Smok wawelski
legendarne zwierzę
Smok wawelski – legendarny smok mieszkający u podnóża krakowskiego wzgórza wawelskiego w jaskini nazywanej Smoczą Jamą.
- Jeśli zamknięty w skalnej, głębokiej jaskini,
Groził, Kraku, jak otchłań, twemu miastu smok,
Czyż dziwne, że gdy usiadł na zamku i tronie,
Wszystko nienasycony chłonie jego brzuch?
Gdy pod zamkiem się chował, niszczał tylko Kraków,
Gdy siadł na zamku, całej ojczyzny to śmierć.- Autor: Andrzej Krzycki
- Opis: paszkwil wymierzony w Bonę Sforzę, nawiązujący do jej rodowego herbu, który przedstawiał smoka trzymającego w paszczy postać ludzką.
- Źródło: Sebastian Adamkiewicz, Bona Sforza – smok z Wawelu, histmag.org, 2 lutego 2023.
- Na Wawelu, proszę pana
Mieszkał smok, co zawsze z rana
Zjadał prosię lub barana.
Przy obiedzie smok połykał cztery kury lub indyka
nadto krowę albo byka.- Autor: Jan Brzechwa, Smok
- – Nie ma już smoka! Zginął! – zawołał w tym samym momencie książę Krak. – Dziś na śniadanie zeżarł barana nadziewanego piekącą gorczycą i smołą, a także siarką żarzącą się w brzuchu. Ażeby ugasić żar i okrutne pragnienie, potwór musiał stoczyć się do wody, gdzie pił ją, pił, aż wypił pół rzeki. I pękł od niej jak kozi pęcherz dmuchany nadmiernie. Wiwat!
- Źródło: Krakowskie baśnie i legendy, opowiadanie Jak zacna pani majstrowa poradziła sobie z wawelskim smokiem.
- Nikt, ale to zupełnie nikt, nawet najwięksi podwawelscy mędrkowie nie mieli pojęcia, kiedy straszliwy smok pojawił się po raz pierwszy w jaskini nad Wisłą. Wiedzieli jeno, że pewnego dnia po szalejącej burzy wylazł z pieczary na wawelskim wzgórzu i zaryczał głosem, od którego najdzielniejszym z wojów księcia Kraka nogi ugięły się w kolanach, jakby nie z twardej kości były, lecz z podgniłego tataraku, na plecach zaś wystąpiła gęsia skórka.
- Źródło: Krakowskie baśnie i legendy, opowiadanie Jak zacna pani majstrowa poradziła sobie z wawelskim smokiem.
- Smok też przecież z jamy wyjść musi,
Inaczej się w jamie udusi.- Autor: Ludwik Jerzy Kern, Mój sąsiad