Victor Hugo

francuski pisarz, poeta, dramaturg i polityk (1802–1885)

Victor Marie Hugo (1802–1885) – francuski pisarz.

Wiktor Hugo (1883)

Katedra Marii Panny w Paryżu

edytuj
  • Bo choćby człowiek w nic nie wierzył, zdarzają się w życiu chwile, kiedy wyznaje się tę wiarę, której świątynia stoi najbliżej.
  • Człowiek potrzebuje uczucia, życie bez tkliwości i bez miłości jest tylko bezdusznym, skrzypiącym i smutnym mechanizmem.
  • – Czy ty wiesz, co to jest przyjaźń? – zapytał.
    – Tak – odrzekała Cyganka. – To kiedy się jest siostrą i bratem, to dwie dusze, co się dotykają nie zlewając w jedną, to dwa palce u ręki.
    – A miłość? – pytał dalej Gringoire.
    – O! Miłość… – odezwała się, a głos jej drżał i oczy pałały. – To być dwojgiem, co w jedno się zlewają. To mężczyzna i kobieta stopieni w jednego anioła. To niebo!
  • Królowie są jak Jowisz Kreteński: mają uszy w nogach.
  • Księga zabije gmach.
  • Mody zrobiły więcej złego niż rewolucje.
    • Opis: o katedrze
  • Nadmierny ból, jak i nadmierna radość, jest rzeczą gwałtowną i trwa krótko; serce człowieka nie wytrzymuje zbyt długo żadnej krańcowości.
  • Oto jest życie! Najczęściej nasi najlepsi przyjaciele są sprawcami naszego upadku.
  • Ówczesna sprawiedliwość niewiele się troszczyła o ścisłość i rzetelność w procesach kryminalnych. Byleby można było powiesić obwinionego – o resztę niewiele dbano.
  • Stawał się więc coraz bardziej uczony, a zarazem – naturalnym biegiem rzeczy – coraz bardziej surowy jako ksiądz, coraz bardziej smutny jako człowiek.
    • Opis: o Klaudiuszu Frollo.
  • Ukarać lud za to, że śmie żądać, i… zrobić to, czego żąda.
    • Opis: Wilhelm Rym o Ludwiku XI

Nędznicy

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Nędznicy (powieść).
  • Bo miłość jest jak drzewo: sama z siebie rośnie, głęboko zapuszcza korzenie w całą istotę człowieka i nieraz, na ruinie serca, dalej się zieleni.
  • Myśl jest pracą umysłu, marzenie jest jego rozkoszą. Kto myśl zastępuje marzeniem, ten nie odróżnia pożywienia od trucizny.
  • Nikt nie śledzi tak bacznie postępowania innych ludzi jak ten, komu nic do tego.
  • Śmiech jak słońce spędza zimę z twarzy ludzkiej.
    • Le rire, c’est le soleil; il chasse l’hiver du visage humain. (fr.)

Pracownicy morza

edytuj
  • Człowiek w obliczu nocy czuje się niepełny w swoim człowieczeństwie. Widzi ciemność i odczuwa swą ułomność.
  • Najbardziej obciążają człowieka książki, których nie czyta.
  • Jej istnienie jest faktem, jej nieistnienie powinno być prawem.
  • 29 listopada 1830 Polska poczuła, że przyszedł moment, aby nie dopuścić do przedawnienia narodowości, i w owym dniu zadała ten potężny cios szablą. Ta szabla została później złamana. Porządek – wypowiedziano to plugawe słowo – porządek zapanował w Warszawie. Ten lud, który był bohaterem, stał się znów niewolnikiem i znów przywdział zgrzebny strój galernika. Władcy godni katorgi znowu przykuli do łańcucha tego katorżnika godnego aureoli.
    • Opis: o Polsce pod zaborami i powstaniu listopadowym 1830.
    • Źródło: Wiesław Mateusz Malinowski, Jerzy Styczyński, Polska i Polacy w literaturze francuskiej (XIV–XIX w.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016, PDF, s. 296
  • Aby być dobrym, nie wystarczy przemilczeć pewnych prawd. Trzeba jeszcze mówić pewne kłamstwa.
  • Bądź jak ptak, który spocząwszy w locie swym na gałązce, chociaż ona ugina się pod jego ciężarem, nie przestaje śpiewać, bo wie, że ma skrzydła, które go ustrzegą od zagłady.
  • Bądź taki, abyś nie musiał czerwienić się przed samym sobą.
  • Błądzić jest rzeczą ludzką. Lenić się jest rzeczą paryską.
    • Źródło: Stephen Clarke, 1000 lat wkurzania Francuzów, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2012, s. 447, tłum. Stanisław Kroszczyński.
  • Czym jest historia? Echem przeszłości odbitym przez przyszłość. Odblaskiem przyszłości rzuconym w przeszłość.
  • Demokracja to przyszłość, to rzeczywistość dzisiejsza, konieczność jutrzejsza, cel każdego inteligentnego rządu, istota ludzkiej polityki, powolne, tajemnicze i słuszne dzieło ewangelii, budowla samego Jezusa Chrystusa.
  • Do wielkich osiągnięć przez wąskie ścieżki.
    • Ad augusta per angusta. (łac.)
    • Opis: hasło spiskowców.
    • Źródło: Hernani, 4
    • Zobacz też: ścieżka
  • Dobra kobieta inspiruje mężczyznę, dowcipna go interesuje, piękna oczarowuje, lecz współczująca go dostanie.
  • Dyplomaci mogą zdradzać wszystko. Z wyjątkiem swoich uczuć.
    • Źródło: Jerzy Michałowski, Noty i anegdoty dyplomatyczne, red. Maria Błaszczykowa, wyd. Iskry, Warszawa 1977, s. 102.
    • Zobacz też: dyplomata
  • Gdy miłość stopiła i zmieszała dwie istoty w jedność anielską i świętą, oboje znaleźli tajemnicę życia i są już tylko dwoma kształtami jednego losu, i są już tylko dwoma skrzydłami jednego ducha.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Gdy wszystko karleje, wy, kobiety, pozostajecie wielkie.
  • Gdyby ani jeden człowiek na świecie nie kochał, słońce by zgasło.
  • Gdzie kończy się teleskop, zaczyna się mikroskop. Przez który z nich więcej widać?
    • Źródło: Małgorzata Kronenberger, Muzykoterapia. Podstawy teoretyczne do zastosowania muzykoterapii w profilaktyce stresu, Mediatour, Szczecin 2003, ISBN 8391200620.
  • Głupcem wolno być każdemu, ale pod jednym warunkiem: żeby nie dawał złego przykładu.
  • Jestem bardzo Polakiem, ponieważ jestem bardzo Francuzem.
  • Kobieta, która ma jednego kochanka jest aniołem, która ma dwóch jest potworem, która ma trzech jest kobietą.
  • Kochać to jedyna rzecz, mogąca zapełnić wieczność. Nieskończoność potrzebuje bezkresów.
  • Kto daje biednemu, pożycza Panu Bogu.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 22.
    • Zobacz też: filantropia
  • Marzenia wielkich ludzi są nabrzmiałe przyszłością. Myśliciele śnią w zgodzie z tym, co ma być.
  • Melancholia to szczęście bycia smutnym.
    • La mélancolie, c’est le bonheur d’être triste. (fr.)
    • Autor: Victor Hugo, Pracownicy morza
  • Mężczyźni polują, kobiety łowią.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Miłości! – gaje pogody,
    I łzawych cierpień bez miary,
    Złorzeczy ci gorzko młody,
    Ale uwielbia cię stary.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Miłość jest gorącym zapomnieniem o wszystkim.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Miłość jest to źródło wszystkich cnót ludzkich.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Miłość nawet wśród swoich smutków sama w sobie jest pociechą.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Miłości nigdy dosyć. Jesteś szczęśliwy – pożądasz raju, jesteś w raju – rad byś dostać się do nieba.
  • Miłość prawdziwa składa się z rzeczy nieskończenie wielkich i zarazem nieskończenie małych.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Miłość to morze, którego wybrzeżem jest kobieta.
  • Miłość wystarcza. Nic więcej nie żądajcie. Nie znajdziecie piękniejszej perły w tajemniczych fałdach życia. Miłość jest spełnieniem wszystkich pragnień.
    • Źródło: Nie jedno ma imię: Aforyzmy o miłości, wyb. Kiejstut R. Szymański, Wrocław 1997.
  • Można stawić opór najazdowi armii, ale nie inwazji myśli.
    • On résiste à l’invasion des armées; on ne résiste pas à l’invasion des idées. (fr.)
  • Muzyka wyraża to, co nie może być wypowiedziane i co nie może być stłumione.
    • Źródło: Małgorzata Kronenberger, Muzykoterapia. Podstawy teoretyczne do zastosowania muzykoterapii w profilaktyce stresu, Mediatour, Szczecin 2003, ISBN 8391200620.
  • Na pewnym stopniu urody ciało ma nieomal prawo do nagości, spowija je bowiem zasłona z blasku.
  • Największe szczęście to pewność, że jesteśmy kochani ze względu na nas samych, albo raczej pomimo nas samych.
  • Nic nie tworzy przyszłości tak jak marzenia.
  • Nie bądźmy już Anglikami, Francuzami czy Niemcami. Bądźmy Europejczykami. Nie, nie Europejczykami, bądźmy ludźmi. Bądźmy ludzkością. Wystarczy, że wyzbędziemy się jednego z ostatniego przejawu samolubstwa – patriotyzmu.
    • Źródło: Stephen Clarke, 1000 lat…, op. cit., s. 447
  • Nie ma ważniejszego zadania, jak być miłym i pełnym uroku. Krzewić radość, promieniować szczęściem, rozlewać jasność na ciemnych drogach życia… Czyż nie jest to największa przysługa dla innych?
  • Nie ma na świecie nic równie potężnego jak pomysł, którego czas właśnie nadszedł.
  • Nienawidzę kościoła, kocham ludzi, wierzę w Boga.
  • Nie tępcie występku, jeżeli chcecie mieć czarujące kobiety – oto reguła. W przeciwnym wypadku podobni będziecie głupcom, co niszczą gąsienice, przepadając za motylami.
  • Niestety, jesteś związana, zwyciężona i chylisz się ku mogile, a twoje białe ręce, zamiast synów, przyciskają do piersi skrwawiony krucyfiks. Na twojej królewskiej szacie znać jeszcze odciski butów Baszkirów, którzy przeszli po twoim ciele. Od czasu do czasu słychać brzmienie czyjegoś głosu, odgłos czyichś ciężkich krokow, widać błysk szabli, a ty pod murem, ociekającym twymi łzami, podnosząc umęczone ręce i głowę, która się chwieje, i oczy, które zdają się zachodzić mgłą śmierci, mówisz: „Siostro moja, Francjo, czy nic dla mnie nie świta?”
  • Nietrudno jest być dobrym, trudno jest być szczęśliwym.
  • Pewnego pięknego dnia Europa, którą Polska ocaliła przed Turcją, wydała Polskę Rosji (…). Polska stała na warcie.Europa ją wydała. Komu? Wrogowi. A kto dokonał tej rzeczy, dla której nie ma nazwy? Dyplomaci, ówczesne mózgi polityczne, zawodowi mężowie stanu. Otóż jest to nie tylko niewdzięczność, jest to niedorzeczność. Jest to nie tylko podłość, jest to głupota (…). Polacy, mówię to wam z głębi duszy, ja was podziwiam. Jesteście weteranami prześladowania. Na tym kielichu goryczy, z którego dziś pijemy, znajdujemy ślad waszych ust. Wy nosicie szlify wygnańcze. Wasi bracia są na Syberii, jak nasi są w Afryce. Wygnańcy z Polski! proskrybowani z Francji kłaniają się wam.
    • Opis: o Polsce pod zaborami.
    • Źródło: Wiesław Mateusz Malinowski, Jerzy Styczyński, Polska i Polacy w literaturze francuskiej (XIV – XIX w.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016. PDF, s. 296
  • Pogarda to policzek wymierzony na odległość.
  • Poza Francją to tu, to tam w Europie mordowane są całe narody, masowo deportowane, zakuwane w kajdany; Irlandię obraca się w cmentarz, Włochy obraca się w więzienie, Syberię zasiedla się Polską (…)
  • Prawdziwa miłość nie ulega zobojętnieniu, cała jest z ducha, więc nie stygnie. Żar się spopiela, ale nie gwiazda.
  • Przez życie, jak przez błoto, idzie się z trudem.
  • Przynoszę wam nowinę milordowie. Rodzaj ludzki istnieje…
  • Przyszłość ma wiele nazw. Dla słabych oznacza nieuchronność, dla bojaźliwych nieznane, zaś dla odważnych oznacza szansę.
  • Śmierć śmierci!
  • … w tym ogromnym rumowisku ohydnych umów, które stanowią to co kancelarie nazywają obecnym prawem publicznym Europy – kramarzenie ziemiami, zakup ludów, sprzedaż narodów, – w tej obmierzłej kupie pergaminów, opatrzonych pieczęciami wszystkich cesarzy i królów, gdzie pierwszą stronę stanowi traktat rozbiorowy z r. 1772 a ostatnią traktat rozbiorowy z r. 1815, zieje otwór głęboki, straszliwy, groźny, rana otwarta, która przedziurawia plikę na wylot. Ktoż tego dokonał? Szabla polska. Iloma pchnięciami? Jednym. Kiedy? 29 listopada 1830.
  • Wszystkie armie świata zebrane razem nie są w stanie powstrzymać postępu, którego czas właśnie nastał.
    • Źródło: Matthias Rath, Dlaczego zwierzęta nie dostają zawałów serca… tylko my ludzie. Wyd. Dr. Rath Education Services, Almelo 2005, ISBN 9076332509, s. 2.
    • Zobacz też: postęp
  • Zdobyłem i zburzyłem wam Bastylię rymów.
  • Złudzenie to pokarm dla marzeń, odjąć miłości złudzenia – to odjąć jej pożywienie.
    • l’illusion est le pain du songe; ôter l’illusion à l’amour, c’est lui ôter l’aliment. (fr.)
    • Źródło: Człowiek śmiechu, tłum. Hanna Szumańska-Grossowa, Paryż 1869 w: Człowiek śmiechu tom I, wyd. Tower Press 2000.

O Wiktorze Hugo

edytuj
  • Jedynym majestatem jest tu Victor Hugo.
    • Opis: według anegdoty cesarz Brazylii Piotr II (1825–1891) odwiedził Hugo we Francji. Gdy wnuczka pisarza przywitała go słowami wasza cesarska wysokość, Piotr II odpowiedział powyższym cytatem.
    • Źródło: Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, wyd. Iskry, Warszawa 2002, ISBN 8320717051, s. 501.
  • Obrońca każdej idei wzniosłej, mającej dobro społeczne na celu, Wiktor Hugo gorąco i odważnie przemawiał za równouprawnieniem kobiet, uznając równouprawnienie to za jedno z głównych zadań naszego wieku. Nie tylko w poezjach jego spotykamy liczne ustępy, w których z siłą głębokiego przekonania odzywa się w tym duchu, lecz zasady swoje stwierdził czynem, przyjmując honorową prezydenturę Ligi Obrony Praw Kobiety i występując wielokrotnie w obronie tej kwestii.