Stefan Bałuk
polski wojskowy, fotoreporter wojenny
Stefan Bałuk (ps. Starba, Kubuś, Michał Bałucki, Michał Zawistowski; 1914–2014) – polski fotografik, fotoreporter wojenny, żołnierz Armii Krajowej, cichociemny, powstaniec warszawski, generał brygady Wojska Polskiego w stanie spoczynku.
- Doszliśmy do terenów dawnego dziedzińca przy ulicy Nowowiejskiej, na którym w czasie pokoju był Pomnik Sapera, później w czasie okupacji rozebrany przez Niemców. Na tymże dziedzińcu zdawaliśmy broń i na tym dziedzińcu moja kompania oddała ostatnie honory pułkownikowi Iranek-Osmeckiemu i generałowi Bór-Komorowskiemu.
- Opis: o honorach dla pułkownika Kazimierza Iranka-Osmeckiego i generała Tadeusza Bora-Komorowskiego, 3 października 1944 po powstaniu warszawskim.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Mianowicie, kiedy już dobrze zaszumiało w głowie, w pewnym momencie jeden starszy sierżant sowiecki wstał zza tego stołu i zaczął półprzytomnym wzrokiem się rozglądać. W pewnym momencie zobaczył tę grupę naszą, naszą trójkę, która swoim umundurowaniem i wyglądem odbijała od innych żołnierzy, którzy byli przy stole, i zapytał się: „Eto kto? Szto z wami?” – A tam ktoś mu powiedział: „Eto Poliaki.” – „Poliaki, tak my was wsiech wyrżniem.” Szymon mnie trąca i mówi: „Już wiesz, jak będzie.” Ja mówię: „Już wiem, jak będzie”.
- Opis: o spotkaniu z żołnierzami sowieckimi w czasie powrotu z obozu niemieckiego do Polski.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Myśmy z Szymonem Krzywickim, byłym adiutantem, i jeszcze z jednym Jugosłowianinem się schronili w takie okopowizny, gdzie były buraki przechowywane na zimę. To były usypane kopce; tam żeśmy sobie w dziupli przeczekali, aż ten obóz się wysunie z tych wszystkich baraków, i poszliśmy w drugą stronę, to znaczy w kierunku dokładnie na wschód, czyli do Polski.
- Opis: o powrocie do Polski z niemieckiego obozu.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Pewnego rodzaju ukoronowaniem mojej pracy fotograficznej, jeśli chodzi o historyczne zdjęcia, był album, który ukazał się po wojnie w Polsce pod tytułem „Polacy na frontach II wojny światowej”. Zawiera on dwa i pół tysiąca zdjęć, między innymi bardzo cenne, zrobione przeze mnie własnoręcznie zdjęcia z powstania.
- Źródło: Stefan „Starba” Bałuk, cichociemny, powstaniec warszawski, kończy sto lat, interia.pl
- Pomoc radziecka, na którą myśmy czekali, mogła być nawet w pewien symboliczny sposób załatwiona przez generalissimusa Stalina, gdyby tylko zechciał to zrobić. Było absolutne wykazanie złej woli i celowe powstrzymanie ofensywy, która była tuż pod przedpolem Warszawy.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Zobacz też: Józef Stalin
- Selekcja do cichociemnych była szalenie surowa. Kryteria były psychofizyczne. Mówiąc uczciwie, o tym, że znalazłem się w tej formacji zadecydowało moje hobby, fotografia.
- Opis: w rozmowie z Hanną Marią Gizą w audycji „Notatnik Dwójki”.
- Źródło: Gen. Stefan Bałuk – cichociemny z aparatem, polskieradio.pl
- Sfotografowałem w Warszawie chyba wszystkie bunkry i umocnienia, które zrobili Niemcy. (…) Chodziłem po ulicach miasta i „lajką”, znakomitym aparatem, który przywiozłem sobie z Londynu, fotografowałem wszystkie zasieki w zasięgu mojego wzroku. Za każde takie zdjęcie groziła kula w łeb. Może człowiek ma więcej szczęścia, niż rozumu czasami?
- Źródło: Gen. Stefan Bałuk – cichociemny z aparatem, polskieradio.pl
- Zobacz też: Londyn
- Warszawa była przez Niemców szykowana jako „Warschau Festung”, to znaczy Warszawa-Forteca, która się miała przed nawałą Armii Czerwonej bronić.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Zobacz też: Warszawa
- Wielką rolę, którą podjął prezydent Kaczyński – ośmielam się mówić z nazwiska – który podjął trud uruchomienia całej bardzo skomplikowanej sprawy Muzeum Powstania Warszawskiego… (Efektem) jest to, że świat się dowiaduje nareszcie raz ze wszystkimi detalami, dokładnościami, jakie było Powstanie Warszawskie, że było Powstanie Warszawskie, w odróżnieniu od – nie umniejszając roli – powstania w getcie, że ta rzecz nareszcie znajdzie swój właściwy historyczny przyczynek do naszych losów narodu.
- Opis: o powstaniu warszawskim i powstaniu w getcie warszawskim.
- Źródło: Stefan Bałuk, 1944.pl
- Zobacz też: Lech Kaczyński
O Stefanie Bałuku
edytuj- Dał Pan przykład męstwa, godności i honoru polskiego oficera oraz niezłomnej postawy patriotycznej. Swoją służbą wojskową oraz zabiegami o utrwalenie pamięci o bohaterstwie Armii Krajowej i fenomenie Polskiego Państwa Podziemnego dał Pan Generał dowód wierności najszczytniejszym ideałom żołnierskim i obywatelskim.
- Autor: Lech Kaczyński, List gratulacyjny Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, bbn.gov.pl, 15 stycznia 2009.
- Zobacz też: Armia Krajowa
- Generał bohatersko walczył o Polskę demokratyczną i niepodległą, a nie o PRL, która była tworem wasalnym ZSRR. Takim jak on, groziła za to śmierć.
- Autor: Kacper Śledziński
- Źródło: Gen. Stefan Starba-Bałuk kończy 100 lat. Budził strach władz, onet.pl
- Jego życie od zawsze było związane z Warszawą – widział jej śmierć w czasie II wojny światowej, później widział, jak odbudowano ją jako stolicę Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.
- Autor: Kacper Śledziński
- Źródło: Gen. Stefan Starba-Bałuk kończy 100 lat. Budził strach władz, onet.pl
- Powiedzieć o tej misji „ryzykowna” to o wiele za mało (…) Poszło ich czterech: Stanisław Jankowski – cichociemny Agaton, Wojtek – podporucznik Jan Wojtowicz; Jacek – podchorąży Kazimierz Piechotka, obaj kawalerowie Virtuti Militari i Krzyża Walecznych. Całą drogę pokonywali w nerwowym napięciu, uważając, by nie robić hałasu i obserwując uważnie każdy załom muru, kępę krzaków w poszukiwaniu nieprzyjaciela; najgorzej było w okolicach Dworca Gdańskiego, gdzie musieli przejść przez tory.
- Opis: o akcji w czasie powstania warszawskiego.
- Autor: Kacper Śledziński
- Źródło: Gen. Stefan Starba-Bałuk kończy 100 lat. Budził strach władz, onet.pl
- Zobacz też: Stanisław Jankowski, Jan Wojtowicz