Friedrich Dürrenmatt

Friedrich Dürrenmatt (1921–1990) – szwajcarski dramaturg, prozaik, eseista i teoretyk teatru.

• Bogactwo ma tylko wówczas sens, gdy wypływa z niego bogactwo łaski.
  • Zobacz też: bogactwo, łaska

Friedrich Dürrenmatt (1989)

• Człowieczeństwo, moi panowie, jest podporządkowane giełdzie milionerów, jeśli ktoś rozporządza takim kapitałem jak mój, stać go na stworzenie sobie własnego ładu świata. Świat ze mnie zrobił dziwkę, teraz ja zrobię z niego burdel. Kto nie może bulić, a pragnie uczestniczyć w rozkoszach życia, ten musi zgiąć kark. Wy pragniecie uczestniczyć w rozkoszach życia. Uczciwy jest tylko ten, kto płaci. A ja płacę. Miastu Güllen – za morderstwo, koniunkturą – za jednego trupa.
  • Die Menschlichkeit, meine Herren, ist für die Börse der Millionäre geschaffen, mit meiner Finanzkraft leistet man sich eine Weltordnung. Die Welt machte mich zu einer Hure, nun mache ich sie zu einem Bordell. Wer nicht blechen kann, muss hinhalten, will er mittanzen. Ihr wollt mittanzen. Anständig ist nur, wer zahlt, und ich zahle. Güllen für einen Mord, Konjunktur für eine Leiche. (niem.)
  • Postać: Klara Zachanassian
  • Źródło: Wizyta starszej pani

• Nasze społeczeństwo potrzebuje swoich anarchistów… Jako alibi.
  • Źródło: Nieprzyjemne prawdy. Aforyzmy naszych czasów, wybór i tłum. Henryk Zdanowski, KAW, 1987, s. 50.
  • Zobacz też: anarchia, społeczeństwo

• Nie ma rzeczy okrutniejszej nad potknięcie się geniusza o coś idiotycznego. W takim wypadku wszystko zależy od tego, jak się geniusz odniesie do śmieszności, która go powaliła: czy się z tym potrafi pogodzić, czy nie.
  • Źródło: Obietnica
  • Zobacz też: geniusz

• Nie żyjemy już w czasach Antygony – dziś tragedię może spowodować tylko błąd w maszynie.
  • Źródło: „Problemy. Miesięcznik popularno-naukowy”, Wydania 1–6, Instytut Prasy Czytelnik, 1961, s. 285.

• Opisuję ludzi, a nie marionetki; tworzę akcję, nie alegorię. Buduję świat, a nie system moralności, jak to we mnie niekiedy wmawiają. Więcej: nie staram się nawet skonfrontować mojej sztuki ze światem, bo taka konfrontacja następuje samoczynnie za sprawą publiczności.
  • Źródło: Zygmunt Greń, Dürrenmatta koniec wieku ideologii, „Życie Literackie” nr 12 (322), 23 marca 1958, s. 9.

• Państwo zawsze nazywa się ojczyzną wtedy, kiedy sposobi się do mordowania ludzi.
  • Vaterland nennt sich der Staat immer dann, wenn er sich anschickt, auf Menschenmord auszugehen. (niem.)
  • Źródło: Romulus Wielki
  • Zobacz też: morderstwo, ojczyzna, państwo

• Świat to fabryka prochu, w której nie ma zakazu palenia.
  • Zobacz też: fabryka, proch, świat

• Wilhelm Tell jest w dalszym ciągu jedynym Szwajcarem, którego zna cały świat.
  • Wilhelm Tell ist noch immer der einzige Schweizer, den die ganze Welt kennt. (niem.)
  • Zobacz też: Wilhelm Tell