Franciszek (papież)

papież od 2013 roku, zakonnik jezuicki
(Przekierowano z Franciszek I)

Franciszek (właśc. Jorge Mario Bergoglio; ur. 1936) – argentyński kardynał, 266. papież od 13 marca 2013.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Papież Franciszek (marzec 2013)

A

B

  • Biskup nie może mieć psychiki księcia.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Efekt papieża Franciszka, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 lipca 2013.
    • Zobacz też: biskup
  • Bóg nie potrzebuje być przez nikogo broniony i nie chce, aby Jego imię było używane do terroryzowania ludzi. Proszę wszystkich o zaprzestanie używania religii w celu budzenia nienawiści, przemocy, ekstremizmu i ślepego fanatyzmu.
  • Bóg w historii zbawienia zbawił lud. Nie ma się pełnej tożsamości bez przynależności do ludu. Nikt z nas nie zbawia się sam, jako pojedyncza jednostka, lecz Bóg przyciąga nas ku sobie, mając na uwadze złożoną sieć relacji międzyosobowych, które tworzą wspólnotę ludzką.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: Bóg

C

  • Chciałbym prosić wszystkich, którzy zajmują odpowiedzialne stanowiska w dziedzinie gospodarczej, politycznej i społecznej, wszystkich mężczyzn i kobiety dobrej woli: bądźmy opiekunami stworzenia, Bożego planu wypisanego w naturze, opiekunami bliźniego, środowiska.
    • Opis: fragment homilii wygłoszonej na mszy inaugurującej pontyfikat.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Francesco! Francesco!, „Gazeta Wyborcza”, 20 marca 2013.
    • Zobacz też: ochrona środowiska
  • Chrześcijańska nadzieja jest duchem i nie zwodzi. To cnota teologiczna, więc w ostatecznym rozrachunku dar Boży, którego nie da się zredukować do czysto ludzkiego optymizmu. Bóg nie zadaje kłamu nadziei, nie może zaprzeczyć sobie. Bóg jest cały obietnicą.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: chrześcijaństwo, nadzieja
  • Cnota jest przekonaniem, które przekształciło się w wewnętrzną i stabilną zasadę działania.
    • Źródło: Amoris laetitia, 267.
    • Zobacz też: cnota
  • Co mogę zrobić ja, zbieracz kartonów, pakowacz, sortowacz śmieci, skoro nie mam co jeść? Co mogę ja, rzemieślnik, wędrowny handlarz, tragarz, chłop, rybak, pozbawiony praw pracowniczych i dyskryminowany, pełen marzeń, ale bez szans na rozwiązanie moich problemów? (…)
    Dużo! Dużo możecie! Wy, najpokorniejsi, najbardziej wyzyskiwani, najbiedniejsi i wykluczeni, możecie zrobić dużo. Przyszłość ludzkości jest w waszych rękach. W waszej zdolności do samoorganizacji i dobijaniu się o twórcze alternatywy, o prawo do ziemi, pracy i dach nad głową. Sprawiedliwy podział owoców ziemi i ludzkiej pracy to nie filantropia, lecz moralny obowiązek.
  • Coś wam powiem. Wiecie, czego oczekuję po tych Światowych Dniach Młodzieży w Rio? Chcę, byście poszli na ulice robić raban. Chcę rabanu w waszych diecezjach. Chcę, żeby Kościół wyszedł na ulice. Żeby odrzucił ziemską powłokę, wygodę, klerykalizm, żebyśmy przestali zasklepiać się w sobie. (…) Parafie muszą wychodzić na ulice; w przeciwnym razie staną się organizacjami pozarządowymi. A Kościół nie może być organizacją pozarządową!
  • Czasami Pan przechodzi obok nas, a my go nie zauważamy, tak bardzo „znając go” nie potrafimy go rozpoznać. Modlitwa daje nam czujność i pozwala go zatrzymać, kiedy przechodzi.
  • Człowiek tworzący kulturę musi tkwić w kontekście, w jakim działa i nad jakim prowadzi namysł. Stale czyha na nas niebezpieczeństwo życia w laboratorium. Nasza wiara nie jest wiarą-laboratorium, lecz wiarą-drogą i wiarą historyczną. Bóg objawił się jako dzieje, nie jako kompendium oderwanych prawd. Boję się laboratoriów, bowiem tam wyabstrahowuje się problemy i zabiera je do domu, żeby je udomowić, polakierować, poza ich kontekstem.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: człowiek, kontekst, laboratorium
  • Czym jest to życie wieczne? Jest niezmierzoną i bezinteresowną miłością Ojca, którą Jezus ofiarował na krzyżu, oddając swoje życie dla naszego zbawienia. Ta miłość przez działanie Ducha Świętego opromieniła nowym światłem ziemię i każde ludzkie serce, które ją przyjmie, światło które odkrywa ciemne zakątki, zatwardziałości które uniemożliwiają nam przyniesienie dobrych owoców miłości i miłosierdzia.

D

  • Dialog i to wszystko, co on za sobą pociąga, przypomina nam, że nikt nie może ograniczać się do bycia widzem czy tylko obserwatorem. Wszyscy, od najmniejszych do największych, mają aktywny udział w budowie społeczeństwa zintegrowanego i pojednanego. Ta kultura jest możliwa, jeśli wszyscy będziemy uczestniczyli w jej wypracowywaniu i budowie. Obecna sytuacja nie pozwala na to, by być zwykłymi obserwatorami cudzych zmagań. Wręcz przeciwnie, jest ona mocnym wezwaniem do odpowiedzialności osobistej i społecznej.
  • Dowiadujemy się zatem, że światło, które niesie wiara, związane jest z konkretnym opowiadaniem o życiu, z wdzięcznym wspominaniem dobrodziejstw otrzymanych od Boga i stopniowym spełnianiem się Jego obietnic. Wyraziła to bardzo dobrze gotycka architektura: w wielkich katedrach światło dochodzi z nieba przez witraże, na których przedstawiona jest historia święta. Światło Boże dociera do nas przez opowiadanie o Jego Objawieniu, dlatego potrafi oświecić naszą drogę w czasie.
    • Źródło: encyklika Lumen fidei z 5 lipca 2013, nr 12.
  • Dzisiaj my, dorośli, potrzebujemy was, byście nas nauczyli żyć razem w różnorodności,(…) w dialogu, w dzieleniu się, wielokulturowości nie jako zagrożenia, lecz jako szansy: wy jesteście możliwością przyszłości, miejcie odwagę nauczyć nas, że jest łatwiej budować mosty, niż wznosić mury! Mamy potrzebę tego się uczyć.

G

  • Gdy odwiedzam więzienie, myślę: dlaczego oni, a nie ja. Ich upadek mógł być moim. Nie czuję się lepszy od nich.
    • Que visité fui a la cárcel, almorcé con ellos, y cuando estaba charlando me venía a la cabeza: „Pensar que yo podría estar aquí”. (hiszp.)
    • Źródło: wywiad dla „La Voz del Pueblo”, aciprensa.com, 25 maja 2016.
    • Zobacz też: więzienie

H

J

  • Jak ja bym chciał Kościoła biednego, Kościoła dla biednych.
    • Opis: na spotkaniu z dziennikarzami.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Papież low cost, „Gazeta Wyborcza”, 15 marca 2013.
    • Zobacz też: Kościół, ubóstwo
  • Jeśli ktoś mówi z całkowitą pewnością, że spotkał Boga, i nie ma nawet cienia wątpliwości, to nie jest w porządku. Dla mnie to istotny klucz. Jeśli ktoś ma odpowiedzi na wszystkie pytania, oto dowód, że Bóg nie jest z nim. To dowód, że jest fałszywym prorokiem, który używa religii do swoich celów. Wielcy przewodnicy ludu Bożego, tacy jak Mojżesz, zawsze pozostawiali miejsce dla wątpliwości.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: pewność, fałszywy prorok, wątpliwości
  • – Jeździ Ksiądz Kardynał często metrem. Czy to Księdza ulubiony środek transportu?
    – Jeżdżę nim prawie zawsze, ale ze względu na prędkość. Najbardziej lubię autobus, bo widzę wtedy ulicę.
    • Źródło: Francesco Ambrogetti, Sergio Rubin, Jezuita. Papież Franciszek

K

  • Każdy cudzoziemiec, który puka do naszych drzwi jest okazją do spotkania z Jezusem Chrystusem, utożsamiającym się z cudzoziemcem przyjętym lub odrzuconym każdej epoki (por. Mt 25,35.43). Pan powierza macierzyńskiej miłości Kościoła każdą osobę ludzką zmuszoną do opuszczenia swojej ojczyzny w poszukiwaniu lepszej przyszłości. Troska taka musi być wyrażona w sposób konkretny na każdym etapie doświadczenia migracyjnego: od wyruszenia w drogę, od początku do końca.
  • Kiedy Kościół nie uznaje odpowiedzialności świeckich, nie jest jak matka, lecz niańka, która chce uśpić dziecko. Staje się Kościołem uśpionym.
    • Opis: fragment kazania wygłoszonego w Domus Sanctae Marthae.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Pełzająca rewolucja w Watykanie, „Gazeta Wyborcza”, 27 kwietnia 2013.
  • Kochani młodzi, nie przyszliśmy na świat, aby „wegetować”, aby wygodnie spędzić życie, żeby uczynić z życia kanapę, która nas uśpi; przeciwnie, przyszliśmy z innego powodu, aby zostawić ślad.
  • Kolonializm, stary i nowy, który sprowadza kraje ubogie jedynie do roli dostawców surowców i taniej siły roboczej, rodzi przemoc, ubóstwo, wymuszoną emigrację i wszelkie nieszczęścia, które idą ręka w rękę – z tego właśnie powodu, że podporządkowując peryferie centrum, odmawia się im prawa do integralnego rozwoju. A to, bracia, jest niesprawiedliwość, a niesprawiedliwość rodzi przemoc, której żadna policja, wojsko czy tajne służby nie są w stanie powstrzymać.
  • Konfesjonał nie jest izbą tortur, ale miejscem miłosierdzia.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: konfesjonał
  • Kościołowi dziś najbardziej potrzeba zdolności do leczenia ran i rozgrzewania serc wiernych, bliskości. Widzę Kościół jako szpital polowy po bitwie. Nie ma sensu pytać ciężko rannego, czy ma wysoki poziom cholesterolu i cukru! Trzeba leczyć jego rany. Potem możemy rozmawiać o całej reszcie.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

M

  • Mam jeden pewnik dogmatyczny: Bóg jest w życiu każdej osoby, Bóg jest w życiu każdego. Nawet jeśli czyjeś życie jest katastrofą, zniszczone przez występki, narkotyki czy cokolwiek, Bóg jest w jego życiu. Można i trzeba Go szukać w każdym życiu ludzkim.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
  • Marzę o Europie młodej, zdolnej by być jeszcze matką: matką, która miałaby życie, ponieważ szanuje życie i daje długie życie. Marzę o Europie, która troszczy się o dziecko, pomaga jak brat ubogiemu i tym, którzy przybywają w poszukiwaniu gościnności, bo nic nie mają i proszą o schronienie. Marzę o Europie, która wysłuchuje i docenia osoby chore i starsze, aby nie sprowadzano ich do bezproduktywnych przedmiotów odrzucenia. Marzą o Europie, gdzie bycie imigrantem nie byłoby przestępstwem, ale zaproszeniem do większego zaangażowania na rzecz godności wszystkich istot ludzkich. Marzę o Europie, gdzie ludzie młodzi oddychaliby czystym powietrzem uczciwości, kochali piękno kultury i prostego życia, nie zanieczyszczonego przez niekończące się potrzeby konsumpcjonizmu; gdzie zawarcie małżeństwa i posiadanie dzieci jest wielką odpowiedzialnością i radością, a nie problemem spowodowanym brakiem dostatecznie stabilnej pracy. (…) Marzę o Europie, o której nie można powiedzieć, że jej zaangażowanie na rzecz praw człowieka było jej ostatnią utopią.
  • – Miał Ksiądz kiedyś dziewczynę?
    – Tak. Należała do naszej wspólnej paczki przyjaciół, z którymi chodziłem tańczyć.
    • Autor: Francesco Ambrogetti, Sergio Rubin, Jezuita. Papież franciszek
  • Miłosierdzie to najwyższy i ostateczny akt, w którym Bóg wychodzi nam na spotkanie. Miłosierdzie jest podstawowym prawem, które mieszka w sercu każdego człowieka, gdy patrzy on szczerymi oczami na swojego brata, którego spotyka na drodze życia. Miłosierdzie to droga, która łączy Boga z człowiekiem, ponieważ otwiera serce na nadzieję, że będziemy kochani na zawsze, pomimo ograniczenia, jakim jest nasz grzech.
  • Mogą się z was śmiać, bo wierzycie w łagodną i pokorną moc miłosierdzia. Nie bójcie się, ale pomyślcie o słowach tych dni: „Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5, 7). Mogą was osądzać, że jesteście marzycielami, bo wierzycie w nową ludzkość, która nie godzi się na nienawiść między narodami, nie postrzega granic krajów jako przeszkody i zachowuje swoje tradycje bez egoizmu i resentymentów. Nie zniechęcajcie się: z waszym uśmiechem i otwartymi ramionami głosicie nadzieję i jesteście błogosławieństwem dla jednej rodziny ludzkiej, którą tutaj tak dobrze reprezentujecie!

L

  • Leczenie mogłoby wydawać się zbędnym zaangażowaniem środków i dalszym cierpieniem dla rodziców. Opieka nad tymi dziećmi pomaga rodzicom uporać się z żałobą i odczuwać ją nie tylko jako stratę, ale także jako etap drogi przebytej razem. Często tych kilka godzin, gdy matka może przytulić swoje dziecko, pozostawia ślad. Ona czuje się – pozwólcie mi użyć tego słowa – zrealizowana jako matka.

N

  • Nie może tak być, że nie staje się wiadomością dnia fakt, iż z wyziębienia umiera starzec zmuszony, by żyć na ulicy, natomiast staje się nią spadek na giełdzie o dwa punkty. To jest wykluczenie. Nie można dłużej tolerować faktu, że wyrzuca się żywność, podczas gdy są ludzie cierpiący głód. To jest nierówność społeczna. Dzisiaj wszystko poddane jest prawom rywalizacji i prawu silniejszego, gdzie możny pożera słabszego. W następstwie tej sytuacji wielkie masy ludności są wykluczone i marginalizowane: bez pracy, bez perspektyw, bez dróg wyjścia. Samego człowieka uważa się za dobro konsumpcyjne, które można użyć, a potem wyrzucić. Daliśmy początek kulturze „odrzucenia”, którą wręcz się promuje. Nie chodzi już tylko o zjawisko wyzysku i ucisku, ale o coś nowego: przez wykluczenie zraniona jest w samej swej istocie przynależność do społeczeństwa, w którym człowiek żyje, ponieważ nie jesteśmy w nim nawet na samym dole, na peryferiach czy pozbawieni władzy, ale poza nim. Wykluczeni nie są „wyzyskiwani”, ale są odrzuceni, są „niepotrzebnymi resztkami”
  • Nie możemy kłaść nacisku tylko na kwestie związane z aborcją, małżeństwami homoseksualnymi i stosowaniem metod antykoncepcyjnych. Tak się nie da. Nie wypowiadałem się zbyt wiele o tym, co mi wypominano. Ale kiedy się o tym mówi, trzeba mówić w określonym kontekście.
  • Nie można mówić o biedzie, jeśli się jej nie doświadczy poprzez bezpośrednie umieszczenie siebie tam, gdzie ludzie ją przeżywają.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: bieda
  • Nie pozwólmy, aby znużenie, upadki i porażki pogrążyły nas w przygnębieniu. Natomiast pokornie je uznając, winniśmy je uczynić sposobnościami do czynienia postępów ku Panu Jezusowi. Życie nie jest demonstracją zdolności, ale podróżą ku Temu, który nas kocha: patrząc na Pana, znajdziemy siłę, by iść dalej z odnowioną radością.
  • Nigdy nie widziałem by za konduktem pogrzebowym jechał samochód firmy przeprowadzkowej.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Efekt papieża Franciszka, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 lipca 2013.
    • Zobacz też: bogactwo
  • Nie zapominajcie nigdy o waszym dziedzictwie. Jesteście dziećmi wielkiej Rosji. Wielkiej Rosji świętych, króla, wielkiej Rosji Piotra I, Katarzyny II, tego wielkiego imperium, o tak wielkiej kulturze i wielkim człowieczeństwie”. Nie rezygnujcie nigdy z tego dziedzictwa. Jesteście spadkobiercami Matki Rosji, idźcie z nią naprzód. I dziękuję wam za wasz sposób bycia, za sposób, w jaki jesteście Rosjanami.

O

  • Obecna sytuacja świata rodzi poczucie tymczasowości i niepewności jutra, którego konsekwencją są wielorakie formy zbiorowego egoizmu. Gdy ludzie stają się autoreferencyjni, to izolują się w swojej świadomości, zwiększają swoją zachłanność. Im bardziej serce danej osoby jest puste, tym bardziej potrzebuje ona rzeczy, które mogłaby kupić, posiadać i konsumować. W tym kontekście nie wydaje się możliwe, aby ktoś zaakceptował granice, jakie wyznacza mu rzeczywistość. W takiej perspektywie nie ma też prawdziwego dobra wspólnego. Jeśli ten rodzaj osób będzie dominował w społeczeństwie, to normy będą przestrzegane jedynie w takim zakresie, w jakim nie będą sprzeczne z ich własnymi potrzebami. Dlatego myślimy nie tylko o możliwości straszliwych zjawisk klimatycznych lub klęskach żywiołowych, ale także o katastrofach wypływających z kryzysu społecznego. Bowiem obsesja na tle konsumpcyjnego stylu życia, zwłaszcza gdy bardzo niewielu jest w stanie tak żyć, może sprowokować jedynie przemoc i wzajemne zniszczenie.
  • [Obrona życia i sprzeciw wobec aborcji są] problemem ludzkim. Nie obarczajmy wiary tym, co do niej nie należy od początku. Czy legalne jest zniszczenie ludzkiego życia, by rozwiązać problem? Czy legalne jest wynajęcie płatnego zabójcy, by rozwiązać problem? Religia nie ma z tym nic wspólnego, to sprawa ludzka. To nigdy nie jest legalne.
  • Odnośnie uznawania, czy ktoś jest komunistą, czy nim nie jest, jestem przekonany, że nigdy nie powiedziałem nic ponad to, co głosi Katolicka Nauka Społeczna. W czasie innego lotu jeden z dziennikarzy zapytał mnie, czy jeżeli wyciągnę rękę do różnych popularnych ruchów społecznych, to Kościół wciąż będzie za mną podążał? Odpowiedziałem mu, że to ja jestem tym, który podąża za Kościołem. W tym kontekście myślę, że się nie mylę. Wierzę, że nigdy nie powiedziałem czegoś, co nie jest częścią Katolickiej Nauki Społecznej. Różne sprawy domagają się wyjaśnienia. Być może te zaproponowane przeze mnie, sprawiają wrażenie nieco „lewicowych”, jednak nie należy tego tak interpretować. To, co zawarłem w Laudato si`, kwestie chociażby imperializmu ekonomicznego, to są elementy Katolickiej Nauki Społecznej. A jeżeli będzie to konieczne, jestem gotów publicznie złożyć wyznanie wiary.
  • Okrucieństwo nie skończyło się w Auschwitz-Birkenau, ono istnieje także i w dzisiejszym świecie; w tylu miejscach, gdzie toczy się wojna, dzieje się dokładnie to samo.
  • Otóż rozumienie człowieka zmienia się z czasem, pogłębia się również świadomość człowieka. Pomyślmy o czasach, kiedy dopuszczalne było niewolnictwo albo bez problemu dopuszczano karę śmierci. A zatem wzrastamy w rozumieniu prawdy. Egzegeci i teologowie pomagają Kościołowi w procesie dojrzewania jego sądów. Także inne nauki i ich ewolucja wspomagają Kościół w tym jego wzroście w rozumieniu. Pewne drugorzędne normy i przepisy kościelne, niegdyś skuteczne, dziś utraciły wartość i znaczenie. Wizja doktryny Kościoła jako monolitu, którego należy bronić bez najmniejszego niuansu, jest błędna.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: doktryna, kara śmierci, niewolnictwo, prawda

P

  • Pamiętaj, mówi dziś Słowo Boże do każdego z nas. Z pamięci dzieł Pana czerpała siłę pielgrzymka ludu na pustyni; w pamięci tego, co Pan uczynił dla nas ma swą podstawę nasza osobista historia zbawienia. Pamiętanie ma dla wiary istotne znaczenie, jak woda dla rośliny: tak, jak nie może pozostać przy życiu i wydać owoc roślina bez wody, podobnie i wiara, jeśli nie czerpie z pamięci o tym, co uczynił dla nas Pan.
  • Podczas zimy demograficznej, którą przeżywa Europa, a Włochy są zdecydowanie poniżej zera te sceny muszą dać nam do myślenia. Co jest moją dumą? Turystyka, wakacje, willa, piesek? A może dzieci?
  • Pragniemy realnych zmian struktur globalnego ustroju gospodarczego, zmian odkupieńczych. Ten system jest nie do wytrzymania. Gdy kapitał staje się idolem i kieruje wyborami człowieka, kiedy chciwość rządzi całym systemem społecznym i gospodarczym, to niszczą one społeczeństwo, skazują człowieka na zatracenie, niewolą go, burzą braterstwo między ludźmi, zwracają naród przeciw narodowi, a nawet zagrażają istnieniu naszego wspólnego domu.
  • Prawdziwą władzą jest służba i także papież, by wypełniać władzę, musi coraz bardziej wchodzić w tę posługę i przyjąć z miłością oraz czułością całą ludzkość. Zwłaszcza najuboższych, najsłabszych, najmniejszych.
    • Opis: fragment homilii wygłoszonej na mszy inaugurującej pontyfikat.
    • Źródło: Katarzyna Wiśniewska, Tomasz Bielecki, Franciszek skromny, „Gazeta Wyborcza”, 20 marca 2013.
    • Zobacz też: władza
  • Prawdziwy islam i poprawna interpretacja Koranu sprzeciwiają się wszelkiej przemocy.
    • Źródło: Evangelii gaudium, 253.
    • Zobacz też: islam, Koran
  • Przesłanie miłosierdzia jest dla wszystkich, także dla osoby ludzkiej, która się rozwija podczas ciąży. Po porażce aborcji też jest miłosierdzie. Jest to jednak bardzo trudne miłosierdzie, problemem nie jest bowiem ofiarowanie przebaczenia tylko towarzyszenie kobiecie, która zdała sobie sprawę, że dokonała aborcji. Trzeba być w konfesjonale, tam musisz dać pocieszenie.

R

  • Rosnące różnice w dochodach to wynik ideologii, która wspiera absolutną autonomię rynków. I odbiera prawo do ich kontroli przez rządy, które są przecież odpowiedzialne za dobro wspólne. To nowa tyrania. (…) Dziki kapitalizm narzuca światu logikę zysku za wszelką cenę.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Efekt papieża Franciszka, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 lipca 2013.
    • Zobacz też: kapitalizm
  • Rozeznanie wymaga czasu. Wiele osób np. uważa, że zmian i reform można dokonać w krótkim czasie. Ja natomiast uważam, że zawsze potrzeba czasu, jeżeli chce się stworzyć mocne fundamenty dla autentycznej i skutecznej reformy.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

S

  • Są dzieci, które w pewnych przypadkach mentalność odrzucania określa jako nie do pogodzenia z życiem i dlatego są skazywane na śmierć. Lecz przecież żadna istota ludzka nie może być nie do pogodzenia z życiem; ani z powodu swego wieku, ani stanu zdrowia czy jakości swego istnienia. Każde dziecko, które zapowiada się w łonie matki, jest darem zmieniającym historię rodziny; ojca i matki, dziadków i rodzeństwa. I to dziecko potrzebuje tego, by je przyjąć, kochać i leczyć, zawsze.

Ś

T

  • Ten Kościół (…), to dom wszystkich, a nie jakaś niewielka kapliczka, która może pomieścić jedynie pewną grupę ludzi wyselekcjonowanych. Nie możemy zredukować Kościoła do ochronnego parasola dla naszej małostkowości. Kościół jest Matką. Kościół jest płodny i musi takim być.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
  • Ten, kto tak jak wy uciekł ze swojej ziemi z powodu ucisku, wojny, natury zniekształconej przez zanieczyszczenia i pustynnienie czy niesprawiedliwego rozdziału zasobów planety jest bratem, z którym trzeba dzielić się chlebem, domem, życiem. Wybaczcie zamknięcie i obojętność naszych społeczeństw, które obawiają się zmiany życia i mentalności, jakiej wymaga wasza obecność. Traktowani jak ciężar, problem, koszt, jesteście tymczasem darem.
  • [Teolodzy wyzwolenia] z pewnością nadawali teologii wymiar i konsekwencje polityczne, ale wielu z nich było ludźmi głęboko wierzącymi, bardzo wartościowymi.
    • Źródło: rozmowa Eugenio Scalfariego, Dwór to trąd papiestwa, „La Repubblica”, tłum. „Forum”, 11 października 2013.
    • Zobacz też: teologia wyzwolenia
  • Tradycja i pamięć o przeszłości powinny pomóc zdobyć się na odwagę otwarcia nowych przestrzeni dla Boga. Kto dziś szuka tylko rozwiązań dyscyplinarnych, kto skłania się przesadnie ku „bezpieczeństwu” doktryny, kto uparcie usiłuje wskrzesić utraconą przeszłość, ma statyczną, inwolucyjną wizję. W ten sposób wiara staje się jedną z wielu ideologii.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: ideologia, tradycja

U

  • Ulegamy pokusie wiary, że to my jesteśmy centrum świata, że nasze życie będzie szczęśliwe, jeśli będziemy posiadać, mieć pieniądze albo władzę. Ale to nie jest tak! To fakt, że posiadanie, pieniądze i władza dają chwile upojenia, złudzenie szczęścia, ale w końcu okazuje się, że to one nas mają, a nie my je. Dodajcie Chrystusa do swojego życia, pokładajcie w nim ufność. Dodajcie wiarę, dodajcie nadzieję, dodajcie miłość!
  • Uważam, że samochód jest potrzebny, bo dzięki niemu można dużo zrobić, dużo podróżować. Ale wybierajcie skromniej! A kiedy będziecie jednak dobierać sobie jakiś piękny model, to pomyślcie, ile dzieci umiera z głodu. Pomyślcie tylko o tym!
    • Opis: na spotkaniu z prałatami i biskupami.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Efekt papieża Franciszka, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 lipca 2013.
    • Zobacz też: samochód

W

  • W imię Boga popełniono wiele poważnych grzechów przeciwko rdzennym mieszkańcom Ameryki. Uznali to moi poprzednicy, powiedziała to CELAM, Rada Biskupów Ameryki Łacińskiej, i ja też pragnę powiedzieć. Tak jak święty Jan Paweł II – cytuję jego słowa – proszę, aby Kościół „uklęknął przed obliczem Boga i błagał o przebaczenie za dawne i obecne grzechy swoich dzieci”. I chcę wam powiedzieć, chciałbym to stwierdzić bardzo jasno, tak jak to uczynił Jan Paweł II: pokornie proszę o przebaczenie, nie tylko win samego Kościoła, ale także przepraszam za zbrodnie przeciwko ludności tubylczej podczas tak zwanego podboju Ameryki.
  • W miejscach, gdzie podejmuje się ważne decyzje, konieczny jest kobiecy geniusz. Obecne wyzwanie na tym właśnie polega: dokonać refleksji nad specyficznym miejscem kobiety także tam, gdzie w różnych obszarach Kościoła sprawuje się władzę.
    • Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.
    • Zobacz też: kobieta
  • W procesie nieustannego rozeznawania Kościół może także dojść do przekonania, że niektóre jego zwyczaje nie są bezpośrednio związane z sercem Ewangelii i – choć niektóre z nich bardzo zakorzeniły się w historii – dziś nie są interpretowane tak samo, a ich przesłanie zwykle nie jest właściwie odbierane. Mogą one być piękne, ale dzisiaj nie służą już właściwemu przekazowi Ewangelii. Nie bójmy się dokonać ich rewizji. Podobnie istnieją normy lub przykazania kościelne, które mogły być bardzo skuteczne w innych epokach, ale które nie mają już tej samej siły wychowawczej jako drogi życia.
  • W tym świecie, w którym bogactwo wyrządza tyle zła, konieczne jest to, byśmy my, księża i zakonnice, byli konsekwentni w naszym ubóstwie.
    • Źródło: Tomasz Bielecki, Efekt papieża Franciszka, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 lipca 2013.
  • W wymiarze społecznym lęk i wrogość wobec niepełnosprawności prowadzą często do wybierania aborcji, przedstawiając to jako praktykę prewencji; nauczanie Kościoła w tej kwestii jest jasne: życie ludzkie jest święte i nienaruszalne.
  • Wchodzę w wiek podeszły i się temu nie opieram. Przygotowuje się do tego, a nie chce być winem kwaśnym, tylko dojrzałym. Zgorzknienie starca jest czymś najgorszym, to droga, z której nie ma powrotu.
  • Władcy Kościoła byli nieraz narcyzami, otoczonymi pochlebstwem i niedobrymi podnietami ze strony swoich dworzan. Dwór to trąd papiestwa.
    • Źródło: rozmowa Eugenio Scalfariego, Dwór to trąd papiestwa, „La Repubblica”, tłum. „Forum”, 11 października 2013.
  • Wrażliwość na osoby starsze jest istotną cechą cywilizacji. Cywilizacja będzie się rozwijała, jeśli potrafi szanować rozsądek, mądrość osób starszych.

Z

O Franciszku

  • Dla mnie, jako osoby niewierzącej, przyjazd Franciszka to przede wszystkim szansa na wsparcie w rozwiązywaniu ważnych polskich problemów, takich jak: bieda, bezdomność i wykluczenie społeczne; jak mowa nienawiści i stosunek do uchodźców; jak ochrona środowiska. W każdej z tych spraw, jako rzecznik praw obywatelskich, podejmuję wiele konkretnych działań, staram się pozyskiwać sojuszników, prowadzę rozmowy od ministrów po wójtów, od organizacji pozarządowych i instytucji wyznaniowych po samorządy zawodowe. Przyznaję, z różnym skutkiem. Tym razem jednak mamy szansę na coś nowego – na opinię i radę kogoś z zewnątrz, osoby, do której żywimy wspólny szacunek.
  • Jakiś czas temu Franciszek zaznaczył, że chrześcijanie powinni prosić o wybaczenie nie tylko osoby homoseksualne, ale każdego, kto mógł się poczuć wykluczony z przestrzeni Kościoła. Wspomniał lata, kiedy był dzieckiem, kiedy nie wolno było wchodzić do domu ludzi rozwiedzionych, żyjących w nowym związku. Chętnie nawiązywał też do swojej nauczycielki, która była komunistką i od której wiele się nauczył. Czy nasi biskupi w ogóle mają biografie, czy nawiązują do swoich doświadczeń, spotkań z konkretnymi ludźmi, którzy ich czegoś nauczyli, otworzyli im oczy? Dlaczego ich nauczanie jest tak bardzo wypłukane z ludzkich odczuć, dlaczego nie pokazują, jak żyć w świecie coraz bardziej skomplikowanym, ale jedynie nakazują i zabraniają?
  • Nauczyciel Bergoglia, ojciec Juan Carlos Scanonne opowiadał o jego entuzjazmie dla tej teologii [wyzwolenia]. Stąd słowa o ubóstwie Kościoła i uwadze dla świata faveli. Jego gesty pochodzą z kościelnej rzeczywistości Ameryki Łacińskiej, innej od starego konającego chrześcijaństwa europejskiego.
    • Autor: Leonardo Boff
    • Źródło: Maciej Stasiński, Pan Bóg ma serce po lewej stronie, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 sierpnia 2014.
  • Papież z kraju, gdzie żenią się homoseksualiści to historyczny moment. (…) Co Bergoglio może zmienić? Nie można oczekiwać, że nagle poprze nasze małżeństwa czy adoptowanie dzieci. Ale mam nadzieje, że przynajmniej zaakceptuje homoseksualizm. W krajach afrykańskich wciąż są kardynałowie, którzy popierają karę śmierci dla homoseksualistów. I tu Bergoglio jest w stanie zadziałać. To byłoby minimum. W Argentynie część księży, głównie związanych z teologią wyzwolenia, nas wspiera. Bergoglio tego nie robił, ale należał do najbardziej postępowych i był za pewnymi udogodnieniami. Podobno zamiast małżeństw dla gejów proponował związki partnerskie. Dlatego wielu hierarchom jego wybór się nie spodobał. Ja liczę na jego przychylność.
    • Autor: Esteban Paulón
    • Źródło: Mirosław Wlekły, Halo, tu mówi papież, „Gazeta Wyborcza”, 25–26 maja 2013.
  • Święty Franciszek jest pewnie załamany, że papież przyjął jego imię.
    • Autor: Donald Tusk
    • Opis: o reakcji papieża Franciszka po zabójstwie Darii Duginy.
    • Źródło: onet.pl