Eneida

poemat epicki Wergiliusza

Eneida (łac. Aeneis) – rzymski poemat epiczny, napisany heksametrem przez Publiusza Wergiliusza Marona, opiewający w 12 księgach o łącznym rozmiarze 9892 wierszy dzieje Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian.

  • Bogowie inaczej postanowili.
    • Dis aliter visum. (łac.)
    • Źródło: II, 428
Ucieczka Eneasza z Troi
(Federico Barocci, 1598)
  • Bóg, oto bóg.
    • Deus, ecce deus. (łac.)
    • Źródło: VII, 46
  • Dusza wzdryga się na wspomnienie.
    • Animus meminisse horret. (łac.)
    • Źródło: VI, 12
    • Zobacz też: wspomnienie
  • Gdzieniegdzie widać ich, jak pływają po bezkresnej głębinie.
  • Idź i kończ podejrzane dzieło.
    • Carpe viam et suspectum perfice munus. (łac.)
    • Źródło: VI, 629
  • Każdego pociągają inne przyjemności.
    • Trahit sua quemque voluptas. (łac.)
    • Źródło: II, 65
    • Zobacz też: przyjemność
  • Lękam się Danajów [Greków], nawet gdy składają dary.
    • Timeo Danaos et dona ferentes. (łac.)
    • Źródło: II, 49
    • Zobacz też: dar
  • Mury wyniosłej Romy.
    • Altae moenia Romae. (łac.)
    • Źródło: I, 17
  • Nie daj się powalić przez nieszczęście, ale przeciwstawiaj mu się z wzmożoną odwagą.
  • Niechaj prowadzą wojny i zawierają pokój, którzy prowadzić je powinni.
    • Bella viri pacemque gerant, quis bella gerenda. (łac.)
    • Źródło: III, 414
    • Zobacz też: pokój, wojna
  • Niestałą i zmienną zawsze kobieta.
    • Varium et mutabile semper femina. (łac.)
    • Źródło: IV, 569
    • Zobacz też: kobieta
  • Oby z kości naszych powstał mściciel.
    • Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor. (łac.)
    • Źródło: IV, 625
    • Zobacz też: zemsta
  • Opiewam orężne czyny męża.
    • Arma virumque cano. (łac.)
    • Inne tłumaczenie: Broń i męża opiewam.
    • Opis: początek utworu.
  • Oszczędzać poddających się i poskramiać pysznych.
    • Parcere subiectis et debellare superbos. (łac.)
    • Źródło: VI, 853
    • Zobacz też: pycha
  • Po tej jednej zbrodni poznasz wszystkich.
    • Crimen ab uno disce omnes. (łac.)
    • Źródło: II, 65
    • Zobacz też: zbrodnia
  • Po tym jednym [przykładzie ich łajdactwa] sądź ich wszystkich.
    • Ab uno disce omnes. (łac.)
    • Źródło: II, 65
  • Pogłoska rośnie chodząc.
    • Inne tłumaczenie: Plotka rozrasta się po drodze.
    • Crescit (eundo) fama. (łac.)
    • Źródło: IV, 175
    • Zobacz też: plotka
  • Poruszę Acheront (piekło).
    • Acherontis movebo. (łac.)
    • Źródło: VII, 312
    • Zobacz też: piekło
  • Porzuć nadzieję, że prośbami zmienisz los przez bogów wyznaczony.
    • Desine fata deum flecti sperare precando. (łac.)
    • Źródło: I
  • Przeklęta żądza złota!
    • Auri sacra fames! (łac.)
    • Źródło: III, 57
    • Zobacz też: złoto, żądza
  • Przeznaczenie znajdzie drogę.
    • Fata viam invenient. (łac.)
    • Źródło: X, 113
    • Zobacz też: przeznaczenie
  • Równina, gdzie była Troja.
    • Campus, ubi Troia fuit. (łac.)
    • Źródło: III, 11
  • [Bóg] Spojrzał życzliwie na nasze przedsięwzięcie.
    • Annuit coeptis. (łac.)
    • Opis: użyte także jako dewiza wielkiej pieczęci USA.
    • Źródło: IX, 625
  • Śmiałym los sprzyja.
    • Audentes Fortuna iuvat. (łac.)
    • Źródło: X, 284
    • Zobacz też: szczęście
  • Tak kroczy się ku gwiazdom.
    • Sic itur ad astra. (łac.)
    • Źródło: IX, 641
    • Zobacz też: gwiazda
  • Widać niewielu rozbitków pływających po niezmiernej głębinie.
    • Znaczenie: wyjątki w masie.
    • Źródło: I, 118
  • Wierzcie temu, który sam doświadczył.
    • Experto credite. (łac.)
    • Źródło: XI, 283
  • Znów czuję iskrę dawnego płomienia.
    • Agnosto veteris vestigia flammae. (łac.)
    • Źródło: 4, 23
  • Życzenie twoje jest dla mnie rozkazem.
    • Mihi iussa capessere fas est. (łac.)
    • Źródło: IV, 77