Tomasz à Kempis

Tomasz z Kempis (niem. Thomas Hemerken, Thomas van Kempen; 1380–1471) – niemiecki zakonnik, kanonik regularny, teolog i mistyk.

Tomasz z Kempis

O naśladowaniu Chrystusa

• Bez miłości na nic się nie przyda uczynek zewnętrznie nadzwyczajny; cokolwiek zaś z miłości czynimy, chociażby było małe i liche, wszystko staje się bardzo owocne.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 15.1

• Choćbyś widział, że kto jawnie grzeszy, lub jakie ciężkie zbrodnie popełnia, mimo to nie powinieneś uważać się za lepszego, bo nie wiesz, jak długo potrafisz w dobrym wytrwać. Wszyscy jesteśmy ułomni, więc nie sądź, że inni są ułomni, a ty nie.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 2.4

• Chroń mnie od grzechu, a nie ulęknę się śmierci ani piekła. Bylebyś nie odtrącił mnie na wieki i nie wymazał z księgi żywota, niestraszna mi będzie żadna udręka, jakakolwiek mnie spotka.
  • Źródło: księga trzecia, rozdział 17.4
  • Zobacz też: cierpienie

• Chwała dobrych jest w ich sumieniu, a nie w ustach ludzkich. Radość sprawiedliwych z Boga jest i w Bogu, a wesele ich z prawdy wytryska. Kto pragnie prawdziwej i wiecznej chwały, nie dba o doczesną.
  • Źródło: księga druga, rozdział 6.2

• Codziennie powinniśmy odnawiać nasze postanowienie i do zapału tak się pobudzać, jakbyśmy dopiero dziś się nawrócili; i mówmy: Panie Boże! Wspieraj mnie w dobrym postanowieniu i Twej świętej służbie: spraw, bym dziś, teraz, lepiej zaczął nad sobą pracować, bo niczym jest, co dotąd uczyniłem.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 19.1

• Czemuż chcesz do jutra odkładać swe postanowienie? Wstań! W tej chwili zacznij i mów: Teraz czas do działania, teraz czas do boju, teraz czas odpowiedni do poprawy! Kiedy ci źle i jesteś znękany, wtedy masz sposobność do zasługi!
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 22.5

• Dziś jeszcze nie jesteś gotowy ma śmierć, a co będzie jutro? Skąd wiesz, że będziesz miał jutro?
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 23.1

• Gdy nas spotyka nawet mała przeciwność, zbyt prędko upadamy na duchu i zwracamy się ku ludzkim pociechom. Gdybyśmy, jak mocni mężowie usiłowali wytrwać w boju, ujrzelibyśmy niezawodnie zesłaną nam z nieba pomoc Bożą. Gdyż Bóg jest gotów pomagać walczącym i ufającym Jego łasce; On bowiem daje nam sposobność do walki, żebyśmy zwyciężyli.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 11.3

• Jaki kto jest wewnątrz, tak widzi świat zewnętrzny.
  • Źródło: księga druga, rozdział 4.2

• Jeśli nie zwyciężysz małych i lekkich rzeczy, kiedyż pokonasz trudniejsze? W samym początku sprzeciw się swej skłonności i oducz się złego nawyku, żeby cię nieznacznie nie wprowadził w większe trudności.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 11.6

• Jeżeli chcesz, abym pozostawał w ciemności, bądź pochwalony, a jeśli zechcesz wyprowadzić mnie na światło, także bądź pochwalony.
  • Źródło: księga trzecia, rozdział 17.2

• Kto pragnie zachować łaskę Bożą, winien być wdzięczny, gdy ją otrzymuję, i cierpliwy, kiedy ją traci.
  • Źródło: księga druga, rozdział X

• Mój synu, próbuj postępować raczej zgodnie z wolą innych niż swoją. Zawsze staraj się posiadać mniej niż więcej. Zawsze wybieraj najskromniejsze miejsce i dąż do tego, by mniej znaczyć niż wszyscy inni. Zawsze zmierzaj ku temu i módl się o to, by w twoim życiu całkowicie urzeczywistniała się wola Boga. Przekonasz się, że człowiek, który bierze sobie to wszystko do serca, będzie poruszał się po krainie ciszy i pokoju.
  • Źródło: Dziś beatyfikacja Jana Pawła I, wiara.pl, 4 września 2022.

• Na ziemi zachowuj się jak pielgrzym i gość, którego nic nie zdoła zatrzymać w drodze do Boga.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 23.9

• Nad miłość nie ma nic słodszego, nic mocniejszego, nic wyższego, nic rozleglejszego, nic przyjemniejszego, nic pełniejszego, nic lepszego w niebie i na ziemi; bo miłość w Bogu się poczęła i wśród wszelkich stworzeń nie spocznie, aż dopiero w Bogu.
  • Źródło: księga trzecia, rozdział 5.3

• Nie należy ganić wiedzy, ani naturalnego poznania rzeczy, które samo przez się jest dobre i według zamiarów Bożych, lecz zawsze trzeba wyżej stawiać dobre sumienie i cnotliwe życie. Ale ponieważ wielu stara się więcej o wiedzę niż o dobre życie, dlatego często błądzą i albo żadnego, albo tylko mały odnoszą pożytek.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 3.4

• O czym mówisz, synu? Przestań się skarżyć, pomyśl o mojej męce i męce świętych! Jeszcze nie musiałeś trwać aż do krwi. Jakże to mało, co cierpiałeś, w porównaniu do tych, którzy tyle przeszli i tak strasznie byli kuszeni, tak ciężko udręczeni, tak nieustannie doświadczani i ćwiczeni. Trzeba więc, żebyś pamiętał o tych wielkich ciężarach, jakie ponoszą inny, aby lżej ci było dźwigać własne, małe.
  • Źródło: księga trzecia, rozdział 19.1
  • Zobacz też: cierpienie

• O, gdybyśmy potrafili dobrze przeżyć choć jeden dzień na tym świecie!
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział XXIII

• Pożytecznej jest bowiem odwracać oczy od tego, co ci się nie podoba i zamiast wdawać się w kłótnie i sprzeczki, pozostawić raczej każdego przy swoim zdaniu.
  • Źródło: księga trzecia, rozdział XLIV

• Starajże się teraz tak żyć, iżbyś w godzinę śmierci mógł się raczej radować, niż lękać.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 23.6

• Strzeż się, jak tylko możesz, ludzkiego zgiełku, bardzo bowiem szkodzi gadanie o sprawach błahych, nawet gdyby wypływało z najlepszych intencji. Szybko owieje nas pustka i schwyta w swe sidła.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 10.1

• Tak powinieneś się zachowywać w każdym czynie i w każdej myśli, jak gdybyś dziś miał umrzeć. Gdybyś miał czyste sumienie, nie bałbyś się bardzo śmierci.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 23.1

• To winno być naszym zajęciem: zwyciężać samego siebie i co dzień stawać się wewnętrznie silniejszym i bodaj trochę postąpić w dobrym.
  • Źródło: księga pierwsza, rozdział 3.3

Przez Maryję do Jezusa

• Bo na sam Twój widok pierzchł cały Jej ból i ustały jęki. Gdy zacząłeś mówić do Jej serca, spoczął na Niej Duch Pocieszyciel, napełniając Jej wnętrzności większą niż apostołów radością. Niegdyś na godach weselnych na Jej słowo wodę zamieniłeś w najlepsze wino, a teraz, wracając z Otchłani po pokonaniu nieprzyjaciół, dowiodłeś większej potęgi i większego jeszcze dokonałeś cudu: przemieniłeś śmierć w życie, krzyż w chwałę, matczyne łzy w radość, a strach uczniów w nieprzemijającą radość.
  • Opis: o Marii z Nazaretu i Jezusie Chrystusie.
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, Wydawnictwo M, Kraków 2014, ISBN 9788375959413, s. 253.

• Jest wrażliwa na łzy ubogich, współczuje cierpieniu udręczonych, spieszy z pomocą do nawiedzanych pokusami, wysłuchuje próśb dusz Jej oddanych. Kto z pokorą i bez wahania do Niej się ucieka i wzywa Jej słodkiego, chwalebnego imienia, nigdy nie odchodzi z pustymi rękoma. Wiele dusz lgnie do Niej, są Jej posłuszne chóry aniołów i może ich posyłać z pociechą do opuszczonych.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 344.

• Najmilsza Boża Rodzicielko, zawsze Dziewico Maryjo, Twa przedziwna słodycz przewyższa wszystko, co może pojąć i wypowiedzieć myśl ludzka.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 327.

• Nie jestem godzien spojrzeć na Twe przejasne oblicze, skąpane w boskim świetle, podziwiane przez wszystkie zastępy niebieskie. Zdobna jesteś Twymi przeczystymi ustami, czerwonymi różami i złocistymi listkami. Dlatego wstyd mnie ogarnia na myśl o mej nieczystości, zasmuca mnie moja niegodność.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 328.

• O jakże piękna ta mała Panienka
  bez zmazy i pełna słodyczy,
  a jak potężną jest teraz Królową,
  jej cuda wyraźnie nam potwierdzają.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 360.

• Oto Bóg staje się dzieckiem, zawiniętym w nędzne pieluszki, złożonym w ciasnym żłobie obok zwierząt! Niepojęta to pokora: Pan wszystkich panów raczył stać się jednym ze swych sług! Nie dość Ci było, Boże i Panie, mój Stworzycielu, być moim Ojcem. Chciałeś się stać moim Bratem, i przyjąć ciało, nie umniejszone w prawdzie swej ludzkiej natury, jednak bez obciążenia najmniejszym choćby zepsuciem grzechu.
  • Źródło: Przez Maryję do Jezusa, opoka.org.pl, 26 sierpnia 2014.

• Wprawdzie nie poszła razem z innymi pobożnymi niewiastami do grobu, nie postąpiła tak jednak z otępienia czy z nadmiaru bólu. Nie wątpiła, że powstaniesz z martwych i miała nadzieję, że trzeciego dnia przyjdziesz do Niej, i dlatego pozostała u siebie w domu, gdzie cała oddana modlitwie z wielkim pragnieniem oczekiwała Twego przyjścia. Zasłużyła na to, żeby Cię ujrzeć jako pierwsza, ponieważ bardziej niż inni miłowała Tego i tęskniła za Tym, w którego uwierzyła i nigdy nie zwątpiła.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 251.

• Złym duchom zabrania dręczyć tych, którzy poddają się Jej władzy i szukają Jej opieki. Lękają się one Królowej niebios i w przerażenie wpadają na sam dźwięk Jej świętego imienia. Drżą przed świętym i strasznym dla nich imieniem Maryi, chrześcijanie natomiast otaczają je miłością i najwyższą czcią. Gdzie złe duchy widzą jego blask, tam nie mają odwagi ukazywać się ani demonstrować swych igraszek. Na sam jego dźwięk padają jak gromem rażeni, a im częściej jest ono wymawiane, z im gorętszą wiarą wzywane, tym szybciej i dalej uciekają.
  • Opis: o Marii z Nazaretu
  • Źródło: Tomasz à Kempis, Pasja. Przez Maryję do Jezusa, op. cit., s. 345.

Inne

• Tak więc równie chętnie masz przyjmować cierpienie, jak i radość (…). Tak samo pragnę przyjmować z Twojej ręki dobro i zło, słodycz i gorycz, radość i smutek i za wszystko, co mnie spotyka, Tobie dziękować.

• Wszędzie spokoju szukałem i nie znalazłem nigdzie, jak tylko w kątku z książką.
  • In omnibus requiem quaesivi, et nusquam inveni nisi in angulo cum libro. (łac.)
  • Zobacz też: książka