Jerzy Różycki
polski matematyk
Jerzy Różycki (1909–1942) – polski matematyk i kryptolog, który wspólnie z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim złamał kody niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma i zbudował jej działającą kopię.
O Jerzym Różyckim
edytuj- Brytyjczycy byli samolubni. Chcieli zatrzymać dla siebie całą chwałę z osiągnięcia, jakim było rozszyfrowanie Enigmy i skrócenie wojny. Prawdą jest, że próbowali złamać kody, ale nie byli w stanie tego zrobić. Francuzom też się nie udało. Dopiero Polacy rozwiązali problem i zrekonstruowali Enigmę. Brytyjczycy przejęli tę maszynę i znacznie udoskonalili system, ale to Polacy dokonali przełomu.
- Autor: David Kahn, Enigma: Jak Polacy złamali nazistowskie szyfry
- Źródło: Polacy, którzy złamali kod Enigmy, docenieni prestiżową nagrodą. Szkoda, że po tylu latach…, pcworld.pl
- Zobacz też: Francja, Polska, Wielka Brytania
- Głównym zadaniem polskich i alianckich służb wywiadowczych było rozszyfrowanie supertajnego języka komunikacji między oddziałami i organizacjami agresora. Polscy kryptolodzy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski już we wrześniu 1932 r. podjęli się zadania złamania szyfrów złożonej niemieckiej maszyny kodującej Enigma. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, mając na uwadze ogrom wiedzy i poświęcenia Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego oraz skutki, jakie przyniosły ich prace dla zwycięstwa nad faszyzmem, postanawia uznać ich za wybitnych bohaterów II wojny światowej.
- Opis: uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, 17 października 2012.
- Źródło: Senat upamiętnił kryptologów, którzy złamali kod Enigmy, polskieradio.pl; Uchwała 133, tekst, senat.gov.pl
- Zobacz też: bohater, II wojna światowa
- Inną historią spoczywającą w brytyjskich archiwach jest sprawa dekryptażu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, który to wyczyn był dziełem polskich inżynierów i matematyków. Osiągnięcia te przez wiele lat nie były znane w samej Polsce. Dopiero w 1967 r. jeden z przedstawicieli polskiej grupy kryptologów Marian Rejewski zdecydował się ujawnić tę tajemnicę. Świat jednak wciąż nie wiedział o autorach dekryptażu niemieckiej Enigmy. O roli Polaków usłyszano po raz pierwszy w 1973 r., kiedy były szef francuskiego radiowywiadu gen. Gustaw Bertrand wydał książkę o rozpracowaniu Enigmy. Rok później amerykański historyk i znawca kryptologii Dawid Kahn opublikował na ten temat artykuł w „New York Timesie”.
- Autor: Leszek Pietrzak
- Źródło: Zakazane historie Foreign Office, uwazamrze.pl
- Zobacz też: David Kahn, Gustave Bertrand, matematyk, matematyka
- Katastrofę przeżyły 93 osoby. Niestety, nie było wśród nich Polaka, wybitnego matematyka Jerzego Różyckiego. To on wraz z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim w styczniu 1933 roku pomogli złamać kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zbudowali jej działającą kopię oraz urządzenie odczytujące szyfrogramy Enigmy. Różycki znalazł się na pokładzie „Lamoricière”, ponieważ wracał z Algieru do ośrodka dekryptażu Kadyks ulokowanego w nieokupowanej przez Niemców części Francji. Wraz z Różyckim podróżowali także dwaj inni polscy kryptolodzy oraz towarzyszący im francuski oficer: kapitan Jan Graliński, Piotr Smoleński i kapitan François Lane.
- Autor: Krzysztof Kowalski
- Opis: o katastrofie statku „Lamoricière”, w której zginął Jerzy Różycki.
- Źródło: Na dnie koło Minorki leży statek z pogromcami Enigmy, rp.pl
- Polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski z krajowego Biura Szyfrów złamali kody maszyny szyfrującej Enigma. Pracując razem z inżynierami fabryki AVA w Warszawie zbudowali bombę – pierwszą maszynę deszyfrująca kody Enigmy. Ich osiągnięcia były podstawą do dalszych prac Brytyjczyków nad deszyfracją, które w okresie późniejszym z pomocą Amerykanów, przyczyniły się do zakończenia II wojny światowej. To prestiżowe wyróżnienie ostatecznie niweczy kolportowaną przez blisko 70 lat fałszywą informację przypisującą zasługi związane ze złamaniem kodów Enigmy tylko Brytyjczykom i Amerykanom.
- Opis: komunikat przygotowany przez organizację IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) z USA, odznaczenie „Milestone”.
- Źródło: Polacy, którzy złamali kod Enigmy, docenieni prestiżową nagrodą. Szkoda, że po tylu latach…, pcworld.pl
- Tablica ta upamiętnia pracę Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – matematyków polskiego wywiadu, którzy pierwsi złamali kod Enigmy. Ich praca ogromnie pomogła kryptologom w Bletchley Park i przyczyniła się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej.
- Opis: tekst tablicy w języku angielskim i polskim w Muzeum Kryptologicznym w Bletchley Park pod Londynem, 2002.
- Źródło: Sukcesy polskich kryptologów docenione!, matematyka.wroc.pl
- To tylko im należy się cała zasługa i chwała za doprowadzenie pod względem specjalistycznym do końca tej niewiarygodnej historii. Nastąpiło to dzięki ich wiedzy i uporczywości, niemających sobie równych w świecie! Pokonali trudności, które Niemcy uważali za „niemożliwe do przezwyciężenia”.
- Autor: francuski gen. Gustave Bertrand, Enigma ou la plus grande énigme de la guerre 1939–1945, 1973.
- Opis: o roli Polaków w złamaniu szyfrów Enigmy.
- Źródło: Zanim było Bletchley Park, marianrejewski.pl
- Według historyków, złamanie kodu Enigmy – niemieckiej maszyny szyfrującej – przyczyniło się do ocalenia ok. 30 mln ludzi. Pierwsi dokonali tego Polacy – a nie, jak powszechnie powtarza się na świecie, Brytyjczycy czy Amerykanie.
- Autor: Katarzyna Dzierzbicka
- Źródło: Zanim było Bletchley Park, marianrejewski.pl