Paranoja

Paranoja – dawniej: uporczywe zaburzenia urojeniowe; obecnie – silnie nacechowane poczucie lęku lub strachu przed mniej lub bardziej realnym zagrożeniem, z reguły oparte na fałszywych bądź niekompletnych informacjach.

• Czy coś oddziela rozsądek od paranoi? Owszem, kreska uśmiechu. Ironia, wyznaczająca idealną odległość między podmiotem a przedmiotem.
  • Autor: Manuela Gretkowska, Podręcznik do ludzi, Wydawnictwo W.A.B. 1999.

• Każda dekada rodzi nową chorobę. Lata osiemdziesiąte: AIDS. Lata dziewięćdziesiąte: schizofrenię. Lata zerowe: paranoję.
  • Autor: Frédéric Beigbeder, Windows on the World, 2003.
  • Zobacz też: AIDS, schizofrenia

• Miewają też paranoicy widzenia nieraz i wtedy, gdy czują swe wysokie posłannictwo. Niejeden zapuszcza długie włosy i nieporządną brodę i przeciwstawia się tym otoczeniu. Paranoicy pisują niekiedy bałamutne dzieła i zyskują sobie zwolenników i czcicieli. Przykładem Hoene-Wroński, Towiański. Niekiedy paranoik zapewnia publicznie, że potrafi sobie do woli przedłużać życie, albo nie tai się z tym, że istniał od wieków, czego mu nikt nie wyperswaduje, ogłasza się mesjaszem, szerzy epidemię psychopatyczną latami, a mimo to nie oddają go do sanatorium, bo laicy biorą pod uwagę to, że on w życiu codziennym orientuje się doskonale i może objawiać, nawet znaczny, spryt w interesach.
  • Autor: Władysław Witwicki, Psychologia, t. 2, PWN, Warszawa 1963, s. 375–376.
  • Zobacz też: Andrzej Towiański, Józef Hoene-Wroński

• Paranoik czuje się wielkim człowiekiem i często znajduje takich, którym to potrafi w dobrej wierze zasugerować. Ci rozwijają dalej urojenia otrzymane. Wtedy mówi się u tych drugich o obłędzie indukowanym.
  • Autor: Władysław Witwicki, Psychologia, t. 2, PWN, Warszawa 1963, s. 374–375.
  • Zobacz też: obłęd

• Paranoja jest goła
  • Źródło: tytuł utworu zespołu Maanam