Humanizm

nurt filozoficzny

Humanizm – prąd filozoficzny, etyczny i kulturowy, uznający człowieka za najwyższą wartość i podkreślający jego godność.

  • Humanizm oznacza troskę o to, by rozrost zakresu i siły aparatu władzy nie sprowadził człowieka do roli narzędzia i nie ograniczył jego życia do wykonywania poleceń elity i by pojęcie przeciwnika politycznego czy ideowego nie utożsamiało się z pojęciem absolutnego wroga, wobec którego każda broń jest wskazana i święta.
  • Humanizm to nie znaczy mówić: „Zrobiłem to, czego żadne zwierze by nie zrobiło”, to znaczy mówić: „Odrzuciliśmy to, czego chciało w nas zwierzę, i chcemy odnaleźć człowieka wszędzie tam, gdzie znaleźliśmy to, co go miażdży”.
  • Humanizm – to wiara we własne siły, to wiara w skuteczność opartego na nauce zbiorowego działania ludzkiego.
  • Humanizm uczy, jak człowiek ma się posługiwać piątkami z fizyki, żeby ludzie jak najmniej od tej fizyki cierpieli.
    • Autor: Romuald Cabaj
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
  • Nic dziwnego, że humanizm dopiero tam wypływa na wierzch, gdzie świat staje się obrazem.(...) Charakteryzując takie właśnie rozumienie człowieka, które wyjaśnia i ocenia byt w całości, wychodząc od człowieka i do człowieka go odnosząc.
  • Tendencja jest trwała. Coraz mniej humanizmu, a coraz więcej techniki i technicznie rozumianej ekonomii. Coraz mniej myślenia, coraz więcej liczenia. Jest tendencja, żeby doceniać to, co skuteczne ad hoc, pragmatyczne, utylitarne, użyteczne, a spychać na margines wszystko to, co uczyniło nas ludźmi. Ta tendencja jest stara. Nowe jest to, że nie umiemy się jej przeciwstawić. W XIX w. był podobny kryzys. Fascynacja materią, technologią, fizyczną rzeczywistością. Pojawił się humanistyczny deficyt odczuwany z podobną intensywnością jak dziś.
  • Humanizm nie wystarcza. Człowiek, będąc - przynajmniej potencjalnie - całością, jest jedynie częścią większej całości.

Zobacz też: