Tako rzecze Zaratustra

Tako rzecze Zaratustra (inny tytuł: Tako rzecze Zaratustra: Książka dla wszystkich i dla nikogo, niem. Also sprach Zarathustra lub Also sprach Zarathustra: Ein Buch für Alle und Keinen) – powieść autorstwa Friedricha Nietzschego. Tłumaczenie: Wacław Berent.

Beztroskich, drwiących, gwałtowników – takimi chce nas mieć mądrość. Jest niewiastą, kocha zawsze tylko wojownika.
- Źródło: O czytaniu i pisaniu

Bóg jest martwy.
- Gott ist tot. (niem.)
- Źródło: występuje kilkukrotnie
- Zobacz też: bóg, śmierć

Cierpienie i nieufność uchodzą za rzeczy grzeszne: ostatni człowiek baczy troskliwie na siebie. Głupiec chyba tylko potyka się jeszcze o kamienie i o ludzi! Nieco trucizny kiedy niekiedy: to darzy słodkimi snami. A w końcu – dużo trucizny, aby mile zemrzeć.
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

Człowiek jest liną rozpiętą między zwierzęciem a nadczłowiekiem. Liną nad przepaścią.
- Der Mensch ist ein Seil, geknüpft zwischen Tier und Übermensch – ein Seil über einem Abgrunde. (niem.)
- Źródło: Przedmowa Zaratustry
- Zobacz też: człowiek

Człowieka czepia się ma wola, kajdanami skuwam się z człowiekiem, ponieważ porywa mnie wzwyż ku nadczłowiekowi: jako że tam pragnie inna ma wola.
- An den Menschen klammert sich mein Wille, mit. Ketten binde ich mich an den Menschen, weil es mich hinauf reisst zum Übermenschen: denn dahin will mein anderer Wille. (niem.)
- Źródło: O roztropności ludzkiej

Czym było by twe szczęście, gdybyś nie miała tych, którym świecisz?
- Źródło: Znak

Czym jest małpa dla człowieka? Pośmiewiskiem i hańbą bolesną. I tym powinien być człowiek dla nadczłowieka: pośmiewiskiem i wstydem bolesnym.
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

I ze łzami mymi idź w samotnię swą, o bracie mój! Kocham tego, co ponad siebie samego tworzyć pragnie i tak oto zanika.
- Mit meinen Thränen gehe in deine Vereinsamung, mein Bruder. Ich liebe Den, der über sich selber hinaus schaffen will und so zu Grunde geht. (niem.)
- Źródło: O drogach twórcy

Idziesz do kobiet? Nie zapomnij bicza!
- Du gehst zu Frauen? Vergiss die Peitsche nicht! (niem.)
- Źródło: O starej i młodej kobietce

Ja was uczę nadczłowieka. Człowiek jest czymś, co pokonanym być powinno.
- Ich lehre euch den Übermenschen. Der Mensch ist etwas, das überwunden werden soll. (niem.)
- Źródło: Przedmowa Zaratustry
- Zobacz też: człowiek

Jako wielbłąd (…) Osobliwie silny, juczny człowiek, w którym pokora zamieszka, za wiele cudzych ciężkich słów i wartości władowuje on na siebie – i oto życie pustynią mu się zdaje!
- Źródło: O duchu ciężkości

Jam jest umęczony mą mądrością, jak pszczoła, co za wiele miodu zebrała; pożądam rąk, któreby się po nią wyciągnęły.
- Ich bin meiner Weisheit überdrüssig, wie die Biene, die des Honigs zuviel gesammelt hat. Ich bedarf der Hände, die sich ausstrecken. (niem.)
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

Kto błogosławić nie umie, niechaj kląć się nauczy!
- Źródło: Przed wschodem słońca

Lepiej nic nie wiedzieć niźli wiele, a połowicznie! Lepiej być głupcem na własną rękę niźli mędrcem według cudzego mniemania!
- Źródło: Pijawka

„Myśmy szczęście wynaleźli” – mówią ostatni ludzie i mrużą niedbale oczy.
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

Na mą cześć, przyjacielu, nie masz tego wszystkiego, o czem mówisz: nie ma diabła, nie ma piekła.
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

Nieco obłąkania jest zawsze w miłości, lecz i w obłąkaniu jest zawsze nieco rozsądku.
- Źródło: O czytaniu i pisaniu

Niewinnością jest dziecko i zapomnieniem, rozpoczynaniem od nowa, grą, kołem, co samo z siebie się toczy, pierwszym ruchem i świętym, wymówionym Tak.
- Źródło: O trzech przemianach
- Zobacz też: niewinność

O bracia moi, nie wstecz szlachectwo wasze oglądać się powinno, lecz przed się wyzierać! Banitami być powinniście ze wszystkich ojczyzn i praojcowizn!
- Źródło: O starych i nowych tablicach

Ponad rzeczami wszystkiemi stoi niebo przypadku, niebo bez winy, niebo trafu, niebo zuchwałego pokuszenia.
- Źródło: Przed wschodem słońca
- Zobacz też: przypadek

Powiadam wam; trzeba mieć chaos w sobie, by narodzić tańczącą gwiazdę.
- Ich sage euch: man muss immer noch Chaos in sich haben, um einen tanzenden Stern gebären zu können. (niem.)
- Źródło: Przedmowa Zaratustry

Przyszłość i dale co najodleglejsze niech ci będą przyczyną twego dziś, w przyjacielu twym będziesz kochał nadczłowieka jako twoją przyczynę. Bracia moi, nie ku miłości bliźnich i bliskich wzywam ja was: wołam ku umiłowaniu dalekich i co najdalszych!
- Die Zukunft und das Fernste sei dir Ursache deines Heute: in deinem Freunde sollst du den Übermenschen als deine Ursache lieben. Meine Brüder, zur Nächstenliebe rate ich euch nicht: ich rate euch zur Fernsten-Liebe. (niem.)
- Źródło: O miłości bliźniego

„Rzekłem me słowo i łamię się na słowie mym: tako chce ma dola wieczna – , jako zwiastun ginę!
Nastała godzina, w której schodzący samego siebie błogosławi. – Tako – kończy się znijście Zaratustry”
- Źródło: Ozdrowieniec

Spojrzeliśmy na siebie, potem przenieśliśmy wzrok na zieloną łąkę, ponad którą biegł właśnie wieczór tchnieniem wilgotnym. I zapłakaliśmy oboje. – O, wówczas było mi życie stokroć droższe nad wszystką mądrość moją. —
Tako rzecze Zaratustra.
- Źródło: Druga pieśń taneczna

Tak więc wzywam was, abyście mnie zgubili, a w zamian samych siebie znaleźli; i kiedy wszyscy mnie się zaprzecie, naonczas dopiero do was powrócę.
- Nun heiße ich euch, mich zu verlieren und euch zu finden; und erst, wenn ihr mich alle verleugnet habt, will ich euch wiederkehren. (niem.)
- Źródło: O cnocie darzącej

Teraz pojmuję jasno, czego szukano, szukając nauczycieli cnoty. Szukano snu dobrego wraz z makowemi cnotami!
- Źródło: O kazalnicach cnoty

„To jest najbardziej niewybaczalnym w tobie: posiadasz moc, a panować nie chcesz”.
- Źródło: W najcichszą godzinę

Twórczość – oto jest wielkie wyzwolenie z cierpień i ulżenie życia. Lecz, żeby twórca powstał, wiele cierpień tu trzeba i wiele przeistoczeń.
- Schaffen – das ist die große Erlösung vom Leiden, und des Lebens Leichtwerden. Aber daß der Schaffende sei, dazu selber tut Leid not und viel Verwandelung. (niem.)
- Źródło: Na wyspach szczęśliwości

Uwielbiacie mnie, lecz cóż się stanie, gdy to wasze uwielbienie któregoś dnia runie? Baczcież, aby was posąg nie przygniótł! Mówicie, że wierzycie w Zaratustrę? Lecz cóż zależy na Zaratustrze? Wyście wyznawcy moi, lecz cóż zależy na wszystkich wyznawcach! Nie szukaliście jeszcze siebie, więc znaleźliście mnie. Tak czynią wszyscy wyznawcy; przeto tak mało warta wszelka wiara. Niniejszym rozkazuję wam zgubić mnie, a znaleźć siebie i dopiero, gdy wszyscy zaprzecie się mnie, powróce do was…
- Źródło: O cnocie darzącej

„Z łaski trafu” — oto najstarsze szlachectwo świata, jam je zwrócił rzeczom wszelkim, wyzwoliłem ja rzeczy spod jarzma celu.
- Źródło: Przed wschodem słońca
- Zobacz też: szczęście

Życie jest zdrojem rozkoszy; ale tam, gdzie pije zeń motłoch, zatrute są wszystkie studnie.
- Źródło: O motłochu