Tolerancja – poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych.

  • Absolutna tolerancja dla indywidualnego zachowania nie jest dopuszczalna, ponieważ człowiek nie żyje w izolacji i jego zachowanie może wpłynąć na innych, którzy muszą zachować prawo do obrony przed naruszeniem ich wolności.
Pomarańczowa wstążka
– symbol tolerancji rasowej
  • Jakoż na własne słyszeliśmy uszy, jak opowiadano i własnymi widzieliśmy oczami w dziełach autorów chrześcijańskich, iż w Anglii dopuszczano się w tych czasach wielkich okrucieństw; karzą srogą śmiercią wszystkich księży wiary papieskiej, wszystkich wyznawców i zwolenników tejże religii, a nawzajem tak samo postępują w Hiszpanii i we Francji, gdzie wyznawców nauki Marcina Lutra, tak okrutną śmiercią mordują, że każdemu, który o tym słyszy, włosy na głowie powstają. Lecz zdaje się, że to wszystko jest karą za ich grzechy, w wspomnianych bowiem trzech państwach, przelewano wiele krwi Izraelitów, bez najmniejszej przyczyny i prześladowano niewinnych do tego stopnia, że ich wygnano z krajów, gdzie się urodzili i przemieszkiwali tak, że ani jeden Izraelita tam nie pozostał.
    Podobne postępowanie nigdy nie miało miejsca w Polsce, gdzie obecnie się znajdujemy. I owszem, tutaj pociągają do odpowiedzialności i surowo karzą tych, którzy im źle czynią lub szkodzą; tu nawet wspierają Żydów przychylnymi przywilejami, aby mogli mieszkać szczęśliwie i spokojnie. Królowie ziem tutejszych i ich dygnitarze (oby Bóg powiększył ich szczęście!) są miłośnikami wspaniałomyślności i prawości – toteż nie wyrządzają żadnego bezprawia lub krzywdy Żydom w ich krajach mieszkającym i dlatego też Bóg użyczył ziemi tej wielkiej potęgi i spokoju, tak dalece, że różniący się wiarą nie tchną ku sobie nienawiścią i nie wytępiają jedni drugich.
  • Ludzie, którzy są nietolerancyjni, kategoryzują innych i przesadnie reagują… powinny być wszyscy zaciągnięci pod ścianę i rozstrzelani.
  • Mógłbym powiedzieć, analogicznie, że tolerancja jest uprzejmym uznaniem cech, poglądów i działań innych osób, które są obce naszym własnym zwyczajom, wierzeniom i upodobaniom. W ten sposób bycie tolerancyjnym nie oznacza obojętności wobec działań i uczuć innych. Musi też istnieć zrozumienie i empatia.
    • Autor: Albert Einstein
    • Źródło: Albert Einstein. The Human Side, pod red. Banesh Hoffmanna i Helen Dukas, Princeton University Press, 1979, s. 89.
  • Prześladowanie podsyca wiarę; tolerancja usypia ją.
  • To stawianie najwyższych wymagań sobie i innym może prowadzić do konfliktów, jeśli człowiek nie uświadomi sobie, że pewna miara tolerancji wobec innych jest po prostu nieodzowna, aby współżycie między ludźmi było w ogóle możliwe.
  • Tolerancja jest jednym ze źródeł tej wielkiej plagi społecznej naszych czasów, jaką jest bezkarność.
    • Autor: Jacek Woroniecki, Katolicka etyka wychowawcza, tom II/1, Wydawnictwo Mariackie, Kraków 1948, s. 324.
  • Tolerancja jest podejrzeniem, że ten inny ma rację.
  • Tolerancja oznacza dzisiaj wymuszanie akceptacji. (…) „dzisiaj” oznacza ona już nie cierpliwe znoszenie czegoś czym np. się brzydzę, w imię jakiejś wyższej racji. Dzisiaj tolerancja ma oznaczać zakaz brzydzenia się, ma oznaczać przymus zmiany poglądów i upodobań, zaś organizowanie „parad” ma na celu osłabianie woli oporu.
  • Tolerancja wyrasta na bazie nie tego, co ludzi łączy, niezależnie od faktu jak wiele mają wspólnego, ale na kanwie tego, co ich dzieli. Można wręcz powiedzieć, że tym większa jest potrzeba tolerancji, im szerszy jest zakres dzielących ludzi spraw i im dalej idąca jest dezaprobata innych wobec czegoś. Tolerancja domaga się też rezygnacji z poczucia wyższości wobec osoby czy opinii tolerowanej. Prowadzi to do swoistego paradoksu: godzenie rzeczy ze sobą sprzecznych – dezaprobatę czegoś, a jednocześnie odnoszenie się do tego z szacunkiem.
  • Tolerancja wyraża niekiedy współczucie silnego, najczęściej jednak strach tchórza.
  • Tolerować nie znaczy zapominać, że to, co tolerujemy, na nic więcej nie zasługuje.
  • W imię tolerancji powinniśmy zastrzec sobie prawo nie tolerować nietolerancji.
    • Autor: Karl Popper, Die offene Gesellschaft und ihre Feinde
  • Wypracowanie u siebie bardziej pozytywnego i tolerancyjnego stosunku do innych ludzi jest, jak się zdaje, możliwe, a to już byłoby dużym osiągnięciem w rozładowaniu atmosfery lękowej, która zdaniem wielu, znamionuje współczesną epokę.