Nikita Chruszczow

Nikita Siergiejewicz Chruszczow (1894–1971) – radziecki polityk, przywódca ZSRR w latach 1953–1964.

Nikita Chruszczow (1961)

O kulcie jednostki i jego następstwach. Tajny referat (1956)

• Komitet Centralny Partii rozpatrzył ostatnio, zwłaszcza po zdemaskowaniu bandy Berii, szereg spraw sfabrykowanych przez tę bandę. Odsłonił się przy tym bardzo brzydki obraz brutalnej samowoli związanej z niewłaściwym postępowaniem Stalina. Jak dowodzą fakty, Stalin, korzystając ze swej nieograniczonej władzy, pozwalał sobie na wiele nadużyć, działając w imieniu KC, nie pytając o zdanie członków KC i nawet członków Biura Politycznego KC, częstokroć nie powiadamiając ich o swoich indywidualnie podejmowanych decyzjach w bardzo ważnych sprawach partyjnych i państwowych.
  • Zobacz też: Józef Stalin

• Kult jednostki przybrał tak potworne rozmiary głównie dlatego, że sam Stalin wszelkimi sposobami popierał gloryfikację swej osoby.

• Nasuwa się pytanie, dlaczego Beria, który likwidował dziesiątki tysięcy działaczy partyjnych i radzieckich nie został zdemaskowany za życia Stalina? Nie został zdemaskowany wcześniej, ponieważ umiejętnie wykorzystywał słabe strony Stalina, podsycając w nim podejrzliwość, we wszystkim dogadzał Stalinowi, działał przy jego poparciu.
  • Zobacz też: Ławrientij Beria

• Stalin stosował najskrajniejsze środki, represje masowe już wówczas, gdy rewolucja zwyciężyła, gdy wzmocniło się państwo radzieckie, gdy klasy wyzyskujące zostały już zlikwidowane (…) Zamiast dowodzić swej słuszności politycznej i mobilizować masy szedł on często drogą represji i fizycznego unicestwiania nie tylko rzeczywistych wrogów, lecz ludzi, którzy nie popełniali zbrodni przeciwko partii i władzy radzieckiej.

Pamiętniki

(Memoirs of Nikita Khrushchev, Pennsylvania State University Press, 2006)

• Jako lider i teoretyk zawsze uważał, żeby nie wskazać na swój antysemityzm w pismach i mowach. I broń Boże, żeby ktoś publicznie zacytował go z prywatnych rozmów, w których czynił uwagi ostro śmierdzące antysemityzmem. Gdy zdarzało mu się mówić o Żydach, Stalin często naśladował w dobrze znanym, przesadnym akcencie sposób, w jaki Żydzi mówią. Jest to ten sam sposób, w jaki mówią tępi, zacofani ludzie, którzy gardzą Żydami, kiedy przedrzeźniają negatywne cechy żydowskie. Stalin też lubił żydłaczyć i był w tym całkiem dobry.
  • Źródło: tom 2, s. 47.

• Ogłoszono, że Michoels wpadł pod ciężarówkę. W rzeczywistości był rzucony przed ciężarówkę. Zrobiono to bardzo chytrze i skutecznie. A kto to zrobił? Stalin to zrobił lub co najmniej zrobiono to na jego polecenie… Potem grupa Żydów z ZIS-u była postawiona pod sąd. W tym przypadku także Stalin doszukiwał się knowań amerykańskiego imperializmu, operującego poprzez Syjonizm.
  • Opis: po śmierci słynnego aktora żydowskiego teatru, Salomona Michoelsa.
  • Źródło: tom 2, s. 50.

• Po latach gdy Stalin doszedł do władzy, zamiast dać przykład, jak wyrywać antysemityzm z korzeniami, sam pomagał go rozprzestrzeniać. Antysemityzm rósł jak wrzód wewnątrz mózgu Stalina. Po śmierci Stalina zatrzymaliśmy wzrost antysemityzmu, ale tylko zatrzymaliśmy. Niestety, zarazki antysemityzmu pozostały w naszym systemie, i widocznie wciąż brak koniecznego zniechęcania do niego i oporu. Moi ochroniarze nie są złymi chłopakami, ale antysemityzm wciąż wyłazi na wierzch nawet w moich rozmowach z nimi.
  • Źródło: tom 2, s. 47.
  • Zobacz też: antysemityzm

• Próbowałem oddać Stalinowi sprawiedliwość i uznać jego zasługi, ale nie ma usprawiedliwienia dla jego, moim zdaniem, zasadniczej wady charakteru – jego wrogiego odnoszenia się do żydowskiego narodu.
  • Źródło: tom 2, s. 46.

• Stalin odwrócił się do mnie i powiedział, „Dobrzy robotnicy na fabryce powinni dostać pałki, by móc zbić Żydów na kwaśne jabłko pod koniec dnia pracy…” Mołotow, Beria i Malenkow byli przy tym. (Ale nie Kaganowicz. Stalin nigdy nie pozwalał sobie na antysemickie uwagi w obecności Kaganowicza).
  • Źródło: tom 2, s. 49.
  • Zobacz też: Łazar Kaganowicz

Inne

• Całą jego ofiarną działalność opromieniała jasnym światłem nieśmiertelna nauka marksizmu-leninizmu; niewzruszona wierność tej nauce i wysoka pryncypialność były głównymi cechami Bolesława Bieruta.
  • Opis: o Bolesławie Bierucie.
  • Źródło: Piotr Lipiński, histmag.org, 24 listopada 2017.

• Czy gwarantujecie, że w wojnie nie zginie 500 milionów ludzi? Cóż miałbym z tego, gdybym w ostatniej godzinie życia dowiedział się, że choć nasz wielki naród i Stany Zjednoczone leżą w gruzach, ocalał honor Związku Radzieckiego?
  • Opis: do radzieckich generałów w trakcie kryzysu kubańskiego.
  • Źródło: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 6

• Czym szybciej będziemy mówić po rosyjsku, to tym prędzej zbudujemy komunizm.
  • Opis: podczas wystąpienia na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym.
  • Źródło: Przemiany pozycji Polaków w stratyfikacji społecznej mieszkańców Brześcia jako miasta pogranicza w: Polska-Białoruś. Problemy sąsiedztwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2005, s. 132–133. ISBN 8322723881.

• Chruszczow: Ta sprawa śmierdzi, niczym świeże końskie łajno, a nie ma gorszego fetoru.
  Nixon: Owszem, jest. Smród świńskiego łajna.
  • Opis: odpowiedź Nixona wiąże się z młodością Chruszczowa, który zajmował się hodowlą świń; w Moskwie po informacji, że kongres USA uchwalił ustawę o krajach zniewolonych, potępiająca ZSRR.

• Lenin mawiał, że nadejdzie dzień, w którym złotem będzie się wykładać ściany publicznych szaletów.
  • Źródło: „Najwyższy czas!”, tom 17, wydania 19–35, Oficyna Liberałów, 2006, s. XLIV.

• Mam ręce unurzane we krwi.
  • Opis: tuż przed śmiercią na temat swojej roli podczas wielkiego terroru w latach 1934–1939.
  • Źródło: pamiętnik, cyt. za: Simon Sebag Montefiore, tłum.M. Antosiewicz, Stalin. Dwór czerwonego cara, wyd. Magnum, Warszawa 2008

• My wam jeszcze pokażemy, gdzie raki zimują.
  • Мы вам ещё покажем кузькину мать. (ros.)
  • Opis: do zachodnich dziennikarzy.
  • Źródło: Konstantin Duszenko, Словарь современных цитат, EKSMO, 2006, s. 510.

• Nakarmiono go łyżeczką, kiedy pokazał jedną z ckliwych fotografii na ścianie, przedstawiającą dziewczynkę karmiącą kózkę, a potem wskazał na siebie. Tak jakby się uśmiechnął. Uśmiechnęliśmy się w odpowiedzi. Mołotow uznał to za przejaw osobliwego poczucia humoru Koby, a Beria padł na kolana i ucałował dłoń Stalina.
  • Opis: o agonii Stalina.
  • Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin. Dwór czerwonego cara

• Nie bądźcie naiwni. Nie chcemy nowego marszu przez Warszawę na Moskwę i dlatego zmuszeni jesteśmy trzymać wojska w Niemczech.
  • Opis: do Władysława Gomułki w trakcie rozmów między kierownictwem KPZR i PZPR w październiku 1956 r.
  • Źródło: ciekawostkihistoryczne.pl, 8 lutego 2020

• Nie od was zależy, czy istniejemy czy nie. Jeśli nas nie lubicie, nie przyjmujcie naszych zaproszeń i nie zapraszajcie nas, byśmy przychodzili do was w odwiedziny. Czy wam się to podoba, czy nie, historia jest po naszej stronie. My was pogrzebiemy.
  • Не от вас зависит, существуем мы или нет. Если мы вам не нравимся не принимайте наших приглашений и не приглашайте нас на приемы к себе в посольства. Нравится вам или нет, но история на нашей стороне. Мы вас похороним. (ros.)
  • Opis: do zachodnich dyplomatów w ambasadzie polskiej w Moskwie, 18 listopada 1956.
  • Źródło: Siergiej Chruszczow, Никита Хрущев. Рождение сверхдержавы

• Podnosząc rękę na towarzysza Stalina podnieśli rękę na wszystko, co ludzkość ma najlepszego, ponieważ Stalin jest naszą nadzieją (…) Stalin jest naszym sztandarem. Stalin jest naszą wolą. Stalin jest naszym zwycięstwem.
  • Opis: 29 stycznia 1937 w przemówieniu do tłumu zgromadzonego na placu Czerwonym po ogłoszeniu werdyktu w procesie „alternatywnego antysowieckiego centrum trockistowskiego”.
  • Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin…, op. cit., s. 204.

• Politycy wszędzie są tacy sami. Obiecują zbudować most nawet tam, gdzie nie ma rzeki.

• Pomachamy wam, kiedy będziemy was zostawiać w tyle.
  • Opis: o zapewnieniu, że ZSRR wyprzedzi USA pod względem technologicznym.

• Rakiety toczą się z naszych fabryk jak parówki.

• Rozmawiali o tym, kto wygra i kto przegra. Wygrał ludzki rozum. Wygrała ludzkość.
  • Źródło: Henryk Markiewicz, Andrzej Romanowski, Skrzydlate słowa, PIW, Warszawa 1990, s. 148.

• To żebym nie zapomniał rozkazać oszczędzić tego miasta, gdy będą startować rakiety.
  • Opis: w rozmowie z amerykańskim politykiem, którego zapytał o rodzinne miasto (Minneapolis). W trakcie rozmowy Chruszczow groził użyciem broni jądrowej.
  • Źródło: onet.pl

• Nikita Chruszczow: W tym problem! Ja jestem synem ludu, ty – mandarynów, feudałów. Nie zrozumiemy się, bo nic nas nie łączy!
  Zhou Enlai: Myślę, że jednak coś nas łączy. Obydwaj zdradziliśmy klasę, z której pochodzimy.
  • Źródło: Marcin Giełzak, Wieczna lewica. Myśli i aforyzmy, wyd. Theatrum Illuminatum, 2023, s. 48.

• Wychowanie nowego człowieka to proces skomplikowany i długotrwały… Na obecnym etapie budownictwa komunistycznego jest rzeczą konieczną prowadzenie jeszcze bardziej zdecydowanej walki z takimi przeżytkami kapitalizmu, jak próżniactwo i pasożytnictwo, pijaństwo i chuligaństwo, szachrajstwo i zachłanność, walki z możliwością recydywy wielkomocarstwowego szowinizmu i lokalnego nacjonalizmu, biurokratyzmu, niewłaściwego stosunku do kobiety i in. (…) Komunistyczne wychowanie zakłada wyzwolenie świadomości z religijnych przesądów i zabobonów, które ciągle jeszcze nie pozwalają poszczególnym obywatelom radzieckim na przejawianie w całej pełni ich sił twórczych. Konieczne jest wprowadzenie przemyślanego i harmonijnego systemu wychowania naukowo-ateistycznego, który obejmowałby wszystkie warstwy i grupy ludności i zapobiegał rozpowszechnianiu się poglądów religijnych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży.
  • Źródło: „Głos Nauczycielski” 1961, nr 44, cyt. za: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2004, s. 147.

• Wyjeżdżamy pełni niepokoju, Odpowiadamy nie tylko za swój kraj, ale również za politykę całego obozu socjalistycznego.
  • Opis: do Władysława Gomułki w trakcie rozmów między kierownictwem KPZR i PZPR w październiku 1956 r.
  • Źródło: ciekawostkihistoryczne.pl, 8 lutego 2020

O Nikicie Chruszczowie

• Własne przeznaczenie widział w zapewnieniu narodowi pokoju i dobrobytu, [jednak] nie miał jasnego wyobrażenia o środkach realizacji tego celu.
  • Autor: Fiodor Burłacki
  • Źródło: Paweł Wieczorkiewicz, Noty biograficzne w: Fenomen Stalina, tłum. Maria Kotowska, wyd. Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988, ISBN 8320334381, s. 179