Wikicytaty

Zygmunt Krasiński

polski poeta i dramatopisarz

Zygmunt Napoleon Stanisław Adam Ludwik Krasiński (1812–1859) – polski poeta i dramatopisarz.

Zygmunt Krasiński (1850)

Przedświt

edytuj

(wyd. W. Jakowicki, Warszawa 1916)

  • Rzeczywistość się pomału
    W świat przemienia ideału,
    W sen ze srebra i kryształu.
    Daj mi teraz marzyć, daj!
  • Zgińcie, me pieśni – wstańcie, Czyny moje!

Psalmy przyszłości

edytuj

(wyd. IW Bibljoteka Polska, Warszawa 1924)

  • Dość już długo – dość już długo
    Brzmiał na strunach wieszczów żal!
    Czas uderzyć w strunę drugą,
    W czynów stal!
  • Jeden tylko, jeden cud:
    Z Szlachtą polską – polski Lud,
    Jak dwa chóry – jedno pienie! –
    Wszystko inne – złudą złud!
    Wszystko inne – plamą plam!
    I ojczyzna tylko tam! –
    Jeden tylko, jeden cud:
    Z Szlachtą polską – polski Lud.
  • Niczym Sybir – niczym knuty
    I cielesnych tortur król!
    Lecz narodu duch otruty –
    To dopiero bólów ból!

Inne

edytuj
  • Bądź cierpliwością – tą panią niedoli –
    Co gmach swój stwarza z niczego – powoli!
    • Źródło: Resurrecturis
  • Ci nędznicy, szewcy, Żydzi wychrzczeni i chciwi pieniędzy krawcy, którzy nic nie wiedzą o Polsce i o jej przeszłości (…), a teraz wypisują broszury przeciwko wszystkiemu, co u nas naprawdę szlachetne i wielkie. Oni to nazywają arystokracją; ale (…) wierz mi i wiedz, że poza arystokracją nie ma w Polsce nic, ani zdolności, ani światłych umysłów, ani poświęcenia. Nasz trzeci stan to bzdura; nasi chłopi to maszyny. My tylko stanowimy Polskę.
  • Cokolwiek będzie, cokolwiek się stanie, Jedno wiem tylko: sprawiedliwość będzie, Jedno wiem tylko: Polska zmartwychwstanie.
    • Źródło: Dzieła literackie, Warszawa 1973, PIW, s. 120.
    • Zobacz też: Polska
  • Cudze śmieszności, choć nigdy z własnych nie wyleczą, są jednak silnym lekarstwem.
    • Źródło: Listy do Adama Sołtana, Warszawa 1970, PIW, s. 155.
  • Czas ma nadzwyczaj coś gorzkiego w sobie!
    • Źródło: Księga cytatów z polskiej literatury pięknej od XIV do XX wieku, oprac. Paweł Hertz, Władysław Kopaliński, Warszawa 1991, PIW, s. 204.
  • Czy widzicie, jak oni czekają niecierpliwie – szemrzą między sobą, do wrzasków się gotują – wszyscy nędzni, ze znojem na czole, z rozczuchranymi włosy, w łachmanach, z spiekłymi twarzami, z dłoniami pomarszczonymi od trudu – ci trzymają kosy, owi potrząsają młotami, heblami – patrz – ten wysoki trzyma topór spuszczony – a tamten stemplem żelaznym nad głową powija; dalej w bok pod wierzbą chłopię małe wisznię do ust kładzie, a długie szydło w prawej ręce ściska. – Kobiety przybyły także, ich matki, ich żony, głodne i biedne jak oni, zwiędłe przed czasem, bez śladów piękności – na ich włosach kurzawa bitej drogi – na ich łonach poszarpane odzieże – w ich oczach coś gasnącego, ponurego, gdyby przedrzeźnianie wzroku – ale wnet się ożywią – kubek lata wszędzie, obiega wszędzie. – Niech żyje kielich pijaństwa i pociechy!
    • Źródło: Maria Janion, Zygmunt Krasiński, Wiedza Powszechna, 1962, s. 211.
  • Duma bez pokory, to próżność; pokora bez dumy to podłość.
    • Źródło: list do Juliusza Słowackiego, 17 października 1841, za: Listy Zygmunta Krasińskiego, tom III, Lwów 1887, s. 32.
  • Gwiazdy wokoło twojej głowy – pod twoimi nogi fale morza – na falach morza tęcza przed tobą pędzi i rozdziela mgły – co ujrzysz, jest twoim – brzegi, miasta i ludzie tobie się przynależą – niebo jest twoim – chwale twojej niby nic nie zrówna.
  • I świat ten cały był giełdą bez Boga.
    • Źródło: Bronisław Trentowski, Przedburza polityczna, Emmerling, 1848
  • Już się ma pod koniec starożytnemu światu – wszystko, co w nim żyło, psuje się, rozprzęga i szaleje – bogi i ludzie szaleją… Fatum jedno spokojne, niewzruszone, rozum nieubłagany świata, patrzy z wysoka na wiry ziemi i nieba.
    • Źródło: Irydion, wstęp
  • Kampania rzymska! to świat mej młodości!
    Duch mój wzrósł w siłę tam, gdzie Tyber płynie!
    Harfy sitrunami na natchnienia włości
    Podbiłem sobie wiekową pustynię!
    • Źródło: Kampania rzymska
  • Każda nowość razi, obraża nawet, zanim da się rozpoznać.
    • Źródło: Pamiętnik literacki, tom 61, wydanie 2, Zakład im. Ossolińskich, 1970, s. 81.
  • Miłość jest darem nieba, nadużyta – piekła!
    • Źródło: Pisma Zygmunta Krasińskiego. Utwory młodzieńcze (1825–1832), G. Gebethner i spółka, 1912, s. 46.
  • (…) miłość to stosunek ducha do piękności.
    • Źródło: Listy o poemacie Kajetana Koźmiana Stefan Czarniecki poprzedzone wstępnén słowem i życiorysem, wyd. nakł. J.K. Żupańskiego, 1859, s. 59.
  • Na pogrzebie 30 było ziomków – nikt głosu nie zabrał, nikt nie uczcił choćby słowem największego mistrza rymów polskich.
    • Opis: komentując pogrzeb Juliusza Słowackiego.
    • Źródło: Kronika Polski. W boju i na tułaczce: 1831–1846, Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 1998, s. 12.
  • Nie jest czynem – rzeź dziecinna! Nie jest czynem – wyniszczenie!
    • Źródło: Aleksander Brückner, Dzieje literatury polskiej w zarysie, tom 2, Instytut Wydawniczy Bibljoteka Polska, 1924, s. 185.
  • Niegdyś Cię, Maryjo, w świętej Częstochowie
    O lud swój polscy błagali królowie,
    Niegdyś Cię Polska, jeszcze wielka, cała.
    Królową swoją przed zgonem obrała,
    Naród ten niegdyś służył Ci orężno,
    Bój Chrystusowy tocząc z poganami
    Królowo Polski i Litewska Księżno,
    Zmiłuj się nad nami!
  • Nieszczęście jest jak miłość, wiąże ludzi ze sobą.
    • Źródło: Poezye Zygmunta Krasińskiego, tom 2, Brockhaus, 1863, s. 39.
  • Otóż w dziejach ruskich matką bierną zachowawczość bizantyńska – ojcem zapładniającym łono napad tatarski – a synem spłodzonym, rosnącym, na olbrzyma wyrosłym, rząd moskiewski. Sprzeczne też obojga rodziców znamiona sprzęgł i zlał razem w harmonię potworności. Wyrachowany jak starzec, widzimiśny jak dziecko, namiętnie srogi i chłodno podstępny, układny, chytry przed potężnymi, mściwy, nieubłagany dla słabszych, gwałtownik i kłamca, zdrajca obcym, swoim ujarzmiciel.
  • Pycha – to karłów zbuntowanych siła.
    • Źródło: Poezye Zygmunta Krasińskiego, tom 3, s. 131.
  • Ten, który nadszedł, … panuje nad nimi, mówi do nich. – Głos jego przeciągły, ostry, wyraźny – każde słowo rozeznasz, zrozumiesz – … czoło wysokie, przestronne, włosa jednego na czaszce nie masz… – skóra przyschła do czaszki, do liców, żółtawo się wcina pomiędzy koście i muszkuły – … a kiedy ramię wzniesie, wyciągnie. wytęży ponad nimi, schylają głowy, zda się, że wnet uklękną przed tym błogosławieństwem wielkiego rozumu – nie serca – precz z sercem, z przesądami, a niech żyje słowo pociechy i mordu!
    • Źródło: Nie-boska komedia
  • U ludzi marne słowo jest także potęgą.
    • Źródło: Pisma. 1833–1837, wyd. B. Połoniecki, 1904
  • W ciągłej przykładu i słowa postaci
    rozdawaj siebie samego swej braci.
    Mnóż się ty jeden przez czyny żyjące,
    a będą z Ciebie jednego… tysiące
    • Źródło: Listy do Stanisława Małachowskiego, Warszawa 1979, PIW, s. 433.
  • W tej epoce bardzo potrzebujemy miłości, a przez to słowo – miłość – rozumiem wszystkie więzy, wszystkie myśli, które mogą powiązać dwie rozumiejące się dusze. Harmonia wszechświata wymaga, aby – gdy wszystko się kruszy, parę dusz przynajmniej, parę umysłów łączyła jedność, zbliżenie i miłość tak silna, jak silna jest nienawiść innych
    • Źródło: Listy Krasińskiego do Delfiny Potockiej, opr. Z. Sudolski, t. 2, list z 23 września 1832, s. 12.

O Zygmuncie Krasińskim

edytuj
  • A ten… trzeci wasz poeta…
    No, ten… hrabia… z dużym nosem,
    Któremu każda kobieta,
    Co ją ujrzał bez bielizny,
    Była symbolem Ojczyzny,
    A łóżko ofiarnym stosem!
    (Tak w męczeństwa aureoli
    Z każdą popływał w gondoli,
    Potem – ona poszła z dzieckiem,
    A on rozmawiał z Czarnieckim!)
  Zobacz w Wikiźródłach inne utwory Zygmunta Krasińskiego

Zobacz też

edytuj
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Zygmunt_Krasiński&oldid=591307”