Literatura

sztuka pisana, wszelkie utwory słowne i pisane

Literatura – twórczość piśmiennicza w danym języku lub w określonej epoce.

  • Ale w literaturze trzeba być nienagannym. I dlatego stawia się dzisiaj wielokropek, jak tylko dzieje się coś istotnego. Potem zaś ciągnie się spokojnie dalej: „nazajutrz byli obydwoje zaproszeni na przyjęcie do księżnej”. Wcale przecież nie zalecam rozpasanego erotyzmu, odrzuca mnie to, ale ten zbyt układny język jest nie do zniesienia.
  • Cała literatura napisana we współczesnym języku angielskim składa się z różnych zestawień zaledwie dwudziestu sześciu liter.
    • Autor: Don Fabun, Three Roads To Awareness
    • Źródło: Gordon Dryden, Jeanette Vos, Rewolucja w uczeniu, tłum. Bożena Jóźwiak, wyd. Moderski i S-ka, Poznań 2000, s. 201.
    • Zobacz też: język angielski, litera
  • Istnieją dwa podstawowe sposoby porządkowania zjawisk literackich. Pierwszy z nich, oparty na generacyjnym modelu opisu dynamiki przemian historycznoliterackich, postrzega proces literacki przez pryzmat socjologicznej „zmiany pokoleniowej”. (…) Drugi sposób opisu i porządkowania zjawisk literackich odwołuje się do kategorii poetologicznych i opiera się na śledzeniu ewolucji form literackich.
    • Autor: Tomasz Kunz, Modernizm jako przestrzeń interpretacji. Z dodaniem kilku uwag o nieoczywistych powinowactwach dwóch polskich poetów
  • Jeśli chcesz, możesz pisać po pijanemu, ale bądź na czczo, kiedy będziesz to czytał!
  • Kiedy patrzę na polską sztukę, to widzę w niej jeden podstawowy brak – brak możliwości epiki. Czyli możliwości opisu rzeczywistości z różnych punktów widzenia czy, jak nazywał to Hegel, totalności obiektu. W literaturze mamy lirykę, to liryczne „ja”, albo groteskę – czyli też bardzo subiektywną wizję. Gdy pytam o epikę, na ogół słyszę Lalka Prusa – ale jak na taki duży naród, to naprawdę mało. Zwłaszcza że poza Polakami mało kto jest w stanie ją czytać – z Tołstojem, Balzakiem to nie wytrzymuje porównania. Jakie ma to konsekwencje? Najważniejszą dla mnie jest niemożność zmierzenia się ze złem. Zło się wyprowadza na zewnątrz, zawsze jest ktoś inny winny, nie my.
  • Literatura jest jedną z niewielu dziedzin, które próbują nas przytrzymać przy konkrecie świata, ponieważ ze swej natury jest zawsze „psychologiczna”. Skupia się bowiem na wewnętrznych racjach i motywach postaci, ujawnia ich doświadczenie w żaden inny sposób niedostępne dla drugiego człowieka lub zwyczajnie prowokuje czytelnika do psychologicznej interpretacji ich zachowań. Tylko literatura jest w stanie pozwolić nam wejść głęboko w życie drugiej istoty, rozumieć jej racje, dzielić jej uczucia, przeżyć jej los.
    • Autorka: Olga Tokarczuk, Czuły narrator (mowa noblowska), 7 grudnia 2019.
  • Literatura nie powinna odpowiadać na żadne pytania. Odpowiedzi udzielają religie, ideologie, programy polityczne, ale nie literatura. Niewłaściwe jest też, jak myślę, słowo „zadanie”. Jedyne, co możemy zrobić – my, ludzie piszący książki – to opisywać rzeczywistość, jeśli to, co dzieje się w naszym kraju, interesuje nas. Refleksja, zastanowienie należy do czytelników.
  • Literatura odkrywająca współczesność to taka literatura, która umie odsłonić to, co jest nowego, ale poza nowym materiałem sięga do form starszych, bardziej trwałych. Może się zdarzyć, że literatura rozdzieli się na taką, która będzie badała tylko to, co nowe, i taką, która ujmie tylko to, co odwieczne. Otrzymamy wówczas z jednej strony literaturę małego realizmu, zewnętrznych form życia, a z drugiej strony teorię i praktykę neoklasycyzmu wierzącego w ponadhistoryczną jedność kultury i pojmującego ją dosłownie. Pierwsza z tych literatur zatrzymuje się na granicy opisu, opisu naskórkowego, gazetowego, druga natomiast nie nawiązuje kontaktu z codziennym doświadczeniem i jej „odwieczne problemy” pozostają czymś abstrakcyjnym, suchą erudycją historyczną.
    Równowaga między żywiołem aktualności i żywiołem tradycji jest niezbędnym warunkiem prawdziwej współczesności literatury.
  • Literatura powinna odmierzać sprawiedliwość widzialnemu światu.
  • Literatura to szereg zdań, idących gęsiego, jedno po drugim.
  • Literaturze nie są potrzebni wielcy pisarze, ale wielkie dzieła.
  • Obsypywał kartagińskimi wyzwiskami inspektorów kolei, którzy usiłowali nadać je na bagaż, póki nie dopiął tego, że pozwolono mu zatrzymać je przy sobie w wagonie pasażerskim. „To już byłby koniec tego zasranego świata – powiedział wtedy – gdyby ludzie podróżowali pierwszą klasą a literatura wagonem bagażowym”.
  • Przeciwko wadom w literaturze smak obrażającym, nie masz skuteczniejszej broni nad satyrę. Mierne talenta to najwięcej złego do siebie mają, iż wad swoich nie widzą, przestrogi żadnej nie słyszą. Nie masz dla nich lekarstwa, jak śmiesznością ich okryć.
  • Szczęśliwa byłaby literatura, gdyby nie była rzeczą modną i gdyby się nią chcieli zajmować tylko ci, dla których jest stworzona.
  • W literaturze, podobnie jak w miłości, zdumiewa nas, co wybierają inni.
  • Wielkie dzieła literatury światowej nie są na ogół optymistyczne, ale nie odbierają nadziei.
  • Większość pisarzy rozumie nie więcej z literatury niż ptak z ornitologii.
  • Z gustami literackimi jest po trosze jak z miłością: zdumiewa nas, co też to inni wybierają.
  • Zaletą literatury jest to, że pozwala ludziom postawić się na miejscu innych.
  • Życie jest zbyt krótkie, aby pisać długie rzeczy.
    • Das Leben zu kurz schien für lange Literatur. (niem.)
    • Autor: Alfred Polgar
    • Zobacz też: życie
Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!
  • Literatura – gówienko małe ludzkości wobec filozofii.

Zobacz też:

Wikisłownik
Wikisłownik
Zobacz też hasło literaturaWikisłowniku