Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku

pomnik we Włocławku

Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławkupomnik w postaci krzyża, znajdujący się obok tamy we Włocławku, w miejscu wyłowienia ciała zamordowanego księdza Jerzego Popiełuszki, ustanowiony dla upamiętnienia jego męczeńskiej śmierci z rąk komunistycznej SB. Powstał z inicjatywy biskupów włocławskich Jana Zaręby i Henryka Muszyńskiego. Poświęcony 7 czerwca 1991 roku przez papieża Jana Pawła II. Projektantami pomnika są artyści Jerzy Kalina i Andrzej Krawczyk.

  • A spośród nas widzimy najbardziej tego, na którego fotografię dzisiaj patrzymy, którego obraz mamy głęboko w pamięci — naszej, kościelnej, narodowej — księdza Jerzego. On także rodził się pod Krzyżem. To też syn Maryi, nasz brat, który pokazał w swoim życiu, jak można być wiernym prawdzie Bożej. Oto prawda o życiu księdza Jerzego staje nam dzisiaj blisko przed oczyma.
Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku przy tamie
  • Chodziło ciągle o to samo – o upamiętnienie miejsca śmierci ks. Popiełuszki. Pod petycją były już 253 podpisy. Ta spontaniczna akcja była niejako społecznym zapleczem rozmów, jakie niemal dokładnie w czwartą rocznicę pogrzebu ks. Popiełuszki prowadził nowy biskup włocławski z wojewodą. Tym samym, który do tej pory ciągle odmawiał.
  • Krzyż stanowi dla społeczeństwa, w większości chrześcijańskiego, jedynie słuszną odpowiedź na tragedię, która miała miejsce na zaporze wodnej dnia 19 października 1984 r. W swojej treści jest on dla chrześcijanina znakiem przebaczenia i ocaleniem sensu wielkodusznej ofiary śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.
  • Krzyż upamiętniający księdza Jerzego jest symbolem zmartwychwstania, ale i zwycięstwa nad systemem, który skazał to miejsce na niepamięć. Tama i krzyż to symboliczne zamknięcie tego, co było. Oby była to już tama historyczna.
    • Autor: Jerzy Kalina, artysta, projektant Krzyża Pomnika ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku.
    • Źródło: Mariusz Miodek, Rozmowa z Jerzym Kaliną, realizatorem filmu "Tama", tygodnik Film nr 8, z 23 lutego 1992. s. 11.
  • Na polskiej ziemi stanął jeszcze jeden Krzyż. Ten znak Krzyża, który stoi nad brzegami Wisły, niech stanie się przekonującym wezwaniem dla nas wszystkich, że naszym powołaniem jest budowanie cywilizacji miłości. Za to właśnie złożył w ofierze swoje życie ks. Jerzy, aby nasze życie było bardziej godne. Niech Bóg przyjmie jego ofiarę, a nam da moc zwyciężania zła dobrem.
  • Przenosimy się tutaj, nad Wisłę, z sanktuarium żoliborskiego, do grobu współczesnego męczennika, księdza Jerzego, aby wysłuchać słów pełnych patriotycznej prawdy, ale także pouczenia Bożego, jakie odnajdujemy w przeczytanym słowie z Biblii.
  • Ramy czasowe starań o zgodę wyznaczają dwa listy. Pierwszy z 13 listopada 1984 r., który ówczesny biskup włocławski Jan Zaręba, skierował do wojewody włocławskiego Tadeusza Gembickiego zawierał prośbę o zgodę na postawienie krzyża, i drugi, w którym ten sam wojewoda komunikuje następcy biskupa – bp. Henrykowi Muszyńskiemu – pozytywną decyzję o upamiętnieniu krzyżem miejsca śmierci ks. Popiełuszki. Tyle że to drugie pismo nosi datę 3 lutego 1989 r.
  • Starania o możliwość upamiętnienia miejsca męczeństwa ks. Jerzego bezpośrednio podjął ówczesny biskup włocławski Jan Zaręba. Pisma w tej sprawie krążyły po różnych urzędach. Dopiero obecny biskup włocławski Henryk Muszyński uzyskał w lutym 1989 r. pozytywną decyzję. Mimo represji, od dnia 30 października 1984 r., daty odnalezienia na dnie włocławskiego zbiornika zwłok ks. Jerzego, mieszkańcy Włocławka przychodzili w pobliże mostu-tamy na modlitwę. Składano tutaj kwiaty i zapalano znicze. Władze komunistyczne reagowały histerycznie. Wzywano na przesłuchania, karano mandatami, kolegiami, a nawet aresztem. Kwiaty niszczono i zrzucano do Wisły. W późniejszym okresie wierni gromadzili się po drugiej stronie rzeki. Na metalowej barierce mostu umieszczono metalowy Krzyż. I choć funkcjonariusze usuwali go systematycznie, znak męki Chrystusa stale powracał, żeby w ten sposób uczcić pamięć zamordowanego.
  • Tama włocławska i Pomnik-Krzyż pozostaną miejscem skupienia, modlitwy i refleksji nad przeszłością i przyszłością Polski. Pomnik Pamięci i wyzwania do obrachunku z dziedzictwa Męczennika Księdza Jerzego i ducha Solidarności.
  • Ten Pomnik – Świadectwo stopi się z polskim krajobrazem tak, jak ofiara Kapłana zapadła głęboko w serca rodaków i tylu ludzi na całym świecie.
  • Towarzyszyłem powstawaniu tego krzyża od samego początku. Kierowałem stroną plastyczną ceremonii pogrzebowej księdza Jerzego, zajmowałem się przez kilka lat wystrojem wnętrza i otoczenia kościoła św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu, wreszcie w 1989 roku otrzymałem propozycję zaprojektowania krzyża, który miał stanąć w miejscu, gdzie ciało księdza wrzucono do rzeki. Początkowo pomysł wydawał się nie do zrealizowania. W czasach komunistycznych tama była miejscem, którym władze specjalnie się „opiekowały”: nie wolno było tu zatrzymać samochodu, nie mówiąc o robieniu zdjęć. Kwiaty składane u stóp tamy szybko znikały. Zmienił się jednak rząd, prace nad projektem postępowały i 19 października dokonano odsłonięcia krzyża.
    • Autor: Jerzy Kalina, artysta, projektant Krzyża Pomnika ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku.
    • Źródło: Mariusz Miodek, Rozmowa z Jerzym Kaliną, realizatorem filmu "Tama", tygodnik Film nr 8, z 23 lutego 1992. s. 11.
  • W czasie dzisiejszej uroczystości widzimy w blasku słońca to, co było zakryte, co było skrytobójstwem. Dzisiaj w wolnej Ojczyźnie, odsłania się w tej manifestacji połączonej modlitwy i pieśni nad nurtem Wisły. Ksiądz Jerzy zginął za „Solidarność", dał za wiarę życie – te słowa rozbrzmiewały i brzmią nadal.