Wikicytaty

Anatole France

powieściopisarz i krytyk francuski, noblista

Anatole France (właśc. Jacques-Anatole-François Thibault, 1844–1924) – francuski pisarz, noblista.

Anatole France

W cieniu wiązów

edytuj

(Tłum. Jan Sten. wyd. Książka i Wiedza. Warszawa 1949)

  • Dobro oskarżonego jest święte, dobro społeczeństwa jest po dwakroć święte, dobro sprawiedliwości jest święte po trzykroć.
  • Republika jest zasadniczo zła. Jest zła, bo chce wolności, a tej nie chciał Bóg-Władca, który część swej władzy przelał na księży i królów; jest zła, bo chce wolności, której Bóg nie chciał, skoro ustanowił hierarchię w niebie i na ziemi; jest zła wprowadzając tolerancję, której Bóg chcieć nie mógł, zła bowiem tolerować nie może; jest zła, bo zasięga zdania ludu, jak gdyby tłum nieuków miał mieć pierwszeństwo przed małą liczbą wybranych stosujących się do woli Boga.
    • Opis: wypowiedź księdza Lantaigne, rektora seminarium, jednego z bohaterów powieści.
    • Źródło: s. 97–98.
    • Zobacz też: republika, tolerancja, Bóg, wolność

Wyspa Pingwinów

edytuj

(Tłum. Jan Sten, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1987)

  • – Nie mogę o niej wątpić, najmilszy Agaricu – odrzekł mnich z Conils – byłoby to przeciwne prawom mego kraju (…). Jest to zresztą niepotrzebne, skoro Pyrot jest skazany. Jeśli nie został skazany dlatego, że jest winny, to jest winny dlatego, że został skazany: to na jedno wychodzi. Wierzę w jego winę, jak każdy dobry obywatel wierzyć powinien.
    • Źródło: s. 146.
  • W każdym dobrze zorganizowanym państwie bogactwo jest rzeczą świętą; w demokracji jest ono jedyną rzeczą świętą.
    • Dans tout État policé, la richesse est chose sacrée; dans les démocraties elle est la seule chose sacrée. (fr.)
    • Źródło: s. 136.
    • Zobacz też: państwo

Zbrodnia Sylwestra Bonnard

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Zbrodnia Sylwestra Bonnard.

(Tłum. Jan Sten)

  • Kwiaty są istotnie cudownymi stworzeniami.
  • Wierz mi, przyszłość utkana jest z przeszłości. Wszystko, co uczynisz, aby tu dobrze żyć, bez nienawiści i goryczy, przyda ci się na to, abyś kiedyś, w swoim domu, żyła w radości i pokoju. Bądź łagodna i umiej cierpieć. Kto umie cierpieć, cierpi mniej.
  • Wszystkie zmiany, nawet najbardziej upragnione, odznaczają się melancholią, bo to, co porzucamy, jest cząstką nas samych; trzeba dla jednego życia umrzeć, aby do innego wstąpić.

Inne

edytuj
  • Aby osiągnąć wspaniałe rzeczy, musimy marzyć tak dobrze, jak działać.
  • By dokonać wielkich dzieł, powinniśmy nie tylko planować, ale również wierzyć.
  • Być może Bóg stosował przypadek zamiast pseudonimu, kiedy nie chciał się pod czymś podpisać.
    • Inna wersja: Przypadek to pseudonim Boga, który nie chce się pod czymś osobiście podpisać.
    • Zobacz też: Bóg, pseudonim
  • Chrześcijaństwo oddało miłości wielką przysługę, traktując ją jako grzech.
  • Ciało kobiety karmi się pieszczotami jak pszczoła nektarem kwiatów.
  • Czas obchodzi się łagodnie z tymi, którzy z nim postępują łagodnie.
  • Dobrym krytykiem jest ten, kto opowiada o przygodach swej duszy pośród arcydzieł.
    • Le bon critique est celui qui raconte les aventures de son âme au milieu des chefs-d'œuvre. (fr.)
    • Źródło: Calmann Lévy, La Vie littéraire, 1889, s. III.
    • Zobacz też: krytyk
  • Doświadczenie płynące z naszych błędów czyni nas lepszymi.
  • Hamilkarze, senny władco grodu książek, czujny stróżu nocny! Przed szkaradnymi gryzoniami bronisz rękopisów i druków, które stary uczony nabył za cenę skromnego dochodu i niezmordowanej gorliwości. W tej cichej bibliotece, której strzegą twe cnoty marsowe, śpij, Hamilkarze, jak lubieżna sułtanka! Bo w swej osobie łączysz straszną postać tatarskiego rycerza z ociężałym wdziękiem kobiety Wschodu. Bohaterski i zmysłowy Hamilkarze, śpij, czekając chwili, gdy myszy przy świetle księżyca zaczną wyprawiać harce Acta sanctorum uczonych bollandystów.
    • Zobacz też: kot
  • Hazardziści grają w taki sam sposób jak kochankowie się kochają a opoje piją: na umór, powodowani koniecznością, pod wpływem nieodpartej żądzy.
  • Ironia jest ostatnią fazą rozczarowania.
    • L’ironie est la dernière phase de la désillusion. (fr.)
    • Źródło: Alfred de Vigny, Bachelin-Deflorenne, 1868, s. 91.
    • Zobacz też: ironia
  • Jałmużna przynosi ulgę temu, kto ją daje, a wyrządza zło temu, kto ją otrzymuje.
  • Jeśli nie starczy nam sił, aby milczeć, możemy mówić tylko o sobie.
    • Źródło: Joseph Conrad, Ze wspomnień, Dom Książki Polskiej Spółka Akcyjna, 1934, s. 127.
    • Zobacz też: milczenie
  • Kino wciela najgorszy ideał mas… Nie jest to koniec świata, lecz koniec cywilizacji.
    • Źródło: Stanisław Grzelecki, 3000 m sensacji, Filmowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1957, s. 71.
  • Kobieta jest jak książka. Przeglądając, zawsze się na coś natrafi.
  • Kobieta musi wybierać – z mężczyzną kochanym przez inne kobiety nie czuje się pewnie, z mężczyzną niekochanym przez inne jest nieszczęśliwa.
  • Kobieta nie jest taka sama dla wszystkich.
  • Kobiety cnotliwe starzeją się wcześniej niż inne.
  • Lepiej zrozumieć mało, niż zrozumieć źle.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 18–25, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 2001, s. 76.
  • Mężczyźni są straszni – gdy kochają, nie można im nic wytłumaczyć.
  • Miłość jest chorobą zaraźliwą: nikt nie wie, kiedy jego też chwyci.
  • Myślenie to rzecz niezdrowa, prawdziwą mądrością zaś – nie snuć żadnych myśli.
  • Najmniejsza książeczka nasuwająca piękne myśli i szlachetne uczucia, więcej jest warta od wszystkich zakurzonych ksiąg mądrości i traktatów naukowych.
  • Najpiękniejszy pejzaż to półka z książkami.
  • Naszą opinię na temat ludzkich poczynań formułujemy na podstawie przyjemności lub bólu, jakie nam sprawiają.
  • Nie ma miłości bez nadziei.
  • Nie leni się ten, kto ma zmartwienie.
  • Niepokoi nas to, czego nie rozumiemy.
  • Nieśmiałość jest wielkim grzechem przeciw miłości.
  • Pieniądz robi człowieka.
  • Porządnymi ludźmi nazywa się zazwyczaj tych ludzi, którzy postępują tak jak wszyscy inni.
  • Posiadamy lekarstwo powodujące, że kobiety mówią. Ale żadnego, żeby milczały.
  • Subtelność to sztuka mówienia tego, co ci się podoba i wycofywania w porę, zanim twój rozmówca zrozumie.
  • Systemy budowane przez mędrców są tylko bajkami wymyślonymi gwoli zabawy wiekuistego dziecięctwa ludzkości.
  • Trzeba wiele wybaczyć samemu sobie, aby przyzwyczaić się wybaczać innym.
    • Źródło: „Przekrój”, tom 2, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1976, s. 59.
  • Tylko głupiec ma odpowiedź na wszystko.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: głupiec
  • W miarę jak się starzejemy, odkrywamy, że najrzadsza jest odwaga myślenia.
  • W naturze człowieka leży rozsądne myślenie i nielogiczne działanie.
  • W ustroju demokratycznym (…) lud poddany jest pod jarzmo woli własnej, a jest to straszliwa niewola! W istocie ludowi jest tak obca wola własna i tak sprzeczna z jego życzeniami, jak i wola króla.
    • Źródło: Poglądy księdza Hieronima Coignarda
    • Zobacz też: państwo
  • Wolę błędy entuzjasty od obojętności mędrca.
  • Wykształcenie nie oznacza tego, ile się uczyłeś, a nawet ile zapamiętałeś. To umiejętność rozróżniania, co wiesz, a czego nie.
  • Wymawia się ludziom, że wciąż mówią o sobie, a to przecież temat, który najlepiej znają.
  • Zawsze istnieje moment, kiedy ciekawość staje się grzechem.
  • Ze wszystkich zboczeń seksualnych czystość jest najosobliwszym.
  • Życie posiada więcej fantazji niż ludzie.

O Anatolu France

edytuj
  • Anatol France mówił ironicznie o majestatycznej równości praw, które zabraniają jednakowo bogatym i biednym spania pod mostami, żebrania na ulicach i kradzieży chleba.
    • Autor: Simon Blackburn, Sens dobra. Wprowadzenie do etyki, tłum. Tadeusz Chawziuk, Poznań 2002, s. 81.
  • Błąkałem się po nadbrzeżach Sekwany, szperałem w skrzyniach pełnych starych książek. (…) Spotykałem tam niekiedy starszego mężczyznę wyglądającego na antykwariusza; człowiek ten brał do ręki książkę, jak ogrodnik bierze gruszkę – z miłością a zarazem wprawnie; był to Anatol France.
    • Autor: Ilja Erenburg, Ludzie, lata, życie. 1891–1917 Dzieciństwo i młodość, tłum. Wacława Komarnicka, Czytelnik, Warszawa 1961, s. 111.
  • Często ludzie myślący krytycznie uchodzą za sceptyków, czyli nałogowo wątpiących dlatego, że nie ulegają przekonaniom, którym ulegają inni dzięki sugestii. Np. Anatol France uchodzi w pewnych kołach za sceptyka w rzeczach wiary, podczas gdy on naprawdę wcale nie wątpi, czy artykuły wiary są prawdziwe, czy są mylne, tylko wyraźnie i z całą pewnością uważa pewne artykuły za mylne, a interesuje go mechanizm psychologiczny szerzenia się wierzeń. Zatem nie ma powodu nazywać go sceptykiem. Jego i tak myślących, jak on.

Zobacz też

edytuj
  Zobacz w Wikiźródłach inne utwory Anatole France’a
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Anatole_France&oldid=569046”