Anatole France
powieściopisarz i krytyk francuski, noblista
(Przekierowano z Anatol France)
Anatole France (właśc. Jacques-Anatole-François Thibault, 1844–1924) – francuski pisarz, noblista.
W cieniu wiązów
edytuj(Tłum. Jan Sten. wyd. Książka i Wiedza. Warszawa 1949)
- Dobro oskarżonego jest święte, dobro społeczeństwa jest po dwakroć święte, dobro sprawiedliwości jest święte po trzykroć.
- Źródło: s. 124.
- Zobacz też: sprawiedliwość, społeczeństwo
- Republika jest zasadniczo zła. Jest zła, bo chce wolności, a tej nie chciał Bóg-Władca, który część swej władzy przelał na księży i królów; jest zła, bo chce wolności, której Bóg nie chciał, skoro ustanowił hierarchię w niebie i na ziemi; jest zła wprowadzając tolerancję, której Bóg chcieć nie mógł, zła bowiem tolerować nie może; jest zła, bo zasięga zdania ludu, jak gdyby tłum nieuków miał mieć pierwszeństwo przed małą liczbą wybranych stosujących się do woli Boga.
- Opis: wypowiedź księdza Lantaigne, rektora seminarium, jednego z bohaterów powieści.
- Źródło: s. 97–98.
- Zobacz też: republika, tolerancja, Bóg, wolność
Wyspa Pingwinów
edytuj(Tłum. Jan Sten, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1987)
- – Nie mogę o niej wątpić, najmilszy Agaricu – odrzekł mnich z Conils – byłoby to przeciwne prawom mego kraju (…). Jest to zresztą niepotrzebne, skoro Pyrot jest skazany. Jeśli nie został skazany dlatego, że jest winny, to jest winny dlatego, że został skazany: to na jedno wychodzi. Wierzę w jego winę, jak każdy dobry obywatel wierzyć powinien.
- Źródło: s. 146.
- W każdym dobrze zorganizowanym państwie bogactwo jest rzeczą świętą; w demokracji jest ono jedyną rzeczą świętą.
- Dans tout État policé, la richesse est chose sacrée; dans les démocraties elle est la seule chose sacrée. (fr.)
- Źródło: s. 136.
- Zobacz też: państwo
Zbrodnia Sylwestra Bonnard
edytuj Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Zbrodnia Sylwestra Bonnard.
(Tłum. Jan Sten)
- Kwiaty są istotnie cudownymi stworzeniami.
- Zobacz też: kwiat
- Wierz mi, przyszłość utkana jest z przeszłości. Wszystko, co uczynisz, aby tu dobrze żyć, bez nienawiści i goryczy, przyda ci się na to, abyś kiedyś, w swoim domu, żyła w radości i pokoju. Bądź łagodna i umiej cierpieć. Kto umie cierpieć, cierpi mniej.
- Zobacz też: przeszłość, przyszłość
- Wszystkie zmiany, nawet najbardziej upragnione, odznaczają się melancholią, bo to, co porzucamy, jest cząstką nas samych; trzeba dla jednego życia umrzeć, aby do innego wstąpić.
- Zobacz też: zmiana
Inne
edytuj- Aby osiągnąć wspaniałe rzeczy, musimy marzyć tak dobrze, jak działać.
- Zobacz też: marzenie
- By dokonać wielkich dzieł, powinniśmy nie tylko planować, ale również wierzyć.
- Być może Bóg stosował przypadek zamiast pseudonimu, kiedy nie chciał się pod czymś podpisać.
- Chrześcijaństwo oddało miłości wielką przysługę, traktując ją jako grzech.
- Le christianisme a beaucoup fait pour l’amour en en faisant un péché. (fr.)
- Źródło: Calmann Lévy, Ogród Epikura, Paryż, 1895, s.10.
- Zobacz też: chrześcijaństwo, grzech, religia
- Ciało kobiety karmi się pieszczotami jak pszczoła nektarem kwiatów.
- Czas obchodzi się łagodnie z tymi, którzy z nim postępują łagodnie.
- Zobacz też: czas
- Dobrym krytykiem jest ten, kto opowiada o przygodach swej duszy pośród arcydzieł.
- Le bon critique est celui qui raconte les aventures de son âme au milieu des chefs-d'œuvre. (fr.)
- Źródło: Calmann Lévy, La Vie littéraire, 1889, s. III.
- Zobacz też: krytyk
- Dobrze jest mieć serce naiwne, gdy myśl naiwną nie jest
- Zobacz też: rozum, serce
- Źródło: Juliusz Lemaitre w: Pisma krytyczne, tłum. Jan Sten, wyd. Pol. Tow. Nakładowe, Lwów 1904, s. 76.
- Doświadczenie płynące z naszych błędów czyni nas lepszymi.
- Zobacz też: błąd, doświadczenie
- Hamilkarze, senny władco grodu książek, czujny stróżu nocny! Przed szkaradnymi gryzoniami bronisz rękopisów i druków, które stary uczony nabył za cenę skromnego dochodu i niezmordowanej gorliwości. W tej cichej bibliotece, której strzegą twe cnoty marsowe, śpij, Hamilkarze, jak lubieżna sułtanka! Bo w swej osobie łączysz straszną postać tatarskiego rycerza z ociężałym wdziękiem kobiety Wschodu. Bohaterski i zmysłowy Hamilkarze, śpij, czekając chwili, gdy myszy przy świetle księżyca zaczną wyprawiać harce Acta sanctorum uczonych bollandystów.
- Zobacz też: kot
- Hazardziści grają w taki sam sposób jak kochankowie się kochają a opoje piją: na umór, powodowani koniecznością, pod wpływem nieodpartej żądzy.
- Zobacz też: hazard
- Ironia jest ostatnią fazą rozczarowania.
- L’ironie est la dernière phase de la désillusion. (fr.)
- Źródło: Alfred de Vigny, Bachelin-Deflorenne, 1868, s. 91.
- Zobacz też: ironia
- Jałmużna przynosi ulgę temu, kto ją daje, a wyrządza zło temu, kto ją otrzymuje.
- Zobacz też: jałmużna
- Jeśli nie starczy nam sił, aby milczeć, możemy mówić tylko o sobie.
- Źródło: Joseph Conrad, Ze wspomnień, Dom Książki Polskiej Spółka Akcyjna, 1934, s. 127.
- Zobacz też: milczenie
- Kino wciela najgorszy ideał mas… Nie jest to koniec świata, lecz koniec cywilizacji.
- Źródło: Stanisław Grzelecki, 3000 m sensacji, Filmowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1957, s. 71.
- Kobieta jest jak książka. Przeglądając, zawsze się na coś natrafi.
- Źródło: Stanisław Mackiewicz, Europa in flagranti, Pax, 2000, s. 22.
- Zobacz też: książka
- Kobieta musi wybierać – z mężczyzną kochanym przez inne kobiety nie czuje się pewnie, z mężczyzną niekochanym przez inne jest nieszczęśliwa.
- Kobieta nie jest taka sama dla wszystkich.
- Kobiety cnotliwe starzeją się wcześniej niż inne.
- Zobacz też: cnota
- Lepiej zrozumieć mało, niż zrozumieć źle.
- Źródło: „Przekrój”, wydania 18–25, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 2001, s. 76.
- Mężczyźni są straszni – gdy kochają, nie można im nic wytłumaczyć.
- Zobacz też: mężczyzna
- Miłość jest chorobą zaraźliwą: nikt nie wie, kiedy jego też chwyci.
- Zobacz też: miłość
- Myślenie to rzecz niezdrowa, prawdziwą mądrością zaś – nie snuć żadnych myśli.
- Najmniejsza książeczka nasuwająca piękne myśli i szlachetne uczucia, więcej jest warta od wszystkich zakurzonych ksiąg mądrości i traktatów naukowych.
- Najpiękniejszy pejzaż to półka z książkami.
- Naszą opinię na temat ludzkich poczynań formułujemy na podstawie przyjemności lub bólu, jakie nam sprawiają.
- Nie ma miłości bez nadziei.
- Zobacz też: nadzieja
- Nie leni się ten, kto ma zmartwienie.
- Zobacz też: zmartwienie
- Niepokoi nas to, czego nie rozumiemy.
- Nieśmiałość jest wielkim grzechem przeciw miłości.
- Pieniądz robi człowieka.
- Zobacz też: pieniądze
- Porządnymi ludźmi nazywa się zazwyczaj tych ludzi, którzy postępują tak jak wszyscy inni.
- Posiadamy lekarstwo powodujące, że kobiety mówią. Ale żadnego, żeby milczały.
- Subtelność to sztuka mówienia tego, co ci się podoba i wycofywania w porę, zanim twój rozmówca zrozumie.
- Systemy budowane przez mędrców są tylko bajkami wymyślonymi gwoli zabawy wiekuistego dziecięctwa ludzkości.
- Talent to tylko wielka cierpliwość.
- Źródło: Witold Gombrowicz, Dziennik. 1953–1958, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 298.
- Zobacz też: talent
- Trzeba wiele wybaczyć samemu sobie, aby przyzwyczaić się wybaczać innym.
- Źródło: „Przekrój”, tom 2, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1976, s. 59.
- Tylko głupiec ma odpowiedź na wszystko.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
- Zobacz też: głupiec
- W miarę jak się starzejemy, odkrywamy, że najrzadsza jest odwaga myślenia.
- W naturze człowieka leży rozsądne myślenie i nielogiczne działanie.
- Zobacz też: rozsądek
- W ustroju demokratycznym (…) lud poddany jest pod jarzmo woli własnej, a jest to straszliwa niewola! W istocie ludowi jest tak obca wola własna i tak sprzeczna z jego życzeniami, jak i wola króla.
- Źródło: Poglądy księdza Hieronima Coignarda
- Zobacz też: państwo
- Wolę błędy entuzjasty od obojętności mędrca.
- Zobacz też: mędrzec
- Wykształcenie nie oznacza tego, ile się uczyłeś, a nawet ile zapamiętałeś. To umiejętność rozróżniania, co wiesz, a czego nie.
- Zobacz też: wykształcenie
- Wymawia się ludziom, że wciąż mówią o sobie, a to przecież temat, który najlepiej znają.
- Zawsze istnieje moment, kiedy ciekawość staje się grzechem.
- Zobacz też: ciekawość
- Ze wszystkich zboczeń seksualnych czystość jest najosobliwszym.
O Anatolu France
edytuj- Anatol France mówił ironicznie o majestatycznej równości praw, które zabraniają jednakowo bogatym i biednym spania pod mostami, żebrania na ulicach i kradzieży chleba.
- Autor: Simon Blackburn, Sens dobra. Wprowadzenie do etyki, tłum. Tadeusz Chawziuk, Poznań 2002, s. 81.
- Błąkałem się po nadbrzeżach Sekwany, szperałem w skrzyniach pełnych starych książek. (…) Spotykałem tam niekiedy starszego mężczyznę wyglądającego na antykwariusza; człowiek ten brał do ręki książkę, jak ogrodnik bierze gruszkę – z miłością a zarazem wprawnie; był to Anatol France.
- Autor: Ilja Erenburg, Ludzie, lata, życie. 1891–1917 Dzieciństwo i młodość, tłum. Wacława Komarnicka, Czytelnik, Warszawa 1961, s. 111.
- Często ludzie myślący krytycznie uchodzą za sceptyków, czyli nałogowo wątpiących dlatego, że nie ulegają przekonaniom, którym ulegają inni dzięki sugestii. Np. Anatol France uchodzi w pewnych kołach za sceptyka w rzeczach wiary, podczas gdy on naprawdę wcale nie wątpi, czy artykuły wiary są prawdziwe, czy są mylne, tylko wyraźnie i z całą pewnością uważa pewne artykuły za mylne, a interesuje go mechanizm psychologiczny szerzenia się wierzeń. Zatem nie ma powodu nazywać go sceptykiem. Jego i tak myślących, jak on.
- Autor: Władysław Witwicki, Psychologia, t. 2, PWN, Warszawa 1963, s. 161.