Jadwiga

Jadwiga – imię żeńskie pochodzenia germańskiego, oznaczające „walka”.

• A co się stało Jadwidze?
  Poszła do lasu na rydze.
  • Opis: początek piosenki ludowej.
  • Źródło: Henryk Markiewicz, Andrzej Romanowski, Skrzydlate słowa, Warszawa 1990, PIW, s. 791.

• Chciałbym przy pani Jadziuchnie,
  Być takim małym amantem,
  Co się go puszcza przez kuchnię,
  Zanim się puści go kantem.
  • Autor: Tadeusz Boy-Żeleński
  • Źródło: Eugenia Kochanowska, Imię za człowiekiem idzie, t. 9, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1989, s. 96.

• Do świętej Jadwigi pozbieraj jabłka, orzechy, figi.
  • Opis: przysłowie
  • Źródło: Alicja Nowakowska, Świat roślin w polskiej frazeologii, Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005, s. 123.

• I uklęknął przy grobowcu, i modlił się tak: Jadwisieńko moja miła, nieszczęsnyż ja ptak! Ptak nieszczęsny, co przyleciał od wysokich gór, na dolinę spadł, na spiską, jak powietrzny mór.
  • Autor: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Ballada o Janosiku i Szalamonównie Jadwidze

• Kto sieje na świętą Jadwigę, ten zbiera figę.
  • Opis: przysłowie
  • Źródło: Alicja Nowakowska, Świat roślin w polskiej frazeologii, op. cit., s. 123.

• Ostrożnie z tym imieniem. Prawie na pewno zaszkodzi,
  chyba że z nim przyjdzie potęga, co ujarzmia albo uwodzi;
  (...)
  Jadwidze posłuch dla władzy z niezmiernym przychodzi wstrętem,
  za to naucza chętnie, ale nie zawsze z talentem.
  Kocha, lecz wybitnie dla siebie. Źle czuje się, gdy
  kochana,
  bo choć posłuszeństwu nierada, w tym jednym pożąda
  pana.
  • Autor: Kazimiera Iłłakowiczówna, Jadwiga

• Patrz – że, Jagusiu, i miej oko na to
  A luboś świeża i kwitniesz jak lato,
  Czekaj swej zimy: i na cię mróz siwy
  I śnieg na warkocz spadnie urodziwy;
  Nie czekaj raczej, a jeśli siać a żyć
  W czas zawsze lepiej, umiej czasu zażyć.
  • Autor: Jan Andrzej Morsztyn, Zima

• Ty dla tej Polski będziesz perłą, z dna wód świecącą jasno, śnieżną liliją skwitnie twe berło w snop iskier, co nie zgasną.(...) Będziesz dla Polski złotą różą, gwiazdą w szafirów skłonie, łzy, co dziewczęce szczęście burzą, w skarb zawreją w łonie.
  • Autor: Stanisław Wyspiański, Hedwigis una dies

• U mojej Jadwisi
  Warkocz jeden – drugi,
  A jasny a długi
  Za głowieńką wisi
  I ciążą głowisi
  Te dwie złote strugi.
  • Autor: Lucjan Rydel

• Wróć mi serce, Jadwigo, wróć mi, prze Boga,
  A nie bądź przeciwko mnie tak barzo sroga.
  • Autor: Jan Kochanowski, Do Jadwigi

• Zbłądziłam i skrzywdziłam nie tylko Ciebie, ale i dzieci... Pomyśl, ile nocy przy nich nie przespałam, ile sił i zdrowia straciłam, a teraz ich nawet widzieć mi nie wolno.
  Więc to wszystko, te dziewięć lat – to nic wobec jednego błędu szaleństwa? Pomyśl, Ty, co tak ból całego świata i jego nędzę odczuwasz i tak genialnie to odtwarzasz, pomyśl, czy to ludzkie i sprawiedliwe? Nie myśl według kodeksów prawnych, ale sercem człowieka. Pomyśl, ile razy Ty i każdy mężczyzna by dzieci tracił, gdyby mu je za jedną chwilę szaleństwa i słabości odbierano?
  • Autor: Jadwiga Kasprowiczowa, list
  • Opis: żona porzuciła Kasprowicza dla Stanisława Przybyszewskiego.
  • Źródło: Eugenia Kochanowska, Imię za człowiekiem idzie, 1989, s. 95.