Krzysztof Cena

Krzysztof Cena (ur. 1939) – polski naukowiec, profesor nauk przyrodniczych. Zajmował stanowiska naukowe na uniwersytetach w Polsce, Wielkiej Brytanii, Kanadzie i Australii.

• Bernard Shaw powiedział, że sa tylko dwie wartości w świecie: wydajność, umiejętność lub ich brak. I tylko dwa rodzaje ludzi: twórczych lub nietwórczych. Stąd pytanie, czy autorytet nauki i ludzi nauki wynika z twórczości i jak dalece twórczość indywidualna poszczególnych uczonych składa się na autorytet nauki w całości?
  • Opis: o autorytecie uczonych
  • Źródło: wywiad w „Wiadomości. Tygodnik społeczno-kulturalny”, nr 31/1070, Wrocław, 30 lipca 1981, s.7.

Krzysztof Cena, 2015

• Coroczne oceny wszystkich pracowników i dążenie do elitarności są w australijskich uniwersytetach zasadami, a wynagrodzenia pracowników i perspektywy emerytalne są całkowicie akceptowalne. Mobilność pracowników akademickich jest bardziej normą niż wyjątkiem, co skutkuje wysokim stopniem umiędzynarodowienia. Prestiż i uznanie społeczne dla profesora uniwersytetu są wysokie ale nie najwyższe, jak to ma miejsce w Polsce. Natomiast warunki płacowe i emerytalne w Polsce są w tym porównaniu zdecydowanie niesprzyjające i stanowią chroniczny problem (także związana z nim dwuetatowość) nie będący od 1945 roku poważnym priorytetem polskiego życia publicznego.
  • Opis: o uniwersytetach australijskich i polskich.
  • Źródło: Warunki rozwoju młodych pracowników akademickich w Australii, Rydzyna 2013, s. 147.

• Elitarność kształcenia uniwersyteckiego i zasada elitarności samych uniwersytetów są ewidentne. Najwyższe wyniki (publikacje, cytowania, granty, wyróżnienia, odkrycia i patenty) z reguły zdarzają się w sprzyjających osiągnięciom warunkach i dzięki konkurencji pomiędzy pracownikami akademickimi. Uniwersytety zajmujące niższe pozycje starają się z zasady podwyższać swoje wskaźniki, co symbiotycznie wpływa na warunki pracy twórczej.
  • Opis: o uniwersytetach australijskich.
  • Źródło: Warunki rozwoju młodych pracowników akademickich w Australii, Rydzyna 2013, s. 146.

• Miał przekonywującą wizję naprawy podstaw ustroju Rzeczypospolitej i służbie Rzeczypospolitej poświęcił całe swoje życie. Zapisał się w historii Polski wieloletnią i zdeterminowaną działalnością mającą na celu uzdrowienie ustroju Polski przez adaptację najbardziej skutecznej ordynacji wyborczej, jaką w wysokorozwiniętych krajach Zachodu okazały się jednomandatowe okręgi wyborcze (JOW) i związane z nimi zasady ordynacji większościowej. Przez wszystkie lata działalności działał mimo wymuszonej ciszy w mediach zarówno w stosunku do postulatu JOW, jak i szczegółów afery FOZZ. Pozostawił zrozumienie i poparcie dla wypróbowanej koncepcji JOW wśród setek tysięcy polskich wyborców. Jerzy Przystawa był wzorem postaw obywatelskich dla wszystkich Polek i Polaków. Był bowiem wielkim patriotą i rzecznikiem nas wszystkich. Dobrze i owocnie wpisał się do powikłanej i bolesnej historii naszego narodu, a pamięć o Nim i Jego słowa pomogą nam zachować rozwagę, nadzieję i mądrość w XXI wieku. Polska przestrzeń patriotyczna i naukowa straciła wybitnego uczestnika i nieustraszonego mentora.
  • Opis: o profesorze Jerzym Przystawie
  • Źródło: Ruch Obywatelski na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych, 4 listopada 2012.

• Moim zdaniem na autorytet uczonego składają takie czynniki, jak referaty główne wygłaszane na wielkich konferencjach i kongresach międzynarodowych, monografie zbiorowe, ilość recenzji w specjalistycznych periodykach zagranicznych. Jeśli uczony nie bierze w tym udziału, jego autorytet jest wysoce wątpliwy.
  • Opis: o autorytecie uczonych
  • Źródło: wywiad w „Wiadomości. Tygodnik społeczno-kulturalny”, nr 31/1070, Wrocław, 30 lipca 1981, s.7.

• (...) możemy stwierdzić w polskim środowisku naukowym daleko posunięty proces zanikania solidarności, manifestującej więź profesjonalną oraz wiązania roli społecznej uczonego jako specjalisty z rolą społeczną uczonego jako intelektualisty, tzn. wiązania roli pracownika z rolą obywatela. Przywracanie czy tworzenie solidarności trzeba pojmować i traktować jako proces długotrwały, kształtowany socjotechnicznie. Rzecznicy i szermierze poprawy i odnowy w duchu „nauki samorządnej” powinni wykazać tedy cierpliwość i rzeczowość, przemyślność i udatność, a zwłaszcza pryncypialność i konsekwencję w reedukowaniu i mobilizowaniu kadr naukowych.
  • Opis: o polskim środowisku naukowym.
  • Źródło: „Nauka Polska”, nr 1–2/1981, s. 118.

• Uczony należy do znacznie szerszej społeczności niż tylko do społeczności danego kraju. Sokrates powiedział, ze jest on obywatelem nie Aten, nie Grecji, ale obywatelem świata. W warunkach, kiedy wartości są co nieco przemieszane, a właściwości prawidłowego rozwoju człowieka nauki sa zaburzone, trzeba by szukać jakiegoś dalszego, innego punktu odniesienia, znajdującego się poza granicami lokalnymi.
  • Opis: o autorytecie uczonych
  • Źródło: wywiad w „Wiadomości. Tygodnik społeczno-kulturalny”, nr 31/1070, Wrocław, 30 lipca 1981, s.7.