Dwanaście artykułów chłopstwa szwabskiego

Deklaracja praw człowieka napisana w Memmingen w 1525

Dwanaście artykułów chłopstwa szwabskiego – wspólny manifest chłopów, którzy przystąpili do największego antyfeudalnego powstania w historii Niemiec. Opublikowany w marcu 1525 w Memmingen.

  • Dotychczasowa praktyka uznawania nas za czyjąś własność jest żałosna, biorąc pod uwagę, że Chrystus wszystkich nas krwią swoją zbawił i odkupił (…). Stąd wynika wedle Pisma Świętego, że jesteśmy wolnymi.
Strona tytułowa Dwunastu artykułów (1525)
  • Jest nasza pokorna prośba i żądanie (…), iż odtąd chcemy mieć władzę i moc, aby każda parafia sama proboszcza wybierała i naznaczała, aby miała też władzę tego usuwać, gdyby należycie się nie zachowywał. Proboszcz ma głosić Ewangelię czysto i jasno, bez jakiejkolwiek ludzkiej domieszki.
  • Jeśli jeden lub kilka artykułów wymienionych w niniejszym dokumencie okażą się niezgodne ze Słowem Bożym, co zostanie udowodnione na podstawie Pisma Świętego, to nie będziemy się przy nich upierać.
  • Szlachta nie będzie zmuszała nas do płacenia nadmiernych opłat i przywróci obciążenia [pańszczyznę], do tej miary jaką nasi rodzice odrabiali.
    • Źródło: Artykuł 7
    • Zobacz też: szlachta

O Dwunastu artykułach

edytuj
  • Chłopi grzmocą pięściami, rabują, bieszą się i zachowują jak wściekłe psy. Przy tym zupełnie jasne jest teraz, do czego zmierzali w swym fałszywym umyśle, że czystym kłamstwem było, co oświadczyli w owych „Dwunastu artykułach”, powołując się na Ewangelię. (…) Jeśli więc chłopi i nędzarze zwodzić się pozwalają i inaczej czynią, niż mówili, to ja także pisać o nich muszę; pierwej uświadomić im ich grzech (…), a po wtóre – pouczyć sumienie świeckiej zwierzchności, jak winna się ona zachowywać wobec tego, co się dzieje.
    • Autor: Marcin Luter, Przeciwko morderczym i zbójeckim bandom chłopskim (maj 1525)
    • Zobacz też: Ewangelia