Eneida

Eneida (łac. Aeneis) – rzymski poemat epiczny, napisany heksametrem przez Publiusza Wergiliusza Marona, opiewający w 12 księgach o łącznym rozmiarze 9892 wierszy dzieje Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian.

• Bogowie inaczej postanowili.
  • Dis aliter visum. (łac.)
  • Źródło: II, 428

Ucieczka Eneasza z Troi
(Federico Barocci, 1598)

• Bóg, oto bóg.
  • Deus, ecce deus. (łac.)
  • Źródło: VII, 46

• Dusza wzdryga się na wspomnienie.
  • Animus meminisse horret. (łac.)
  • Źródło: VI, 12
  • Zobacz też: wspomnienie

• Gdzieniegdzie widać ich, jak pływają po bezkresnej głębinie.
  • Apparent rari nantes in gurgite vasto. (łac.)
  • Opis: także napis na pomniku hetmana Stanisława Żółkiewskiego, wystawionym w 1677 przez Jana III Sobieskiego w kościele w Żółkwi.
  • Źródło: I, 118

• Idź i kończ podejrzane dzieło.
  • Carpe viam et suspectum perfice munus. (łac.)
  • Źródło: VI, 629

• Każdego pociągają inne przyjemności.
  • Trahit sua quemque voluptas. (łac.)
  • Źródło: II, 65
  • Zobacz też: przyjemność

• Lękam się Danajów [Greków], nawet gdy składają dary.
  • Timeo Danaos et dona ferentes. (łac.)
  • Źródło: II, 49
  • Zobacz też: dar

• Mury wyniosłej Romy.
  • Altae moenia Romae. (łac.)
  • Źródło: I, 17

• Nie daj się powalić przez nieszczęście, ale przeciwstawiaj mu się z wzmożoną odwagą.
  • Tu ne cede malis, sed contra audentior ito. (łac.)
  • Zobacz też: nieszczęście, odwaga

• Niechaj prowadzą wojny i zawierają pokój, którzy prowadzić je powinni.
  • Bella viri pacemque gerant, quis bella gerenda. (łac.)
  • Źródło: III, 414
  • Zobacz też: pokój, wojna

• Niestałą i zmienną zawsze kobieta.
  • Varium et mutabile semper femina. (łac.)
  • Źródło: IV, 569
  • Zobacz też: kobieta

• Oby z kości naszych powstał mściciel.
  • Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor. (łac.)
  • Źródło: IV, 625
  • Zobacz też: zemsta

• Opiewam orężne czyny męża.
  • Arma virumque cano. (łac.)
  • Inne tłumaczenie: Broń i męża opiewam.
  • Opis: początek utworu.

• Oszczędzać poddających się i poskramiać pysznych.
  • Parcere subiectis et debellare superbos. (łac.)
  • Źródło: VI, 853
  • Zobacz też: pycha

• Po tej jednej zbrodni poznasz wszystkich.
  • Crimen ab uno disce omnes. (łac.)
  • Źródło: II, 65
  • Zobacz też: zbrodnia

• Po tym jednym [przykładzie ich łajdactwa] sądź ich wszystkich.
  • Ab uno disce omnes. (łac.)
  • Źródło: II, 65

• Pogłoska rośnie chodząc.
  • Inne tłumaczenie: Plotka rozrasta się po drodze.
  • Crescit (eundo) fama. (łac.)
  • Źródło: IV, 175
  • Zobacz też: plotka

• Poruszę Acheront (piekło).
  • Acherontis movebo. (łac.)
  • Źródło: VII, 312
  • Zobacz też: piekło

• Porzuć nadzieję, że prośbami zmienisz los przez bogów wyznaczony.
  • Desine fata deum flecti sperare precando. (łac.)
  • Źródło: I

• Przeklęta żądza złota!
  • Auri sacra fames! (łac.)
  • Źródło: III, 57
  • Zobacz też: złoto, żądza

• Przeznaczenie znajdzie drogę.
  • Fata viam invenient. (łac.)
  • Źródło: X, 113
  • Zobacz też: przeznaczenie

• Równina, gdzie była Troja.
  • Campus, ubi Troia fuit. (łac.)
  • Źródło: III, 11

• [Bóg] Spojrzał życzliwie na nasze przedsięwzięcie.
  • Annuit coeptis. (łac.)
  • Opis: użyte także jako dewiza wielkiej pieczęci USA.
  • Źródło: IX, 625

• Śmiałym los sprzyja.
  • Audentes Fortuna iuvat. (łac.)
  • Źródło: X, 284
  • Zobacz też: szczęście

• Tak kroczy się ku gwiazdom.
  • Sic itur ad astra. (łac.)
  • Źródło: IX, 641
  • Zobacz też: gwiazda

• Widać niewielu rozbitków pływających po niezmiernej głębinie.
  • Znaczenie: wyjątki w masie.
  • Źródło: I, 118

• Wierzcie temu, który sam doświadczył.
  • Experto credite. (łac.)
  • Źródło: XI, 283

• Znów czuję iskrę dawnego płomienia.
  • Agnosto veteris vestigia flammae. (łac.)
  • Źródło: 4, 23

• Życzenie twoje jest dla mnie rozkazem.
  • Mihi iussa capessere fas est. (łac.)
  • Źródło: IV, 77