Józef Werle

polski fizyk

Józef Werle (1923–1998) – polski fizyk.

Rozwój i perspektywy fizyki

edytuj

(Wiedza Powszechna, Warszawa 1970)

  • Bardzo istotne i ważne dla dalszego rozwoju nauk przyrodniczych było dokonane przez Newtona włączenie astronomii do fizyki. Pokazał on bowiem, że ruchy planet, Księżyca i komet są opisane przez to samo ogólne prawo ruchu z tymi samymi siłami powszechnego ciążenia, które obserwujemy na Ziemi. Znaczenie tego odkrycia było ogromne. Z jednej strony utwierdzało ono przekonanie o powszechności i jednolitości praw przyrody. Z drugiej strony stanowiło ono pierwszy krok w kierunku unifikacji wszystkich nauk przyrodniczych na bazie fizycznej. W każdym razie z odkrycia Newtona wynikało, że do ścisłego, ilościowego opisu i wyjaśnienia ruchów ciał niebieskich nie potrzeba żadnych odrębnych sił poza siłami czysto mechanicznymi, które występują również w zwykłych warunkach na Ziemi. W ten sposób astronomia stała się de facto częścią fizyki i obalone zostały panoszące się poprzednio różnorakie wierzenia i przesądy dotyczące pochodzenia i rodzaju sił poruszających ciała niebieskie oraz ich wpływu na losy człowieka.
  • W końcu V w. p.n.e. w filozofii greckiej wezbrał nowy nurt humanistyczny zapoczątkowany przez sofistów. Podporządkowali oni filozofię, naukę i nauczanie celom praktycznym. Dociekania filozofów przyrody uważali za spekulację, która nie ma żadnego znaczenia praktycznego i do niczego się nie przydaje. Sofiści skierowali swe praktyczne zainteresowania na człowieka, na problemy jednostki i społeczeństwa, na umiejętność życia i współżycia, na retorykę i naukę przekonywania, na problemy etyczne, psychologiczne i socjalne.