Jan Chryzostom

biskup Konstantynopola, pisarz chrześcijański

Jan Chryzostom (ok. 350–407) – patriarcha Konstantynopola, pisarz chrześcijański, uznawany za największego kaznodzieję kościoła Wschodu, doktor Kościoła, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

  • A nic tak nie niszczy dobra, jak udane dobro.
    • Źródło: Homilia 19 do 7. rozdz. Ewangelii wg św. Mateusza.
    • Zobacz też: dobro
Św. Jan Chryzostom
  • Bóg dał kapłanom taką moc, jakiej nie użyczył ani aniołom, ani archaniołom: tym, co mieszkają na ziemi, zlecił, by szafowali tym, co jest w niebie.
    • Źródło: „Zawsze Wierni” nr 4 (173), lipiec-sierpień 2014, s. 7.
    • Zobacz też: kapłan
  • Ci są bogatszymi od wszystkich, którzy żądze bogactw przytłumili.
    • Źródło: Wykład Ewangelii św. Mateusza, homilia 4.
    • Zobacz też: bogactwo
  • Cóż powiedzieć na to, gdybyśmy, mając być aniołami i synami Bożymi, nie starali się być nawet ludźmi?
    • Źródło: Myśli św. Jana Chryzostoma, "Człowiek", 55. Księgarnia Św. Wojciecha, 1937.
    • Zobacz też: człowiek, anioł
  • Czystość i nieczystość nie są wypływem wrodzonej nam natury, ale zależą od wolnej woli tych, którzy daną rzecz przedsiębiorą.
    • Źródło: Myśli św. Jana Chryzostoma, "Wolna wola", 59. Księgarnia Św. Wojciecha, 1937.
    • Zobacz też: czystość, wolna wola
  • Dawniej domy przypominały kościoły. Obecnie kościoły robią wrażenie pospolitych domów.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 181.
    • Zobacz też: kościół
  • Diabeł nas dlatego wtrąca w myśli rozpaczliwe, by z nas wyrwać pokładaną w Bogu nadzieję, bezpieczną kotwicę, podporę naszego życia, przewodniczkę w drodze ku niebu, zbawczynię dusz zgubionych. Ona bowiem, jakby łańcuch mocny zwisający z nieba, podnosi nasze dusze, ciągnąc zwolna ku szczytom.
    • Źródło: Myśli św. Jana Chryzostoma, "Szatan", 54. Księgarnia Św. Wojciecha, 1937.
    • Zobacz też: rozpacz, Bóg, szatan, nadzieja
  • Dlaczego wszyscy nie będziemy zbawieni? Dlatego, że nie wszyscy będą tego chcieli. Łaska, która jest darmowa, zbawia tylko pragnących dostąpić zbawienia, a tych, którzy tego nie chcą, nie zbawia.
  • Gdy ktokolwiek wyrządził ci przykrość, nie patrz na niego, ale na szatana, który go do tego nakłonił. Na szatana skieruj cały swój gniew. Temu zaś, który uległ szatanowi, okaż litość. Jeżeli tego nie uczynimy, na próżno i daremnie przyszliśmy na ten świat, a raczej przyszliśmy na nasze nieszczęście.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 252.
  • Gdy żyjemy w nieprawości, natenczas choćby nam nikt nie złorzeczył, wtedy jesteśmy najnieszczęśliwszymi ze wszystkich; ale gdy o cnotę się staramy, wtedy choćby cały świat źle o nas mówił, będziemy najszczęśliwsi ze wszystkich.
    • Źródło: Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Homilia 15
  • Jak mistrz, jak rzeźbiarz, znalazłszy odpowiedni materiał, znalazłszy drzewo najzdatniejsze, robi z niego najpiękniejsze naczynie, tak i Chrystus, znalazłszy najświętsze ciało i duszę Panny, utworzył – taki, jaki chciał – najpiękniejszy i żywy przybytek dla Siebie.
    • Opis: Bogarodzicy
    • Źródło: Myśli św. Jana Chryzostoma, "Bogarodzica", 29. Księgarnia Św. Wojciecha, 1937.
    • Zobacz też: Jezus Chrystus
  • Jak okręt bez sterów i kotwicy jest igraszką wiatrów, tak naszym rozumem miotają błędne myśli bez kotwicy wiary.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 258.
  • Jałmużnę ocenia się nie według miary daru, ale hojności serca.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 194.
    • Zobacz też: filantropia
  • Kiedy wyruszacie w drogę, przybierzcie na siebie łagodność owiec, chociaż zamierzacie iść do wilków – a nawet nie tylko do wilków, lecz pomiędzy nie: wtedy bowiem najwyraźniej ukażę moją moc, kiedy wilki zostaną pokonane przez owce, zaś owce, jakkolwiek znajdują się pośród wilków i odnoszą rany od niezliczonych ukąszeń, nie tylko nie zginą, lecz nawet przemienią wilki, dając im swoją własną naturę. Większą jest bowiem rzeczą i bardziej zadziwiającą odmienić usposobienie nieprzyjaciela, odwrócić całkiem jego duszę, niż go zabić… Dopóki jesteśmy owcami, zwyciężamy. Choćby osaczyło nas tysiąc wilków, weźmiemy nad nimi górę i będziemy zwycięzcami. Jeśli wszakże staniemy się wilkami, poniesiemy klęskę. Wtedy bowiem odjęta nam będzie pomoc Pasterza, który pasie nie wilki, lecz owce. Odejdzie On od ciebie i opuści cię, bo nie pozwalasz Mu objawić swojej mocy. Jeśli się jednak okażesz łagodny, wtedy zwycięstwo Jemu tylko przypadnie.
    • Źródło: Homilia 34
  • Kto wie, może nawet część kąkolu zmieni się w dobre ziarno? Jeśli więc teraz go wyrwiesz, zubożysz przyszłe żniwo poprzez wyrywanie tych, którzy mogą się zmienić i stać lepszymi. On [Pan] nie zabrania nam bynajmniej represjonowania heretyków, uciszania ich, odmawiania im wolności słowa, rozpraszania ich zebrań, nieprzyjmowania ich przysiąg. To, czego zabrania, to jedynie przelewania ich krwi i zabijania ich.
    • Źródło: Homilia 46 o św. Mateuszu, cyt. za: Tomasz z Akwinu, Catena aurea, w: Mathaeum XIII, 29, 30.
    • Zobacz też: herezja
  • Należy być cierpliwym, gdy chodzi o osobiste krzywdy; natomiast obojętność na krzywdy wymierzone przeciw Bogu byłaby zbyt bezbożna.
  • Nic nas tak Bogu podobnymi nie czyni, jak gdy złym i takim, którzy nam krzywdę czynią, przebaczamy, jak to Chrystus uczył mówiąc, że słońce Jego wschodzi nad złymi i dobrymi.
    • Źródło: Wykład Ewangelii św. Mateusza, homilia 19.
  • Nic nie jest bardziej fałszywe, niż bogactwo. To nieprzyjazny towarzysz. To wewnętrzny wróg.
    • Źródło: „Dziś”, tom X, 1999.
  • Oszczerstwo jest gorsze od kanibalizmu.
    • Źródło: „Dziś”, tom X, 1999.
  • Pan Bóg postawił przed oczyma narodów pogańskich ten świat stworzony, aby zarówno mędrzec, jak prostak, zarówno Scyta, jak barbarzyńca mógł na widok świata widzialnego i piękności jego dźwignąć się do poznania Boga.
    • Źródło: Homilia 3. na temat Listu do Rzymian.
  • Pokora. (…) Ona jest matką mądrości. Kto będzie ją miał, ten posiądzie również resztę.
    • Źródło: Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Homilia XLVII: Mt 13, 34–52
  • Stwierdzam i wyznaję, że dzielenie Kościoła jest złem nie mniejszym, niż popadanie w herezję.
    • Źródło: Homilia 11. na list do Efezjan.
  • W rozkoszy dusza się rozpływa i mięknie; w smutku zaś skupia się i nabiera rozumu, uwalnia się od całego roju namiętności, staje się wznioślejszą i silniejszą.
    • Źródło: Wykład Ewangelii św. Mateusza, homilia 40.