Odpowiedzialność – obowiązek moralny lub prawny ponoszenia konsekwencji za czyny swoje lub innych.

  • „(…) A gdyby prorok dał się zwieść i przemawiał – oto Ja, Pan, zwiodłem tego proroka: wyciągnę rękę przeciwko niemu i zgładzę go spośród ludu mego izraelskiego. Poniosą odpowiedzialność za swoje winy. Wina proroka będzie taka jak tego, który się go pytał – aby dom Izraela nie oddalał się już więcej ode Mnie i nie plamił się już więcej żadnymi swymi grzechami. Oni będą moim ludem, a Ja będę ich Bogiem” – wyrocznia Pana Boga.
  • Bez zaufania, solidarności i odpowiedzialności nie można być pewnym siebie. Nie można mieć odwagi. Być człowiekiem. Zaufanie, solidarność i odpowiedzialność, te trzy filary, które są ukrytą podstawą naszego bycia w świecie, one się teraz trzęsą i grożą zawaleniem. A my o nie się nie troszczymy jak trzeba. Nie rozpatrujemy nowych wydarzeń i skrętów z punktu widzenia tego, jaki one mają wpływ właśnie na zaufanie, solidarność i odpowiedzialność.
    • Autor: Zygmunt Bauman, rozmowa Tomasza Kwaśniewskiego, Więc będzie wojna?, „Gazeta Wyborcza” 14–15 kwietnia 2012.
  • Bonhoeffer uważa, iż tam, gdzie chodzi o rozwiązanie problemów ludzkich – w dziedzinie nauki, polityki, moralności – zbyt pochopnie uciekamy się do hipotezy Boga. Trzeba się bez niej obchodzić. Chrześcijanin ma żyć w świecie, „jak gdyby Bóg nie istniał”, to znaczy żyć, narażając się na ludzkie ryzyko i podejmując odpowiedzialność, jakiej nikt – nawet Bóg – nie narzuca.
  • Ceną wielkości jest odpowiedzialność.
  • Człowiek, który ma odwagę wziąć odpowiedzialność za samego siebie, na ogół szybciej się starzeje niż ten, który tę odpowiedzialność przerzuca na otoczenie.
  • Czy my sami nie przesadzamy z tym strachem?
    (…)
    Bać się to brak odpowiedzialności.
    • Ci machn mir alejn nit cu fil grojs di szrek?
      (…)
      Szrekn on achrajes zajnen zej.
      (jid.)
    • Autor: H. Lejwik, Golem (seria: Wielcy Pisarze w Nowych Przekładach), tłum. Olek Mincer, Sic!, Warszawa 2017, ISBN 978-83-65459-04-6, obraz trzeci Poprzez ciemność, s. 100 i 104.
    • Postać: Maharal
    • Zobacz też: strach
  • Jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za to, co robimy, także za to, czego nie robimy.
  • Nie szukajmy odpowiedzialnych za błędy młodości, lecz przyjmijmy swoją odpowiedzialność za przyszłość.
  • Odpowiedzialność jest to temat, w którym streszcza się i objawia wielka choroba naszej cywilizacji – choroba być może jeszcze nie śmiertelna, lecz niezwykle niepokojąca.
  • Odpowiedzialność jest wygodna, spoczywa chętnie na takich, co są nietykalni.
  • Odpowiedzialność: to co inni powinni ponosić.
  • Pamiętaj o tym, że twoje swobodne i wolne od zajęć chwile obciążone są największymi zadaniami i odpowiedzialnością.
  • Społeczeństwa politycznie bierne zwykle pozostawiają małej garstce ludzi kierowanie losami kraju, a później na nich zwalają odpowiedzialność za wszystko, co się stało, zwłaszcza za niepowodzenia. Tymczasem za każdy wypadek dziejowy odpowiedzialne jest całe pokolenie, które było jego sprawcą lub świadkiem, o tyle, naturalnie, o ile jedno pokolenie może na bieg dziejów wpłynąć.
  • To, co człowiek czyni, musi on uważać za swoją odpowiedzialność, musi przyjmować odpowiedzialność za wszystko w czym bierze udział, do czego przyczynia się całym życiem swoim – gdyż inaczej demoralizuje sam siebie. Zrzucanie z ludzi odpowiedzialności za ich czyny, przyzwyczajanie ich do tej myśli jest budowaniem i rozwijaniem psychiki niewolniczej. Nasza swoboda sięga tak daleko, ten sam ma okres co i nasze poczucie odpowiedzialności.
  • Unikanie odpowiedzialności – to przekleństwo nowoczesnego życia, to tajemnica niepokoju i niezadowolenia prześladującego świat dzisiejszy.
  • W ten sposób młodzież ma zawczasu rozwijać w swej duszy zarówno poczucie przyszłej za całość dóbr narodowych odpowiedzialności, jak i uczucia gospodarcze względem własnego kraju. Spadkobierca spuścizny ojczystej i późniejszy odpowiedzialny jej gospodarz innym okiem i z innym uczuciem patrzeć musi na czekające go w przyszłości dziedzictwo, niż widz postronny, dla którego jest ono tylko podmiotem spostrzeżeń.
  • Wolność oznacza nie tylko, że człowiek ma zarówno możliwość wyboru, jak i niesie jego brzemię; oznacza także, że musi on ponosić konsekwencje swoich czynów, otrzymywać za nie pochwały lub spotykać się z potępieniem. Wolność i odpowiedzialność są nierozerwalne.
  • Wyraz „odpowiedzialność” występuje w licznych pustych frazesach. Na swoją „odpowiedzialność” biorą liczne akty samowoli lub gwałtu ludzie, którzy się naprawdę żadnych przykrych następstw nie obawiają i żadnych nie ponoszą. Odpowiedzialność maleje ku górze hierarchii społecznej, a jej fałszywe pozory rosną. Zbyt często pustym frazesem jest zwrot: „Ja to biorę na własną odpowiedzialność”.
  • – Za bycie odpowiedzialnym – oświadczył uroczyście – dwa razy w tygodniu.
    – Za bycie nieodpowiedzialnym w pozostałe dni – dodałam.