Josip Broz Tito

Josip Broz (pseud. Tito; 1892–1980) – przywódca Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii od 1945 aż do swojej śmierci.

Gdy się starzejesz, whisky jest dla zdrowia o wiele lepsza niż mleko.
- Źródło: Cytaty sławnych dyktatorów, „Świat na dłoni Extra” nr 2/2016, s. 98.

Hitleryzm nie jest „przyjacielem i dobrym sąsiadem”, lecz przysięgłym wrogiem wolności i niezawisłości narodów Jugosławii. Hitler wskrzesza stare, niemieckie cesarstwo i idee cesarza Wilhelma – kontynuowania polityki „drang nach Osten” – parcia na wschód. Ta droga prowadzi także przez Jugosławię do Egejskiego Morza. Pomaga mu w tym Mussolini, który chce dla siebie Dalmacji…
- Źródło: Jerzy Woydyłło, Tito jakiego nie znamy, rozdział VII Polska to początek

Josip Broz Tito: Kosak, przecież wiesz, że już po mnie. Powiedz szczerze, ile życia zyskałbym dzięki amputacji?
Kosak: Trzy tygodnie, może trzy miesiące.
Josip Broz Tito: W takim razie odczepcie się wszyscy ode mnie! Wolę umrzeć za trzy dni, ale w jednym kawałku!
- Opis: w 1980 w rozmowie z profesorem kardiologii Kosakiem po nieudanej operacji chorującego na arteriosklerozę przywódcy.
- Źródło: Jean-Christophe Buisson, Długa noc Tita w: Ostatnie dni dyktatorów, tłum. Anna Maria Nowak, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 159.

Mieliśmy w partii zasadę, że aby uniknąć dekonspiracji nikt nie mógł używać prawdziwego nazwiska. Gdyby na przykład aresztowano mojego współpracownika i zmuszono go do wyjawienia mojej tożsamości, wówczas złapano by mnie bez problemu. Ale w ten sposób policja nigdy nie wiedziała, kto kryje się za pseudonimem, tak jak to było i w moim przypadku. Oczywiście pseudonimy też trzeba było często zmieniać - przed odsiadką używałem nazwisk "Grigorijević" oraz "Zagorac", a tym drugim podpisywałem się pod artykułami w gazecie. W końcu musiałem przyjąć kolejny pseudonim. Wybrałem "Rudi", ale ponieważ pewien towarzysz już tak się nazwał, musiałem wziąć coś innego i wybrałem "Tito". Początkowo używałem go rzadko, aż w 1938 zacząłem się podpisywać pod artykułami tylko tak. Czemu akurat "Tito"? Wybrałem go tak, jakbym wybrał każdy inny - po prostu przyszedł mi on wtedy do głowy. Zresztą Tito to popularne imię w moich stronach - najsłynniejszym osiemnastowiecznym pisarzem z Zagorja był Tito Brezovački, którego błyskotliwe komedie wciąż wystawia się w chorwackich teatrach, zaś ojciec Ksaverego Gjalskiego również miał na imię Tito.
- Opis: o pochodzeniu jego pseudonimu
- Źródło: Vladimir Dedijer, Tito govori, s. 51

Na całym obszarze, gdzie byliśmy panami sytuacji, niszczyliśmy stary, burżuazyjny aparat państwowy (…). Tworzyliśmy nowe, ludowe organy władzy i jej organy bezpieczeństwa. Kiedy kraj został całkowicie wyzwolony, postąpiliśmy w ten sam sposób na całym terytorium Jugosławii.
- Źródło: Izbrannyje stati i rieczi, Belgrad, s. 189, cyt. za: Historia drugiej wojny światowej 1939–1945, t. 9, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, s. 491.

Nie ukrywałem nigdy tego, że urodziłem się w Chorwacji. Dlaczego jednak miałbym dzisiaj podkreślać, że jestem Chorwatem? Wychowywałem się w Jugosławii, wśród klasy robotniczej. Jestem więc Jugosłowianinem i nie mogę być nikim innym.
- Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 372.

Problemy polityczne, przed którymi stoi Jugosławia, nie są mniejsze niż problemy gospodarcze.
- Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 375.

Słyszałem już o tym, ale to nieprawda. Wcześniej nigdy nie byłem ani w Meksyku, ani w żadnym z południowo-amerykańskich państw. Ani w ogóle w Ameryce.
- Opis: dementując powojenną plotkę, według której miał przebywać i walczyć na terenie Meksyku jako „companiero Vives”.
- Źródło: Jerzy Woydyłło, Tito jakiego nie znamy, rozdział Wstęp

Stalin! Przestań wysyłać do mnie grupy terrorystyczne, bo w przeciwnym razie ja wyślę jednego człowieka i następnego już nie będę musiał. Tito.
- Opis: kartka znaleziona w skrytce Józefa Stalina w 1953 (po jego śmierci), w której Tito zawarł aluzję do organizowanych przez Stalina zamachów na jego życie.
- Źródło: Jurij Boriew, Prywatne życie Stalina

To Moskwa, nie kto inny, stworzyła kolonie w środku Europy.
- Źródło: Piotr Małyszko, Słownik postaci historycznych, wyd. ParkEdukacja, Bielsko-Biała 2006, s. 87.

Towarzyszu, przyrzekamy do ostatniego tchu walczyć o ideały, za które straciłeś życie.
- Opis: na pogrzebie komunistycznego robotnika z Bjevolaru w latach 20.
- Źródło: Jean-Christophe Buisson, Długa noc Tita w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 161.

O Josipie Brozie Tito

Jak szlachetną twarz rewolucjonisty ma ten człowiek! Niemcy uczynili mu wielką przysługę, publikując jego wizerunek.
- Autor: Ivo Andrić
- Źródło: Jerzy Woydyłło, Tito jakiego nie znamy, rozdział Wstęp

Nagrodę 100000 reichsmarek w złocie otrzyma ten, kto dostarczy żywego lub martwego komunistycznego przywódcę Tito. Przestępca ten wtrącił kraj w największe nieszczęścia. Jako bolszewicki agent, ten bezcześciciel kościołów, złodziej i przydrożny zbój chciał zorganizować w kraju sowiecką republikę. W tym celu głosi, że jest powołany do „wyzwolenia” narodu. Do zrealizowania tego zamiaru przygotowywał się w czasie hiszpańskiej wojny domowej i w Związku Sowieckim, gdzie poznał wszystkie terrorystyczne metody GPU, metody bezczeszczenia kultury i bestialskiego niszczenia ludzkiego życia. Ta jego „wyzwoleńcza akcja”, która miała utorować drogę bolszewizmowi, temu najgroźniejszemu politycznemu reżimowi na świecie – odebrała mienie, dobro i życie tysiącom ludzi. To ona zniweczyła spokój chłopów i mieszczan, wtrąciła kraj w niepojętą nędzę i nieszczęście. Zniszczone kościoły i spalone wsie – to ślady jego pochodu. Z tych to powodów ten niebezpieczny dla kraju bandyta oceniany jest na 100000 reichsmarek w złocie. Ten, kto udowodni, że unieszkodliwił tego przestępcę lub przekaże go najbliższym, niemieckim władzom, dostanie nie tylko nagrodę w wysokości 100000 reichsmarek w złocie, lecz dokona także patriotycznego czynu – ponieważ wyzwoli naród i ojczyznę od krwawego terrorysty
- Autor: Heinrich Himmler
- Źródło: Jerzy Woydyłło, Tito jakiego nie znamy, rozdział Wstęp

Spotkałem się z nim trzykrotnie. Dwa razy za jego życia, a potem… na jego pogrzebie. Kiedyś nawet zaprosił mnie na krótki rejs jego prywatnym jachtem po Adriatyku. We wszystkich tych trzech przypadkach – owszem, także w czasie pogrzebu – uważałem go za bardzo inteligentnego człowieka, któremu udało się zjednoczyć republiki jugosłowiańskie i przeciwstawić Stalinowi, nie ściągając na swój kraj katastrofy obcej interwencji. Z czasem jednak stylem sprawowania władzy zaczął coraz bardziej przypominać udzielnego monarchę, nieledwie bizantyjskiego księcia opływającego w bogactwa i luksusy. A przy tym miał poparcie Zachodu.
- Autor: Wojciech Jaruzelski
- Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, tłum. Janusz Ruszkowski, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2004, ISBN 8372984662, s. 93.

Towarzysz Tito kochał łowy, kobiety i podróże, a my kochaliśmy towarzysza Tito.
- Autor: Ninus Nestorović, Syzyfie, Serbie!
- Zobacz też: kobieta, podróż, polowanie

Truman jest za łagodny, Tito – to za mało.
- Źródło: Jan Brzechwa, Głos Ameryki

Wykształcony intelektualista (…) reprezentuje najlepszą część robotniczą aktywu.
- Autor: Milan Gorkić
- Źródło: Jerzy Woydyłło, Tito jakiego nie znamy, rozdział VI Więzienne lata

Wystarczy, że kiwnę małym palcem, a nie będzie już Tity!
- Autor: Józef Stalin
- Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin. Dwór czerwonego cara

Jego [Tity] miejsce pracy jest wyścielone jedwabiem spadochronowym, wydaję się bardziej podobne do gniazdka miłości luksusowej kurtyzany niż do gabinetu dowódcy partyzantów.
- Autor: Randolph Frederick Churchill
- Źródło: Jože Pirjevec, Tito, rozdział Iluzje Churchilla