III Rzeczpospolita
określenie państwa polskiego od 1989
III Rzeczpospolita (III RP) – użyte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1997) określenie państwa polskiego po zasadniczych przemianach politycznych, jakie zaszły od 1989 roku. Podstawowa konstytucyjna nazwa państwa to Rzeczpospolita Polska. Wymową tego określenia jest zerwanie z ustrojem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (tzw. demokracja ludowa) i nawiązanie bezpośrednio do tradycji II Rzeczypospolitej.
- Jest wiele podobieństw w kształtowaniu się ustroju Polski międzywojennej i obecnej III Rzeczypospolitej. W obu przypadkach najpierw ustrój budowano według najwyższych standardów demokracji i prawa, a potem, przy aprobacie dużej części społeczeństwa, wycofywano się z części z nich.
- Autor: Michał Pietrzak
- Źródło: Prof. Pietrzak: Demontaż państwa prawa jak po zamachu majowym, prawo.pl, 5 listopada 2018.
- Zobacz też: II Rzeczpospolita, historia Polski
- Jesteśmy Rzeczpospolitą zmarnowanych poetów. Mamy najdłuższe w tej dziedzinie tradycje na świecie. Chyba tylko niepiśmienne plemiona znad Amazonki są nam jeszcze w stanie dorównać. Nasza obecna sytuacja historycznoliteracka trochę przypomina najgorsze połączenie chorób – Alzheimera i biegunki. Niby biegniemy, ale nie wiemy dokąd.
- Autor: Dawid Jung
- Źródło: Historia pewnej dykcji poetyckiej [w]: Beata Patrycja Klary, Rozmowy z piórami, cz. 2, Toruń 2014, s. 68.
- „Okrągły stół” przebiegał w atmosferze dwuznaczności i niejasności moralnej. Nie rozdzielono starych i nowych czasów, PRL i niepodległej Polski. Zabrakło elementu inauguracji. Nie zburzono Bastylii. „Okrągły stół” na pewno tym nie był, dzień 4 czerwca 1989 roku też nie. Zaciążyło to w istotny sposób na świadomości społecznej. Cały czas istnieje element kontynuacji. Nie wiadomo, gdzie się kończy PRL, a zaczyna wolna Rzeczpospolita. Nie powiedziano ludziom wyraźnie, czym było powojenne pięćdziesięciolecie: formą protektoratu, obcą okupacją czy ułomnym państwem polskim?
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Opis: w książce pt. Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim wydanie II z 2014, wstęp, okładka – tył.
- Źródło: Michał Bichniewicz, Piotr M. Rudnicki, Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, wydawnictwo Editions Spotkania, 2014, ISBN 9788379650088.
- Zobacz też: obrady Okrągłego Stołu, PRL, moralność
- Prawo i Sprawiedliwość doprowadziło do pogłębienia części wad III RP, wzmocniło wewnętrzne podziały, zlekceważyło konstytucyjne ograniczenia nałożone na większość parlamentarną. Jego retoryka dyskredytująca opozycję może prowadzić do dwóch groźnych zjawisk – pozbawienia instytucji państwa cechy neutralności oraz do niekontrolowanej eskalacji konfliktu w warunkach kryzysu politycznego.
- Autor: Rafał Matyja
- Źródło: Rzucić broń! Rozmowa z Rafałem Matyją, politologiem, twórcą koncepcji IV RP, o podzielonym społeczeństwie i błędach, które popełniają rządzący i opozycja, polityka.pl, 10 kwietnia 2018.
- Zobacz też: Prawo i Sprawiedliwość
- Słowa o tym, że państwo zdało egzamin, brzmią dziś jak straszliwy żart. Okazało się, że państwo po prostu nie funkcjonowało.
- Autor: Marta Kaczyńska
- Opis: w 2014, o słowach Bronisława Komorowskiego z 3 maja 2010, że III RP, państwo zdało egzamin w sprawie katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku w 2010.
- Źródło: Dorota Łosiewicz, Moi rodzice. Marta Kaczyńska. Rozmawiała Dorota Łosiewicz, Wydawnictwo The Facto, Warszawa 2014, ISBN 9788361808411, s. 191.
- Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.
- Źródło: preambuła dla Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 2018.
- Zobacz też: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Zobacz też: