Bohdan Urbankowski
polski pisarz i filozof
Bohdan Urbankowski (1943–2023) – polski poeta, eseista, dramaturg i filozof.
- A różnica była fundamentalna: oto na 63 dni ujawniło się państwo polskie, które od kilku lat nie istniało, państwo ze wszystkimi jego atrybutami – wojskiem, administracją, kulturą. Oczywiście ta 63, czy nawet 65-dniowa Rzeczpospolita nie dorównywała obszarem nie tylko I Rzeczypospolitej, ale nawet Księstwu Warszawskiemu. Była, a i to na niekorzyść, porównywalna z Rzeczpospolitą Krakowską, lecz przewyższała ją zakresem swobód.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zobacz też: I Rzeczpospolita
- Akta IPN pozwoliły mi pojąć, jak naprawdę wyglądało moje życie, kto prócz mnie je inscenizował, a reżyserami byli czasem nieznani oficerowie SB, czasem zaś przyjaciele, bo przecież na donosicieli angażowano naszych bliskich, bo dalecy sąsiedzi niewiele mogliby powiedzieć.
- Źródło: Bohdan Urbankowski we "wSieci": O potrzebie lustracji, esbeckiej czerwonej pajęczynie i kłamstwach, w których wciąż żyjemy, wpolityce.pl, 23 stycznia 2015
- Zobacz też: Instytut Pamięci Narodowej, lustracja, dekomunizacja
- Badałem działalność SB w środowisku ludzi kultury po 1956 r., więc okres terroru w rękawiczkach. Zaskoczyła mnie po pierwsze masowość współpracy ludzi pióra ze służbami. Zwłaszcza dziennikarzy. Sieć wywiadowców i donosicieli stanowiąca uzupełnienie tajnej policji była odwzorowaniem sowieckiej. Wiadomo było, ilu musi być donosicieli w konkretnym zakładzie pracy, redakcji, uczelni. To były wielkości mniej więcej stałe.
- Źródło: Bohdan Urbankowski we "wSieci": O potrzebie lustracji, esbeckiej czerwonej pajęczynie i kłamstwach, w których wciąż żyjemy, wpolityce.pl, 23 stycznia 2015
- Zobacz też: SB
- Bitwa Warszawska była arcydziełem sztuki wojennej. Ktoś nazwał ją postumentem pomnika Piłsudskiego. Nic dziwnego, że przeciwnicy Piłsudskiego od samego początku próbowali ów postument zniszczyć albo chociaż znieważyć. Poszli na całość, uznając, że Marszałek nie był autorem planu bitwy ani nawet nią nie dowodził. Kto zatem według nich był prawdziwym zwycięzcą? Kandydatów wysuwano trzech: Pana Boga, gen. Maxime’a Weyganda i gen. Tadeusza Rozwadowskiego.
- Opis: o roli Józefa Piłsudskiego w Bitwie Warszawskiej 1920.
- Źródło: Bohdan Urbankowski, Ukraść Piłsudskiemu zwycięstwo nad Wisłą, niezalezna.pl, 28 września 2013
- Dzięki teczkom IPN i dzięki dyskusjom o lustracji zyskałem pośrednie dowody, iż agentura wciąż istnieje, wciąż działa według wcześniej ustalonych reguł. Jak nakręcone wcześniej zegary – nie porozumiewają się, ale wskazują tę samą godzinę. Bo oni podlegali podobnemu szkoleniu. Teraz często się rozpoznają, zaczynają współpracę, tworzą mafie do spółki z dawnymi oficerami prowadzącymi.
- Źródło: Bohdan Urbankowski we "wSieci": O potrzebie lustracji, esbeckiej czerwonej pajęczynie i kłamstwach, w których wciąż żyjemy, wpolityce.pl, 23 stycznia 2015
- Zobacz też: Instytut Pamięci Narodowej, lustracja, agent
- Dziękuję Ci, Ukraino
jestem młodym, mimo ran tak silnym
że mógłbym dźwignąć karabin rzucić granatem w słońce i w to niebo!
Znowu czuję na wargach
smak miłości, smak nienawiści
nawet smakują podobnie:
smak krwi
Dziękuję Ci, Ukraino
Moja dusza jest znowu młoda (…)- Opis: fragment wiersza Dziękuję Ci, Ukraino, 2/3 marca 2022.
- Źródło: Dziękuję Ci, Ukraino, gpcodziennie.pl, 11 kwietnia 2022
- Zobacz też: Ukraina
- I nikt nie mógł im powiedzieć, że są głupi w najbardziej niebezpiecznym sensie tego słowa. Głupi jak uczniowie czarnoksiężników, którzy za pomocą zaklęć wyczytanych u Marksa potrafią wywołać nieszczęście, lecz nie będą w stanie go cofnąć. Bo zaklęć przywracających spokój w księgach marksizmu nie ma, można je znaleźć dopiero po odrzuceniu tych ksiąg.
- Źródło: Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, Wydawnictwo ALFA, 1995, ISBN 9788370018672, s. 109.
- Identyczne są ich reakcje na ujawnienie donosicielstwa. Po pierwsze, najpierw zaprzeczają, idą w zaparte, nikt nie przyznaje się niezłapany za rękę. Gdy już zostają złapani, stosują najpierw strategię bagatelizacji: nikomu nie zaszkodziłem, mówiłem rzeczy nieważne. Jeśli to nie chwyta – strategię dramatyzacji: szantażowali mnie, grozili żonie, córce. A w rzeczywistości byli to przeważnie zwykli tchórze i karierowicze, ludzie podli.
- Źródło: Bohdan Urbankowski we "wSieci": O potrzebie lustracji, esbeckiej czerwonej pajęczynie i kłamstwach, w których wciąż żyjemy, wpolityce.pl, 23 stycznia 2015
- „Kordyan świadczy, żem jest rycerzem tej nadpowietrzej walki, która się o narodowość naszą toczy” – pisał o sobie Słowacki w odpowiedzi na list Krasińskiego. To samo mogliby powiedzieć o sobie poeci, którzy padli w powstaniu: Baczyński, Gajcy, Stroiński, Romocki, Szczepański, to samo mogli o sobie powiedzieć kapelani AK, to samo – zwykli żołnierze. Walczyli o Polskę materialną, ale i o tę „nadpowietrzną”, swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną – ich śmierć przekonywała, że są to wartości cenniejsze niż życie biologiczne, że mimo jego zniszczenia – mają moc trwania.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zobacz też: Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Zdzisław Stroiński, Andrzej Romocki, Józef Szczepański, Armia Krajowa
- Nie wolno też zapominać, że walka o niepodległość nie toczy się jedynie na froncie militarnym, człowiek jest nie tylko zwierzęciem walczącym. Śmierć biologiczna i tak jest nieunikniona, ważny jest czas przed nią, jakość życia. Klęska biologiczna może być jednocześnie zwycięstwem w dziedzinie najbardziej ludzkiej – w sferze etyki, kultury, w świecie wartości. Dzięki biologii jesteśmy zwierzętami, dzięki wartościom – ludźmi. Polakami.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, co naprawdę stało się w pierwszych dniach sierpnia 1944. Oto Rosjanie zawarli nieformalny pakt z państwem, z którym toczyli wojnę, dali czas Niemcom na zlikwidowanie polskiego powstania w pasie przyfrontowym. Działając na ich korzyść, otoczyli i rozbroili idące na odsiecz Warszawie 3., 9., 20. i 30. dywizje piechoty, ich żołnierzy wywieźli na Wschód.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Polska kultura romantyczna jest kulturą zagrożenia wymuszoną przez wydarzenia polityczne tych czasów. To poetyka tyrtejska, a więc wzywająca do walki, ale i możliwości poświęcenia się, śmierci, tułaczki.
- Źródło: „Romantycy uczą jak stawać się i być człowiekiem i istnieć jako naród”. Bohdan Urbankowski z nagrodą – statuetką Pana Cogito, wpolityce.pl, 21 lipca 2022
- Zobacz też: Polska, kultura, romantyzm
- Polska przegrała kampanię wrześniową w kraju, lecz nie przegrała wojny. Kontynuowała ją w podziemiu, na emigracji i w partyzantce. Rząd na wychodźstwie kontrolował wojska walczące poza obszarem Polski, pracował nad prawnym kształtem przyszłej Rzeczypospolitej i inspirował potajemne budowanie jej struktur.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zobacz też: kampania wrześniowa, Polskie Państwo Podziemne, II wojna światowa
- Rosjanie zakładali, że Wehrmacht w parę dni zlikwiduje Polaków i historia potoczy się znowu zgodnie z ich planami. Nie przypuszczali, że wskutek bohaterstwa żołnierzy AK walki będą trwały znacznie dłużej, że Armia Czerwona nie zdąży przed zimą (i przed aliantami) zająć całych Niemiec, że sprawa Polski nie będzie tylko i wyłącznie wewnętrzną sprawą ZSRR. Nie spodziewali się także, iż Zachód – za zwiększenie i przedłużenie pomocy – nie zażąda od Rosji ustępstw na rzecz polskiego sojusznika. Oni, Rosjanie na pewno by zażądali…
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Słowo powstanie – pisane z najwyższym szacunkiem – narzucało się samo. Był to zryw zbrojny w imię niepodległości, wymierzony przeciw obcym najeźdźcom i rodzimym kolaborantom – jak powstanie listopadowe czy styczniowe. Liczebnością, skalą strat i bohaterstwa najbardziej przypominało to ostatnie. Jednak w zbiorowej pamięci nie zaistniało. A jeśli już – to jako okres walk władzy ludowej (!) z „bandami”. Mówię o powstaniu antysowieckim. Od tamtych – uznanych – powstań różniło się ono tym, że jego żołnierze zostali zabici niejako dwa razy: po raz pierwszy – dosłownie – przez wrogów, po raz drugi – symbolicznie – przez rodaków.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zobacz też: powstanie listopadowe, powstanie styczniowe
- Stać się tak mogło dlatego, że na długo przed wybuchem, jeszcze w podziemiu, zostały przygotowane i wypróbowane wszystkie te struktury. To, że ta – trzecia z kolei i najmniejsza obszarem – Rzeczpospolita przez cały czas istnienia była państwem w stanie wojny i że w końcu upadła – nie przekreśla faktu, że przez 63 dni istniała, że każdy z tych dni był w jakimś sensie zwycięski, że był triumfem nad politycznym, ekonomicznym czy kulturowym niebytem Polski.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zobacz też: Polskie Państwo Podziemne
- W stalinowskim określeniu pisarza jako "inżyniera dusz" kryje się także ta prawda, iż pisarz nie brudzi sobie rąk, nie przekuwa dusz młotem, lecz działa na odległość. A więc - w skrajnych przypadkach - może być "mordercą zza biurka", bez kontaktu z ofiarą i bez poczucia winy.
- Źródło: Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, Wydawnictwo ALFA, 1995, ISBN 9788370018672, s. 96.
- Wbrew umowie kapitulacyjnej Niemcy zniszczyli ponad 1/3 ocalałej zabudowy miasta. Niszczyli z premedytacją zabytki, palili biblioteki i archiwa. Wywozili maszyny, meble, futra, przewody telefoniczne, krawężniki i płyty chodnikowe, wyrywali szyny, zrywali przewody elektryczne i telefoniczne. Wysadzili w powietrze Zamek Królewski, katedrę św. Jana, pałace Saski i Brühla. Palili dom po domu. Taka klęska nie dotknęła żadnej innej stolicy w Europie od czasu najazdu Hunów na Rzym. Porównanie uwyraźnia fakt, iż wiek XX to także czas walki z barbarzyństwem – na szczęście zakończony klęską barbarzyńców.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Wspominano moje młodzieńcze manifesty z czasów Nowego Romantyzmu. Dotrzymałem słowa jako harcerz, ale nie wiedziałem, że dotrzymywanie słowa i realizowanie tych manifestów zajmie mi całe życie.
- Źródło: „Romantycy uczą jak stawać się i być człowiekiem i istnieć jako naród”. Bohdan Urbankowski z nagrodą – statuetką Pana Cogito, wpolityce.pl, 21 lipca 2022
- Z tej historycznej pułapki nie było dobrego wyjścia. Brak walki i tak oznaczał wejście drugiego zaborcy, oznaczał aresztowania elit i wywózki na Sybir – przy obłudnym milczeniu Zachodu. Jak w Wilnie i we Lwowie. Walka i tylko ona niosła szanse na jakąkolwiek zmianę sytuacji, na umiędzynarodowienie sprawy polskiej.
- Opis: o powstaniu warszawskim.
- Źródło: Swoją walką powoływali do istnienia Polskę polityczną, moralną, religijną; są wartości cenniejsze niż życie biologiczne, wpolityce.pl, 7 sierpnia 2020
- Zawsze powtarzałem maksymę Józefa Piłsudskiego, że nie należy wierzyć w hasło „głową muru nie przebijesz” i że trzeba próbować.
- Źródło: Urbankowski z Panem Cogito, gpcodziennie.pl, 26 lipca 2022
O Bohdanie Urbankowskim
edytuj- Jak nikt inny potrafił ukazać fascynację Piłsudskim - jego konstytucję duchową jako przywódcy polskiej walki o niepodległość a później Naczelnika Państwa, jak również jego filozofię czynu.
- Autor: Andrzej Nowak (historyk)
- Źródło: Prof. Nowak o Bohdanie Urbankowskim: jak nikt inny potrafił ukazać fascynację Piłsudskim, portalsamorzadowy.pl, 16 czerwca 2023