Wikicytaty

Philippe Pétain

marszałek Francji, szef rządu Vichy

Henri Philippe Pétain (1856–1951) – francuski marszałek i polityk, szef rządu Vichy.

  • Będziemy ich mieli!
    • On les aura! (fr.)
    • Opis: w rozkazie do wojsk walczących pod Verdun (1916); słowa stały się hasłem całej Francji.
Philippe Pétain
  • Nie przejdą!
    • Ils ne passeront pas!
    • Opis: jako dowódca twierdzy Verdun
    • Źródło: Alex Axelrod, Charles Phillips, Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000, s. 479.
  • Nie złożę już więcej oświadczeń, nie odpowiem na żadne pytania. Spędziłem moje życie w służbie dla Francji. Dzisiaj, w wieku prawie 90 lat wtrącony do więzienia, pragnę jej nadal służyć, zwracając się do niej raz jeszcze…
  • Stałem na czele państwa okupowanego, ale czyniłem wiele, aby uchronić moich rodaków przed najgorszym. Jestem pewien, że dla wielu moich rodaków stanowiłem kontynuację suwerennej Francji. Jestem niewinny. Tak naprawdę osądzi mnie Bóg i historia.
  • Trzeba przerwać walkę. Zwróciłem się do przeciwnika z pytaniem, czy gotów jest przystąpić do poszukiwania, między nami żołnierzami, po walce i honorowo, środków wiodących do położenia kresu działaniom wojennym. Niech wszyscy Francuzi skupią się wokół rządu, niech się pozbędą niepokoju i oddadzą się wyłącznie wierze w przeznaczenie ojczyzny.
  • Verdun… okopy… Francja… Kochałem wyłącznie Francję.
    • Opis: chwilę przed śmiercią
    • Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, tłum. Anita i Krzysztof Staroniowie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1998, ISBN 8305129713, s. 355.
  • Wiedzcie, że cokolwiek czyniłem – wszystko, czego nie akceptowałem bądź musiałem przyjąć z własnej woli lub pod przymusem – robiłem to dla waszego bezpieczeństwa. Nie mogąc być waszym mieczem, starałem się pozostać tarczą.
    • Opis: orędzie do Francuzów
    • Źródło: Benedicte Vergez-Chaignon, Cztery śmierci marszałka Petaina w: Ostatnie dni dyktatorów, tłum. Anna Maria Nowak, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 39.
  • Zgadzam się udzielić odpowiedzi.
    • Opis: na procesie, do którego przystąpił mimo fatalnego wówczas stanu umysłowego
    • Źródło: Benedicte Vergez-Chaignon, Cztery śmierci marszałka Petaina w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 41.

O Philippie Pétainie

edytuj
  • Antysemicki wymiar samego reżimu w Vichy był w znacznym stopniu ignorowany aż do lat 70. Dzisiaj jest sprawą ogólnie znaną, że reżim Vichy odgrywał aktywną rolę w deportacji i eksterminacji wielu tysięcy Żydów, jednak nieco mniej uwagi poświęcono moralnym i kulturowym uwarunkowaniom stanowiącym grunt dla udziału Pétaina i jego kolegów w tym aspekcie nazistowskiego projektu. Ostatecznie Vichy nie wzięło się znikąd. To, co mówiono we Francji w latach 1940–1944, mówili i robili ludzie, którzy czynnie uczestniczyli w życiu publicznym na długo przed rokiem 1940 i którzy z kolei znajdowali się pod wpływem tego, co pisali i mówili jeszcze inni ludzie czasów Trzeciej Republiki.
    • Autor: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 100.
    • Zobacz też: antysemityzm
  • Ja kiedyś napisałem, że nieszczęściem tego człowieka w pewnym sensie był jego wiek. To, że tak długo dane mu było żyć. Dla mnie nie ulega wątpliwości, że gdyby Pétain umarł przed wybuchem II wojny światowej, dziś w każdym francuskim mieście byłaby ulica czy plac noszący jego imię. Byłby bohaterem narodowym, wszędzie stałyby jego pomniki.
  • Ludzie muszą odpowiadać za swoje czyny niezależnie od wieku. Nie przeciwstawił się nigdy w sposób stanowczy antysemickiej polityce rządu Vichy. Przymykał oczy na pewne rzeczy i akceptował np. układanie się premiera Pierre’a Lavala z Niemcami. Philippe Pétain wiedział dobrze, czyją rękę ściska, kiedy spotykał się z Hitlerem w Montoire-sur-le-Loir w październiku 1940 roku. To na pewno nie był dla niego pan „Nikt”…
  • Marszałek Pétain był bez wątpienia postacią tragiczną. Z pewnością, decydując się na współpracę z Niemcami, myślał wyłącznie o pomyślności Francji, zapewnieniu jak najkorzystniejszych warunków w nowej sytuacji politycznej. Niemniej jego rząd ponosi odpowiedzialność za zwalczanie antyniemieckiego ruchu oporu, a zwłaszcza za współpracę przy deportacji francuskich Żydów. Polityka rządu Pétaina przyczyniła się również do podważenia międzynarodowego autorytetu Francji. Jak ujął to jeden ze współpracowników marszałka, „zbyt wiele myślał o Francuzach, a zbyt mało o Francji”.
  • Marszałek Pétain posiadał przeogromną władzę – podkreślał prof. Jerzy Eisler. – Mógł tworzyć akty prawne, miał przygotować konstytucję, stawał się najwyższym arbitrem.
  • Reżim Vichy był klasyczną dyktaturą autorytarną. Marszałek Pétain obdarzany był przeogromnym para religijnym kultem. Pojawiały się wówczas książki, artykuły, filmy, publikacje, audycje ukazujące go niemal w glorii człowieka świętego.
  • To był pokazowy proces polityczny. Miał zdjąć, jak sądzę, odpowiedzialność z francuskich elit. Przecież prawda jest taka, że we Francji nie przeprowadzono poważnego, głębokiego rozrachunku z polityką kolaboracji, kolaboracji politycznej, militarnej, gospodarczej, kulturalnej. Można by długo te pola współpracy francusko-niemieckiej wymieniać.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Philippe_Pétain&oldid=590530”