Epitafia

lista w projekcie Wikimedia

Epitafium – napis na nagrobku lub pomniku upamiętniającym zmarłego, także utwór o takim charakterze.

  • A koniec jest początkiem i nową nadzieją…
Epitafium
  • Czasie, ty, który widzisz wszystkie ludzkie sprawy, o naszym losie zanieś taką wieść potomnym: padliśmy tu, na sławnej równinie Beocji, by ocalić prześwięte Hellenów dzierżawy.
    • Opis: epitafium upamiętniające Greków poległych w bitwie pod Cheroneą w 338 p.n.e.
  • Czym ty jesteś, ja byłem, czym ja jestem, ty będziesz.
    • Quod tu es, fui, quod sum, tu eris. (łac.)
  • Dołączył do większości
    • Abiit ad plures (łac.)
    • Opis: oznacza, że umarł
    • Autor: Petroniusz, Satyryki, 42,5
  • Gdyby cnota, bystrość sądu, wspaniałe bohaterstwo,
    Gdyby wzniosłość, blask bogactwa i szlachetność rodu
    Potrafiły przezwyciężyć ciemne moce śmierci:
    Fryderyk nigdy nie spoczywałby w tym grobie.
  • Iucundus, pasterz, wyzwoleniec Marka Terencjusza
    Wędrowcze, kimkolwiek jesteś zatrzymaj się i odczytaj te wersy.
    Dowiedz się, jak niesłusznie pozbawiono mnie życia, i posłuchaj mych daremnych lamentów.
    Nie dano mi żyć dłużej niż 30 lat.
    Pewien niewolnik pozbawił mnie życia, a potem sam rzucił się w nurty rzeki.
    Rzeka Men zabrała jego życie, którego pan jego został pozbawiony.
    Mój patron wzniósł ten nagrobek własnym sumptem.
    • Opis: na kamieniu nagrobnym z Moguntium (dziś Moguncji).
  • Łaźnie, wino i miłość niszczą nasze życie, ale też łaźnie, wino i miłość składają się na życie.
    • Opis: epitafium na grobowcu Titusa Klaudiusza Drugiego, I w.n.e.
  • Naturę i jej prawa ciemność spowijała;
    Bóg rzekł: „Niech będzie Newton!” I światłość się stała.
    • Nature and Nature’s laws lay hid in night;
      God said, Let Newton be! And all was light.
      (ang.)
    • Autor: Alexander Pope
    • Opis: epitafium na grobie Izaaka Newtona w opactwie westminsterskim.
  • Nie płaczcie, że leżymy tak z dala od ludzi,
    A burze już nam nieraz we znaki się dały –
    Wszak słońce co dzień rano tu nas wcześniej budzi
    I wcześniej okrywa purpurą swej chwały.
    • Opis: napis na cmentarzu z I wojny światowej na górze Rotunda, Beskid Niski.
  • Niech ci ziemia lekką będzie.
    • Sit tibi terra levis! (łac.)
    • Opis: napis na nagrobkach rzymskich; przytoczony m.in. w Epigramach, IX, 29, Marcjalisa.
  • Oddał swe życie gdzieś tam wysoko, tam gdzie sprawy ziemi są tak odległe, blask słońca tak czysty, a Bóg tak blisko.
    • Autor: Jan Zumbach
    • Opis: napisany po zestrzeleniu Ludwika Paskiewicza kolegi Zumbacha z Dywizjonu 303.
  • Przechodniu,
    jeżeliś przyjaciel, zabolej; jeżeliś nieprzyjaciel uważ
    losów ludzkich kolej i upadek.
    Stanisław Stadnicki z Żmigroda
    Pan na Łańcucie, starosta zygwulski tu spoczywa
    Mąż duszą niezłomną, rodem dostojnym, rozliczną koligacją,
    przemnogimi krwi
    związkami, przedziwną urodą, wysokimi dary umysłu,
    wielkością bogactw
    tak znaczny i tak wielki
    Wolności najgorętszy miłośnik (…)
    O ojczyzno, gdybyś wojownika tego, znamienitego męża,
    przypuściła
    była do piastowania spraw twoich, zaiste ozdobą byłby tobie
    i pożytkiem, jak mało kto
    kiedykolwiek. (…)
    O mocy Boska, gwałtu i nieprawości mścicielko!
    O święte prawa ojczyste!
    O wolności zgwałcona i stłumiona!
    Was wzywam, was przywoływam!
    Anna z Ziemiaczyc małżonka z przyjaciółmi.
  • Przechodniu! Nie płacz i nie żałuj tego człowieka, bo gdyby żył, Ty musiałbyś umrzeć…
Tablica pod Termopilami
  • Przechodniu, powiedz Sparcie, iż wierni jej prawom tutaj spoczywamy.
    • Autor: Simonides z Keos
    • Opis: epitafium wyryte na kamiennej tablicy postawionej w miejscu śmierci Leonidasa i jego oddziału.
  • Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy
    i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę.
  • Spieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą
  • Ta kopuła, to hełm na głowę giganta. Niech spoczywa w spokoju.
  • Tu leży ten, kto leży, ale go z mogiły
    Nie sądź, gościu, raczej z cnót, które go zdobiły.
    On to kapłan Febowy, którego uczony
    Rym świadczy, że mu nie jest rówien znaleziony.
  • Tu spocząłem – Brotachos Kreteńczyk. Przybyłem z Girtyny. Ale nie po to przybyłem – lecz po towar.
    • Opis: nagrobek grecki z V w. przed Chrystusem
  • Tu spoczywa ten, który wiedział, jak zgromadzić wokół siebie zdolniejszych niż on sam.
  • Tu w tym Adam Kotowski odpoczywa grobie,
    Inszych robi fortuna, on ią zrobił sobie
    Własną pracą y cnotą, a mając na pieczy
    Mało, siłę nauczył zyskać z małey rzeczy.
    Żył y królom potrzebny, ludziom pożyteczny
    Nakoniec też y sobie dom wystawił wieczny.

    Małgorzata Kotowska spoczywa w tym grobie,
    Ta prócz płci nic nie miała niewieściego w sobie
    Iey żywot, umysł, sprawy, opiszą wyraźni
    Dom, kościoły, pobożność, goście y przyiaźni
    Mógł pogrześć iey popioły mąż osierociały
    Ale zawrzeć w kamieniu nie mógł iey pochwały.
    • Opis: inskrypcja nagrobna z końca XVII w. stolnika wyszogrodzkiego Adama Kotowskiego i jego żony Małgorzaty z kościoła oo. Dominikanów w Warszawie.
  • W życiu piękne są tylko chwile…
    • Opis: cytat z tekstu piosenki „Naiwne pytania” zespołu Dżem, autorstwa Ryszarda Riedla. Tekst ten znajduje się także na jego grobie.
Piosenka dla Wojtka Bellona jako epitafium
  • Zbyt szybko wyszedł do tej bramy, za którą nie ma innych dróg.
    Nawet nie zdążył wziąć gitary – pewnie by zabrał, gdyby mógł
    • Autor: B. Malach, Epifatium dla Krzyśka, piosenka z repertuaru zespołu Czerwone Gitary
  • Ze względu
    na nienadesłanie na czas
    dyplomów i odznaczeń
    odbyła się jedynie
    część artystyczna.
  • Zrodziła mnie Mantua, Kalabria mnie uniosła,
    dziś trzyma mnie Neapol.
    Śpiewałem o pastwiskach, polach i o władcach.
    • Mantua me genuit: Calabri rapuere: tenet nunc Parthenope.
      Cecini pascua, rura, duces.
      (łac.)
    • Opis: epitafium na cześć Wergiliusza w Pozzuoli.