczeniu dla kultury, spraw wymagających merytorycznego i szczegółowego rozpatrzenia przy naukowej wyczerpującej krytyce chrześcijaństwa?
  • Nikt nie wybiera życia, choć może je sobie stopniowo odbierać przez wyłączanie się z tego procesu dziejowego, w którym powinien uczestniczyć. Ale tylko przez uczestniczenie w danych czy też zadanych warunkach przeżywa się w pełni swój los i odnajduje się sens życia, smak wielkiej przygody.
  • Tak, to prawda: życie dziś jest trudne, często tragiczne. Ale zmagania, których wymaga, zawierają w sobie urok wysiłku i przezwyciężenia oporu, walki z otoczeniem i z własną słabością.
    • Źródło: s. 283
    • Zobacz też: życie