Nazizm
ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (niem. NSDAP)
Narodowy socjalizm, nazizm, czasem określany również jako hitleryzm – skrajnie prawicowa, rasistowska, antykomunistyczna, antydemokratyczna i antysemicka ideologia NSDAP. Niemiecka skrajna odmiana faszyzmu.
- Argument o lewicowości Hitlera i NSDAP wraca współcześnie z tak wielką częstotliwością, [bo] ma pokazać, że obóz prawicowy jest czysty, a wszystko, co złe, z automatu przechodzi do drugiego obozu. Prawica ma być ruchem bez skazy, idealnym. Nie zdarzają się w niej aberracje i deformacje, które prowadzą do zbrodni. A jeżeli się zdarzają, automatycznie przechodzą na konto lewicy.
- Autor: Piotr Osęka, Prof. Piotr Osęka: Nazizm lewicowy? Równie dobrze można powiedzieć, że komunizm to doktryna prawicowa, wyborcza.pl, 25 stycznia 2018.
- Zobacz też: prawica, lewica
- Cały hitleryzm to jest ponura epopeja zemsty pokurczów, lumpów, ludzi nienawidzących świata za wszystko, co w nim jest dobrego, za wszystko, co ich przerasta.
- Autor: Jan Józef Szczepański, Dziennik tom II: 1957–1963, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011, s. 595.
- Dane mi było doświadczyć osobiście „ideologii zła”. To jest coś, czego nie da się zatrzeć w pamięci. Najpierw nazizm. To, co się widziało w tamtych latach, było okropne. A wielu wymiarów nazizmu w tamtym okresie przecież się nie widziało. Rzeczywisty wymiar zła, które przeszło przez Europę, nie wszystkim nam był znany, nawet tym spośród nas, którzy żyli w samym jego środku. Żyliśmy pogrążeni w jakimś wielkim „wybuchu” zła i dopiero stopniowo zaczęliśmy sobie zdawać sprawę z jego rzeczywistych wymiarów. Odpowiedzialni za zło starali się bowiem za wszelką cenę ukryć swe zbrodnie przed oczami świata. Zarówno naziści w czasie wojny, jak i potem komuniści na wschodzie Europy starali się ukryć przed opinią światową to, co robili. Zachód długo przecież nie chciał uwierzyć w eksterminację Żydów. Dopiero potem wyszło to na jaw w całej pełni. Nawet w Polsce nie wiedziało się o wszystkim, co robili naziści z Polakami, co Sowieci zrobili z oficerami polskimi w Katyniu, a tragiczne dzieje deportacji znane były tylko po części.
- Autor: Jan Paweł II
- Źródło: Jan Paweł II – Pamięć i Tożsamość. Miara wyznaczona złu w dziejach Europy, radiomaryja.pl
- Dla milionów ludzi rządy Hitlera stały się identyczne z „Niemcami”. Z chwilą objęcia przezeń władzy zwalczanie go oznaczało wykluczenie siebie ze społeczności niemieckiej; i kiedy inne partie polityczne przestały istnieć, tylko partia hitlerowska „stanowiła” Niemcy, a wszelka opozycja wobec niej oznaczała opozycję wobec Niemiec.(...) W wielu wypadkach można zauważyć, jak osoby nie będące hitlerowcami bronią hitleryzmu przed krytyką cudzoziemców, czują bowiem, że atakowanie hitleryzmu jest atakowaniem Niemiec. Strach przed izolacją i względna słabość zasad moralnych pomagają każdej partii w uzyskaniu lojalnego poparcia szerokiego odłamu ludności, z chwilą kiedy partia ta zagarnie władzę.
- Autor: Erich Fromm, Ucieczka od wolności, 1941
- Zobacz też: Niemcy, Niemcy (naród)
- Dochodząc do władzy w roku 1933 Hitler tworzył rząd „narodowy”. Prasa całego świata nazywała go prawicowym, zajrzyjcie do gazet, także i polskich, z 1933 roku, już choćby dlatego, że tworzył go z partiami i grupami narodowo-konserwatywnymi. Nacjonalizm czy militaryzm, choć nie przypisany wyłącznie prawicy, wtedy się z prawicą kojarzył.
- Autor: Piotr Zaremba, prawicowy publicysta, dziennikarz i historyk
- Źródło: wpis z 27 sierpnia 2017
- Zobacz też: nacjonalizm
- Faszyzm i narodowy socjalizm zrodziły się (…) jako ruchy par excellence lewicowe.
- Autor: Marek Bankowicz, Lewicowość i socjalizm w doktrynie narodowego socjalizmu, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, 33, 2011, s. 342.
- Głównym punktem w programie nazistowskim jest zniesienie liberalnej koncepcji jednostki i marksistowskiej koncepcji ludzkości, które zastąpi zakorzeniona w ziemi i połączona ze sobą więzią wspólnej krwi wspólnota ludowa.
- Autor: Adolf Hitler, On National Socialism and world relations, 30 stycznia 1937
- Zobacz też: liberalizm, marksizm
- Hitler nienawidził Kościoła, szlachty oraz monarchii, ale to socjalistów i komunistów, a nie arystokratów, więziono w III Rzeszy i mordowano. Arystokraci mieli się zaś doskonale – nikt nie konfiskował ich majątków, a przedstawiciele arystokracji robili błyskotliwe wojskowe kariery.
- Autor: Adam Leszczyński, Brudziński: Hitler to lewica, nazizm i faszyzm nie mają nic wspólnego z prawicą. A świstak zawija w sreberka, oko.press, 25 stycznia 2018.
- Hitler nienawidził Żydów za kapitalizm, ale jeszcze bardziej za bolszewizm – jego zdaniem byli odpowiedzialni za jedno i drugie.
- Autor: Adam Leszczyński, Brudziński: Hitler to lewica, nazizm i faszyzm nie mają nic wspólnego z prawicą. A świstak zawija w sreberka, oko.press, 25 stycznia 2018.
- Ideologia Hitlerowska – jej duch ślepego posłuszeństwa „wodzowi” i nienawiści do rasowych i politycznych mniejszości, jej żądza podboju i panowania, jej wywyższanie narodu niemieckiego i „rasy nordyckiej” – oddziałała z niezwykłą siłą na ich emocje, pociągnęła ich i zrobiła z nich żarliwych wyznawców i bojowników hitleryzmu. (...). Faktem jest, że pewne rysy były już dla tej części klas średnich charakterystyczne w ciągu całych jej dziejów: umiłowanie siły i nienawiść wobec słabych, małostkowość i wrogość, wyrachowanie zarówno w uczuciach, jak i w sprawach pieniężnych, a ponad wszystko asceza. Odznaczali się ciasnym światopoglądem, podejrzewali i nienawidzili obcych, w stosunku do znajomych przejawiali ciekawość i zawiść racjonalizowaną jako oburzenie moralne; całe ich życie opierało się na skąpstwie tak w sferze ekonomicznej, jak psychologicznej.
- Autor: Erich Fromm, Ucieczka od wolności, 1941
- Teresa Ferenc: – Jacy naziści!
Anna Janko: – Dobrze, mamo, nie będę mówiła: „naziści”, wiem, nikt tam nie znał tego słowa, mówiło się: „Niemcy”, i każdy wiedział, co to oznacza. To było imię strachu. U was w Sochach nie dali wam czasu w ogóle, bo do niczego nie był wam potrzebny. Nie było co do was żadnego planu poza zabijaniem. Nikt nie brał z waszych rąk dokumentów, tym razem donikąd nie wysiedlano, a do śmierci tożsamość nie jest potrzebna.- Źródło: Anna Janko, Mała Zagłada, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015, s. 28. ISBN 9788308054208.
- Zobacz też: pacyfikacja wsi Sochy, strach, śmierć
- Katolicyzm i narodowy socjalizm mają wiele wspólnego i ręka w rękę pracują dla polepszenia świata.
- Autor: Jozef Tiso, cyt. za: Karlheinz Deschner, Polityka papieska w XX wieku, t. 2, tłum. Robert Stiller, wyd. Uraeus, Warszawa 2006, s. 22.
- Zobacz też: katolicyzm
- Korzenie nazizmu tkwią w kulturze Zachodu, rozproszone w postawach i zdarzeniach, których nie łączymy ze sobą, jak głód w Irlandii w latach 40. XIX wieku, który zabił półtora miliona ludzi, gdy równocześnie nadal eksportowano żywność z Irlandii do Anglii. Jak eksterminowanie Indian w Ameryce Północnej – rząd amerykański w pewnym okresie płacił za każdego zabitego Indianina. Jak wymordowanie niemal całego ludu Herero (z ok. 80 tys. zostało 15 tys.) i Nama przez kolonialne siły kajzera, które lud Herero zepchnęły na pustynię i zagłodziły. Dodam jeszcze – jak niemal całkowita eksterminacja Aborygenów w Australii.
- Autorka: Bożena Umińska-Keff, Keff: Antykomunizm jest paliwem dla faszyzmu, krytykapolityczna.pl, 10 lipca 2019.
- Narodowy socjalizm żyje i upada wraz ze swym światopoglądem.
- Autor: Alfred Rosenberg
- Źródło: Roman Bäcker, Gnoza polityczna, w: Totalitaryzm. Geneza. Istota. Upadek, Toruń 1992.
- Nazizm był potworniejszy ze względu na swój stosunek do ludzi. Personifikował winę i obarczał nią Żydów. Żyd był skazany dlatego, że był Żydem. Zbrodnia popełniona na Żydach nie da się z niczym porównać. Ale, paradoksalnie, w sensie politycznym hitleryzm był bardziej uczciwy niż stalinizm. Wyrósł z zasady wodzowskiej, z idei władzy absolutnej i ją eksponował. Przywództwo Hitlera było oczywiste. Nikt go nie musiał wybierać i nikt nie mógł go odwołać. Zasadą było posłuszeństwo wodzowi. Natomiast stalinizm wyrósł z zasady demokratycznej. Utrzymał fikcję powszechnych wyborów. Zachował parlament. Cały lud musiał wybierać przywódcę i musiał go kochać. Tę różnicę widać na starych kronikach. Kiedy po przemówieniu wybuchały aplauzy, Hitler ich wysłuchiwał, a Stalin się przyłączał. Hitler stał ponad tłumem, a Stalin stał na czele. Znane są sceny uchwalania życzeń dla Stalina przez więźniów gułagu. Trudno sobie wyobrazić, żeby naziści pozwolili więźniom Auschwitz uchwalać życzenia dla Hitlera. Hitleryzm część ludzi kompletnie wykluczał – odzierał z wszelkich praw. W stalinizmie każdy musiał mieć swój udział. Każdy go musiał poprzeć – nawet jeżeli był w ostatnim kręgu ofiar tego systemu. W tym sensie stalinizm był większym gwałtem na ludzkiej naturze, bo ofiara musiała być własnym oprawcą.
- Autor: Slavoj Žižek, wywiad Rewolucja u bram, „Polityka” nr 10/2005.
- Zobacz też: stalinizm
- Nazizm oznacza moment, w którym duch magii zawładnął dźwigniami postępu materialnego. Lenin powiedział, że komunizm to władza rad plus elektryfikacja. Hitleryzm to w pewnym sensie zmałpienie plus dywizje pancerne.
- Autor: Louis Pauwels i Jacques Bergier, 1960 r.
- Zobacz też: magia, Włodzimierz Lenin
- Nazizm to przecież lewicowa ideologia.
- Autor: Reynald Secher
- Źródło: Wolność, równość, ludobójstwo, z Reynaldem Secherem rozmawia Piotr Wołczyk, „Historia. Do Rzeczy” nr 8, 2019, s. 8.
- Nazwa „narodowy socjalizm” wyrażała nie tyle lewicową treść, ile niechęć do liberalnego wolnorynkowego kapitalizmu, który Hitler uważał za żydowski wynalazek i który doszczętnie się skompromitował w czasie Wielkiego Kryzysu lat 1929–1933. Hitler doszedł do władzy dzięki poparciu Deutschnationale Volkspartei, konserwatywnej i ultraprawicowej partii prowadzonej przed bogatego biznesmena Alfreda Hugenberga. W drodze do władzy popierała go prawica, a nie socjaliści. Jednym z pierwszych kroków Hitlera po objęciu rządów było rozbicie partii lewicowych – komunistycznej i socjalistycznej. Ich działacze zapełnili obozy koncentracyjne w Niemczech.
- Autor: Adam Leszczyński, Brudziński: Hitler to lewica, nazizm i faszyzm nie mają nic wspólnego z prawicą. A świstak zawija w sreberka, oko.press, 25 stycznia 2018.
- Nie może być żadnego możliwego pojednania pomiędzy chrześcijaństwem i nazistowskim rasizmem; są one jak ogień i woda.
- Autor: Pius XII
- Opis: w 1944.
- Źródło: Pius XII and the Jews, „The Weekly Standard Magazine” nr 23, 26 lutego 2001.
- NSDAP była totalitarną organizacją, której celem nie było poprawienie warunków życia robotników w Rzeszy, tylko zbudowanie aryjskiego imperium w Europie. Imperializm i rasizm były podstawą tej ideologii – co oczywiście jest tak odległe od lewicy, jak tylko to możliwe. Lewica była i jest internacjonalistyczna, prawica – nacjonalistyczna.
- Autor: Adam Leszczyński, Brudziński: Hitler to lewica, nazizm i faszyzm nie mają nic wspólnego z prawicą. A świstak zawija w sreberka, oko.press, 25 stycznia 2018.
- Oczywiście argument o lewicowości nazizmu jest nieprawdziwy, bo ten wyrastał z bardzo różnych odłamów doktryny konserwatywnej. Z ówczesnymi konserwatystami nazistów łączyła koncepcja wspólnoty narodowej. Naziści doszli do władzy dzięki poparciu szerokich elit prawicowych, które uważały go za remedium na komunizm i socjaldemokrację.
- Autor: Piotr Osęka, Prof. Piotr Osęka: Nazizm lewicowy? Równie dobrze można powiedzieć, że komunizm to doktryna prawicowa, wyborcza.pl, 25 stycznia 2018.
- Zobacz też: konserwatyzm
- Partia narodowosocjalistyczna nie tolerowała tajnych stowarzyszeń, gdyż sama była tajnym stowarzyszeniem i miała swojego wielkiego mistrza, swoją rasistowską gnozę, swoje obrzędy i swoje stowarzyszenia.
- Autor: Rene Alleau, 1969
- Zobacz też: Adolf Hitler
- Podobnie jak Hitler i jego naziści, włoscy faszyści zaoferowali gloryfikację woli narodu w miejsce monotonii kompromisów politycznych. Mussolini, a po nim Hitler wykorzystali w polityce wewnętrznej istnienie Związku Radzieckiego. Choć pełni podziwu dla leninowskiej dyscypliny i modelu państwa jednopartyjnego, obydwaj posługiwali się niemniej groźbą rewolucji komunistycznej jako argumentem, by zyskać władzę. Mimo że różnili się pod wieloma względami, obydwaj reprezentowali nową odmianę europejskiej prawicy, uznającą za oczywistość, że największym wrogiem jest komunizm, a zarazem naśladującą pewne aspekty polityki komunistów.
- Autor: Timothy Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, przeł. Bartłomiej Pietrzyk
- Zobacz też: faszyzm, komunizm, prawica
- Przypadek na pozór banalny, bo i cóż mamy do powiedzenia o najdoskonalszym wcieleniu systemu, który pozostawił nam pamięć o dzieciach żydowskich zadeptywanych butami i duszonych w komorach gazowych, o jeńcach radzieckich zakopywanych żywcem w ziemi, o polskich więźniach obdzieranych ze skóry w piwnicach gestapo? Cokolwiek się powie, będzie to zawsze stokroć mniej wymowne od każdego poszczególnego faktu, a miliony faktów są znane powszechnie, pokazane, sfotografowane, opisane, upamiętnione. A skoro jednocześnie nie grozi nam, że duch Hitlera wstanie z oplutego grobu, żeby gromadzić swoich niedobitych wyznawców, o czymże jeszcze mamy właściwie mówić?
A jednak sądzimy, że o hitleryzmie zawsze to i owo pozostaje do powiedzenia.(...) Po prostu dlatego, że realnie groźnym echem hitleryzmu nie są byli esesmani; najgroźniejsza jest powszechność tych, którzy załatwili wszystkie sprawy Trzeciej Rzeszy skromnym powiedzeniem: Hitler był wariatem i zbrodniarzem.- Autor: Leszek Kołakowski, Casus Eichmanna (1961), cyt. za: „Gazeta Wyborcza”, 19–20 lipca 2014.
- Zobacz też: Adolf Eichmann
- Różnica pomiędzy „narodowym socjalizmem” a „socjalizmem” jest taka sama, jak pomiędzy demokracją ludową i demokracją. To znaczy, że są to zupełnie różne rzeczy.
- Autor: Adam Leszczyński, Brudziński: Hitler to lewica, nazizm i faszyzm nie mają nic wspólnego z prawicą. A świstak zawija w sreberka, oko.press, 25 stycznia 2018.
- Rzeczywiście, Hitler w pewnym momencie fascynował się bolszewizmem. Tak, był antyliberalny. Ale też był antykomunistyczny i antydemokratyczny. Antysemityzm pasował mu najbardziej do „trzeciej drogi”, bo odrzucał zarówno żydowski kapitał, jak i żydowski komunizm. Przy czym nie należy zapominać, że cała kampania wyborcza nazistów i ich działania podczas II wojny światowej były wspierane przez wielki kapitał.
- Autorka: Anna Wolff-Powęska
- Źródło: Mikołaj Mirowski, Jan Rojewski, Adolf Hitler był lewakiem – twierdzi Piotr Zychowicz. Czyżby stracił kontakt z rzeczywistością?, rp.pl, 2 października 2017.
- Zobacz też: kapitalizm, antysemityzm
- Świat nie chce pamiętać, nie chce przyjąć do wiadomości, że w czasie wojny niesłychane zbrodnie kryminalne popełniali nie tylko naziści, ale też sowieci.
- Autor: Norman Davies
- Tylko duch narodowosocjalistyczny i duch jego przywódcy mogą zmienić losy kraju.
- Autor: Friedrich Thyssen
- Opis: w 1932 na spotkaniu w Düsseldorfie z grupą 300 przemysłowców niemieckich.
- Źródło: Witold Pronobis, Świat i Polska w XX wieku
- W konfrontacji z prawdziwym socjalizmem, bogate klasy zawsze stały po jego (Hitlera) stronie. To było wyraźnie widoczne w czasie hiszpańskiej wojny domowej i gdy Francja skapitulowała. W marionetkowym rządzie Hitlera nie działają robotnicy, ale banda bankierów, klika generałów i sprzedajnych prawicowców.
- Autor: George Orwell, The Lion and the Unicorn: Socialism and the English Genius, 1941
- Zobacz też: socjalizm, kapitalizm
- W narodowym socjalizmie mamy do czynienia z przykładem lewicy wyjątkowo skrajnej, a lewicowości tak gwałtownej, że wręcz frenetycznej i jednocześnie zupełnie irracjonalnej.
- Autor: Marek Bankowicz, Lewicowość i socjalizm w doktrynie narodowego socjalizmu, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, 33, 2011, s. 341.
- W Rzymie uważa się tak narodowy socjalizm, jak i faszyzm, za jedyny ratunek przed komunizmem i bolszewizmem. Ojciec Święty patrzy na to z wielkiego dystansu i widzi nie objawy towarzyszące, tylko wielki cel.
- Autor: Michael von Faulhaber, cyt. za: Ian Kershaw, Hitler,1889–1936 Hybris, wyd. Rebis, Poznań 2001.
- W rzeczywistości, zanim nazizm, faszyzm itd. stały się ideologiami, najpierw były uczuciami. Wszystkie ideologie, w tym marksizm stanowią tylko usprawiedliwienie i alibi dla pewnych uczuć, dla pewnych pasji, instynktów wynikających również z biologicznej natury.
- Autor: Eugène Ionesco
- Wszyscy naziści są źli, ale nie wszyscy Niemcy są nazistami.
- Autor: George Patton
- Z mieszczańskiego socjaldemokraty nie da się zrobić dobrego nazisty. Z komunisty natomiast jak najbardziej.
- Autor: Adolf Hitler
- Źródło: Wiktor Suworow, Alfabet Suworowa, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, s. 17.
- Zobacz też: komunizm, socjaldemokracja
- Zbrodni dokonały miliony Niemców. Nie dlatego, że im tak rozkazano albo ich zmuszono. Dlatego, że to odpowiadało ich własnemu światopoglądowi, w ten sposób realizowali własną wizję narodowego socjalizmu. Uważali, że działają właściwie.
- Autor: Fritz Bauer
- Źródło: Fritz Bauer i drugi proces oświęcimski. Na przekór wszystkim, interia.pl, 30 maja 2018.
- Zobacz też: III Rzesza
- Żaden rozsądny człowiek nie zaneguje (…) tego, iż komunizm i nazizm mają wspólny korzeń.
- Autor: Reynald Secher
- Źródło: Wolność, równość, ludobójstwo, z Reynaldem Secherem rozmawia Piotr Wołczyk, „Historia. Do Rzeczy” nr 8, 2019, s. 8.
Zobacz też: