John Maynard Keynes
angielski ekonomista
John Maynard Keynes (1883–1946) – angielski ekonomista, twórca keynesizmu – jednej z dwu wiodących XX-wiecznych teorii makroekonomicznych.
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
D
edytuj- Do pieniędzy przywiązujemy tak wielką wagę dlatego, że są łącznikiem pomiędzy teraźniejszością a przyszłością.
- Źródło: Agnieszka Mitraszewska, Jak trwoga, to do apostoła, „Gazeta Wyborcza”, 12–13 października 2013.
- Zobacz też: pieniądze
- Dzisiaj rozwiały się nasze złudzenia, nie dlatego, że jesteśmy biedniejsi (…), ale dlatego, że inne wartości poświęciliśmy chyba (…) niepotrzebnie. Bowiem nasz system ekonomiczny nie pozwala nam w pełni wykorzystać możliwości osiągnięcia zamożności, jakie daje postęp technologiczny (…), przez co czujemy, że mogliśmy nadwyżkę wykorzystać w sposób bardziej satysfakcjonujący.
- Opis: fragment referatu wygłoszonego w 1933 w Dublinie.
- Źródło: Activities 1931–9: World Crises and Policies in Britain and America, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 21, Palgrave Macmillan, Londyn 1982.
E
edytuj- Ekonomia to nauka myślenia w kategoriach modeli połączona ze sztuką wyboru modeli odpowiadających współczesnemu światu (…) Dobrzy ekonomiści zdarzają się nieczęsto, gdyż dar posługiwania się „czujną obserwacją” do wyboru dobrych modeli (…) wydaje się niezwykle rzadki.
- Opis: w liście do Roya Harroda z 4 lipca 1938.
- Źródło: The General Theory and After, part 2, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 14, Palgrave Macmillan, Londyn 1973.
- Zobacz też: ekonomia
G
edytuj- Gdyby skarb państwa wypełniał stare butelki banknotami, zagrzebywał je w opuszczonych szybach węglowych na dostępnej głębokości i zasypał te szyby śmieciami, a następnie pozostawił wydostanie tych banknotów – w myśl doskonale wypróbowanych zasad laisses-faire’yzmu – prywatnym przedsiębiorcom (oczywiście po uzyskaniu dzierżawy terenu banknotonośnego), bezrobocie zostałoby przezwyciężone, a w wyniku tego zarówno dochód realny społeczeństwa, jak i jego kapitał rzeczowy osiągnęłyby prawdopodobnie poziom znacznie wyższy aniżeli istniejący obecnie. Rozumniej zapewne byłoby budować domy itp., jeżeli jednak stoją temu na przeszkodzie trudności natury politycznej i praktycznej, lepiej już zakopywać banknoty niż w ogóle nic nie robić.
- Źródło: The General Theory of Employment, Interest and Money, 1936.
- Głosy, które – przy takiej koniunkturze – mówią nam, że ścieżką wyjścia z kryzysu jest restrykcyjne gospodarowanie i powstrzymywanie się, gdy tylko można, od wykorzystywania globalnego potencjału produkcji, to głosy idiotów i szaleńców.
- Źródło: Activities 1931–9: World Crises and Policies in Britain and America, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 21, Palgrave Macmillan, Londyn 1982.
I
edytuj- Idee głoszone przez ekonomistów oraz myślicieli politycznych, bez względu na to, czy są słuszne, czy błędne, mają większą siłę, niż się powszechnie przypuszcza.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 350.
- Zobacz też: idea
J
edytuj- Jedną z rzeczy, które zaledwie mgliście rozumiem, jest – obok końca świata – nieubezpieczalne ryzyko, i nie ma sensu się o nie martwić.
- Opis: w 1931.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 2, Macmillan, 1992.
- Jedynym środkiem zapewniającym przybliżenie się do stanu pełnego zatrudnienia okaże się uspołecznienie inwestycji w dość szerokim zakresie (…).
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 345.
K
edytuj- Kapitalizm to takie niezwykłe wierzenie, że najbardziej niegodziwi zrobią najbardziej niegodziwe z czynów dla wspólnego dobra wszystkich ludzi.
- Capitalism is the astounding belief that the most wickedest of men will do the most wickedest of things for the greatest good of everyone. (ang.)
- Opis: cytat przypisywany.
- Źródło: George Schuster, Christianity and human relations in industry (1951), s. 109.
- Zobacz też: kapitalizm
L
edytuj- Ludzie praktyki są bardzo czuli na to, co zwykli nazywać stanem zaufania, i przywiązują do tego dużą wagę. Ale ekonomiści nie poddawali tego problemu starannej analizie…
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 131.
M
edytuj- Międzynarodowe inwestycje zawsze były i pewnie zawsze będą niespłacalne.
- International investment always has been and always should be defaulted. (ang.)
- Źródło: Robert W. Dimand, Keynes on global economic integration, „Atlantic Economic Journal”, czerwiec 2006
- Mogę ulegać wpływom tego, co wydaje mi się sprawiedliwe i rozsądne, lecz w walce klas stanę po stronie wykształconej burżuazji.
- Źródło: Essays in Persuasion, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 9, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.
N
edytuj- Niesłuszne jest poświęcanie teraźniejszości dla przyszłości, jeśli nie możemy wyobrazić sobie wariantów przyszłości w sposób wystarczająco konkretny. Jeżeli nie widzimy ich tak wyraźnie jak teraźniejszości, nie możemy mieć pewności, że wymiana jest warta zachodu.
- Opis: w 1925.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 2, Macmillan, 1992.
- Zobacz też: przyszłość, teraźniejszość
P
edytuj- Pożyczać wielkie sumy za granicę, bez żadnej możliwości prawnego zadośćuczynienia, jeśli sprawy przybiorą zły obrót – to szalony koncept.
- To lend vast sums abroad, without any possibility of legal redress if things go wrong, is a crazy construction. (ang.)
- Źródło: Robert W. Dimand, Keynes on global economic integration, „Atlantic Economic Journal”, czerwiec 2006
- Procent nie wynagradza dzisiaj żadnego istotnego poświęcenia, tak samo jak renta gruntowa. Właściciel kapitału otrzymuje procent dlatego, że ilość kapitału jest niedostateczna, tak samo jak właściciel ziemi otrzymuje rentę dlatego, że ilość ziemi jest niedostateczna. Ale podczas gdy mogą istnieć naturalne powody niedostatecznej ilości ziemi, to nie ma żadnych naturalnych powodów, aby występował niedostatek kapitału.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 343.
- Zobacz też: odsetki
- Przecież ta długa perspektywa prowadzi nas na manowce. Na dłuższą metę wszyscy będziemy martwi. Ekonomiści za bardzo ułatwili sobie robotę, nie bardzo użyteczną zresztą, skoro w burzliwych czasach potrafią nam powiedzieć jedynie tyle, że kiedy sztorm przeminie, powierzchnia morza znów będzie płaska.
- Źródło: A Tract on Monetary Reform, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 4, , Palgrave Macmillan, Londyn 1971.
- Przed rokiem 1929 rezerwy amerykańskich firm były tak wielkie, że już choćby to jedno mogło prawdopodobnie wywołać kryzys.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 91.
R
edytuj- Reformatorzy muszą uwierzyć, że warto pójść na znaczne ustępstwa po to, by zachować decentralizację decyzji i władzy, co stanowi podstawową cnotę dawnego indywidualizmu. W świecie agresorów politycy muszą gorliwie chronić niejednolitą materię społeczeństwa, nawet jeśli będzie to oznaczać, że na niektóre nadużycia trzeba będzie przymknąć oko… Stara gwardia prawicy ze swej strony na pewno musi uznać, jeśli ma rozum i kieruje się roztropnością, że obecny system cechuje ewidentna niewydolność i że jego kontynuacja w niezmienionej formie, kiedy połowa świata się rozpada, to po prostu objaw sklerozy.
- Opis: fragment artykułu z 29 lipca 1940 dla „New Republic” przedstawiającego polityczne nadzieje związane z powojennym społeczeństwem.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 3, Macmillan, Londyn 2001.
S
edytuj- „Solidny” bankier, to niestety nie ten, który dostrzega niebezpieczeństwo i unika go, ale ten, który, jeśli popada w ruinę, to w konwencjonalny, klasyczny sposób, tak samo jak jego koledzy. Tak naprawdę nikt nie może go za to winić.
- Źródło: Essays in Persuasion, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 9, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.
- Zobacz też: bankier
- System kalkulacji ekonomicznej sprowadził cały bieg życia (…) do swego rodzaju parodii koszmaru księgowego. (…) Musimy pozostać biedni, ponieważ nie „opłaci się” być bogatym. Musimy żyć w norze nie dlatego, że nie umiemy zbudować pałacu, ale dlatego że nas na niego nie stać. (…) Niszczymy piękno krajobrazu, bo niezawłaszczone wspaniałości przyrody nie mają wartości ekonomicznej. Jesteśmy zdolni zgasić słońce i gwiazdy, bo nie płacą dywidendy.
- Opis: fragment referatu wygłoszonego w 1933 w Dublinie.
- Źródło: Activities 1931–9: World Crises and Policies in Britain and America, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 21, Palgrave Macmillan, Londyn 1982.
T
edytuj- Tani pieniądz oznacza, że pozbawiona ryzyka czy rzekomo pozbawiona ryzyka stopa procentowa będzie niska. Ale realne przedsięwzięcie zawsze zawiera w sobie jakiś poziom ryzyka. Może być tak, że pożyczkodawca, którego doświadczenie zachwiało zaufaniem, będzie wciąż domagał się takiego oprocentowania kredytu dla przedsiębiorstw, na jakim pożyczający nie będzie mógł zarobić… Jeśli faktycznie tak będzie, nie ma innej drogi ucieczki od przedłużającego się, a może i bezterminowego, kryzysu niż państwowa interwencja i subsydiowanie nowych inwestycji.
- To bardzo niesprawiedliwe i bardzo nierozsądne przybierać pozę kogoś, kto jest przeciwko każdemu, kto odnosi większe sukcesy, kto jest zdolniejszy, pracowitszy, bardziej oszczędny niż przeciętny człowiek.
- Źródło: Essays in Persuasion, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 9, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.
U
edytuj- Unikanie podatków jest jedynym zajęciem intelektualnym, które niesie ze sobą jakieś wynagrodzenie.
- Źródło: Agnieszka Mitraszewska, Jak trwoga, to do apostoła, „Gazeta Wyborcza”, 12–13 października 2013.
- Zobacz też: podatki
- Uważam, że ekonomia jest nauką moralną… zajmuje się introspekcją i wartościami… zajmuje się motywami, oczekiwaniami i psychologicznymi niepewnościami.
- Źródło: The General Theory and After, part 2, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 14, Palgrave Macmillan, Londyn 1973.
- Zobacz też: introspekcja, moralność
W
edytuj- W gospodarce pieniężnej zmiana poglądów dotyczących przyszłości może z natury rzeczy wywierać wpływ na rozmiary zatrudnienia, a nie tylko jego kierunki.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s.3.
- W odważnych eksperymentach bolszewizmu, nazizmu i faszyzmu nie zabraknie wielu błędów, ale nikt nie potrafi powiedzieć, który z tych systemów okaże się najlepszy.
- Źródło: National Self-Sufficiency, 1933.
- W prawdziwym życiu wiele uczuć uważanych za najszlachetniejsze i najbardziej godne łatwo kojarzy się z kłopotami, pechem i niepowodzeniem. Na ogół oceniamy stan ducha bohatera idącego w bój jako dobry – ale cóż za szkoda, że pewnie zginie… Z drugiej strony, gdyby można było podzielać szlachetne odczucia, cieszyć się nimi bądź podziwiać je bez doświadczenia zgubnych zdarzeń, które zazwyczaj towarzyszą im w realnym życiu, mielibyśmy dwie pieczenie na jednym ogniu. Jak mi się zdaje, celem tragedii jest właśnie zapewnienie nam sytuacji, w której jest to możliwe. Stykamy się ze szlachetnymi uczuciami i unikamy przykrych konsekwencji w praktyce.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 2, Macmillan, 1992.
- Zobacz też: etyka, szlachetność, tragedia
- Większość rzeczy, które chciałoby się wystawić na sprzedaż, w ogóle nie dadzą się sprzedać na rozsądnych warunkach.
- Opis: w 1931.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 2, Macmillan, 1992.
- Wybitny ekonomista musi posiadać rzadki zestaw talentów… Musi być matematykiem, historykiem, mężem stanu, filozofem – wszystkim po trochu. Musi rozumieć symbole i wiedzieć, jak używać słów. Musi rozważać to, co partykularne, w kategoriach tego, co ogólne, i w tej samej chwili dotykać abstrakcji i konkretu. Musi badać teraźniejszość w świetle przeszłości w imię celów przyszłości. Nie może całkiem pominąć żadnej części ludzkiej natury ani tworzonych przez ludzi instytucji. Musi działać jednocześnie celowo i bezinteresownie, musi być zdystansowany i nieprzekupny niczym artysta – ale czasem równie bliski życia jak polityk.
- Opis: fragment eseju o zmarłym Alfredzie Marshallu.
- Źródło: Essay in Biography, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 10, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.
- Wychowano mnie w przekonaniu, że stosunek średniowiecznego Kościoła do procentu był zasadniczo absurdalny i że subtelne rozważania, zmierzające do odróżnienia dochodu z pożyczek od dochodu z inwestycji czynnych, były po prostu jezuickimi próbami znalezienia praktycznego wyjścia z wariackich teorii. Obecnie uważam jednak za uczciwy wysiłek intelektualny zmierzający do oddzielenia dwóch rzeczy, które klasyczna teoria beznadziejnie pogmatwała, a mianowicie stopy procentowej i krańcowej wydajności kapitału.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, Warszawa 2003, s. 356.
- Zobacz też: Kościół katolicki, lichwa
Z
edytuj- Z punktu widzenia naszego kredytu ożywienie, w którym nie wzięlibyśmy udziału, byłoby najgorszą rzeczą, jaką można sobie wyobrazić.
- Opis: w 1931.
- Źródło: Robert Skidelsky, John Maynard Keynes: A Biography, t. 2, Macmillan, 1992.
- Zadziwiającym osiągnięciem teorii klasycznej było to, że przezwyciężyła ona poglądy „człowieka naturalnego” i równocześnie okazała się błędna.
- Źródło: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przeł. Michał Kalecki, Stanisław Rączkowski, PWN, Warszawa 2003, s. 316.
- Znaleźliśmy się w potężnym zamęcie, popełniwszy błędy w kierowaniu delikatną maszyną, której działania nie rozumiemy.
- To-day we have involved ourselves in a colossal muddle, having blundered in the control of a delicate machine, the working of which we do not understand. (ang.)
- Źródło: The Great Slump of 1930
- Zysk najmądrzejszym (giełdowym profesjonalistom) przynieść może raczej antycypacja psychologii tłumu niż realnych tendencji, a także czujne małpowanie nierozsądku. To dlatego, że naprawdę wiedzą niewiele więcej niż ten tłum – choć udają, że wiedzą.
- Źródło: A Treatise on Money, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 6, Palgrave Macmillan, Londyn 1971.
O Johnie M. Keynesie
edytuj- Dzisiaj pytania są mniej więcej te same co w czasach Wielkiego Kryzysu lat 30., który zapoczątkował ich (Keynesa z Hayekiem) spór. (…) Według Hayeka uzdrowienie gospodarki wymaga cięcia inwestycji i zwiększania oszczędności konsumentów, a według Keynesa, przeciwnie, ograniczenie skłonności do oszczędzania i wzrostu konsumpcji dla podtrzymania oczekiwanych zysków spółek. Hayek żąda zaciskania pasa, Keynes – większych wydatków. Oto dlaczego Hayek przegrał w latach 30. w starciu z Keynesem. Chodzi nie tylko o to, że polityka cięcia przerostów wiodła do politycznej katastrofy np. w Niemczech wyniosła do władzy Hitlera.
- Autor: Robert Skidelsky, Keynes kontra Hayek: dogrywka, „Gazeta Wyborcza”, 27–28 sierpnia 2011.
- Zobacz też: Friedrich August von Hayek
- Intelekt Keynesa była najostrzejszym i najjaśniejszym, z jakim kiedykolwiek miałem do czynienia. Gdy się z nim spierałem, miałem wrażenie, że ryzykuję życie – i rzadko kiedy nie czułem się jak idiota.
- Autor: Bertrand Russell
- Źródło: Robert Skidelsky, Keynes: Powrót mistrza, przeł.T. Krzyżanowski, M. Sutowski, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2012, s. 81.
- Jak zauważył Keynes, jeśli wszyscy – gospodarstwa domowe, firmy, rządy – zechcą oszczędzać, gospodarka będzie nieuchronnie zwalniać, aż ludzie staną się za biedni, żeby oszczędzać.
- Autor: Robert Skidelsky, Keynes kontra Hayek: dogrywka, „Gazeta Wyborcza”, 27–28 sierpnia 2011.
- Jeśli miałbym wybrać jeden najważniejszy składnik dzieła Johna Maynarda Keynesa, byłoby to obalenie prawa Saya – twierdzenia o tym, że podaż z konieczności kreuje popyt. Jak wykazał Keynes, fakt, że wydatki równe są dochodom, albo, odpowiednio, że oszczędności równają się inwestycjom, nie oznacza wcale, że zawsze wydaje się dostatecznie dużo, by wykorzystać wszystkie zdolności produkcyjne gospodarki, ani że dzięki inwestycjom zawsze robi się użytek z oszczędności, jakimi dysponowałaby gospodarka, gdyby znajdowała się w stanie pełnego zatrudnienia.
Dojście do tych stwierdzeń było niesamowitym osiągnięciem intelektualnym. Dlatego bardzo przygnębiające jest nawet nie to, że ludzie nie zgadzają się z argumentacją Keynesa, ale że są jej ewidentnie nieświadomi.- Autor: Paul Krugman, blog Paula Krugmana, 30 stycznia 2009
- Zobacz też: Jean-Baptiste Say
- Konserwatywne argumenty (przeciwko teorii Keynesa) są tylko powtórką podejścia Ministerstwa Skarbu z lat 20.
- On zwykł perorować na niezliczoną ilość tematów – w niektórych z nich był absolutnym ekspertem, ale w innych swoją wiedzę czerpał z paru stronic książki, którą przypadkiem przejrzał. W obu przypadkach roztaczał wokół siebie aurę autorytetu.
- Autor: Roy Harrod, Intelektualiści mądrzy i niemądrzy, tłum. Kamil Maksymiuk-Salamoński, Fijor Publishing, Warszawa 2010, s. 30.