III Rzeczpospolita
określenie państwa polskiego od 1989
(Przekierowano z III RP)
III Rzeczpospolita (III RP) – użyte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1997) określenie państwa polskiego po zasadniczych przemianach politycznych, jakie zaszły od 1989 roku. Podstawowa konstytucyjna nazwa państwa to Rzeczpospolita Polska. Wymową tego określenia jest zerwanie z ustrojem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (tzw. demokracja ludowa) i nawiązanie bezpośrednio do tradycji II Rzeczypospolitej.
- Antykaczyzm – faktu tego nigdy dość przypominać – doprowadził wszak do jedynego jak dotąd w historii III RP mordu politycznego. Członek PiS został zamordowany częściowo za sam fakt osobistej przynależności do tej partii, a częściowo – by tak rzec – in effigie, gdyż główną ofiarą miał być stojący na czele Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński.
- Autor: Ryszard Legutko
- Źródło: Czym jest antykaczyzm, niezalezna.pl, 24 maja 2013
- Zobacz też: Prawo i Sprawiedliwość
- Ci, którzy wtedy rządzili Polską, byli gotowi zawierać nierównoprawne traktaty, na przykład traktat ten wstępny z Unią Europejską, bardzo dla Polski niekorzystny. Byli gotowi zawierać nierównoprawne traktaty z Niemcami – traktat z 1990 roku był traktatem całkowicie niesymetrycznym, na korzyść Niemiec oczywiście. A nawet to, co było zapewnione, na przykład dotyczyło polskiej mniejszości w Niemczech – chociaż Polacy nie dostali praw mniejszości narodowej, a Niemcy otrzymali – to i tak było nieprzestrzegane.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Źródło: Prezes PiS: ci, którzy wcześniej rządzili Polską, byli gotowi zawierać nierównoprawne traktaty, polskieradio24.pl, 15 października 2022
- Łukasz Warzecha: Często powtarza Pan, że datą naprawdę przełomową jest dla Pana 12 września, a nie 4 czerwca 1989 roku. (...) o ile mogą jeszcze kojarzyć 4 czerwca, to 12 września, datę udzielenia wotum zaufania rządowi Mazowieckiego, na pewno nie.
Lech Kaczyński: Nie kwestionuję tego, że w powszechną świadomość jako data przełomowa wbił się 4 czerwca. Ja mówię jedynie o moim własnym, osobistym rachunku historii. Wspiera mnie w tym przekonanie, że partia komunistyczna w swojej masie, aż do przełomu lipca i sierpnia, wcale nie chciała oddać władzy. Z tego punktu widzenia 12 września to dla mnie oczywisty wybór. Przecież dopiero wtedy władza została realnie przejęta – wprawdzie nie w całości, ale w dużej części. Według ówcześnie obowiązujących reguł, niezbyt zresztą mądrych, do czasu uzyskania wotum zaufania nowo powołany premier kierował nie nowym, wybranym przez siebie, ale starym rządem.- Źródło: Łukasz Warzecha, Lech Kaczyński. Ostatni wywiad, wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2011, ISBN 9788376486192, s. 26–27
- Jest wiele podobieństw w kształtowaniu się ustroju Polski międzywojennej i obecnej III Rzeczypospolitej. W obu przypadkach najpierw ustrój budowano według najwyższych standardów demokracji i prawa, a potem, przy aprobacie dużej części społeczeństwa, wycofywano się z części z nich.
- Autor: Michał Pietrzak
- Źródło: Prof. Pietrzak: Demontaż państwa prawa jak po zamachu majowym, prawo.pl, 5 listopada 2018.
- Zobacz też: II Rzeczpospolita, historia Polski
- Jesteśmy Rzeczpospolitą zmarnowanych poetów. Mamy najdłuższe w tej dziedzinie tradycje na świecie. Chyba tylko niepiśmienne plemiona znad Amazonki są nam jeszcze w stanie dorównać. Nasza obecna sytuacja historycznoliteracka trochę przypomina najgorsze połączenie chorób – Alzheimera i biegunki. Niby biegniemy, ale nie wiemy dokąd.
- Autor: Dawid Jung
- Źródło: Historia pewnej dykcji poetyckiej [w]: Beata Patrycja Klary, Rozmowy z piórami, cz. 2, Toruń 2014, s. 68.
- Od roku 1989 czy 1990 mieliśmy do czynienia z wielkim procesem okradania naszych obywateli. Myśmy to opanowali i tylko dzięki temu mogliśmy zwiększyć dochody państwa o prawie bilion złotych, licząc ten rok, oraz przeprowadzić wielkie programy społeczne.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Źródło: Jarosław Kaczyński w Puławach: zwiększyliśmy dochody państwa o prawie bilion złotych, polskieradio24.pl, 12 października 2022
- „Okrągły stół” przebiegał w atmosferze dwuznaczności i niejasności moralnej. Nie rozdzielono starych i nowych czasów, PRL i niepodległej Polski. Zabrakło elementu inauguracji. Nie zburzono Bastylii. „Okrągły stół” na pewno tym nie był, dzień 4 czerwca 1989 roku też nie. Zaciążyło to w istotny sposób na świadomości społecznej. Cały czas istnieje element kontynuacji. Nie wiadomo, gdzie się kończy PRL, a zaczyna wolna Rzeczpospolita. Nie powiedziano ludziom wyraźnie, czym było powojenne pięćdziesięciolecie: formą protektoratu, obcą okupacją czy ułomnym państwem polskim?
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Opis: w książce pt. Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim wydanie II z 2014, wstęp, okładka – tył.
- Źródło: Michał Bichniewicz, Piotr M. Rudnicki, Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, wydawnictwo Editions Spotkania, 2014, ISBN 9788379650088.
- Zobacz też: obrady Okrągłego Stołu, PRL, moralność
- Patrząc na poprzednie rządy, można stwierdzić, że ich rządy opierały się na koncepcjach liberalnych. Prowadzili do mechanizmu ogromnych nadużyć i ich dobro było najważniejsze.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Źródło: Prezes PiS w Częstochowie: nic nie wskazuje na to, żeby opozycja chciała działać dla dobra Polski, polskieradio24.pl, 15 października 2022
- Poza Jarosławem i Lechem Kaczyńskimi nie było w historii III RP polityków, na których posypałoby się tyle obelg, inwektyw i obraźliwych insynuacji, a cała ta Niagara niewyobrażalnego grubiaństwa nabrała charakteru normy, stając się trwałym elementem politycznego folkloru dzisiejszej Polski.
- Autor: Ryszard Legutko
- Źródło: Czym jest antykaczyzm, niezalezna.pl, 24 maja 2013
- Zobacz też: Lech Kaczyński, Jarosław Kaczyński
- Prawo i Sprawiedliwość doprowadziło do pogłębienia części wad III RP, wzmocniło wewnętrzne podziały, zlekceważyło konstytucyjne ograniczenia nałożone na większość parlamentarną. Jego retoryka dyskredytująca opozycję może prowadzić do dwóch groźnych zjawisk – pozbawienia instytucji państwa cechy neutralności oraz do niekontrolowanej eskalacji konfliktu w warunkach kryzysu politycznego.
- Autor: Rafał Matyja
- Źródło: Rzucić broń! Rozmowa z Rafałem Matyją, politologiem, twórcą koncepcji IV RP, o podzielonym społeczeństwie i błędach, które popełniają rządzący i opozycja, polityka.pl, 10 kwietnia 2018.
- Zobacz też: Prawo i Sprawiedliwość
- Słowa o tym, że państwo zdało egzamin, brzmią dziś jak straszliwy żart. Okazało się, że państwo po prostu nie funkcjonowało.
- Autor: Marta Kaczyńska
- Opis: w 2014, o słowach Bronisława Komorowskiego z 3 maja 2010, że III RP, państwo zdało egzamin w sprawie katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku w 2010.
- Źródło: Dorota Łosiewicz, Moi rodzice. Marta Kaczyńska. Rozmawiała Dorota Łosiewicz, Wydawnictwo The Facto, Warszawa 2014, ISBN 9788361808411, s. 191.
- Wedle ówczesnej karykaturalnej ideologii państwo było złe, co najwyżej samorząd mógł być dobry. Słowo naród było co najmniej traktowane z wielkim dystansem. My tego dystansu nie mamy. My chcemy, by naród polski miał silne państwo i doskonale się rozwijał. I by Polska na arenie międzynarodowej zajęła należne jej miejsce.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Opis: o sytuacji w III RP w latach 1990-tych i obecnie.
- Źródło: "Nie chcemy być kondominium Niemiec i Rosji". Prezes PiS: nie będziemy mocarstwem, ale chcemy być poważnym państwem, polskieradio24.pl, 15 października 2022
- Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.
- Źródło: preambuła dla Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 2018.
- Zobacz też: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Zobacz też: