Maria Dzielska
polska uczona, profesor nauk humanistycznych
Maria Celina Dzielska (1942–2018) – polska historyk i filolog klasyczny, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, tłumacz tekstów źródłowych, wyspecjalizowana w historii późnoantycznego Rzymu i wczesnego Bizancjum.
- Jak można sobie wyobrazić dzisiejszy świat bez chrześcijaństwa, skoro dziesiątki, setki tysięcy – mówi się, że nawet ponad 100 tysięcy rocznie – ludzi oddaje swoje życie za wiarę w Afryce, na Bliskim Wschodzie, w Indiach? W obliczu tej hekatomby, którą teraz obserwujemy, prześladowania chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim, gdy w ciągu niemal trzech wieków zginęło śmiercią męczeńską ok. 10 tys. ludzi, wydają się dziełem nie surowych władców i sędziów, lecz łagodnych owieczek.
- Źródło: Maria Dzielska: Nie wyobrażam sobie świata bez chrześcijaństwa, rp.pl, 31 lipca 2018.
- Zobacz też: Cesarstwo Rzymskie, chrześcijaństwo
- Podłoże religijne to mit, który rozwijał się od czasów oświecenia i był elementem walki ideologicznej z Kościołem. Naprawdę Hypatia wzięła udział w politycznych zmaganiach między prefektem Egiptu Orestesem i naruszającym suwerenność władzy cywilnej w mieście patriarchą Cyrylem, który – jak pisze Sokrates Scholastyk – prawdopodobnie widział w Hypatii konkurentkę.
- Opis: odpowiedź na pytanie, czy morderstwo Hypatii z Aleksandrii miało podłoże religijne
- Źródło: Maria Dzielska: Nie wyobrażam sobie świata bez chrześcijaństwa, rp.pl, 31 lipca 2018.
- Zobacz też: Cyryl z Aleksandrii, Kościół katolicki, oświecenie
- Ponieważ święto Zmartwychwstania obchodzono w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca, również Boże Narodzenie umiejscowiono astronomicznie, wyznaczając je na 25 grudnia, czyli przesilenie zimowe. Po raz pierwszy słyszymy o nim w pewnym kalendarzu rzymskim w 354 roku. Ale trzeba też zauważyć, że chrześcijanie schrystianizowali po prostu rzymskie święto narodzin Słońca Niezwyciężonego, inaczej Heliosa, czy irańskiego Mitry, którego dzień narodzin przypadał na 25 grudnia i podobnie jak Chrystus urodził się w skalnej grocie. Bóg ten miał wielu wyznawców w cesarstwie rzymskim.
- Źródło: Maria Dzielska: Nie wyobrażam sobie świata bez chrześcijaństwa, rp.pl, 31 lipca 2018.
- Zobacz też: Boże Narodzenie
- To był wprawdzie proces powolny idący od czasów Konstantyna I, który już wydawał ustawy skierowane przeciwko sprawowaniu krwawych ofiar i wróżeniu z wnętrzności zwierząt. On przecież także nakazał zburzenie kilku ważnych świątyń. Dalej posunęli się już jego synowie, którzy wprowadzili nawet karę śmierci za dywinację, zakazywali oddawania czci posągom bóstw itd. Ale dopiero edykt z 8 listopada 382 roku Teodozjusza I, o którym mówi się, że znamionował „śmierć bogów" w Cesarstwie Rzymskim, zakazał ostatecznie pod karą gardłową składania krwawych ofiar i dokonywania wróżb ze zwierząt ofiarnych. Obłożone zostały również karami wszelkie praktyki pogańskie – nawet oddawanie czci przez zapalanie światła czy kadzidła dobrym bóstwom domowym, Larom i Penatom.
- Źródło: Maria Dzielska: Nie wyobrażam sobie świata bez chrześcijaństwa, rp.pl, 31 lipca 2018.
- Zobacz też: Konstantyn I Wielki, Teodozjusz I Wielki
O Marii Dzielskiej
edytuj- Była wspaniałą, życzliwą osobą, dumną także ze swego kresowego pochodzenia, ale była przede wszystkim wyjątkowym przykładem tej właśnie cnoty, w Polsce często przez kobiety reprezentowanej: była mężna. Ogromnie będzie mi brakowało: Jej mądrego uśmiechu, żartu, dobrej rady, Jej intelektualnego wzoru.
- Autor: Andrzej Nowak (historyk), Prof. Nowak żegna prof. Dzielską: Była przykładem cnoty często przez kobiety reprezentowanej, była mężna, wpolityce.pl, 31 lipca 2018.
- Potem towarzyszyła swoim autorytetem pracy nad odbudową Rzeczpospolitej przez prof. Lecha Kaczyńskiego (była członkiem komitetu poparcia jego kandydatury na prezydenta RP w 2005 roku), a wreszcie - nieugięcie wspierała Jarosława Kaczyńskiego w kolejnych etapach tej pracy. Nie zważała na związane z tym wyborem szyderstwo i ataki ze strony dużej części tzw. środowiska akademickiego. Była ponad to. Sławiła często cnotę andrei – męstwa.
- Autor: Andrzej Nowak (historyk), Prof. Nowak żegna prof. Dzielską: Była przykładem cnoty często przez kobiety reprezentowanej, była mężna, wpolityce.pl, 31 lipca 2018.
- Zobacz też: Jarosław Kaczyński, Lech Kaczyński