Rudyard Kipling

angielski literat, noblista

Joseph Rudyard Kipling (1865–1936) – angielski pisarz, poeta i prozaik, laureat Literackiej Nagrody Nobla.

Rudyard Kipling

Druga księga dżungli

edytuj

(tłum. Józef Czekalski)

  • Co innego jest słyszeć, a co innego wiedzieć na pewno.
  • I zapamiętaj sobie, moje dziecko, że nie trzeba potępiać świata, ażeby nie zostać samemu przez świat potępionym.
  • Kto chce ufać kobietom, ten, jak to mówią, chce chodzić po rzęsie bagniska.
  • Nastały złe czasy, ale przeminą, bylebyśmy tylko zdołali wytrwać do końca.
  • Prawo jest jak olbrzymia liana: spada na barki każdemu i nikt się przed nim nie uchroni.
  • Przy pewnym szczęściu, dobrym wzroku i stałej zasadzie zapewniania sobie naprzód odwrotu, nim się zapuszczę do jakiej odnogi lub zatoki, wiele zdziałać można.
  • Słowa to najpotężniejszy narkotyk znany ludzkości.
  • Tych oto czworga nic nie nasyci – o czym wiadomo od wieka:
    Paszczy Dżakali, sępa gardzieli, łap małpich i oczu człowieka.
  • Wiekiem ni sprytem, ni siłą wodzowi
    dotrzymać nie zdoła nikt pola;
    Zatem w wypadkach, gdzie prawo przemilcza,
    tam prawem wodza jest wola.

Księga dżungli

edytuj

(Wydawnictwo Polskie, Lwów-Poznań 1923, tłum. Franciszek Mirandola)

  • Jeden z przybyłych z emirem wodzów, stary, siwy jegomość o długich włosach, spytał któregoś z oficerów Hindusów:
    – Powiedz mi, jakiemi środkami osiągacie takie cuda?
    – Wydano rozkazy i spełniono je! – odrzekł oficer krótko.
    – Jakto? Czyż i zwierzęta rozumieją rozkazy?
    – Są równie, jak ludzie, posłuszne! Muł, koń, słoń i wół są powolne przewodnikom, przewodnik słucha sierżanta, sierżant porucznika, porucznik kapitana, kapitan majora, major pułkownika, pułkownik brygadjera, który ma pod rozkazami trzy pułki, brygadjer generała, ten zaś słucha wicekróla, który jest sługą cesarzowej Indyj. To cała tajemnica!
    – Inaczej jest u nas w Afganistanie! – rzekł wódz azjatycki – Tam każdy pełni jeno własną wolę.
    – Dlatego to – odparł oficer, pokręcając wąsa – emir wasz, którego słuchać nie chcecie, przybywa po rozkazy do naszego wicekróla.
  • Słuszne i mądre prawa dżungli wzbraniają zwierzętom zabijać człowieka. Dozwolone to jest jeno, gdy idzie o pokazanie dzieciom, jak należy walczyć z ludźmi, a i wówczas polowanie takie musi się odbywać zdala od rodzimego lasu, poza terytorium gminy własnej, czy rodu. Prawo to uzasadnione jest względami natury praktycznej. Zamordowanie człowieka wywołuje niechybnie najście na dżunglę ludzi białych, z karabinami, siedzących na słoniach, otoczonych krajowcami uzbrojonymi w hałaśliwe gongi, pochodnie i inne straszne przyrządy. Gdy taka czereda zwali się do lasu, źle się dzieje mieszkańcom dziewiczych borów. Zwierzęta tłumaczą sobie owo prawo inaczej. Nie przystoi, powiadają, dzielnemu łowcy uganiać się za człowiekiem, który jest najsłabszem ze stworzeń i nie posiada naturalnych narządów obrony.
  • Wielbłądom osty, wołom zaś paszę dał Sziwa,
    A karmiąc swe dziecię, matka czuje się szczęśliwa.
  • Wszystko wydaje się głupstwem mieszkańcowi równi, który nie zna niczego prócz wnętrza chaty swojej.
  • Ale to już [jest] inna historia.
    • But that is another story. (ang.)
    • Opis: zapożyczone od Terencjusza.
    • Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 81.
  • Hulajmy, panowie wojacy,
    przeklęci stąd do wieczności,
    niech Bóg się zlituje nad nami,
    hej, ho, hej!
    • Gentlemen-rankers out on the spree,
      Damned from here to Eternity,
      God ha' mercy on such as we,
      Baa! Yah! Bah!
      (ang.)
    • Źródło: Gentlemen-Rankers
  • Jeżeli możesz wyjść naprzeciw triumfowi i nieszczęściu — i traktować je na równi!
    • If you can meet with triumph and disaster — And treat those two impostors just the same! (ang.)
    • Opis: Dwuwiersz z poematu „If” stanowiący motto i memento umieszczone na bramach prowadzących na kort centralny Wimbledonu i w Forest Hills.
    • Źródło: Zbigniew Dutkowski, T – jak tenis, red. J. Lis, wyd. I, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979, s. 70.
  • Kobiece zgadywanie jest o wiele dokładniejsze niż męska pewność.
  • Miłość jest jak robota piórkiem, musisz iść w tył lub naprzód; nie wolno ci stanąć w miejscu.
    • love's like line-work: you must go forward or backward; you can't stand still. (ang.)
    • Źródło: Światło które zagasło, Wydawnictwo Polskie 1928, s. 127, tłum. Józef Birkenmajer.
  • Nigdy nie popełniłem żadnego błędu w życiu, w każdym razie żadnego, którego nie mógłbym potem usprawiedliwić.
    • I never made a mistake in my life at least, never one that I couldn't explain away afterwards. (ang.)
    • Źródło: The Education of Otis Yeere w: The Works of Rudyard Kipling, wyd. Forgotten Books, 2008, s. 203.
    • Zobacz też: błąd, życie
  • Nikt nie jest zupełnie szczęśliwy od dzioba do ogona.
  • Och, Wschód to Wschód i Zachód to Zachód, i nigdy się nie spotkają.
  • Odwaga jest to brak wyobraźni.
  • Pierwszym obowiązkiem artysty jest opanowanie rzemiosła.
  • Podnieście brzemię białego człowieka
    Wyślijcie kwiat swojego plemienia
    Nuże popędźcie synów na wygnanie
    By jeńców waszych spełniali marzenia.
    Niechaj tym ludom spłoszonym i dzikim
    Służą, swym jarzmem do ziemi przygięci,
    Tym, co pojmani dopiero, niechętni
    Co na wpół diabłem są, na wpół dziecięciem.
    • Take up the White Man's burden--
      Send forth the best ye breed--
      Go bind your sons to exile
      To serve your captives' need;
      To wait in heavy harness,
      On fluttered folk and wild--
      Your new-caught, sullen peoples,
      Half-devil and half-child.
      (ang.)
    • Źródło: Brzemię białego człowieka (1899), przeł. Elżbieta Tabakowska
    • Zobacz też: kolonializm
  • Samica gatunku jest bardziej zawzięta niż samiec.
  • Z powołania jestem sprzedawcą słów, te zaś są bez wątpienia najmocniejszymi lekami znanymi ludzkości.
    • I am, by calling, a dealer in words; and words are, of course, the most powerful drug used by mankind. (ang.)
    • Źródło: mowa w Royal College of Surgeons, 14 lutego 1923 r., cyt. za A Book of Words.
    • Zobacz też: słowo
  • Utrzymuję sześć wiernych sług.
    Nauczyli mnie oni wszystkiego, co umiem.
    Ich imiona to: Co? Dlaczego? Kiedy?
    Gdzie? Jak? Kto?
    • I keep six honest serving-men;
      (They taught me all I knew)
      Their names are What and Where and When
      And How and Where and Who.
      (ang.)
    • Źródło: The Elephant's Child w: Just So Stories, wyd. Garden City Pub. Co., Nowy Jork 1912, s. 83.
  • Uwierz mi na słowo: najgłupsza kobieta potrafi kierować mądrym mężczyzną, ale trzeba bardzo mądrej kobiety, by kierować głupcem.
  • Wolność to nie anarchia – przeciwnie – wiąże się z poszanowaniem prawa.
  • Z chwilą, gdy lekko bierzemy naszą sztukę, każąc jej służyć osobistym celom, ona z kolei zaczyna nas zdradzać.
  • Zawsze staram się widzieć w każdym jego najlepsze strony – to mi oszczędza wielu kłopotów.
    • I always prefer to believe the best of everybody. It saves so much trouble. (ang.)
    • Źródło: A Second-Rate Woman w: The Works of Rudyard Kipling, wyd. Forgotten Books, 2008, s. 249.