Mosze Kulbak

żydowski pisarz tworzący w języku jidysz

Mosze Kulbak (jid. משה קולבאַק Mojsze Kulbak; 1896–1937) – żydowski poeta, prozaik i publicysta tworzący w języku jidysz.

Mosze Kulbak

Mesjasz z rodu Efraima edytuj

(tłum. Krzysztof Czyżewski, Fundacja Pogranicze i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów”, Sejny 2016, ISBN 978-83-61388-27-2)

  • Boże, zmiłuj się nad szydełkami,
    Nad igłą i nad nożyczkami,
    Nad małym młoteczkiem.
    Zmiłuj się nad słabymi duszyczkami,
    Połatanymi męką i szmatami,
    Nad dziećmi tęskniącymi za ciasteczkiem,
    Nad żonami bez żądzy, za to z dziećmi wieloma,
    Nad córkami, których krew jest wysuszona.
    Zmiłuj się nad tymi, co za piecem leżą,
    I nad tymi, co ich rozkład trawi,
    Co ich przepuklina szarpie,
    Co na żebry muszą się wyprawić.
    Zmiłuj się nad koniem okulałym,
    Nad koszącym zboże,
    Nad kapelusznikiem, krawcem zubożałym…
    Zmiłuj się, Boże!
    • Źródło: s. 123.
  • Czytałem kiedyś w starej księdze, że człowiek powinien strzec się samotności. Na początku wydaje mu się, że to nic groźnego. Ale potem jego umysł zwraca się ku ponurym myślom, głos się zmienia, a on sam chodzi jak w zamroczeniu.
  • – Krzyże stoją przy wszystkich drogach, a na nich wisi Jezus!
    Ulitował się nad nami, ludźmi grzesznymi, którzy poszli ku niemu, by został umęczony zamiast nich.
    I on, głupiec, wziął szubienicę i wspiął się na Golgotę.
    Ludzie mówili: „Grzeszyliśmy, a teraz ktoś musi przyjść, by go zamęczyli za nas”.
    (…)
    – Posłuchajcie, mówimy przecież jednak: „Mesjasz z rodu Dawida nie zadośćuczyni”. Mówimy przecież: „Każdy człowiek musi wziąć swoją szubienicę i wspiąć się na Golgotę samemu, a każda belka musi być wzięta z muru, a każde drzewo z lasu, bowiem sami powinniśmy powiesić się na wszystkich drogach”.
  • – Mesjaszu, przybywszy do nas, cóż zamierzasz dodać do Tory?
    A On odpowiedział:
    – Przybyłem do was nie po to, by dodać coś do Tory. Przybyłem, by zabrać Torę z powrotem.
    • Źródło: s. 125.
  • Myśli ciągle miał rozbiegane, skaczące jak pchły, pędzące na wszystkie strony, a on ze wszystkich sił starał się zgarnąć je w jedno zawiniątko.
    • Źródło: s. 40.
    • Zobacz też: myśl
  • Rozum jest przeciwko naturze, która nie ma rozumu.
    Zauważcie, jak małym jest wyobrażenie, które człowiek ma o sobie, wobec góry, która nie ma wyobrażenia. Człowieku, wyrzeknij się swego rozumu.