Tatry
pasmo górskie w Europie
Tatry – najwyższe pasmo górskie w łańcuchu Karpat (Karpaty Zachodnie). Tatry są objęte ochroną przez ustanowienie na ich obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego.
- Były Tatry oddawna i będą nadal zawsze niewyczerpanem źródłem natchnienia dla poety i malarza, skarbnicą dla twórczej pracy geologa i geografa, zoologa i botanika. Tutaj po wszystkie czasy młodzież każdego pokolenia uczyć się będzie kochać ziemię polską, tutaj człowiek, strudzony życiem, znajdzie wytchnienie i odpoczynek, tutaj wreszcie u stóp Tatr znajdzie chory człowiek ulgę w cierpieniu i uzdrowienie.
- Autor: Alojzy Milata
- Źródło: Dookoła Tatr. Szkic krajoznawczy z 1 mapką i 13 rycinami, wyd. Księgarnia B. Kotuli, Cieszyn 1924, s. 3–4.
- Ciche, mistyczne Tatry, owe wieczne głusze
zimowych, śnieżnych pustyń, owe zapadliska,
niedostępne wśród złomów, gdzie jeden się wciska
mrok i gdzie wicher końcem swych skrzydeł uderza- Autor: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Ciche, mistyczne Tatry...
- Dla mnie Tatry to nie teren dotykalnej penetracji, mówiłem ci już wielokrotnie; to obszar wyobraźni. Ja je najlepiej widzę nocą. A wędruję po nich ustawicznie przez całą dobę.Deptanie pozostawmy prostaczkom.
- Autor: Jalu Kurek, Świnia Skała
- Hej za mną w Tatry! W ziemię czarów,
Na strome szczyty gór.
Okiem rozbijem dal obszarów,
Czołami sięgniem chmur.- Autor: Władysław Ludwik Anczyc, W Tatry
- Jak potopu świata fale
Zamrożone w swoim biegu,
Stoją nagie Tatry w śniegu,
By graniczny słup zuchwale!
Biodra Tatrów las osłania,
Ponad nimi stoi chmura,
A po halach wiatr przegania
Uronione orle pióra.- Autor: Wincenty Pol, Pieśń o ziemi naszej
- Kłaniaj się górom, córeczko, kłaniaj się górom,
Śniegom słonecznie kipiącym, świtom tatrzańskim,
Olśniewającym lazurom, olśnionym chmurom,
Kłaniaj się córko, wysokim dniom zakopiańskim!- Autor: Julian Tuwim, Do córki w Zakopanem
- Na szczytach Tatr, na szczytach Tatr,
Na sinej ich krawędzi,
Króluje w mgłach świszczący wiatr
I ciemne chmury pędzi.- Autor: Adam Asnyk
- Źródło: Ulewa w: Poezye, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, Lwów 1898, s. 200.
- Niech się święcą matki Tatry,
Na ich łonie, sercu lżéj.- Autor: Jadwiga Łuszczewska, Piosenka w Karpatach, Wybór poezji. Xsięga pierwsza., Warszawa, 3 czerwca 1897r.
- O pustyni tatrzańska! bo na tym obszarze
Całej mojej ojczyzny – o skalna świątyni –
W tobie jednej są jeszcze – swobody ołtarze!- Autor: Franciszek Nowicki, Tatry. Obrazy pustyni
- Oto są sprawy najprostsze.
I nic
ponad Tatrami.- Autor: Jalu Kurek, Wysoka Gerlachowska
- Oto Tatry opętane mitologią. Tu nie mają nic do roboty sprawy ludzkie.
- Autor: Jalu Kurek, Świnia Skała
- Płonie kamienna Tatr korona,
A cisza siada między granie,
Rozleniwiała, rozmarzona.- Autor: Jan Kasprowicz, Cisza wieczorna
- (...) prawdę bowiem rzekłszy, to właśnie profesorowie krakowskiego Gimnazjum św. Anny w niemałym stopniu przyczynili się do wzrostu tatrzańskich zainteresowań młodzieży.
- Autor: Jacek Kolbuszewski, Tatry w literaturze polskiej, część I (1805–1888), część II (1889–1939), Kraków 1982, s. 247.
- Ptakiem, obłokiem, wiatrem,
oszczepem zielistym smreka,
turnią, co drzewo liże,
i niebem, które jest bliżej,
wylatuje się w bezmiar człowieka.
Tatry. Bez wieka.- Autor: Tadeusz Bocheński, Gniazdo
- Skądkolwiek wieje wiatr zawsze ma zapach Tatr.
- Autor: Jan Sztaudynger
- Słyszę:
Kamienuje tę przestrzeń niewybuchły huk skał.
To – wrzask wody obdzieranej siklawą z łożyska
i
gromobicie ciszy.- Autor: Julian Przyboś, Z Tatr
- Tatry! wy niezgłębione otchłanie Prawiecznej niewiadomej Duszy!
strażniki piekła mego, grozicie krawędźmi skał!
Księżyc tu mnie rozskrzydla i więzy moje kruszy,
tu idę w Dantejski szał!- Autor: Tadeusz Miciński, Echo hejnału
- Tatrzańskie stoki w ziołach toną
I noszą odzież rozkwieconą- Autor: Maria Konopnicka, Na szczytach
- Wróć. Tatry przyzwały cię tęsknotą.
Pomówimy sam na sam o tobie.
Samotne jak ty – kipiące i dzikie –
czekamy odważnie.
A czas nam serca szarpie i żłobi
jak potok.- Autor: Teresa Harsdorf - Bromowiczowa, Twój powrót
- Wszystko minęło, lecz wyście przetrwały.
Takie same strzeliste, dumne i groźne,
jak w dniu owym, gdyście się wzniosły ponad poziom nizin (...)
stałyście się marzeniem, tęsknotą ludzi spragnionych modlitwy bezsłownej i słońca (...)
Tatry wy boże, niczyje...- Autor: Mariusz Zaruski Na Bezdrożach Tatrzańskich
- Wydaje mi się, a nawet jestem pewien, że Tatry są jedynym miejscem na kuli ziemskiej, gdzie mamy do czynienia z osobistą aktywną interwencją boską. Może więc na tym obszarze wyraża się w taki sposób młodość niedojrzała świata?
- Autor: Jalu Kurek, Świnia Skała